Morgunblaðið - 15.04.1967, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. APRlL 1367.
31
Toyota Corolia kynntur
■ Háskólabíói
FORRÁÐAMENN Japönsku
Bifreiðasölunnar boðuðu frétta-
menn á fund sinn í gær í Há-
skólabíói til að kynna fyrir þeim
nýja bifreið frá Toyotaverksmiðj
unum í Japan. Bifreið þessi
„Toyota Corolla" var fyrst kynnt
á bifreiðasýningu í Tókíó i októ
ber s.l. og vakti þá þegar mikla
athygli, enda hafði lengi verið
búizt við nýrri bifreið frá To-
yota. Bifreiðin, sem sýnd er í
Háskólabíói er sú fyrsta sinnar
tegundar í Evrópu. Orri Vigfús-
son, framkvæmdastjóri Japönsku
Bifreiðasölunnar, skýrði frá því,
að um þessar mundir væru tvö
ár liðin frá því að fyrstu Toyota
bifreiðarnar komu hingað til
landsins, en taia þeirra er nú
hátt á þriðja hundrað.
Toyota Corolla er í flokki „fast
- UNGVERSKA
Framhald af bls. 1.
tekur við því embætti Irme
Pardí.
Nýi forsætisráðherrann, Fock,
hefur verið toommúnisti frá 1930
og gegnt fjölda mikilvægra em-
bætta. Hann hefur verið ritari
kommúnistaflokksins og meðlim
ur miðstjórnar. Hann er þjóð-
félagsfræðingur og hagfræðing-
ur að menntun og mun, eins og
fyrr segir fyrst og fremst hafa
umsjón með framkvæmd nýrr-
ar efnahagsáætlunar. Ungverja-
land hefur skipað sér í hóp Aust
ur-Evrópuríkja, sem hyggja á
margskonar breytingar í efna-
hagslífinu — með það fyrir aug
um að gera það frjálsara og hag
kvæmara Eru fyrirhugaðar
breytingar á framleiðslu og verð
lagsháttum og farið meira en
áður eftir eftirspurn.
Fock var tæknifræðingur að
menntun, er hann gekk í komm-
unistaflokkinn en bætti verulega
við menntun sína eftir það
og hefur gegnt ýmsum mikil-
vægum störfum a sviði atvimu-
mála og verkalýðsmála. Naz.st-
ar handtóku hann árið 1940 og
sat hann þá í fangelsi í þrjú ár.
Á árunum 1952—54 var hann
iðnaðarmálaráðherra Ungverja-
lands.
I -----» ♦ ■>---
- STJÓRNARFRUMV.
Framhald af bls. 32.
Ósk þessara aðila fylgdi svohljóð
andi greinargerð:
„Það er ósk vor, að Landssam-
band ísl. útvegsmanna fái að til-
nefna einn fulltrúa í stjórn verk
smiðjanna og Sjómannasamband
íslands, Farmanna- og fiski-
mannasamband og Alþýðusam-
band íslands tilnefni sameigin-
lega einn fulltrúa.
Á fjölmennum fundi síldar-
sjómanna, sem haldinn var í
nóvember sl. á Reyðarfirði, var
samþykkt að óska eftir því, að
samtök sjómanna og útvegs-
manna fái aðild að stjórn síldar-
verksmiðja ríkisins.
Á aðalfundi Landssambands
ísl. útvegsmanna, sem haldinn
var í Reykjavík dagana 30. n óv-
ember til 2. desember sl. var
aamþykkt að óska eftir aðild út-
vegsmanna og sjómanna að
stjórn verksmiðjanna.
Vér leyfum oss að minna á, að
síldarverksmiðjur rikisins voru
stofnaðar til þess að annast þjón
ustu við síldveiðiflotann og hafa
þær rækt það verkefni alla tíð
síðan. Útvegsmenn og sjómenn
eiga mikilla hagsmuna að gæta,
að verksmiðjurnar séu reknar
með sem mestri hagsýni.
Vér teljum eðlilegt, að útvegs-
mönnum og sjómönnum verði
veitt aðstaða til þess að koma
tillögum sínum og athugasemd-
um á framfæri innan verk-
smiðjustjórnarinnar. Það myndi
verða til þess að fyrirbyggja mis
skilning og draga úr tortryggni
í garð verksmiðjanna og auka
víðsýni verksmiðjustjórnarinnar
um málefni þeirra.
