Morgunblaðið - 12.01.1967, Qupperneq 14
u
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. JANÚAR 1967.
Vistgjöld á Hrafnistu
Athugasemdir stjórnar Sjómannadags
ráðs vegna „fréttar" í Þjóðviljanum
eða ca. 9%. Á hinum heimilun-
um haekkuðu vistgjöldin hins-
t
Björn Ásgeirsson,
fyrrv. kirkjugarðsvörður,
andiaðist 7. jaraúar sd. Jarðar-
förin fer fram frá Akureyrar-
kirkju laugardaginn 14. jan.
kik 1,30 eJh.
Fyrir hönd vandamanna.
Jónína Dúadóttir.
t
Mióðir okkar og tengdiamóðír,
Þóra Höskuldsdóttir,
Felli, Mosfellssveit,
anda'ðist 1.1. |þ..m. á Lands-
spiítailaniuim.
Ragnheiður S. Jónsðóttir,
Björgvin Kristófersson,
Sigurður R. Axelsson,
Karen Axelsson.
t
Móðir ókkar og tengdiamóðir,
Hallfríðar H. Maack,
verður jarðisungin frá Dóm-
kirkj.unni föstudaginn 13. jan.
kl. 13.30.
Blóm aflbe'ðin, en þeir sem
vildu minnast hinnar látnu,
láti iiknarstofnaniir njóta þess.
Elísabet og
Ragnar Tborsteinsson.
Asta og Viggó Maack,
Jarþrúður og
Aðalsteinn Maack,
Þóra og Karl Maack,
Anna Maack.
t
Konan mán,
Margrét Halldórsdóttir,
Ásakoti, Biskupstungum,
sem arvdaðist að Landsspítal-
anum 5. þ.m., verður jarðsett
frá Bræðratungukirkjj.u iaug-
ardaginn 14. þ. m. 'kL 2 e. h.
Bfflferð frá Umferðamiðstöð-
inni í Reyíkjavíik kl. 10 i. h.
sama dag.
Jóhannes Jónsson
ÁsakotL
t
Útför
Jarþrúðar Einarsdóttur,
kennara,
Samtúni 30, Reykjavík,
fer fram frá Gaulverj aribæ j -
arkirkju laugardaginn 14.
janiúar kl. 2.
Kveðjiuathiöfn hefst í Foss-
■vogskirikju sama dag kL ÍO
t h.
Kveðjuatlböfninni verður út
varpað.
Vandamenn.
DAGBLAÐIÐ Þjóðviljinn telur
sig hafa átt viðtal við „aldraðan
sjómann" fyrir skömmu. Þetta
viðtal hefur orðið blaðinu til-
efni „fréttar", sem birt er s.l.
laugardag á áberandi hátt á bak-
síðu blaðsins. Þar sem efni þess-
arar „fréttar" er mjög villandi
og að nokkru hreinn uppspuni,
auk þess sem furðulegur illvilji
og rætni kemur þar fram gagn-
vart því starfi, sem samtök okk-
ar vinna að velferðarmálum
aldraðra, vill stjórn Sjómanna-
dagsráðs (og Hrafnistu) biðja
dagblöðin í Reykjavík fyrir eftir
farandi athugasemdir við „frétt“
þessa.
Slæmt skyggni virðist hafa háð
heimildarmanni Þjóðviljans síð-
t
Maðurinn minn,
Guðmundur Þorsteinn
Sigurðsson,
bóndi að Enni við Blönduós,
verður jarðsunginn frá
Bilönduóskirkjiu laugardiaginn
14. þun. kil. 2.
Fyrir mína hönd, barna okk
ar og annara a'ðstandenda.
Halldóra Ingimundardóttir.
t
Kveðjuathiöfin
Höllu Sigurðardóttur,
ljósmóður,
frá Teigi í Fljótshlíð,
fer fram frá Fossvogskixkju
föstudaginn 13. þ.m. kd. 13,30.
Útförin fer fram frá Hlíðar-
endakirkju í Fljótshl'íð laug-
ardaginn 14. þ.m. kl. 14.
