Morgunblaðið - 27.05.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. MAÍ 1M7.
Óli Þ. Guðbjartsson:
Frá Hveragerði.
Bragi Einarsson, Hveragerði:
Hverageröi er staöur
einkaframtaksins
HVBRAGERÐI hefur verið
um alllandt skeið miðstöð
garðyrkju og gróðurhúsa-
raektar á íslandi. >að er á
margan hátt sérstætt þorp,
og forsendur tilveru þess
aðrar en þeirra þorpa hér á
Suðurlandi, sem á undan-
förnum áratugum hafa vaxið
upp sem þjónustu og verzlun
armiðstöðvar nálægra sveita.
Jarðhitinn er Hvergagerðin
um það sem síldin var Siglu-
firði, — sú undirstaða sem
allt byggist áog þó að jarð-
hitinn hafi ekki brugðizt
Hvergerðingum, hafa þó
skiptzt á skin og skúrir og
ár.ferði og afkoma fólks ver-
ið misjöfn. Það er ekki sama
hvort afurðir garðyrkju-
bænda seljast eða seljast
ekki, þær eru ekki verð-
tryggðar eða verðbættar af
hendi hins opinbera. Afurð-
imar eru seldar á frjálsum
markaði til almeinnings, án
allra bóta og styrkja. Selt
afurðamagn og afurðaverð er
því áva'llt spegilmynd þeirra
lífskjara sem almenningur á
við að búa á hverjum tíma.
Nú hefur um skeið komið
hvert árið öðru betra hjá
garðyrkjubændum, og er það
bein og eðlileg afleiðing
þeirra miklu lífskjara breyt-
inga til hins betra, sem orð-
ið hafa hjá öllum almenn-
ingi í tíð núverandi ríkis-
stjómar.
>að er því eðlilegt að stór
hluti þess fólks sem Hvera-
gerði byggir fylki sér faist um
stefnu Sjálfstæðisflokksins,
og kjósi framhaldandi við-
reisn og vaxandi velmegun
ölium til handa.
Jarðhitinn hér í Hvera-
gerði er ekki eingöngu not-
aður til ylræktunar í gróð-
uhhúsum. NLFÍ hefur af
miklum stórhug byggt hér
heilsuhæli og unnið hér
merkilegt brautryðjenda-
starf í notkun jarðhitans til
að lækna og létta sjúkdóms-
byrgðir sjúkra og aldraðra.
>ar má sjá fyrsta vísirinn
að því að, sem ef til vill 1
framtíðinni gerir Hveragerði
að heilsulindabæ. Til iðnaðar
er jarðhitinn einnig notaður
í allmiklum mæli, Ibæði af
Trésmiðju Hveragerðis, Osta-
gerð Hveragerðis og Ullar-
þvottastöð. Hveraigerði á án
efa marga og stóra möguleika
til að skapa fbúum sínum arð
bæra atvinnu og nóg að
starfa þó þeir margfaldist að
tölu. Jarðhitinn er afl til
stórra hluta, og mun í fram-
tíðinni í vaxandi mæli skapa
Hveragerði yfirburða að-
stöðu umfram önnur kaup-
tún hér á suðurlandi í upp-
byggingu atvinnugreina sem
vinna að verðmætasköpun.
Þjónusta við ferðamenn er
t.d. þegar orðinn snar þátbur
í lífi Hvergerðinga og með
tilkomu varanlegs og betri
vegar um Hellisheiði innan
fárra ára muin aðstreymi
ferðafólkis stórlega vaxa, og
þá muti verða enn auðveld-
ara en nú er að koma fram-
leiðslwvörum til aðal mark-
aðssvæðanna við Faxaflóa.
Hveragerði er staður einka
framtaksins. Hér eru nú um
30 garðyrkjustöðvar, þar að
auki nokkur sjálfstæð iðn-
fyrirtæki. Mun vera leitun að
kauptúni hér á larndi, þar sem
1 næstu viku mun birtast í
Morgunblaðinu framhald greina
úr Suðurlandskjördæmi. Verð-
| ur þar viðtal við Ragnar Jóns-
son, er skipar 4. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins í kjördæm-
inu og efni frá Vestmannaeyj-
um.
