Morgunblaðið - 27.05.1967, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. MAf 1967.
,Eg ætla að kynna Island
í Tékkóslóvakíu'
— sagði Milan Hlinomaz — Hátt á
níunda þúsund manns hafa séð
vörusýningu landanna fimm
Vörasýning landanna fimm,
ífem nú hefur sitaðið í viku
hefur vakið verðskuldaða at-
hyg-li margra og sýningargest-
ir voru orðnir hátt á ndunda
þúsund. Þegar þetta var ritað
í gær. Fjölbr>eyttni sýningar-
inar velduir þvi, að þangað
koma bæði þeir, sem áhniga
hafa á vélum og eins hinir,
sem einkum vilja Skoða vetfn-
aðarvöru og listmunt. Getiur
hver maður fundið þar nokk-
uð við atftt hæfi, er gleður
augað.
Blaðam. Bbl. litu inn á vöru
sýninigiuna í gær og að þessu
sini lögðum við leið okkar í
tékknesku deildina. Þar hitt-
Um við Ing. Miln Hlino-
imaz blaðamulltrúa og
■og leysti úr spurning-
um forvitinna sýningar-
gesta. Við tókum Hlinomaz
tali og spurðum hann fynst
um það, hvort íslenzkar vör-
ur væru þekiktar í Tékkóslóv
akíu. Hlinomaz sagði, að
hvert barn í Tékkóslóvakíu
vissi hvað íslenzk fiskflök
væru, en það væri réttur,
sem væri einikar vinsæll þar
í landi. Hann sagði að sér
hefði þótt gaman að koma
hingað og sjá með eigin aug-
um glæsileg frystihús, sem
framleiða þessi ágætu fisk-
flök.
Einniig finnst mér mjög á-
hugavert að kynnast fslandi,
hélt Hlinomaz áfram. Hér rík
'ir velmegun og mér virðist
afkoma manna muni vera
góð. Landið er fallegt, ég hef
haift aðstöðu til að ferðast
lítið eitt um, og borgin er
vel snyrt og þokkaleg. Það eru
ekki bara bílarnir á götunni,
sem vekja athygli útlendings-
ins, þeir eru að vísu mjög
margir, en þið eigið líka fall
eg hús og fallegar kirkjur,
sem virðist mjög vel hugsað
um. Börnin á götunni eru líka
snyrtileg og mér virðist fólk
hér ekki vera mjög strangt
við börnin sín. Yfirleitt virð-
ist mér þið íslendingar lifa
fyrirmyndarlífi og mig langar
til að kynna land ykkar og
þjóð heima í Tékkóslóvakíu.
Eg hef tekið hér töluvert af
myndum og ég vonast til að
geta komið nokkrum grein-
um um ísland á framfæri við
blöð í landi mínu. Ekki
treysti ég mér nú til að skrifa
"bók uim landið að svo vöxnu
máli, greinarnar verða að
nægja til að byrja með.
— Þér hafið skrifað ferða-
bók frá Egyptalandi, er það
ekki?
— Jú, það er rétt, ég skrif
aðd bók, sem heitir „Sail for
Hieroglyphs", en ég var í
þrjú ár s'kipstjóri á rannsókn
arskipinu Friend of Nubia,
sem sigldi um og kannaði
fornminjar og helgirúnir í
Egyptalandi. En þar er mikið
áf fornminjum eins og allir
vita og sumar þeirra eru sjö
(þúsund ára gamlar. Áletranir
Iskiptu mörgum þúsundum og
(þær könnuðum við þannig, að
ivið -tókuim fyrst af þeim af-
tsteypu í plasti, sem við rann
isökuðum svo ítarlega síðar.