Ásdís Erlendsdóttir,
Birgir Jóhannsson.
t
Hjartans þakklæti til aHra
þeirra sem sýndu okkur sam-
úð, vinarhug og hjálp og
heiðruðu minningu mannsins
máns, föður cnkkar og bróður,
Guðmundur Sveinssonar,
bifreiðastjóra,
Þórustíg 13, Ytri-Njarðvik.
Guð blessi yikkur öffl.
Anna Elisdóttir,
börn og systkini.
t
Þakka innilega auðsýnda
samiúð við andilát maxmsins
míns,
Elíasar Lyngdal,
kaupmanns.
Fyrir hönd vandamanna.
Guðrún Lyngdal.
ustu daga fyrra árs, því að til-
kynning sú frá heimilisstjórn
Hrafnistu, er hann vitnar tíl,
kom ekki fram á nýársdag, held-
ur 29. desembe . og hljóðar
svo: w
„Hinn 1. sept. s.l. gekk í gildi
hækkun vistgjalda á Elliheimil-
inu Grund og Hrafnistu og voru
þau ákveðin:
Á Grund kr. 200,00 pr. dag.
Á Hrafnistu kr. 190,00 pr. dag.
Verða vistgjöld Hrafnistu reikn
uð samkvæmt ofanskráðu frá og
með 1. janúar 1967, þó þannig,
að frá þessu gjaldi verður veitt-
ur sami afsláttur og að undan-
förnu, þeim er greiða sjálfir vist
gjöld sín mánaðarlega".
Tilkynning þessi sýnir, að
ákvörðunin um framangreinda
hækkun er tekin frá og með
1. sept. s.l. og þótt önnur elli-
heimili hafi látið hækkun þessa
koma þá þegar til framkvæmda,
er því frestað á Hrafnistu í fjóra
mánuði m.a. af ástæðum, sem
drepið verður á síðar.
í „frétt“ Þjóðviljans er því
haldið fram, að hækkunin sé
kr. 20,00 á dag ,úr kr. 170,00 í
kr. 190,00. Þetta er rangt. Dag-
gjaldið hafði fram að 1. sept.
um langt skeið verið það sama
á Hrafnistu og Grund, eða
kr. 175,00 pr. dag. Hækkunin á
Hrafnistu er þvi kr. 15,00 á dag
t
Þökkum inniiega auðsýnda
samúð og vinarhug við andlát
og jariðarför,
Guðrúnar Jónsdóttur,
Ölduslóð 7, Hafnarfirði.
Aðstandendur.
t
öllum þeim mörgu, sem
auðsýndu okkur ógleyman-
lega vinsemd og sannúð vegna
fráfalls,
Kristjáns Eyþórs
Ólafssonar,
flytjum við okkar innileigustiu
þakkir. Sérstakilega minnumst
við og þökikum hið hugljnifa
framlag Kirkjukórs Lamg-
holtssóknar og stjórnanda
hans.
Guð blessi ykkur öH.
Lilja Friðbertsdóttir,
Ólafur Kristjánsson,
Jónína Kristjánsdóttir.
Gísli Guðbjartsson
og aðrir vandamcnn.
t
Hjartan þakklæti færum við
ykkur öllum, sem 6ýnduð
okkur samúð, við andliát og
jarðarför,
Margrétar J. Gísladóttur,
Brekkubraut 17, AkranesL
Guð blessi ykfcur öHL
Guðjón Ólafsson,
börn, tengdabörn
og barnabörn.
vegar frá 1. sept. eins og 'að
framan segir úr kr. 175,00 pr.
dag í kr. 200,00, um kr. 25,00
á dag eða ca. 14% (Sjá þó síðar
um Sólvang).
Ef heimildarmaður Þjóðviljans
er vistmaður á Hrafnistu, er
mjög líklegt að hann hafi hins
vegar ekki greitt nema kr. 170,00
á dag. Þetta stafar af afslætti
þeim, sem stjórn Hrafnistu hefur
gefið af vistgjöldum og mun að
öllu óbreyttu veita framvegis
þeim, er sjálfir greiða vistgjöld
sín mánaðarlega þar.