Miklar framkvæmdir
á Selfossi
svo margir búa að sínu og
vinna að eigin fyrirtækjum.
Sjálfstæðismenn 'hafa nú um
langa tíð átt hér siterk ítök
og marga ágæta liðsmenn er
farið hafa með stjórn hrepps-
málanna um árabil, að undan
teknu tveggja ára tímabili,
árin 1962—64, er vinstri
menn náðu meirihluta í
hreppsnefnd. Á miðju kjör-
tímabili fór samstarf þeirra
út um þúfur, og tóku þá
SjáUstæðismenn upp meiri-
hluta samstarf við Framsókn
armenn til að fyrra hreppinn
vandræðum. Við síðustu-
hreppsnefndarkosningar
fengu Sjálfstæðismenn svo
hreinan meirihluta, eða 3 af
5 mönnum í hreppsnefnd-
inni.
Sjálfstæðismenn vinna nú
að fjölmörgum framfaramál-
um fyrir hreppsfélagið. Má
þar til nefna endurbætur á
hitaveiiu þorpsins, stórauknu
átaki í gerð varanlegra gatna,
undirbúningi að byggingu
Sþróttahúss og holræsaigerð.
Hvergerðingar hafa að feng-
inni reynslu lært að tneysta
Sjálfstæðiismönnum bezt for-
sjá hreppsmálanna, hið sama
mun verða um land’smáliin'.
Það varf ekki að minna
Hvergerðinga á, að nú fara
kosningar í hönd, en það er
eitt tímanna tákn, að efsti
maður á lista Alþýðuflokks-
ins hér í Suðurlandiskjör-
dæmi er nú kominn hér aust
ur fyrir fjall og farinn að
ganga um götur Hveragerðis
og taka í hendurnar á fólki.
Bn mér er til efs, að það
eit-t, að draga hendurnar upp
úr vösunum til þess að heilsa
háttvirtum kjósendum á
fjögurra ára fresti, isé nóg til
þess að komast í sali Alþirug-
is. En Sjálfstæðisfólk allt,
ætti að vera vel á verði gagn-
vart þeirri málaleitan að
Sjálfstæðisfólk í Hveragerði
geti nú sem bezt kosið hann,
því Sjálfstæðismenn í Suður
landskjördæmii hafi meira en
nóg af atkvæðum til að fá
sömu þingmannatöl'u og við
síðustu kosningar.
Kjósum þá til þingstarfa
sem hatfa sýnt að þeir hafa
verðleika til þess. Gerum
sigur Sjálfstæðisflokksins
sem mestan.
Þeir, sem ferðast um suður-
láglendið, koma flestir við á
Seifossi. Utanhéraðsmenn
hafa veitt athygli þeim um-
bótum, sem orðið hafa á að-
alvegi þorpsins — Austur-
vegi. Mikill hluti hans ásamt
Eyrarvegi, sem liggur í átt
malbikaðir.
Það er mikil gróska í þessu
þorpi — íbúafjöldi mun hafa
tvöfaldazt á seinustu fimmtán
árum. Margt er í miðjum
klíðum.
Menn spyrja — hvers vegna
hefur þetta átak verið unnið
í vegamálum þessa þorps á ár-
unum 1964—1966? Svarið er
augljóst. Vegalögin frá 1963
eru hér í framkvæmd. Fjár-
magn er afl þeirra hluta, sem
gera skal. Eitt sveitarfélag
má sín ekki mikils án aðstoð-
ar við slíkar framkvæmdir.
Vegna heimilda í nýju vega-
lögunum hefur ríkisvaldið
veitt milli 7 og 8 milljónir
króna til þessara fram-
kvæmda. Án þess hefði ekki
verið ráðizt í þær á þessum
tíma.
