Morgunblaðið - 24.09.1966, Síða 28
28
MORGUNBLADIÐ
Laugardagur 24. sept. 1966
Edith hallaði sér fram í sæt-
inu. — Þér eruð þá alveg viss
um, að þeim hafi ekki fæðzt
sonur, á fyrsta árinu?
— Alveg áreiðanlega ekki,
frú.
— En þau héfðu nú getað ver-
ið í Evrópu, þegar hann fædd-
ist. •
— Nei, frú. Fyrsta árið ....
og jafnvel líka annað og þriðjs,
sem þau voru gift, fóru þau ekk-
ert að heiman. Herrann sagði.
að hann væri búinn að flækjast
nóg á stríðsárunum, svo að það
gæti dugað sér fyrir langan
tíma. Og auk þess varð har.n
að rétta við fjölskyldufyrirtæk-
ið, eftir ófriðinn.
Edith svaraði engu. Hún gerði
sér nú Ijóst, hvernig í öllu lá,
og gat ekkert sagt. Þegar bíllinn
stanzaði á ákvörðunarstaðnum,
var það rétt svo, að hún gæH
þakkað George. Hún flýtti sér
inn í krána og reiðin sauð niðri
í henni.
G.
Edith varð sem snöggvast
blinduð, er hún kom úr öllu sól-
skininu inn á hálfdimma krána.
Hún stanzaði snöggvast í dyr-
unum, og brátt mótaði fyrir því,
sem þarna var inni. Þar sm hún
kom beint úr höll de Lorca-ætt-
arinnar, varð henni fyrst nú
ljóst, hvernig allt leit út hér.
Skenkiborðið sjálft var úr skran
búð. Stólarnir með gervileðrinu
á voru féngnir á samskonar stað,
sem hafði hætt vegna eldsvoða.
Þarna voru fjögur borð með
stólum af allt annarri tegund.
Skreytingin var aðallega skjanna
legar öl-auglýsingar.
Við þann endann á afgreiðslu-
borðinu, sem fjær var, stóð það,
sem einu sinni hafði verið stolt
hennar, sem sé hljómsveitarpall-
ur, sem hún hafði skreytt með
glanspappír. Á honum var raf-
magnsorgel og trumbur. Hún
hafði aldrei getað þolað að hafa
sjálfsalahljóðfæri.
Dan, sem var hvorrtveggja
í senn, barþjónn og útkastari,
og var líkastur aflraunamanni,
sem farinn væri i hundana, leit
upp úr tímaritinu, sem hann war
að lesa, og hafði aðallega inni
að halda myndir af fáklæddu
kvenfólki, og sá þá, að Edith
stóð í dyrunum. Hann leit á
hana aftur.
— Beamis kom, sagði hann. —
Bað mig segja, að hann mundi
líta inn aftur. Sagði, að þú mund
ir vita erindið.
Það var rétt eins og hún sæi
hann ekki, og hann sagði. —
Þú ert eitthvað dokin.
— Já, það er ég sananrlega.
Gefðu mér eitthvað að drekka.
Nú sá hún fyrst gestina í saln-
um. Tveir menn í slitnum föt-
um sátu í lágværum samræðum
við afgreiðsluborðið, en einhver
hjónaleysi sátu við eitt borðið
og horfðu ólundarlega niður í
glösin sín.
Lítill og magur maður með
músarandlit, horði tinandi um
salinn og gekk síðan til Edith.
— Hæ, Edie, sagði hann glað-
klakkalega. — Hérna er ég með
nokkuð handa þér.
— Það efast ég um, svaraði
hún kuldalega.
Maðurinn leit undirfurðulega
kring um sig og sagði síðan. —
Veðmálaseðla.
Edith hristi höfuðið afundin.
— O, láttu ekki svona Edie.
Alltaf getur heppnin komið þeg-
ar minnst varir.
— Jú, hætt er við, svaraði
hún háðslega. Svo tók hún glasið
sitt og gekk að stiganum.
— Reyndu heppnina, Edie
ámálgaði maðurmn. — Bara í
þetta sinn.
Edith hélt áfram upp dimma
stigann, og upp í herbergið sitt
og lokaði vandlega á eftir sér.
Þetta var druslulegt herbergi,
sem sagði greinilega ævisögu
hennar, síðustu tíu árin. Lítið
var þarna af húsgögnum — lágt
einfalt rúm, ruggustóll og annar
með beinu baki, hrörlegt borð
með suðuplötu á, snyrtiborð með
einum bursta og greiðu og hár-
nálaöskju á. Útsýnið úr gluggan-
um var aðeins yfir húsagarðinn.