Vér leæfum oss að vænta
stuðnings hæstvirts ráðuneytis
við málaleitun vorrL“
back“ bifreiða og er tveggja
dyra. Vélin er 4 strokka vatns-
kæld toppventlavél 1077 með
yfirliggjandi knastás og 5 höfuð-
legum. Framleiðir hún 60 hö. við
6000 snúninga og er hámarks-
hraSi 410 km. á klst. Mesta
lengd er 3.85, breidd 1.48 m og
hæð 1.38 m. Hæð frá jörðu und-
ir lægsta punkt er 17 cm. Bif-
reiðin vegur 710 kg. og hlutfallið
við afköst vélar 60 hö verður
því aðeins 11.8 kg. pr. ha, sem
þykir mjög hagstætt í þessum
stærðarflokki bifreiða. Skipting
er í gólfi, 4 gíra áfram og gír-
kassinn fullkomlega samhæfður.
Hámarkshraði í 3. gír er 105 km.
á klst. Benzíneyðsla er 7.7 1. á,
100 km.
Þrátt fyrir lítil utanmál, er
bifrolðin rúmgóð að innan.
Framsætin eru aðskilin, stillan-
leg og er hægt að leggja þau
þannig aftur, að rúmt svefn-
- AMERÍKURÍKIN
Framhald af bls. 1.
anska lýðveldið, Guatamala,
Haiti, Honduras, Mexico, Nicara-
gua, Panama, Paraguay, Peru,
Salvador, Trinidad-Tobago, Uru-
guay og Venezuela.
Samkvæmt samningnum eru
þau ríki, sem hann undirrituðu,
skuldbundin til að vinna að því,
að semja pólitíska og efnahags-
lega áætlun, er lögð verði til
grundvallar stofnun efnahags-
bandalagsins.
Forseti Ekvador Otto Arese-
man, neitaðL sem fyrr sagðL að
undirrita samninginn og hélt
uppi harðri gagnrýni á stefnu
Bandaríkjamanna í viðskiptum
og aðstoð við ríki í Mið- og
Suður-Ameríku. Sagði hann
áætlun þessa ekki uppfylla þær
vonir, sem þjóðir ríkja í þeim
heimshluta hefðu gert sér um
aðstoð frá Bandaríkjunum.
í samningnum er lögð á það
áherzla, að aðildarríkin muni
forðast öll ónauðsynleg útgjöld
til hermála og þess í stað leggja
allt kapp á að auka framleiðslu
sína og tekjur af utanríkisvið-
skiptum.
Johnson ræddi sérstaklega við
Arosemane forseta og reyndi að
telja um fyrir honum — en
árangurslaust. Þeir skildu þó í
vinsemd.
- ÁREKSTUR
Framhald af bls. 32.
Inn inn í leigubifreiðina. Tókst
bifreiðarstjóranum að smokra
sér undan til hægri að farþega
sem sat í framsætinu, ellegar
hefði illa farið.
Að sögn lögreglunnar var bif-
reiðin mjög skemmd. Stýrishjól
hennar lá t.d. framan við hana
mölbrotið og var allt eftir því
Bifreiðin var nýleg, af banda-
rískri gerð.
- MÝVATN
Framhald af bls. 32.
manna við jarðvinnu og leiðslur.
Talið er að um 35—40 manns
muni vinna nyrðra í sumar.
Þá gat Pétur Pétursson þess,
að reisa ætti 10 íbúðarhús og
fylgdi því töluverð vinna við
vatns- og frárennslisgerð, sem
Kísiliðjan mun annast, en verð-
ur að nokkru leyti einnig á veg-
um sveitarfélagsins.
Raforkumálaskrifstofan — jarð
hitadeild hefur nýlega auglýst
eftir tilboðum í lagningu gufu-
veitu fyrir Kísiliðjuna. Verður
gufan leidd frá borholum, sem
boraðar voru skammt frá fyrir-
hugaðri verksmiðju, og verður
gufan notuð til þess að þurrka
gúrinn, áður en hann telst full-
unin vara. Verður og að gera ein
hverjar ráðstafanir til þess að
sjá verksmiðjunni fyrir raf-
magni.
Þá má geta þess, að á Húsa-
vík er nú í undirbúningi geysi-
stór vöruskemma, þar sem
geyma má kísilgúr.
Toyota Corolla 1100,
pláss skapast fyrir tvo. Við smíði
bifreiðarinnar hefur áherzla ver
ið logð á einangrun og er m.a.
þrefalt gólf í henni og hún öll
klædd að innan, þykk teppi á
gólfum, og flestir málmhlutir fóðr
aðir. Sveifarás með fimm höfuð-
legum og yfirliggjandi knastás
dregur mjög úr hávciða vélarinn-
ar. Gluggar eru stórir og útsýni
gott úr bílnum.