iUm þetta fjallaði bók mín,
len hún var ekki eingöngu urn
þessar ransóknir, heldur um
tfólkið, sem vann að þessu
tmeð okkur. Hvar sem maður
Viktor Horánek, forstjóri tékkóslóvakisku vörusýningarinn-
ar og Ing. Milan Hlinomaz blaðafulltrúi standa við mynd
af tékkneskum skóigi á tékknesku deild vörusrýningarinn
ar. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
Ákvöröun um síldar-
verð til yfirnefndar
Milan Hlinomaz
kemur í heiminum er það
tfólkið, sem mestu máli skipt-
dr og einkunarorðin á bók
tminni voru: „Heimili mitt er
hvarvetna í heiminum og vin
dr mínr eru fólkð, sem ég
!umgengist“. Þetta er mitt
isjónarmið og þetta finnst
mér að eigi að vera grund-
vallarsjónarmið í samskiptum
manna og þjóða. Fjandskap-
ur þjóða á milli ætti að vera
úreltur og við Tékkar segj-
ium t.d. þegar menn koma
tfrá þeim þjóðum, sem við
Ihöfum átt 1 styrjöldum við:
l,Það er gleymt“. Eins eiga
þjóðir að geta haldið uppi
igóðum samböndum, við-
iskiptalegum og menningarleg
um án tillits til þess hvaða
'stjórnarfyrirkomulag ríkir
'þar. Við höfum okkar stjórn-
arfyrirkomulag og þið hafið
ykkar. Við höfum komið
ýmsu í verk á síðustu tutt-
ugu árum, en við höfum líka
gert ýmis mistök. Við höf-
um verið að þreifa okkur á-
tfram. Nú held ég að á mörg-
um sviðum ,sé að skapast auk
ið samfoand á milli Austur-
Evrópu og Vestur-Evrópu og
er það vel. Við verðum að
vinna saman í friði og hver
maður, sem kemur frá Vest-
urlöndum til Tékkóslóvakíu,
er góður gestur.
Nú kom Vilktor Horánek,
forstjóri tékkóslóvakísku vöru
sýningarinnar til okkar og
og sikýrði í fáum orðum frá
viðskiptum íslands og Tékkó
slóvakíu. Kvað hann fyrir-
tæki.um í Tékkóslóvakíu það
raunverulegt áhugamál að
auka verzlun við ísland og
þó nokkur lækkun viðskipta
hefði orðið nú um sinn,
mætti búast við því, að
tékkóslóvakískum fyrirtækj-
um muni takast, að au'ka út
flutning sinn hingað. Á sama
hátt væri þess að vænta, að
útflutnineur á íslenzkum vör
um til Tékkóslóvakíu ykist
á næstunni. Sagði hann, að
það væri sannfæring sin, að
viðsikipti landanna ættu eftir
að aukast til muna o,g efla
þannig efnafoagstengsl land-
anna og eínnig hefðrfesta vin
- áttu þjóðanna, er þau
byggja.
- HIN LEIÐIN
Framhald af bls. 17
ið meir en nokkru sinni fyrr og
verklegra framkvæmda, lækka
álögur á allan almenning
ef þeir fengju völdin aftur. Þeir
segjast ætla a ðauka útlán, lækka
vexti, eyða gjaldeyrisvarasjóðn-
um, hækka kaupgjald, hækka af-
urðaverð til bænda. Þá ætla
þeir að stórauka fjárframlög
ríkisins til vega, hatfna, skóla,
sjúkrahúsa og allra annarra
lækka álögur á allan almenning
í landinu. Allur er þessi mál-
flutningur Framsóknarmanna
nauða ómerkilegur, enda mið-
aður við það eitt, að ala á
óánægju fólks og blekkja það
til fylgis við Framsóknarflokk-
inn. Hljóta flestir að sjá í gegn-
um þenna blekkingavef.
Tilburðir Framsóknarmanna
við að skýra „þina leiðina"
hafa stundum verið næsta
kátbroslegir. í eldhúsumræðum
á Alþingi í vor reyndi síðasti
ræðumaður Framsóknarflokks-
ins að gera þetta og sagðist vita
vel hvað ætti að gera, en það
væri að „efla íslenzkt framtak".
Þó var ræðumaður ekki alveg
viss um að þetta væri hin rétta
framsóknarleið, því hann tók
fram,“ að þetta væri sín persónu
lega skoðun". Það eru áreiðan-
lega ekki margir, sem trúa því,
að Framsóknarmenn hafi nú á-
huga á íslenzku framtaki, þó
ekki væri nema af þeirri ástæðu,
að þegar þeir, sem nú ráða mestu
í Framsóknarflokknum voru að
byrja sín stjórnmálaatfskipti, var
það höfuð markmið flokksins að
gera íslenzka framtaksmenn
gjaldþrota.