Hún stóð fyrir framan spegil-
inn með glasið í hendinni og
starði á mynd sína. Hægt og
hægt tók hún ofan hattinn og lét
hárið falla laust. í dag var eng-
inn draumur í þessum spegli —
engin draumur um að vera frú
Francesco de Lorca. Nú sá hún
aðeins sjálfa sig eins og hún var,
Edith Philips, sem var tekin að
eldast, og allt hennar líf autt og
tómt. Frank var dáinn — hún
hefði aldrei framar af honum að
segja. Systir hennar hafði stolið
frá henni stöðu hennar í lífinu.
Hvað það hefði líkzt Margaret!
Hún hafði alltaf logið sig áfram.
Hún hafði blekkt föður þeirra
með fleðulátum, en hataði hann
raunverulega. Þegar þær voru
einar síns liðs, systurnar, var
Margaret vön að gera gys að
vínlyktinni af föður þeirra, og
hvernig hann kæmi heim á
kvöldin með augun hvít af
drykkiu.
Margaret hafði ginnt föður
þeirra til að halda, að hún væri
góð og vingjarnleg stúlka. Edith
vissi betur. Hún vissi, að þegar
þær fóru saman út á stefnumót,
var Margaret alltaf vön að sitja
í aftursætinu með kunningja sín-
um, og þegar stanzað var, gaf
hún sig honum á vald. Og hún
var vön að gera gys að Edith
fyrir að fara ekki eins að.
Já, hún hafði svikið sig áfram.
Hún hafði sagt föður þeirra, að
hún ætlaði til Los Angeles og
gerast sýningarstúlka, en raun-
verulega fór hún þá að búa með
einhverjum leikara. Enginn vissi
um allar blekkingar hennar og
svik nema Edith. Hún vissi það.
eiris og tvíburasystir ein getur
vitað slíkt. Hún gat skyggnzt inn
í hjarta hennar og þar var ljótt
um að litast.
,Edith heyrði fótatak í stigan-
um og strauk á sér kinnarnar. til
þess að iafna sig ofurlítið. Svo
var barið að dyrum.
— Það er Jim, Edith.
Hún dró andann djúnt og svar-
aði: — Komdu inn, Jim. Það er
ólæst.
Jim Hobbson var ekki sú teg-
und lögreglumanna barna í borg-
inni, sem hefur háskóianróf og
fínan einkennisbúning Hann var
blátt áfram óskön alvanalegur
lögreelubjónn hrikalegur og iura
legur, en með næma tiltínningu
fyrir réttu og röngu. Heiðarlegur
og skvldurækinn. Hann hafði
klifrað udo eftir metnrðastiean-
um meir í krafti af embætt.isaldri
en verðleikum. F.n eneinn hefði
getað neitað bvi. að hann var
góður Ingreffiubiónn.
— Hæ! sagði hann og andiitið
liAmaði með vingjarnlegum hrein
skilnissvip.
— Hæ! svaraði hún og í rödd-
inni mátti greina hvorttveggja í
senn volvild og óbolinmæði
— Hérna er ég með dáb'tið
handa þér. sagði hann og rétti
fram ofurh'tinn böggul. sem hann
hafði falið að baki sér. — Til
hamingju með afmælisdaginn!
Edith leit á böggulinn og ákaf-
ann, sem skein út úr Jim. Til
hamingiu með afmælisdaginn.
endurtók hún dauflega, en svo
fannst henni þetta svo hlægilegt,
að hún hló hranalega. En hætti
samt, þegar hún sá undrunar-
svipinn á Jim.
— Jæja, ég er nú svona gerð-
ur, að ég gleymi aldrei merkis-
dögum, hvort heldur það eru
jól, eða afmælisdagar, sagði hann
og beindi gamninu að sjálfum
sér. — En opnaðu þetta! Langar
þig ekki að sjá verðlaunin sem
þú færð fyrir að lifa svona
lengi?
— 'Ó, Jim, sagði hún um leið
og hún tók að opna böggulinn.
— Það er fallega gert af þér að
muna eftir afmælisdeginum
mínum. Sjálf var ég alveg búin
að gleyma honum. Og það er
líka jafngott, á mínum aldri.
— Nei, komdu nú ekki með
það. Þú ert enn fallegasta stúlk-
an, sem ég þekki.
— Þá skaltu líka fá vindlana
þina í staðinn. Hún benti á kassa
á borðinu.
