Morgunblaðið - 27.11.1966, Blaðsíða 17

Sunnudagur TT. n#v. 1958
MORGUNBLAÐIÐ
17
verk Otto Skorzenys hefði ein-
faldlega verið að ná í eins
mikið af brezkum leynigögn-
um og hann gat. Fleming datt
í hug, að þetta væri hugmynd,
æm L>eyniþjónusta brezka flot
ans hefði vel efni á að stæla.
IHann myndaði hópinn, sem
gekk undir nafninu Árásar-
deild no. 30, eða eins og Flem-
ing sagði helzt „Rauðskinnar
mínir! Undir stjórn hans átti
þessi hópur eftir að verða einn
eftirtektarverðasti af hinum
' litlu einkaherjum stríðsins, og
5 vintia ómetanlegt gagn við öfl-
un ýmissa upplýsinga. Síðustu
fyrirmælin, sem Commander
Ian Lancaster Fleming, sendi
flokki sínum, ebra höfundinum
glöggt vitni: „Finnið þegar í
stað háttsetta þýzka sjóliðsfor-
ingja, og látið hvefn þeirra
skrifa tíu þúsund orð uin,
hvers vegna Þýzkaland beið ó-
iúgur á sjó.“
) Goldeneye-ævintýrið hófst
um iiaustið 1944. Það var þá,
ao Ian Fleming var að svip-
ást um eftir landi, þar sem
lótusblomið angar, til þess að
geta flúið þangað eftir stríð-
ið. Fyrir 200 sterlingspund
keypti hann landssvæði á norð
urströnd Jamaiku á leiðinni
til Orocabessa.
í Þá hófst nýr þáttur í hinu
margþæta lífi I. L. Flemings.
IHann varði öðrum 2000 pund-
Um til að láta byggja hús eftir
eigin teikningu sinnL Að sögn
rágranna hans, Noel Cowards,
*em á tvö hús í grenndinni,
missti Fleming af frábæru
faekifæri með því að byggji
• húsið á röngum stað. „Hefði
• hann byggt húsið á lítið eitt
öðrum stað frá ströndinni,
hefði hann á hveriu kvöldi get
eð fylg.'t með einu fegursta sól
arlagi i veröldinni. En jafnvel
þótt hann hefði gert það, hefði
gert það, hefði það ekki kom-
ið að neinu haldi, því að Ian
hafði gætt þess vandlega að
fcafa gluggakisturnar aðeins of
háar. Goldeneye-stríð er auð-
yitað“, heldur Coward áfram,
„alveg viðurstyggilegur stað-
ur. Ég ætti að vita það. lan
tánaði mér það i þrjá mánuði
érið eftir að hann byggði það
og tók líka fimmtíu pund á
vjku fyrir forréttindin, og
eins og ég sagði honum var
það of mikið fyrir fæði og
húsnæði í hreysi. Það var ekk
ert heitt vatn á þessum dögum
bara köld steypiböð. Við vor-
um afskaplega karlmannlegir
og létum eins og okkur þætti
það gaman. En ég varð þreytt-
ur á járnrúminu og snákamynd
um, sem aann hafði fest upp
tim alla veggi í svefnherberg-
Inu og kollunum, sem setið var
á við matborðið, en þeir voru
svo mjóir, að þeir bitu í botn-
inn á manni og púðunum, sem
voru eir.s og þeir hefðu verið
íylltir af brotajárni.“
! En sín á milli gerðu þéir
raunar gys að Goldeneye, og
hin nána vinátta þeirra ent-
fet allt fram að dauða Flem-
ings.
„Einn þeirra aluta, sem enn-
þá koma mér til að hlæja, hve-
nær sem ég les bækur Ians “
segir Coward, „er munur lifn-
aðarhátta hins gamla, góða
Bonds og þeirra, sem Ian gerði
sér veniulega að góðu á Gold-
eneye. Þegar Bond borðar og
drekkur verður allt að vera
fyrsta flokks, en alltaf þegar
ég borðaði með Ian á Golden-
eye var maturinn svo hræðileg
ur, að ég var vanur að gera
fyrir mér Rrossmark, áðux en
ég setti upp I mig bita. Og
alltaf sleikti Ian gamli út um
og beið eftir meiru, rneðan gest
ir hans hugsuðu til allra lost-
eetu réttanna, sem hann minnt
ist á í bókunum sínum.
Port Maria i Sánkti Marlu
sókn ber enn ummerki hinna
gömlu tima á Jamaíku. Þar
lyktar af fiski, banönum,
rommi, skolpi og steinolíu. Og
það var I hinu hrörnandi, hvita
ráðhúsi i Port Maria, sera pip-
arsveinslífi Ian Flemings lauk
fyrir fullt og allt. f skrifstofu
borgardomarans rétt eftir
klukkan þrjú e.h. gekk hann
Ian Fleming í „James Bond“-bíl sínum.
að eiga lafði Rothermere, fyrr
um lafði O* Neill, fædd Anne
Charteris. Noél Coward var
annar svaramaðurinn, hinn var
einkaritari hans, Cole Leslie.