Ekki tekur betra við þegar
kemur að svokallaðri stefnu
Framisóknarmanna 1 utanríkis-
málum, en um þau mál hafa
þeir nýlega gert langar sam-
þykktir. Eru þær þannig, að
ómögulegt er að sjá að flokk-
urinn hafi nokkra mótaða stefnu
í þessum málum, t.d. hvort varn-
arliðiö eigi að hverfa úr landi
eða vera kyrrt.
Við höfum nú rætt um, hvað
Framsóknarmenn segjast ætla að
gera, ef þeir fengju völd, en í
þeim málflutningi öllum er ekki
heil brú. Við getum hinsvegar
rennt grnn í, hvað þeir myndu
gera, enda sagði einn þingmað-
ur flokksins nýlega, að stefnuna
þekktu allir og þeir myndu
stjórna eins og alltaf áður. Er
þetta sú eina rétta skýring, sem
fengist hefur á „hinni leiðinni".
Það er vissulega rétt, að „hin
leiðin" er hinir gömlu troðning-
ar fram.sóknar, skömmtunar og
haftastefna, sem þeir hafa allt-
af fylgt og framkvæmt, þegar
þeir hafa haft vald til. Ef Fram-
sóknarmenn fengju völdin aftur,
myndu þeir setjast yfir hvers
manns hlut og láta skömmtunar-
stjóra sína ákveða, hvaða menn
mættu framkvæma, byggja og
kaupa.
Ef fólk hugsar um þessi mál,
hef ég trú á, að kosningarnar
fari vel. Þeir verði nógu margir,
sem kjósa núverandi stjórnar-
stefnu, er leitt hefur af sér meiri
velgengni almennings en nokk-
ur dæmi eru um. Ég hef trú á,
að þeir verði nógu margir, sem
gera sér ljóst, að það er þjóðar-
nauðsyn að Sjálfstæðisflokkur-
inn verði áfram sterkasta stjórn-
málaaflið og því verði Sjálf-
stæðisflokkurinn öflugri eftir
etftir kosningarnar en nokkru
sinni fyrr.
VERÐLAGSRÁÐ sjávartúvegs-
ins hefur aS undanförnu fjallað
um ákvörðun lágmarksverðs á
sííd í bræðslu veiddri Norðan-
•g Austanlands á sumri kom-
anda. Samkomulag hefur ekki
náðst í ráðinu, og var verð-
ákvörðuninni vísað til úrskurð-
ar yfimefndar á fundi ráðsins
í gær.
Verðákvörðun sú, sem nú
verður gerð, mun gilda til loka
júlímánaðar samkvæmt ákvörð-
un ráðsins, en fyrir 1. ágúst verð
ur ákv :ðið lágmarksverð fyrir
tímabi'lið 1. ágúst til 30. septem
ber.
Fyrsti fundu-r yfirnefndar um
málið verður í dag, en í nefnd-
inni eiga sæti:
Jónas H. Haralz, forstjóri Efna
hagsstofnunarinnar, sem er odda
maður nefndarinnar, Guðmund-
ur Jörundsson, útgerðarmaður
og Jón Sigurðsson, formaður
Sjómannasambandsins, tilnefnd-
ir af hálfu síldarseljenda og Sig
urður Jónsson, framkvæmda-
stjóri, Siglufirði og Valgarð J.
Ólafsson, framkvæmdastjóri,
Reykjavík, tilnefndir af háifu
sí'ldarkaupenda.
(Frá Verðlagsráði
sjávarútvegsins).
- MINNING
Framhald af bls. 22
atburð að hann yrði næstur er
við ræddum um framtíðina og
hann um flugið er átti hann nú
orðið allan. En hér sannaðist
eins og svo oft áður „Vegir guðs
eru órannsakanlegir". Svo kveð
ég þig minn góði vin og eitt er
ég viss um að drottinn veitir þér
góða heimkomu, ég þakka þér
fyrir allt og allt í þau 16 ár er
við þekktumst blessi þig guð.
Ég votta fjölskyldunni dýpstu
samúðarkveðjur við frátfall hins
góða drengs.
„Eu ég veit að látinn lifir
það er huggun harmi gegn.