— Hvernig stendur á því? Þú
átt sjálf afmælisdag og svo ertu
að gefa mér vindia?
Hann horfði á hana með ákafa
er hún opnaði umbúðirnar.
Innan í var skrautgripaaskja og
í henni var úr.
— Nei, þú átt ekki að vera að
þessu, Jim! sagði hún vingjarn-
lega.
— Farðu ekki að segja mér
fyrir um, hvað ég eigi að gera
eða ekki gera, sagði hann og
lézt vera byrstur.
Hún horfði á fallega armband-
ið á úrinu, orðlaus, og tár komu
fram í augu hennar. Jim gat
ekkert skilið í þessum viðbrögð-
um.
— Hananú, lofaðu mér að
setja það á þig, sagði hann. —
Hvað er að? Líkar þér það ekk’?
— Æ, bjáninn þinn! sagði hún
blíðlega.
— Hann lét huggast, er hann
heyrði í henni tóninn. — Þýðir
það, að þér líki það vel?
— Já, vitanlega gerir mér það.
— Hvað ertu þá að gráta?
Hún kyssti hann á kinnina. —
— Æ, þú ert svoddan bjáni! Hún
greip viskíglasið og rétti hon-
um. — Fáðu þér einn!
— Jæja, ég er nú enn í vinn-
unni, sagði hann en bætti við
glottandi: — en svo átt þú held-
ur ekki afmæli á hverjum degi,
eða er það?
— Onei, ekki er það nú.
— Jæja, ég óska þér að þú
eigir þá marga eftir. Hann heils-
aði með glasinu og fékk sér
drjúgan teyg. Hún tók upp káp-
una sína og hengdi hana inn í
skáp.
— Mér var að detta í hug,
Edie, hvort við gætum ekki ekið
út á sunnudaginn og litið á
þetta hænsnabú, sagði hann.
— Hænsnabú? spurði hún eins
og viðutan.
— Já. en góða Edie, ég sem
hef verið að segja þér af því
mánuðum saman.
Hún heyrði varla til hans.
Hún hengdi upp kápuna sína en
hélt sér svo í skápinn og fékk
ákafan hjartslátt. Hún var mátt-
laus og með velgju af þessum
þef af gömlum fötum.
— Já, vitanlega hefurðu það,
svaraði hún máttleysislega. Svo
sneri hún sér við og gekk óstöð-
ugum fótum yfir gólfið.
Jim hleypti brúnum áhyggju-
fullur. — Er eitthvað að þér?
— Nei, alls ekki neitt, svaraði
hún og settist á rúmið.
— Ertu í einhverjum vand-
ræðum, Edie?
— Nei, ég var að segja, að það
gengi ekkert að mér.
Hann gekk til hennar og sagði
alvarlega: — Þú mundir aldrei
fara að leyna mig því. Ef eitt-
hvað er, sem ég get hjálpað með,
þá skal ég gera það.
— Nei, það er alls ekki neitt.
— Hvar hefurðu verið í dag?
-— Ég fór í jarðarför.
Hann kinkaði kolli, eins og
hann skildi. — Var það einhver
nákominn?
Hún hristi höfuðið og varð enn
meir viðutan, eftir því, sem
hann hélt áfram að tala.
— En einhver kunningi, ha’
Ég þekki hvernig þetta er.
Ég á kunninga, sem hafa fengið
fyrir hjartað af því. Einn dagina
hafa þeir verið að gera að gamni
sínu eins og hver annar, og næsta
dag — þeir vissu aldrei, hverju
þeir urðu fyrir. Sjáðu til ég hef
átt félaga, sem einhver eituriyfja
þræll hefur ráðizt á, í leit að
meira eitri. Ja, hvort maður
þekkir það .......!
— Æ, hættu þessu, Jim!
Hann hrökk við, er hann sá
ákafann í henni. En svo rauf
bjallan þögnina.
— Afsakaðu, sagði hún. — Ég
er svo bág á taugunum. Ég vevð
að fara niður. Danny er að kalla
á mig.
— Auðvitað, Edie, auðvitað.
Hann botnaði enn ekkert í
þessu, er hann elti hana niður
stigann. Hann var að fara út úr
dyrunum, þegar Edith greip allt
í einu í handlegginn á honum.
— Farðu með mig eitthvað út
í kvöld, Jim. — Eitthvað. Hvað.
sem er. En við skulum bara
koma eitthvað út.
— Nú, það var nú einmitt það.
sem ég hafði í huga.
— Gott! hrópaði hún.
