Morgunblaðið - 15.10.1966, Blaðsíða 15

Laugardagur 15. ofet. 1965
MORCU N BLAÐIÐ
15
Umferð og slysuhættu
NÚ er hættulegasti tíminn í umferðúini. Myrkrið, hálk-
an og rigning; allt þetta býður hættunni heim. í októ-
ber og nóvembermánuði í fyrra urðu 5 DAUÐASLYS í
umferðinni í Reykjavík og fjölmargir slösuðust alvar-
lega. Hér fara á eftir 10 atriði, sem við skorum á öku-
menn að kynna sér og taka tillit til.
Látið yfirfara bifreiðina:
>að fyrsta, sem góður og
gætinn ökumaður þarf að
athuga, er að bifreiðin sem
hann ekur, sé í fullkomnu
lagi, sérstaklega þarf þó að
athuga öryggistæki. >ví mið-
ur er það svo oft, að ökumenn
athuga ekki að setja snjóhjól
babða undir bifreiðina, kaupa
ekki keðjur, eða láta yfirfara
öryggisbúnaðinn fyrr, en allt
er komið í óefni. Hjólbarðar
þurfa að vera með djúpu
mynstri og þrýstingurinn í
þeim réttur. Sem sagt: ef þú
hefur ekki látið athuga ljós-
in —■ hemlana — stjórnkerf-
ið og höggdeyfara og sett
keðjur í farangursgeymsluna,
þá gerðu það strax, því á
morgun getur það verið of
seint.
Vetrarakstur krefst bæði
kunnáttu og æfingar.
Akstur í hálku og á sleipum
vegum gerir miklar kröfur til
leikni og reynslu ökumanna.
Mikilvægt er að ökumaður
geri sér fyllilega lj óst, hvern
ig aka á við erfið skilyr'ði og
umferðaröryggið krefst þess
að ökumönnum séu ljós nátt-
úrulögmálin, sem gilda við
akstur í háiku. Ef þú ert ekki
vanur akstri í hálku, þá farðu
nokkrar stuttar æfingar-ferð-
ir og æfðu þig í að beita heml
um og stjórntækjum bifreið-
arinnar
Reiknaðu með margfalt lengri
hemlunarvegalengd:
Ef þú þarft að hemla eða
hægja ferðina snögglega,
hafðu það hugfast að heml-
unarvegalengdin á hálum vegi
getur orðið t. d. 10 sinnum
lengri, en á góðum sumar-
vegi. Ef bifreiðin skrikar til,
á að snúa stýrinu til þeirrar
hliðar sem afturhlutinn leit-
ar til. Allt of margir ökumenn
treysta því, að þeir geti sam-
tímis stýrt og hemlað. Tengdu
ekki vélina frá, en gættu þess
vandlega að vélinn „hemli
ekki“ þannig, að bifreiðin
skriki til.
Haltu rúðunum hreinum:
Hafðu-það fyrir fasta venju
að hálda rúðunum vel hrein-
um. Einhvern næsta morgun
þegar þú kemur út, getur ver
ið hrím á rúðunum eða bif-
reiðin ef til vill að mestu
leyti hulin snjó. Hafðu það
þá fyrir fasta venju að
hreinsa vel allan snjó af öll-
um rúðum, stefnumerkjum,
ljósum, skrásetningarmerkj-
um og endurskinsflötum. Ef
snjór er, athugaðu þá hvort
ekki hafi myndast snjóköggl
ar í „skítbrettinu", sem tor-
veldað geta veitingu fram-
hjóla. Gleymdu ekki að hafa
ætíð meðferðis gluggasköfu
■svo þú þurfir ekki áð nota
hendurnar til að skafa i snjó
eða móðu af rúðum. Við þetta
sezt fita á rú'ðuna og hætt er
við að hringir rispi þær.
tiltölulega mjög aflmiklar og
láta vel að stjórn, þannig að
ökumaðurinn áttar sig síður
á hraðanum en þegar um
eldri gerðir bifreiða er að
ræða. Sá ökumaður, sem ekur
með jöfnum hraða, þarf sjald
an að hemla og á veturna
verða ökumenn að hafa það
hugfast að hafa lægri meðal-
hraða en á sumrin.
Ökuhraðann skal m. a. miða
við:
a. Gerð ökutækis, stærð og
ástand þess.
b. Staðhætti og gerð vegar.
c. Færð og veðurlag.
d. Hversu mikil umferð er
á veginum.