Óli Þ. Guðbjartsson, kennari
Tveggja milljóna króna
fyrirframfjárveitingin til
Gagnfræðaskólans á Selfossi
Af öðrum framkvæmdum
á Selfossi um þessar muindir
er bygging Gagnfræðaskólans
eflaust það, sem mesta ait-
Framhald á bls. 18.
Grímur Jósafatsson kaupfélagsstjóri:
Auka þarf fjöl-
breytni atvinnuvega
SELFGSlS hefur að mestu
byggzt sem verzlunar- og
þjónustumiðstöð nágranna-
sveitanna. Vöxtur þorpsins
var mjög hægur framan af,
en varð örari eftir byrjun síð-
ari heimss'tyrjaldarinnar. —
Fóiikstfjölgunin hefur etóki ver
ið mjög ör síðustu árin, en
þó hefur íbúum á Selfossi
fjölgað jafnt og þétt.
Bragi Einarsson, garðyrkjumaður í Eden.
Grímur Jósafatsson
kaupfélagsstjóri
Þótt atvinna hafi yfirleitt
verið nokkurn veginn næg á
Selfossi, hefur þess gætt,
einkum síðustu árin, að þar
hafi vantað vinnu fyrir ungl-
inga og einnig fyrir konur,
sem unnið geta utan heimilis,
svo og fyrir fólk með skerta
starfsorku, og roskið fólk sem
hér hefur setzt að.
Ljóst er, að þau fyrirtæki,
sem þegar eru starfrækt á Sel
fossi eru of fá. Þeim þarf að
fjölga, og einnig þarf fjöl-
breytni þeirra að aukast.
Vafalítið er það eitt af brýn-
ustu verkefnum á staðnum að
vinna að því að Já þangað
fleiri atvinnufyrirtæki. Stuðla
að því að ný fyrirtæki verði
stofnsett og að fá fyrirtæki
til að flytjast inn í þorpið. í
þessum efnum er naumast
hægt að ná nokkrum veru-
legum árangri án þess að
veita nýjum fyrirtækjum fyr-
irgreiðslu á einhvern hátt.
Ýmis sveitarfélög hafa farið
þá 'leið að leggja mjög Mg að-
stöðugjöld á ný fyrirtætói um
skeið og önnur hafa jafnvel
ekki lagt á þau opinber gjöld
fyrstu árin. Án efa mætti
finna ýrnsiar leið'ir til þess að
laða ný fyrirtæki að staðnum.
Æstóilegt er að fá sem fleist-
ar atvinnugrei'nar á staðinn,
s/o að Selfossbúar og aðrir
Sunnlendingar þurfi sem fæst
að sækja í önnur héruð. Ef
unnið yrði markvisst að því,
gæti örugglega tekizt að fá
ný fyrirtæki til Selfoss, og
þeim mundu fylgja auknir
atvinnumöguleifear, en á
blómlegu atvimnulífi byggist
velferð hveris byggðarlags
fynst og fremst.
Vegna legu staðarins verð-
ur að telja, að Selfoss batfi
meiri möguleiika á að fá tii
sín fjölbreyttain iðnað en flest
önnur tóauptún eða kaupstað-
ir. Benda má m. a. á, að þeg-
ar álverksmiðj'an tekur tál
starfa, mun hún framleiða
efni til margs konar iðnaðar,
og er mjög sennilegt, að eitt-
hvað af þeim iðnaði gæti
komið til greima á Selfossi.
Ef tekizt gæti að auka veru-
lega atvinnulífið á Selfossi og
fjölbreytni þess, ættu áhyggj-
ur út af umsóknum um bygg-
ingarlóðir og vaxandi íbúa-
fjölda að verða óþarfar með
öllu. Brýn nauðsyn er á því
að vinna ötullega að eflingu
atvinnulífs á Selfossi.
Samvinnufélögin á Suður-
landi eru að meiri hluta eign
Framhald á bls. 18.