Morgunblaðið - 07.05.1967, Blaðsíða 3
3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. MAÍ 1967.
Sr. Jón Auðuns dómpróf.:
Ekkert af eigingirni
ekkert af hégómagirnd
ÖLLUM er ljóst, að erfitt er og
raunar ókleift með öllu, að full-
nægja þeim kröfum, sem Fjall-
ræðan gerir til kristinna manna,
og breyta eftir hennar ströngu
boðum. En fram hjá því verður
ekki komizt, að þessar ströngu
kröfur gerði Jesús til játend*'
sinna.
Þær standa, svart á hvítu, á
blaðsíðum guðspjallarjna í allri
sinni ströngu stærð, öllum sín-
um ægilega ósveigjanleika.
Fjallræða Krists er ekki fyrst
og fremst huggunarboðskapur
fyrir hrelldar mannssálir. Hún
er ekki endurlausnarkenning.
Friðþægingarlærdómar og lausn
arleiðir eru þægilegar, handhæg
ar undankomuleijðir til að finna
sál sinni frið andspænis þessum
hörðu, ströngu kröfum. Sú leið
er vitanlega auðveldari, að ætla
förnarblóði Krists að greiða
syndasekt mannsins, en að
standa sjálfur ábyrgur andspæn-
is hinum ströngu en tvímæla-
lausu kröfum.
Fjallræðan er ekki endur-
lausnarlærdómur fyrir hrelldar
sálir, lostnar eigin sekt og synd.
Hún er gunnfáni fyrir sterka
menn til að fylgja. Hún geymir
stærstu kröfurnar, sem til
mannsins hafa verið gerðar.
Þær standa þarna í öllum sínum
ósveigjanleika, og þær setja
manninum svimandi há og svim-
andi fjarlæg markmið.
Sumstaðar standa siðakröfur
Páls postula kröfum Jesú Krists
æði langt að baki. En erfitt mun
flestum, og raunar litlu auðveld-
ara en að fylgja Fjallræðunni,
að fullnægja þeim kröfum, sem
Páll gerir í 2. kap. Filippíbréfs:
„Gjörið ekkert af eigingirni
né hégómagirnd".
Hér er hárbeittum brandi
brugðið á þráð, sem liggur beina
leið inn í mannlegt hjarta. Hér
er vegið að rótum þess, sem tíð-
um er meginuppistaðan í athöfn
um mannsins: sjálfshyggjunni
og eigingirninni.
Hér er nefnt tvennt, sem tíð-
ast fer saman, eigingirni og hé-
gómagirnd.
í eigingirni og sjálfshyggju
verða menn broslega hégómleg-
ir, og í taumlausri hneigð til að
trana sér og sínu eigin ágæti
fram, verða menn hlægilegir í
augum þeirra, sem hafa- skyn-
samlegri og merkilegri viðhorf.
Þessir menn eru sífellt á verði
um það, að enginn annar komist
feti framar en þeir. í félagslífi
eru þessir menn sér betri mönn-
um hvimleiðir. 1 opimberu lífi
verða árekstrarnir við þá mestir.
Þeir gæta ekki sæmdar sinnar,
eins og siðfræði okkar norrænu
feðra í heiðni bauð, En þeir gæta
með sívakandi hégómaskap þess,
að metnaði þeirra fái ekki aðrir
misboðið, að aðrir komist ekki
feti framar en þeir.
Á þessum vanda fór þegar að
brydda í þrengsta vinahópi
Jesú. Jafnvel hjá þeim, sem
voru daglegum samvistum við
hann, fóru eigingirni og hé-
gómaskapur saman. í nánasta
frændliði hans voru þessar
ódyggðir á ferð. Um það talar
skýru máli sagan af 'hinni hé-
gómlegu síngirni móður þeirra
Zebedeussonanna, lærisveina
Jesú. En sú kona hefi rverið
sögð nánasta skyldmenni Jesú,
næst foreldrum hans.