Afsláttur þessi hefur byggst
á tvennu. I fyrsta lagi þeirri skoð
un stjórnarinnar, að ekki væri
rétt, að þeir sem búa í lakara
húsnæði en allur fjöldinn, það
er í eins manns herbergjum á
hæð, greiddu sama og þeir, og
í öðru lagi hefur hann miðast við
að vistgjald greiðanda yrði ekki
hærra en tvöfaldur ellilífeyrir,
en þá upphæð hefur Tryggingar
stofnun ríkisins samþykkt að
greiða því vistfólki, sem ekki á
eignir sér til framfærslu.
Það meginsjónarmið stjórnar-
innar, að vistgjöld fari sem
minnst fram yfir þá upphæð, er
fæst greidd frá Almannatrygg-
ingunum er enn í fullu gildi, og
niðurstaða ársins 1966 mun sýna,
að þeir vistmenn Hrafnistu, er
fengu tvöfalt ellilífeyrisgjald
þurftu ekki að leggja fram fé
frá sjálfum sér til greiðslu vist-
gjalda.
En auðvitað kemur fleira inn
í þessa mynd. Þótt nokkur styrk-
ur sé að ágóða Laugarássbíós,
sem rennur til styrktar rekstri
Hrafnistu, þá fer sá ágóði nú
minnkandi vegna tilkomu sjón-
varpsins. Það eru því vistgjöld-
in, sem verða að meignhluta til
að standa undir rekstri heimilis-
ins, því að allur ágóði okkar
(þ.e. 60%) af happdrættinu fer
í uppbyggingu þess en ekki í
daglegan rekstur svo sem lög
mæla fyrir. Ef halli verður á
rekstrinum, er ekki í nein önnur
hús að venda með styrk til að
mæta honum, en þau er að fram
an greinir.
Þá er rétt að það komi skýrt
fram, að stjórn Hrafnistu telur
ekki, þrátt fyrir það er hér
heíur verið sagt, að slíkt fyrir-
tæki eigi að rekast sem gróða-
fyrirtæki, þótt nauðsynlegum
varasjóðum verði að safna.
í ljósi þess, sem hér hefur
verið sagt, skal fram tekið, að
hinn beini afsláttur til vistfólks-
á Hrafnistu, er greiðir fyrir
sig sjálft, nemur nú eftirtöldum
upphæðum í dag:
Dagar 365. Vistgj. kr. 62.050,00.
Einfaldur ellilífeyrir kr. 31.700,-
Grundvöllur tvöföldunar kr.
31.375,00. Tvöfaldur lífeyrir
kr. 63.075,00. Afgangur 1966
kr. 1.025,00.
Ár 1967. Daggjald kr. 185,00.
Dagar 365. Vistgj. kr. 67.525,-.
Einfaldur ellilífeyrir kr. 33.442,-
Grundvölur tvöföldunar kr.
33.192. Tvöfaldur lífeyrir kr.
66.634,00. Framlag einstaklings
1967 kr. 891,00.
Og má af þessu sjá að stjórn-
inni hefur tekizt að fylgja áður-
nefndu sjónarmiði sínu eins og
efni hafa staðið tiL Stjórnin hef
ur fengið þær upplýsingar, að
á Elliheimilinu Grund hafi hin
almennu vistgjöld á árinu 1966
verið kr. 175,00 á dag til 1. sept.
en kr. 200,00 úr því, en á Sól-
vangi í Hafnarfirði kr. 175,00 til
1. sept. fyrir Hafnfirðinga, en
kr. 190,00 úr því, en fyrir utan-
héraðsmenn kr. 185,00 til 1. sept.
en kr. 200,00 á dag úr því.
Er þá komið að spurningunni,
hvers vegna var framkvæmd
vistgjaldahækkunarinnar á
Hrafnistu frestað þann 1. sept.
síðastl.?
Vegna nauðsynlegrar sam-
stöðu framangreindra elliheim-
ila í skiptum þekra við opin-
bera aðila, hefur sú hefð skap-
azt síðustu árin, að vistgjalda-
hækkanir hafa verið ákveðnar
í heimilum þessum um svipað
leyti eða á sama tíma.
Á heimilisstjórnarfundi að
Hrafnistu þann 26. ágúst 1966
(sbr. fundargerð) skýrði fram-
kvæmdastjóri frá viðræðum um
hækkun vistgjalda og tillögum
frá forstjóranum á Grund þar
um.
