Morgunblaðið - 28.05.1967, Side 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. MAl 1967.
Mtft£mxM%híb
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: .Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sxmi 22480.
í lausasölu kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á. mánuði innanlands.

SJOMANNADA GURINN
Á Sjómannadaginn heiðrar
íslenaka þjóðin sjómanna
stéttina, bæði 'þá sem sækja
lífsibjörg þjóðarinnar í greip-
ar Ægis og hina, sem færa
henni varninginn heim yfir
hið úfna haf.
Á þessum degi er sérstök
á'stæða tifl. að gleðjast yíir
hinni milklu uppbyggingu
fLskiskipaflotans, sem átt hef-
ur sér stað síðustu árin. Mikil
og ánægjuleg umskipfti hafa
orðið bæði að því er varðar
stærð og allan búnað fiski-
skipa okkar nú á stuttu tíma-
bifli. í árslok 1958 voru fiski-
skip yfir 100 brúttólestir að-
eins 49 að tölu, samtals 7561
brúttórúmlest, en hinn 1. des.
sl. voru þau orðin 181 að töflu,
samtals 40,470 brúttónjimlest-
ir. Nemur aukningin yfir
400%, Á sama hátt eru tæki,
bæði til siglinga og veiða, ó-
Ifkt fufllíkomnari en áður var.
Hinni vösku sveit íslenzkra
sjómanna hetfur því, eins og
eðlilegt er á tímum mifcillar
framþróunar, verið sköpuð
betri aðstaða en áður, til að
stunda sitt mikilvæga starf.
. Ástæður til þess hér áður
fyrr voru löngum slæmar. Og
nú eftir á sézt betur en
nokkru sinni fyrr, hvílíkt
þrekvirki íslenzk sjómanna-
stétt hefur unnið. En hún
hefur ævinlega ávaxtað vel
sitt pund. Hin stóru fiskiskip
og hina nýju tækni hefur
hún notað til nýrrar sóknar.
Með hugkvæmni og dugnaði
hefur íslenzkum sjómönnum
tekizt að færa á land meiri
afla en nokkru sinni áður í
þúsund ára sögu þjóðarinnar,
og standa þar fremstir í röð
í heiminum ölflum.
Sjávarútvegurinn er undir-
stöðuatvinnuvegur íslenzka
þjóðarbúsins. Það er því svo,
að þótt Sjómannadagurinn sé
fyrst og fremst hátáðisdagur
sjómannastéttarinnar, þá er
hann um leið dagur þjóðar-
innar allrar. Um leið og hún
heiðrar sjómannastéttina og
fagnar þeim mifclu umbótum,
sem orðið hafa í sjávarút-
vegi síðustu ára, horfir hún
vonglöð fram á veginn til
nýrra átaka.
Morgunblaðið ámar sjó-
- mönnum og fjölskyldum
þeirra allra heilla í tilefni
i dagsins.
, ÓRAUNHÆF
/ GAGNRÝNI
k rin 1964 og 1965 voru mjög
góð ár fyri” hraðfrystiiðn-
aðinn í landinu. Þegar kom
fram á sL ár, skall hins veg-
ar á mifcið verðfall, sem m.a.
nemur um 15% á framleiðóflu
vörum hraðfrystiiðnaðarins.
Fer að sjálfisögðu ekíki hjá
því, að slnlkt segi fljótt til sín.
En af hálfu núverandi ríkis-
stjórnar hafaþ egar verið
gerðar nokkrar ráðstafanir
til að bæta úr þessum vanda.
Voru þær aðgerðir einkum
fiólgnar í því tvennu, að
hindra frekari hæfckun fram-
leiðslukostnaðar með al-
mennri verðlstöðvun og að
beita sér fyrir sénstafcri að-
stoð við þær greinar, sem í
verstri aðstöðu voru til að
mæta erfiðfleikunum. Bein út
gjöld nfkissjóðs til að mæta
þeim erfiðleifcum, sem verð-
fiallið Skapaði, nema um 240
miflflij. kr. — og er það til
marfcs um hina góðu afikomu
þjóðarbúsins í tíð Viðresinar-
stjórnarinnar, að unmt mun
reynast að standa undir þeim
útgjöldum án mofckurrar
skattahækkunar.
Erfiðleilkar hraðfrystiiðnað
arins, sem þannig stafa fyrst
og fremst af utanaðkomandi
áhrifium, þótt fleira komi
einnig til, hafia orðið stjóm-
arandstöðufilotakunum áróð-
ursefind á ríkisstjórnina. -
Hfljóta þó allir að sjá, að slíkt
er mjög óréttmætt. E5f efcki
hiefði notið hinnar góðu stöðu
þjóðarbúsins, sem viðreisnin
hefur skapað, mundi ekki
hafia orðið hjá því fcomizt að
legigja þegar þungar álögur á
þjóðina, vegna þessara ó-
væntu erfiðleifca. Það er svo
til enn frekari martas um
hina óábyrgu afstöðu and-
stöðufilotakanna í þessum mál
um, að Framsófcnarfilofckur-
inn og komimúnistar hafa
hvað efitir annað hvatt til ó-
raunhæfra kauphæfckana og
nú upp á síðkastið verfcfaflla,
og geta alflir séð í hendi sér,
hver áhrif slíkt mundi hafa
fyrir hraðlfrystiiðnaðinn.