Sjálfum sér verður hver mað-
ur verstur af eigingirni og hé-
gómaskap. Enginn finnur frið i
sál sinni, meðan broddur særðr-
ar hégómagirndar stendur ein*
og fleinn í hjarta hans.
Enginn getur fundið frið hjart-
ans, meðan hann óvirðir sál
sína með sífelldri öfund og sam-
anburði við aðra og gremju yf-
ir því, sem náunginn á, en ekki
maður sjálfur.
Þessi metingur eitrar mönnum
lífið og lokar þeim farvegum,
sem sambúðin á að streyma eftir
frá manni til manns. En samúð-
arlaust finnur enginn maður
hamingju.
UR VERINU
EFTIR EINAR SIGURÐSSON
Reykjavík
Blíðuveður var alla vikuna og
almenn-t róið.
Afli hjá netabátum var tregur,
5-10 lestir algengast í róðri, og
20-25 lestir hjá þeim, sem voru
lengur úti.
Flestir netabátar eru nú suður
af Jökli.
N-okkuð margar trillur eru
byrjaðar róðra með handfæri, og
hafa þær verið að fá 1200-1800
kg. í róðri, og eru þá 2-3 á, afli
fyrir 6-9 þúsund krónur.
Flestir togararnir eru nú að
veiðum við Grænland. Hefur tíð
verið þar sæmileg, en ís bagað
nokkuð veiðarnar.
Karlsefni kom inn til Reykja-
víkur á miðvikudaginn með 170
lestir af fiski eftir 9 daga úti-
vist, sem er góður afli, þegar
telcið er tillit til þess, að a.m.k.
3 daga fara í ferðirnar. Sigldi
hann með aflann til Englands.
Þorkell rnáni landaði á föstu-
daginn í Reykjavik 220 lestum
frá Grænlandi og Maí landaði
í Hafnarfirði 360 lestum.
Senn hvað líður fer nú afli tog
aranna að verða mestmegnis
karfi.
Þessir togarar seldu afla sinn
erlendis í vikunni:
Lestir Kr. Kg.
2/5 Kaldb. 145 1.632.436 11/23
2/5. Surprise 123 1.362.948 11/10
3/5 Sléttbak. 108 1.360.066 12/58
KeHavík.
Ágæt sjóveður voru alla vik-
una og aflabrögð sízt verri en
áður. T.d. bárust 400 lestir af
fiski á land á miðvikudaginn, er
var annar aflahæsti dagur ver-
tíðarinnar. Fyrri laugardag, sem
var metafladagur vertíðarinnar,
bárust á land 511 lestir.
Algengasti afli hjá netabátum
var 10-12 lestir og kom-st allt
upp í 38 lestir.
Aflahæstir eru Lómur og Sæ-
hrimnir með rúmar 700 lestir
hvor.
Sandgerði.
Sjóveður voru góð sl. viku.
Afli var tregur hjá netabátum,
þó var aðeins líflegra suma dag-
ana en verið hefur oft áður.
Komst hann upp í 21 lest, en var
mjög misjafn, algegnast 8-12 lest-
ir.
Aflahæsti báturinn er Víðir
n. með rúmar 500 lestir, og ein-
hverju hefur verið landað ann-
ars staðar.
Tveir línubátar komu inn í
vikunni, voru þeir með 5-7 lestir
hvor.
Vestmannaeyjar.
Tíðin til sjávarins var góð sl.
viku, hæg norðan- og norðaust-
anátt
Afli hjá netabátum fór minnk-
andi og bátar byrjaðir að taka
u-pp netin, Algengasti afli hjá
netabátum hefur verið 10-14 lest-
ir.
Nótabátar voru að fá sæmileg-
an afla um og upp úr miðri
viku, 15-20 lestir, og einn komst
upp í 30 lestir. Heldur var það
rýrara síðari hluta vikunnar.
Togbátar hafa verið að afla
sæmilega.
Sæbjörg er hæst Eyjabáta með
rúmar 900 lestir.
Akranes.