— Þú Iofaðir mér ekki að tala
út, sagði Jim. — Nú er Joe
veikur, svo að við Ben verðum
að taka vaktina hans.
Hann sá vonbrigðin í svip
hennar. — Þetta er fjandans
ákoma og einmitt á afmælisdag-
inn þinn.
— Það gerir þá ekkert til,
svaraði hún, viðutan.
— Bless!
— Sé þig bráðum aftur!
Hún sá hann varla þegar hann
fór. Heldur ekki sá hún unga
negraparið, sem steig upp á
hljómsveitarpallinn. Þau fóru að
taka ofan af orgelinu og trumb-
unum, til að hefja skeinmtun
kvöldsins.
— Hæ. Edie!
Hún sneri sér í áttina. Fyrst
sá hún engan, en þá varð hún
þess vör, að andlitið á Beamis
var þarna við skenkiborðið.
Hann var snarborulegur maður
með kuldalegan andlitssvip.
— Ég er búinn að koma áður
en þá varstu ekki við, sagði
hann með flatneskjulegri, em-
bættisrödd. — Því miður, Edie,
en nú ertu aftur farin að drag-
ast aftur úr.
— Ég veit það.
— Það er ekki eins og ég hafi
ekki varað þig við. Það hef ég
gert, mánuð eftir mánuð. Það er
nú þessi músík hjá þér. Þú hef-
ur alls ekki efni á henni. Engar
aðrar krár hérna í nágrenninu
hafa neitt þvílíkt. Það er ekki
hægt að reka svona fyrirtæki
kæruleysislega. Þú verður að
losa þig við allan svona óþarfa
og reyna að fá eins mörg glös út
úr hverri flösku og þú getur. Og
svo verðurðu að standa í skil-
um með leiguna. Hlustarðu á mig
Edie?
— Já, já, svaraði hún og
horfði framhjá nonum.
— Þá ætla ég að segja þér, að
þú verður að fara héðan út í
mánaðarlokin.
Hún svaraði eneu. Tónlistar-
maðurinn fór að liðka orgelið
með einhverjum fáránlegum
tónum, og trumbuslagarinn að
liðka sig og barði eins og vitlaus
á trumbuna.
— Og segðu mér ekki, að t>ú
hafir neina lífstíðarábúð her,
sagði Beamis. — Viltu ekki lesa
samninginn. Þú ert komin í
vanskil.
— Já, já, sagði hún og stikaði
burt frá honum. Hann horfði á
eftir henni, setti síðan upp hatt-
inn og flýtti sér út.
' Edith gekk beint í símaskáp-
inn sem var við endann á skenki
borðinu. Hún fékk númerið hjá
upplýsingunum og hringdi síðan
í það.
— Margaret, þetta er Edith.
Ég þarf að biðja þig að koma
hingað, og það strax.
— Æ, Edie, ég get beinlíuis
ekki farið neitt út núna. Ég er í
nuddi. Við sögðum víst allt, sem
við höfðum hvor við aðra að
segja í dag.
— Ég veit allt, Margáret.
Það varð þögn hinumegin I
símanum.
— Ég sagðist vita allt, Marga-
ret. Ég er að segja þér að koma
hingað tafarlaust. Vildurðu
kannski heldur, að ég kæmi til
þín?
— Nei, nei.
—Það datt mér líka í htig.
Vertu komin eftir klukkutima.
George ratar hingað.
Það var orðið dimmt úti fyrir,
þegar Edith dró upplitaða tjaHið
fyrir gluggann hjá sér. Hun
gekk beint að náttborðinu >g
tók upp skammbyssuna úr
skúffunni, athugaði hleðsluna
og dró öryggið frá. Hún leit um
allt herbergið, og setti á sig
stöðu hvers húsgagnanna. Síðan
setti hún skammbyssuna undir
náttkjól í snyrtiborðsskúffunni
sinni, en lét skúffuna vera há't-
opna. Ruggustólinn hafði hún
fært nær skápnum. Hún athug-
aði allt herbergið aftur í krók
og kring og virtist ánægð.
Hún smeygði sér úr kjólnum
og hann datt á gólfið. Hún spaik
aði honum inn í skápinn og fór
í ljósrauða, slitna kjólinn sinn.
Um leið og hún fór í hann, leit
hún í spegilinn. Hún var enn
með pinna í hárinu og afgang-
urinn af hárinu, sem hún hafði
klippt af sér, lá á snyrtiborðinu
á víð og dreif. Hún safnaði hár-
inu saman og losaði sig við það
í baðherberginu.