Næsta morgun flugu herra
og frú Ian Fleming til New
York á leið til Lundúna. í far-
angrinum var ófullgert handrit
að bók, sem til bráðabirgða
var kölluð „Casino Royale.’*
Söguhetjan var maður að
nafni James Bond. Síðar, þeg-
ar hann var spurður, hvers
vegná hann hefði byrjað að
rita skáldsögur, var Flemii'g
alltaf vanur að svara því til,
að það hefði verið til þess að
komast yfir áfallið, sem fylg-
ir því að kvænast fjörutíu og
þriggja ára að aldri. Það var
áhrifaríkt svar, sem kom í
veg fyrir allar vangaveltur um
uppruna Bond og hvernig á
því stóð í raun og veru, að
bækurnar voru skrifaðar. Því
að það, sem gerzt hafði var
ennpá flóknara en hann vildi
viðurkenna.
James Bond kom 1 heiminn
að Goldeneye að morgni þriðja
þriðjudags í janúarmánuði
1952. Ian Fleming hafði ný-
lokið morgunverði, og nú voru
aðeins eftir tíu vikur af fjöru-
tíu og þriggja ára ferli hans
sem piparsveinn. Hann hafði
þegar valið nafn söguhetju
sinnar. Bók James Bonds,
„Fuglar í Vestur,Indíum“, vac
ein þeirra bóka, sem hann
vildi hafa liggjandi á morgun-
verðprborðinu. Burtséð frá því
hafði hann ekki viðhaft neinn
undirbúning. Hann byrjaði ein
faldlega að vélrita í hinu svala
stóra herbergi sínu, og næstu
sjö vikur hélt hann stöðugt
áfram. Alla morgna milli níu
og tólf, meðan Anne, unnusta
hans, sat í garðinum með stór-
an stráhatt og málaði blóm,
bergmálaði ritvélaihljóðið um
kyirlátt húsið. Þar var ekkert
sem glapti.
Um hádegi hætti ritvélar-
hljóðið venjulega og Fleming
kom út úr húsinu og sat géisp-
andi og letilegur í hinu glamp-
andi sólskini við klettinn. Hon
um pótti þægilegt að sólbaka
sig skyrtulausan fyrir hádeg,-
isverð. Þegar hann hafði lokið
v;ð að snæða, lagði hann sig
í um það bil klukkustund. Um
fimmleytið var hann aftur
setztur við skrifborð sitt til
þess að fara yfir það, sem hann
hafði skrifað áður en hann
setti síðurnar í bláu bréfmöpp
una í neðstu skúffunni til
vinstri í skriborðinu. Um 6.30
var hann reiðubúinn að taka
fyrsta glas dagsins.
Atjánda marz, sex dögum
áður en vígslan fór fram 1
Port Maria, var bréfamappan
fulL Bond hafði unnið sitt
fyrsta skrásetta afrek. og ein
undarlegasta skemmtisaga,
sem nokkurn tíma heíur verið
skrifuð, var tilbúin. Sennilega
hefur aldrei verið rituð önnur
eins metsölubók með jafnlitl-
um erfiðismunum. Handritið
þarfnaðist að vísu viðauka og
leiðréttinga, „Casino Royale“,
í ríkari mæli en nokkur þeirra
bóka, sem síðar fylgdu. Samt
var öll sagan þarna allt frá
upphafi, — hún kom tilbúin
um leið og hann hripaði hana
niður með flýti og öryggi, um
það bil 2000 orð á dag.
Anne Flerning kemst svo að
orði: „Við vorum aðeins tvö
að Goldeneve það árið. Það lá
spenna í loftinu þetta tímabil
í ævi okkar. Ég hafði tekið
aftur til við að mála og fann,
að ég skemmti mér konung-
lega við það. En Ian leiddist
þetta málarástand á mér. Hann
sagði, að hann hefði alls ekki
í huga að sitja í sólinni og
horfa á mig við málaragrind-
ina, og ég lagði til, að hann
skrifaði eitthvað aðeins til að
drepa tímann. Hann var ekk-
ert fíkinn í að hefjast handa,
en eftir að hann var byrjaður
fann hann að hann hafði gam-
an af því, og hann lauk bók-
inni með ákefð. Eg held, að
hann hafi verið furðu lostinn
yfir því, sem hann hafði af-
kastað. Við ræddum aldrei það
sem hann var að skrifa, hann
sýndi mér það ekki og auðvit-
að fór ég ekki fram á slíkt.
Ég fekkst við.að mála og hann
við að skrifa. Það var allt og
sumt.“
Hið kaldhæðnislega er, að
þrátt fyrir tuttugu ára bið eft-
ir að geta hafið rithöfundar-
feril, rakst hann á hin ákjós-
anlegustu skilyrði til þess af
hreinni tilviljun. Ur því að
skilnaðurinn lá í loftinu voru
engir gestir að Goldeneye til
að gelpja fyrir honum það ár-
ið. Svo er áhyggjum hans fyr-
ir að þakka,. að hann tók
hverri tómstundaíðju opnum
örmum. Hann var ekki að
hugsa um peninga né vel-
gengni, — það kom síðar.