Sjóveður voru góð sl. viku, en
aflabrögðin upp og ofan. Neta-
bátar hafa komizt upp í 50 lestir
eftir 2ja daga útivist. Hafa þeir
fengið þann afla á Selvogsbanka.
En algengasti aflin-n hjá þeim hef
ur verið 10-20 lestir.
Afli hjá bátum á heimamiðum
hefur verið mjög rýr, 5-8 lestir.
Aflahæsti báturinn er Sólfari
með um 950 lestir.
Meira öryggi.
Nú er senn Iokið einhverri
erfiðustu vertíð, bæði hjá sjó-
manninum og útgerðarmannin-
um. Það eru víst fáir sjómenn,
sem muna eftir, að jafnerfitt hafi
verið að sækja sjó og í vetur.
Gæftir hafa verið með afbrigð-
um stirðar og veður hörð. Hjá
útgerðarmann-inum hefur heldur
ekki verið neinn sældartími.
Þegar lítið aflast, er erfitt hjá
honum að sjá fyrir þörfum út-
gerðarinnar. En þó eru lokin erf-
iðust, og þau eru nú í næstu
viku.
Á unglingsárum þeirra, sem
fæddir eru á fyrsta tug aldar-
innar, lásu þeir mikið af sögum
frá Rússlandi, þar sem m.a. voru
margar frásagnir um baráttu
fólksins við hin villtu náttúru-
öfl, snjóauðnirnar, hríðarveðrin
og úlfana. Þá var ferðast á sleð-
um, og þegar úlfahópurinn kom
æðandi að f-erðalanginum, var
hans eina úrræði að fleygja ein-
hverju fyrir þá til þess að tefja
för þeirra. Þannig reyttu menn
sig in-n að skyrtunni til þess að
reyna að bjarga sér til byggða.
Þessu er ekki ólíkt farið með
taprekstur. Fyrst láta menn að
sjálfsögðu handbært fé. Þar er
því miður oft af litlu að taka.
Síðan fara men-n að selja auð-
seljanlegar eignir og muni, en
það vill nú oft verða svo, þegar
kreppir að sjávarútveginum, að
þá kreppir að fleiri, og það verð-
ur erfitt að finna kau-pendur,
a.m.k. sem geta greitt í reiðu fé.
Það er t.d. sagt, að maður, sem
hefði átt % milljón í peningum
á kreppuáratugnum fyrir stríð,
hefði getað keypt allt Austur-
stræti að un'danskyldum bönk-
unum og pósthúsinu.
Ef þessi hrun í sjávarútveg-
inum, sem koma með vissu milli-
bili, eiga ekki að halda áfram,
verður það opinbera að stuðla
að sjóðsmyndunum í þessum at-
vinnuvegi, sem getur hlau-pið
undir bagga, þegar óáran ýmist
af völdum náttúrunnar eða verð-
falls steðjar að. Það er óeðlilegt,
að heil stétt þurfi að fara ofan í
svaðið fyrir það eitt, að hún hef-
ur tekið á sig þessa á'hættu.
Verkalýðurinn hefur tryggt
sig myndarlega með atvinnu-
leysistryggingarsjóðnum, en út-
gerðarmenn mega standa ber-
strípaðir, þegar þeir hafa reytt
af sér síðustu spjörina til að
reyna að standa í skilum. Og
dugar ekki alltaf til.
Dráttur á móttöku sildar.
Undanfarin ár hefur síldar-
' vertíðin alltaf verið að færast
fram. Menn komust upp á að
finna síldina löngu áður en hún
kom á sín venjulegu íslandsmið,
svo sem við Jan Mayen. Nú
gerðu menn sér vonir um að
geta í vor farið enn fyrr að
veiða en áður eða strax með
maí-byrjun, jafnvel seinast í
apríl. Allir þurftu þess með eftir
lélega vertíð.
En nú®hafa Síldarverksmiðjur
ríkisins ákveðið að taka ekki
á móti síld fyrr en 1. júní. Tvær
höfuðástæður munu vera fyrir
þessu, verðfallið og léleg gæði
síldarinnar. Menn hafa hreinlega
ekki treyst sér til að verðleggja
síldina.