Baldvin Albertsson.
t
UNGIR menn eru gengnir. Bjart-
sýni framtíðarvonanna er horf-
in. Þrjár ungar hetjur hafa
fallið að velli. Hin djúpa þögn
örlagastundarinnar er rofin, sorg
arstundin upprunnin. Já, það
hafði gerzt. Þetta, sem enginn
vill að gerist. Sviplegir atburðir,
á sjó, í landi og í lofti. Hvar, sem
við stöndum í stétt geta hinir
ólíklegustu hlutir gerzt.
Einn hinna þriggja manna,
sem að heiman fóru í sína hinstu
för var Ásgeir Hinrik Einars-
son . sonur hjónanna Herdísar
Henriksdóttur Wagle og Einars
A. Jónssonar, sparisjóðsgjaldkera
í Reykjavík.
Þessi góði drengur var borinn,
barnfæddur og uppalinn í Reykja
ví'k. Margt hefur verið sagt,
verið skrifað um og misjafnlega
orðað, hvers virði sú kynslóð
væri, sem er að taka að sér ný
hlutverk í lífsbaráttunni. Sá ungi
drengur, sem ég vil minnast í
þessum línum helgaði sér reit I
háleitu lífsstarfi. Hvorki mæður
né feður æskja þess, að synir
þeirra eða dætur helgi sig þvl
starfi, sem við fljótt álitið lítum
á, sem hættulegt lífi og limum.
Sé hins vegar litið á skýrslur og
tölur er þetta sízt af öllu hættu-
legra en hvert annað starf.
Fjöls'kyldan öll taldi að venj-
an mundi haldast. Að dagsverki
loknu kæmi sonurinn kærkomni
heim, hversdagsprúður og yfir-
lætislaus. Yfirlætisleysi var eitt
af einkennum Ásgeirs. Hann var
hlédrægur, en öruggur og vilja-
fastur og gætti starfa sinna. Lífs
starfið og stefna tekin. Stundin
til startfanna varð ekki löng. En
minningin er ljútf og góð. For-
eldrar geta litið æskuskeið hins
látna með fögnuði ytfir því, að
þau gátu vart kosið betra hlut-
skipti sér til handa en það, sem
þeim hlotna9t í minningum, sem
hinn látni lætur þeim eftir.
Það er sagt, að afar og ömmur
séu um of eftirlát við barna-
börnin. í því felst sannleikur, að
vissu marki, og líka lærdómur.
Amman, sem með söknuði horf-
ir eftir dóttursyninum tekur
þessu, eins og öðrum sorgartil-
fellum, sem hún hefur mætt„
með skilningi og trúartrausti og
tilhlökkun um sæla endurtfundi.
Með henni og hinum látna var
trúnaðarvinátta.
Ég sem þessar línur rita, sendi
innilegar hluttekningarkveðjur
mínar, konu minnar og fjöl-
skyldunnar allrar.
Þorgr. St. Eyjólfsson.
- STEINÞÓR
Framhald af bls. 15
Ég minnist þess, að eitt sinn
bar það við á framboðsfundi i
Árnessýslu, að velmetinin og
framsækinn Framsóknarm'aðuir
®tóð upp á fundinum og mælti
með kosningu félaga síns og
flokksbróður til þingmennsku,
að hann lagði á það áherzlu, að
maðurinn væri í vinfengi við
marga Sjálfstæðismenn. Elkki
dreg ég það í efa, að sá maður,
sem þarna var rætt um, hefiir
haft gagn af því að vera kunn-
ugur Sjálfstæðismönnum, þótt
vafasamt væri að það drægi hon-
um það, sem dygði til þess að
vera dugandi og góður þingmað-
ur. En það verður ekki hrakið,
að Sjáltfstæðisflokkinn skipa þeir
menn, sem líklegastir eru til
þess að duga þjóð sinni bezt, og
samnanlega kunna bezt að meta
viðfangsefni sín málefnialega.
Þessvegna hafia sífellt fleiri og
fleiri falið Sjálfstæðisflokknum
umboð sitt á Alþingi og hanm
komið málum, sem til heilla
horfa, lengra áleiðis en aðrir
st j ómmálaflokkar.