Skilyrði þess að ökuhráði
sé í samræmi við öryggiskröf
ur er að akbrautin sé auð og
hindrunarlaus á jafnlöngu
svæði og stöðvunarlengd nem
ur.
f myrkrinu leynast margar
hættur:
Flest slys verða í skamm-
deginu. í myrkri er mjög erf-
itt að dæma um réttar fjar-
lægðir og ástand vegarins.
Vertu þess fullviss að ljósin
Nauðsynlegt er að hreinsa framrúðuna vel, hafi snjóað um
nóttina. Höfuðatriði er, að bílstjórinn hafi næga og góða út-
sýn út um rúður bílsins.
Hafðu síðan tvær hliðarrúð-
ur opnar og rúðublásarann á,
svo að móða setjist ekki á
rúðurnar og takmarki útsýn
ið.
l
Okuhraðinn miðast fyrst og
fremst við aðstæður:
>að er staðreynd að flest
umferðarslys verða vegna
þess að ökumenn miða öku-
hraða ekki vi'ð aðstæður. Oft
stafar þetta af því að ýmsar
nýjustu gerðir bifreiða eru
á bifreiðinni, sem þú ekur,
séu rétt stillt og vertu ekki
spar á notkun hinna löglegu
ökuljósa. >ú verður að gæta
þess vel að blinda ekki öku-
tæki sem kemur á móti þér
eða aka með háu ljósin á eft-
ir bifreið, þannig að ökumáð-
urinn fái endurskin af fram-
rúðunni. Eina aðferðin til að
forðast blindu af ljósum öku-
tækja er að horfa til hliðar
við þau, eins og hægt er,
Á mynd þessari má sjá muninn
um. Góðir hjólbarðar með góðu
um, einkanlega í hálku.
en alls ekki beint í ljósið, og'
auðvitað verður að draga
verulega úr hraðanum.
Ef þoka er eða skafrenn-
ingur og skyggni slæmt, þó
bjart sé af degi, ber að láta
ökuljósin loga við akstur, jafn
Vel háu ljósin. Hin háu ljós
blinda ekki í dimmviðri, jafn
vel þó bjart sé að degi. En
gleymdu ekki þegar þú stöðv
ar við gatnamót að slökkva á
ökuljósunum og láta stöðu-
ljósin loga.
Hættulegir staðir:
>ú verður að hafa það hug
fast að akbrautin er hálust á
brúm, í brekkum og beygjum,
og þar sem sólbráðin er mest.
Hemlunarvegalengdin er háð
ofaníburði vegarins og hann
getur breyzt frá einum kíló-
metra til annars á vegum
sem þú ekur eftir.
Verndið börnin í umferðinni:
Á hverjum vetri slasast
fjöldi barna í umferðinni,
mörg hver mjög alvarlega.
>að er staðreynd, að þegar
snjórinn kemur leita börnin
oft út á götuna, meira en
ella til leikja á sleðum og skíð
um. Fyrstu níu mánuði árs-
ins slösuðust í umferðinni hér
í Reykjavík 78 börn sem voru
fótgangandi og auk þess 42
hjólreiðamenn, sem flestir
á góðum hjólbarða og slæm-
munstri, geta oft forðað slys-
hverjir eru börn á aldrinum
6 til 12 ára. Afskiptaleysi
almennings af börnum, sem
eru að leik úti á akbrautinni
innan um iðandi bílaumferð
er svo til algjört. >etta verð-
ur að breytast strax. Leggðu
fram þitt til þess að vernda
börnin í umferðinni og beina
leikjum þeirra frá akbraut-
inni inn á örugg svæði.
Hafðu nægt bil á milli öku-
tækja:
Suma mánuðina verða flest
ir árekstrar með þeim hætti,
að ekfð er aftan á bifreið.
Gættu þess að aka aldrei svo
nálægt annari bifreið að hætt
sé við árekstri, þó bifreiðin
á undan þér snögghemli.
Fyrstu hálku dagana á haust
inn verða flestir árekstrar
vegna þess að ökumenn hafa
ekki nógu breitt bil milli öku
tækja og reikna ekki rétta
stöðvunarvegalengd.
Og að síðustu þetta:
Láttu ekkert koma þér á
óvart. Þegar þú kemur út ein
hvern næsta morgun, geta all
ar rúður á bifreiðinni verið
hrímaðar og gefa þér vís-
bendingu um, að hálka sé á
götunum og þá verður það
að vera þér Ijóst, að vetrar-
akstur krefst bæði kunnáttu
og æfingar.
Okuferðir enda að' jafnaði vel. Stundum verða slys, raunar hryggilega mörg, og þá getur heimkoman orðið á þann veg, sem myndin sýnir. Akir varlega, ak-
ið með gætni, forðizt slysin. Hollast er heilum vagni heim að aka.