íslendingar verða að veiða
eins mikið af síld og þeir geta og
selja hana fyrir markaðsverð
hverju sinni, það er ekkert vafa-
mál. Hitt er jafn-augljóst, að lít-
ill hópur landsmanna getur ekki
einn tekið á sig verðfall, sem
nemur kannski einhvers staðar
á milli 700 og 1000 milljónum
króna. Þær byrðar hljóta ein-
hverjir fleiri að verða að taka á
sínar herðar.
Loðna til manneldis?
Tvær sendingar af frosinni
loðnu hafa verið sendar frá Nor-
egi til Japan, þar sem gera á til-
raunir til að finna aðferð til að
nota loðnu til manneldis.
Erfiðleikar í freðfisksölunni.
Einu erfiðleikarnar hjá Norð-
mönnum varðandi sölu á þorski
eru nú bundnar við frosna fisk-
inn. Miklar birgðir af frosnum
fiski eru i Noregi, sem ekki er
hægt að selja eins og er.
Heilarframleiðsla Norðmanna
af freðfiski 1966 v-ar 63.000 lestir
auk 4000 lesta af matbúnum
fiski. Er þetta álíka og hjá ís-
lendingum.
Frá Ameríku via ísland.
Sænskur fil. dr. Hans Hög-
lun-d ræðir sildveiðar Norð-
manna á Norðursjónum m.a. á
þessa leið: Frá þvi að nota 10
skip í tilraunaskyni við veiðarn-
ar 1963 hefur hin nýja áðferð
frá Ameríku via ísland, að nota
kraftblökk við snurpuveiðar ver
ið aukin og endurbætt með að-
dáunarverðum dugnaði og undra
verðum hraða, svo að nú stunda
400 skip veiðarnar.
Lok loðnuveiði við Noreg.
Loðnuveiði við Noreg er nú
lokið eftir meiri veiði en nokkru
sinni áður, um 400.000 lestir af
320 skipum eins og skýrt hefur
verið frá. Norðmenn segjast
hefðu getað veitt þrisvar sinnum
meira, ef móttökuskilyrði hefðu
verið fyrir hendi. Veiðin var
stöðvuð þrisvar sinnu-m, og þó
var loðnan flutt af miðunum
norður frá suður með öllum
Noregi í verksmiðjurnar þar.
Hér reyndist loðnan 96.000
lestir á móti 125.000 lestum í
fyrra.
Mikil síldveiði við Noreg og í
Norðursjónum.
Norðmenn eru fyrir nokkru
byrjaðir síldveiðar í Norðu-rsjón-
um. Ógætir hömluðu þessum
veiðum til að byrja með, en nú
undanfarið hefur þessi veiði
gengið sæmilega. í fyrra veiddist
í Norðursjónum nærri helmingi
meira síldarmagn en árið áður,
og slagaði veiðin þá hátt upp í
Au-sturlandsveifjina hér.
Þegar loðnuveiðinni lauk, varð
strax vart við mikla síld á stóru
svæði frá Bátsfirði til Vardeyjar.
Sneri mikill hluti norska flotans
sér þegar að þessari veiði, sem
hefur gefið góða raun, skip verið
að fá allt upp í 500 til 550 lesta
farma.
Síldin er 10% feit, og þykir
það gott um þetta leyti. Verðið,
sem greitt er fyrir síldina, er um
kr. 1.00 kg. miðað við 10% fitu.
Það bætist 5% eyrir við fyrir
hvert fitu % fram yfir 8%.
Norski sjávarútvegurinn.
Farið hefur verið fram á, að
norski sjávarútvegurinn verði
styrktur með sem svarar 1500
milljónum króna árið 1967.
HERStAFOT
FRAKKAR
JAKKAR
BUXIJR
VORTÍZKAN 1967
AWDERNEM OCr LAIJTH HF.