Að. sjálfsögðu var leitast við
að meta þörf Hrafnistu fyrir
slíka hækkun og lagt til grund-
vallar rekstraryfirlit tveggja
fyrstu ársfjórðunganna, og höfð
í huga sú þróun í kaup- og verð
lagsmálum er síðan var orðin og
útlit var fyrir.
Þrátt fyrir versnandi rekstrar
afkomu eftir að kom fram á ár-
ið, sýndi rekstraryfirlit það sem
þá lá fyrir, ekki svo brýna nauð
syn hækkunar, að ekki bæri að
bíða unz fyrir lægi hvert verð
landbúnaðarafurða yrði á kom
andi hausti, en stjórnendur
Hrafnistu, sem annarra slíkra
stofnana, hafa orðið undanfarið
að horfast í augu árlega við
reglulegar hækkanir þessara af-
urða. En að undanskildum launa
kostnaði, sem nemur rúmlega
helming rekstrarkostnaðar er
hér um að ræða einn alstærsta
kostnaðarlið slíkra stofnana. —-
Launakostnaður hafði hækkað
verulega, og má t.d. benda á að
kaupgreiðslur samkvæmt samn-
ingum Sóknar, en undir þeim
samningum vinna flestar starfs-
stúlkur Hrafnistu, hækkuðu á
<S>-------------------------,---
Fyrir einstakling í einbýlisherbergi kr. 5,00 á dag
— — - þak
— — kjallara
— — - fjölbýlis
og fyrir hjón kr. 10,00 á dag fyrir
Á s.l. ári nam afsláttur þessi,
er stjórn Hrafnistu veitti vist-
mönnum þar, röskl. kr. 1.000.000,-
— einni milljón króna. —
Sá afsláttur er vistfólk á
Hrafnistu fékk á s.l. ári vegna
frestunar til áramóta á fram-
kvæmd þeirrar hækkunar vist-
gjalda, sem elliheimilin ákváðu
1. sept. s.l. nemur tæpri hálfri
milljón króna. Samtals hefur
því afslátturinn numið um IV2
milljón króna á árinu 1966.
Ef Þjóðviljinn vill láta í það
skína að með þeirri framkvæmd
sem hér hefur verið lýst hafi
einn af stuðningsmönnum ríkis-
stjórnarinnar brotið verðstöðv-
unarstefnu hennar, hlýtur sú
spurning að vakna hvort sama
aðila sé þá ekki að þakka %
milljón króna afslátturinn til
vistfólks.
í sambandi við þau atriði, sem
hér hafa verið nefnd, höfum
við fengið eftirfarandi upplýs-
ingar frá Tryggingarstofnun rík
isins varðandi vistgjöld tveggja
ára á Hrafnistu:
Vistgjöld á Hrafnistu með 5
króna afslætti á dag:
Ár 1966. Daggjald kr. 170,00.
— — 10,00 - —
— — 10,00 - —
— — 16,00 - —-
hvorn einstakling.
tímabilinu frá 1. janúar 1966 til
1. sept. 1966 um rúm 13% og
vitað var um hækkun um næstu
áramót (’66—’67) vegna launa-
jafnréttislaganna, sem ásamt
flokkatilfærslum (starfsaldurs-
hækkunum) nema a.m.k. um
5—6%.
Á þessum fundi heimilisstjóm
arinnar var samþykkt að hækka
vistgjöldin í kr. 190,00 á dag, en
með hliðsjón af framansögðu
og því að næsta ársfjórðungs-
yfirlit um reksturinn lægi ekki
fyrir, fyrr en eftir miðjan októ-
ber, og að engin vitneskja lá enn
fyrir um hver hækkun ellilíf-
eyris yrði, var samþykkt að
fresta framkvæmd hækkunarinn
ar.
Reykjávíkurborg var tilkynnt
bréflega þann 15.9. um vist-
g j aldahækkunina.
Þessu til viðbótar má benda
Þjóðviljanum á, þrátt fyrir efa
hans' þar um, að Pétur Sigurðs-
son alþingismaður og Pétur Sig-
urðsson formaður Sjámannadags
ráðs höfðu gott samband sín á
milli, og þar með vitneskjuna
Framhald á bls. 16.