Það er athyglisvert, að að-
ferð hans breyttist aldrei veru
lega, allt frá upphafi skrifaði
hann alla tíókina með fullum
hraða og fór yíir hana síðar
til að setja inn smáatriðin. Það
er einnig athyglisvert, hversu
skammt sérþekking þessa
manns, sem virtist vera sér-
fróður á flestum sviðum, raun
verulega náði. Til dæmis þrátt
fyrir að James Bond virðist
garþekkja allar hliðargreinar
sKotvopnfræðinnar, var þekk-
ing Flemings sjálfs á skotvopn
um mjög takmörkuð. Hann
var goð skytta og gat dáðst
að byssum vegna útlits þeirra
og vegna þess, sem þær tákna
en hann hefði aldrei lagt á
sig það erfiði að verða sér-
fræðingur. Óvænta sönnun
þessa er að finna í bréfi, sem
hann skrifaði Robert Churchill
byssusmið, til að biðja hann
að fara yfir nöfn hinna fjög-
urra mismunandi vopnateg-
tmda, sem nefndar eru í „Cas-
ino Royale’b Honum tókst að-
eins að nefna eina þeirra rétt.
Heiti einkavopns Bonds var
ekki aðeins ranglega stafað,
heldur hafði það einnig ranga
hlaupvídd. Hann viðurkenndi
óvissu sína mjög frjálslega í
bréfi til Mr. Chaurchills:
„Byssan, sem ég hef mestar
áhyggjur út af, er Biretta
hlaupvídd 28.
í bókinni er gert ráð fyrir,
að þetta sé létt og flöt, sjálf-
virk skammbyssa. Ef þér þekk
ið ekki vopnið, og ef, eins og
er vel mögulegt, það er ekki
til, væri það mjög vinsamlegt
af yður að hripa niður nafn-
ið á því vopni með þessa
hlaupvídd, sem er hvað fram-
andlegast, og hægt er að hafa
svo lítið beri á axlahylki.“
Sérfræðingurinn Churchill
benti honum fljótlega á hið
rétta og skrifaði um hæl, að
vopnið væri Beretta, ekki Bir
etta, og hlaupvíddin væri 25,
en ekki 28.
Þrátt fyrir að Fleming virt-
ist síðar gera sér far um að
setja smásmugulegar upplýs-
ingar í bækur sínar, var hon-
um fyllilega ljóst, að þær voru
til lítils annars en gera bæk-
urnar trúlegri og hrífa lesand-
ann. Þegar farið er að veltm
því íyrir sér, er erfitt að finna
neitt svið þar, sem Fleming
var sérfróður. Þekking hans á
mat var ekki ýkjamikil, um
vín vissi hann næstum ekk-
ert. Hann var allgóður öku-
maður, en hann reiddi sig á
ráðleggingar sérfræðinga um
’tæknileg smáatriði um bifreið-
ir í bokum sínum. Hið sama
var að segja um vopn, og fjár-
hættuspil, og sama máli gegndi
jafnvel um sjálfa Leyniþjón-
ustuna. Á þekkingu sinni
tíyggði hann aðeins þar, sem
kynferðismál komu við sögu.
Sannleikurinn er sá, að Flem
ing hafði hvorki hneigð né þcl
gæðr sérfræðingsins. Hann var
öðru vísi; hann var fæddur
blaðamaður, og þeirri kölluu
trúr vissi hann hvernig hann
gat fært sér í nyt þekkingu
annarra. Fáir voru leiknari við
orðfæri þess, sem þekkinguna
hefur, og að nota framand-
leg orðasambönd og yfirborð»-
gljáa sérþekkingarinnar.
Það er ýmislegt svipað í fari
höfundarins og söguhetjunnar,
Framhald á bls. 9
Údýrt — Údýrt
Drengjaterylenebuxur frá kr. 395,—
Telpnastretchbuxur frá kr. 350.—
Hekludralonpeysur á börn og fullorðna.
Úlpur og margt fleira á mjög hag-
stæðu verði.
Siggabúð
NJÁLSGÖTU 4 9.
Kuldajukkor, gæroióðraðor
úlpur, loðióðraðar úlpur
og uylou úlpur
Verzl. Ó.L.
Traðarkotssundi 3 (beint á móti Þjóðleikhúsinu).
ATVINNA
Vön stúlka óskast allan daginn á sauma-
stofu. Ennfremur röska menn til lager-
starfa.
Upplýsingar á mánudag frá kl. 4—6.
■wn.imiiBMiimiiu.iimiiliMHHninMil...*......
.mhmhwhI ^^^.nmiiiinnimiMiMK
BOLHOLTI