Skv. upplýsingum Orra Vig-
fússonar verða fyrstu Corolla bif
reiðarnar til afgreiðslu hér í júlí
og er verð þeirra áætlað um
169.000.00 kr. Toyota Corolla
verður til sýnis í Háskólabíói
ásamt Toyota Crown 3200 og
Toyota Corona nú yfir helgina.
Yfirlýsing frá Meistara-
sambandi byggingarmanna
.Yfirlýsing frá byggingarmöanum
MBI. barst í gær yfirlýsing frá
jfrá Meistarasambandi byggingar-
Imanna:
Að undanförnu hafa orðið all-
mikil blaðaskrif vegna upplýs-
,inga um kostnaðarverð íbúða í
fjölbýlishúsi, sem byggingarsam-
Vinnufélag eitt í Reykjavík er
að reisa, en hins vegar vegna af-
skipta Meistarasambands bygg-
ingarmanna í Reykjavík, af starf
semi málarameistara frá Kefla-
vík í byggingu Rannsóknarstofn-
,unar landbúnaðarins að Keldna-
Iholti. í því tilefni telur Meist-
arasambandi byggingarmanna
rétt að vekja athygli almennings
á ýmsum atriðum þessara mála,
sem ekki hefur verið haldið á
lofti, en ættu að geta orðið til
þess að leiðrétta ýmsar rang-
færslur og missagnir, sem fram
hafa komið á opinberum vett-
.vangi.
1. Byggingarkostnaður og sölu-
verð íbúða.
Um langt skeið hefur verulega
mikii eftirspurn verið eftir hús-
næði hér í Reykjavík og hefur
sá eftirspurnarþrýstingur að
mestu ráðið verðlagi á íbúðar-
húsnæði og valdið því, að kostn-
aðarverð eitt hefur ekki ráðið
söluverði íbúða. Þáttur bygginga
meistaranna í verðmyndun íbúða
á almennum markaði er óveruleg
ur og tilhæfulaust að ásaka þá
um stórfelld okurstarfsemi o.s.
frv. eins og fram hefur komið.
Að svo miklu leyti sem aukið
framboð á húsnæði gæti orðið
til lækkunnar á almennu mark-
aðsverði, hafa byggingarmeistar-
ar aldrei látið sinn hlut eftir
liggja, en á hinn bóginn hefur
þeim fremur þótt að þeim væri
ekki sköpuð aðstaða til þess að
byggia eins mikið og þeir hefðu
sjálfir kosið.
Ein meginorsök þessarár miklu
umframeftirspurnar eftir hús-
næði er verðbólguþróun undan-
farinna ára og áratuga. Allir
þeir sem komast yfir einhverja
peninga kappkosta að festa þá í
húsnæði, enda hefur reynslan
sýnt, að það er öruggasti sparn-
aðurinn og þar verða peningarn-
ir ekki verðbólgunni að bráð. Og
sú staðreynd, að eftirspurn eftir
húsnæði hefur verið miklu meiri
en framboðið hefur gert það að
verkum, að þeir hafa viljað eign
ast húsnæði hafa orðið að borga
meira en beint kostnaðarverð.
Þetta er ekki vegna þess að
byggingarmeistarar hafi gert
„samsæri eða myndað samtök til
þess að ná óréttmætum hagn-
,aði, heldur fyrst og fremst af-
leiðing verðmyndunar á frjálsum
markaði.
íbúðasölur þeirra bygginga-
meistara, sem fengið hafa lóðir
undir fjölbýlishús, hafa yfirleitt
farið þannig fram, að bygginga-
meistararnir hafa selt íbúðirnar
fyrirfram vegna rekstursfjár-
skorts, þegar byggingafram-
kvæmdir eru á byrjunarstigi.
Yfireitt eru fbúðir seldar til-
búnar undir tréverk en sameign
oftast fullfrágengin, gæði utan-
húss og innan. Byggingatími
íbúðanna er allangur, 1—114 ár,
en á þeim tíma fer raunveruleg-
ur byggingakostnaður hækkandi,
bæði efni og vinna og öll opin-
ber gjöld, sem greiða þarf, þann-
ig að áætlaður hagnaður bygg-
ingameistaranna hefur oft runn-
ið út í sandinn. En hvert hefur
hagnaðurinn þá farið? Til við-
skiptamanna byggingameistarans
sem seldi á föstu verði. Og
hverjir eru þessir viðskipta-
menn? Það eru annars vegar
þeir, sem vantar húsnæðL eink-
um ungt fólk, sem með dugnaði
og sparsemi og lánmöguleikum
hjá Húsnæðismálastjórn og e.t.v.
lífeyrissjóði geta eignast eigin
íbúð. Þetta fólk kaupir oftast
íbúðir tilbúnar undir tréverk,
þar sem það getur ráðið hrhða
lokaframkvæmda við íbúðirnar
eftir efnum og ástæðum. Hins
vegar eru það fjármálamenn,
sem komið hafa auga á, að þeir
geta hagnazt á vinnu bygginga-
iðnaðarmanna og vaxandi verð-
bólgu. Ef nákvæm athugun færi
fram á íbúðaviðskiptum undan-
farinna ára. mundi koma í Ijós
hversu ótrúlega stóran þátt þess
ir menn eiga í umframeftirspurn-
inni eftir ibúðum. Byvginga-
menn þekkja þess fjölmörg
dæmi, að þeir sem keypt hafa
íbúðir í smíðum af bygginga-
meisturum, hafa selt þær aftur,
jafnvel áður en þær voru af-
hentar, fyrir verulega hærra verð
en bvF'P’ingam-eistarinn seldi þær
upphaflega fyir.
Það er rétt, að það komi skýrt
fram, að fleiri slíkir aðilar en
byggingameistarar byggja íbúðir
til þess að selja. Við úthlutun
lóða undir fjölbýlishús í Foss-
vogi sumarið og haustið 1966
fékk enginn byggingameistari
lóð, en hins vegar var farið út
á þá braut að úthluta allt að
6 einstaklingum lóð undir eitt
stigahús. Menn geta hugleitt á
hvaða verði þessir aðilar mundu
selja íbúðir sínar, ef svo færi,
að þeim litist ekki á að setiast
að í húsinu. Við úthlutun lóða
undir fjölbýlishús í Árbæjar-
hverfi sumarið 1965 fengu bygg-
ingameistarar og fyrirtæki þeirra
lóðir undir 46 stigahús, en aðrir
aðilar, félög og einstaklingar,
lóðir undir 58 stigahús. Það er
síðan orðið ljóst, að þessir ein-
staklingar og félög fengu lóðirn-
ar eingöngu til þess að selja íbúð
irnar, sem þar voru byggðar. Það
er óþarfi að geta þess, að þær
íbúðir voru að öðru jöfnu ekki
seldar ódýrar en hliðstæðar íbúð
ir, sem byggingameistarar höfðu
byggt. Við úthlutun lóða undir
fjöl-býlishús við Kleppsveg árið
1964 fengu nokkrir einstakling-
ar lóðir undir stigahús. Vitað er,
að þær íbúðir hafa verlð boðnar
til sölu og seldar á sízt lægra
verði en hliðstæðar íbúðir byggð
ar á sömu lóðum af bygginga-
meisturum.
Allt ber hér því að sama
brunni. Markaðsverð á íbúðum
í Reykjavík ákveðst af framboðl
og eftirspurn, um samtök meist-
ara til þess að halda uppi verði
er ekki að ræða, því að fjöl-
margir aðrir aðilar hafa fengið
tækifæri á undanfönum áum til
þess að byggja og selja íbúðir
á friálsum markaði í samkeppni
við byggingameistara.
2. Keldnaholtsmálið.
f lögum Meistarasambands
byggingamanna í Reykjavík eru
ákvæði um að félagsmönnum I
sambandsfélögum Meistarasam-
bandsins sé óheimilt að vinna
iðnaðarvinnu í byggingum á fé-
lagssvæðinu, þar sem jafnframt
eru starfandi meistarar, sem utan
sambandsins standa. Með þessu
ákvæði revna meðlimir Meist-
arasambandsins að tryggja sér
forgang að verkum á félagssvæð
inu. Hliðstæð ákvæði er að finna
í lögum verkalýðsfélaganna, en
auk þess tryf'yia þau oft for-
gangsrétt meðlima sinna til
vinnu á ákveðmim svæðum með
samnin'Oim við vinnuveitendur
um, að þeir ráði ekki til sín
aðra en meðlími venkalýðsfélag-
ana. Afleíðing af slífcum samn-
ingurn hér í Reykiavík kemur
m.a. fram í því að verkamenn,
sem búset+ir eru utan Reykja-
víkur, prta ekki feneið vinnu
nema þeir gerist meðlimir i
verkamsnnafélaginu Dagsbrún.
jTii«stæð dæmi má nefna um
fjölmargar aðrar stéttir. Enda
bótt eneinn draei í efa rétt ein-
hvers þegns þjóðfélagsins til þess
að vinna hvar sem er á landinu,
er sá réttur þó engu að síður
oft tf’kririörkunum háður vegna
samn:T’'m og sambvkkta ýmissa
og hci___.i oft óskvldra aðila.
Framh. á bls. 19