INNBYRÐIS
RIFRILDI
A Iþýðubandalagið logar nú
í innbyrðis rifrilldi vegna
þátttöku þess í útvarps- og
sjónvarpsdagskrám fyrir kosn
ingarnar.
Svo sem kunnugt er hefiur
Hannibal Valdimarsson lýst
því yfir að framboðslisU hans
í Reykjavik sé borinn fram í
nafni Alþbfl. og landskjör-
stjóm hefur viðurkennt þann
skilning hans. Skv. þessum
skilningi er því útilokað að
Hindrar Grænland upp-
töku Dana í EBE?
Eftir Roland
Huntford
Kaupmannahöfn.
NOKKRUM klukkustundum
eftir að Bretland lagði inn
umsókn um aðild að Efna-
hagsbandalagi Evrópu, sótti
Danmörk einnig um upp-
töku.
Vegna landbúnaðarafurða
sinna, eru Danir sennilega
allra þjóða áfjáðastir að kom-
ast í bandalagið. Þeir eru fús-
ir að skrifa undir Rómar-
samninginn án nokkurs fyrir-
vara, en þeir kunn að standa
ver að vígi en Bretar við að
bera af sér grun Frakka um
það, að með upptöku þeirra
muni amerisk áhrif eignast
talsmann innan EBE.
í sambandi við upptöku
Breta, er það hið sérstaka
viðskiptasamband þeirra við
Bandaríkin, sem er helzti
Þyrnir í augum de Gaulles,
en vegna umsóknar Danmerk
ur er það Grænland.
Bandaríkjamenn hafa marg
ar herstöðvar á Norður-
Grænlandi. Þetta eru einkum
ratsjárstöðvar, sem vara
mundu við hugsanlegum
eldflaugum frá Sovétríkjun-
um yfir Norðurpólinn. Þótt
Rússar hafi ekki gagnrýnt
stöðvar þessar opinberlega 1
nokkur ár, leikur enginn vafi
á því, að þeir séu enn jafn
lítt hlynntir þeim. Ef Dan-
mörk, og þannig Graænland,
gengi í EBE, væru herstöðvar
þessar staðfesting á íhlutun
Bandaríkjanna um öryggis-
mál Evrópu, en það væri
ósamræmanlegt hugmyndum
de Gaulles um óháða Evr-
ópu.
Grænland var áður dönsk
nýlenda, en er nú stjórnar-
farslega hluti af Danmörku,
sem sendir fulltrúa á þingið
í KaupmannahÖfn. Það
mundi því verða að fylgja
Danmörku inn í EIBE.
En landfræðilega tilheyrir
Grænland Ameríku. T.d. eru
aðeins 10 mílur milli Græn-
lands og JCanada yfir Kenn-
ery-sund. Frá Hvarfi, syðsta
odda Grænlands, til nálæg-
aSta staðar á meginlandi Evr-
ópu eru hins vegar um 1,500
mílur.
Efnahagsbandalagslöndin
yrðu því að taka ákvörðun
um það, hvort þau vildu fá í
hópinn þjóð, sem deilir landi
með Bandaríkjunum. Vafa-
samt er, að Þjóðverjar eða
ítalir muni setja þetta fyrir
sig, en líklega mundu Frakk-
ar gera það.
Ef Frakkar halda fast við
þá stefnu de Gaulle að út-
rýma bandarískum herbæki-
stöðvum í Evrópu, kæra þeir
sig varla um að fá í EBE
landssvæði, sem eru nauð-
synlegur hlekkur í varnar-
keðju Bandaríkjanna.
Auðséð er að sérstakar um-
ræður munu verða um Græn-
land, er fjallað verður um
upptöku Dana í EBE. Kannski
geta Danir með einhverjum
rökum fengið Frakka til að
fallast á það, að Bandaríkja-
menn haldi herstöðvum sín-
um í Thule á Norður-Græn-
landi og víðar. En líklegra er,
að de Gaulle reyni að setja
það skilyrði fyrir upptök-
unni, að bandarískt herlið
fari frá Grænlandi. Það
mundi setja Dani í mikinn
vanda, því að þeir eru bundn
ir af samningum við Banda-
ríkin, en upptaka í EBE er
mjög ákjósanleg frá efna-
hagslegu sjónarmiði.
Danskir bændur hafa lengi
litið öfundaraugum á tilhög-
un Efnahagsbandalagsins um
verðtryggingu á landbúnaðar
afurðum og styrk til fram-
leiðenda. Þeir bíða þess
óþreyjufullir að komast í
slíka aðstöðu, og hafa um
skeið lagt hart að ríkisstjórn
inni að hraða inngöngu 1
EBE. Þessvegna eru Danir
meira að segja reiðubúnir að
gangast strax undir 511 atriði
Rómarsamningsins, án þess
að tilskilja nokkurt aðlögun-
artímabil.
Danir hafa mi'kinn áhuga &
því að taka ríkan þá’tt í mót-
•un framtíðarstefnu Efna-
hagsbandalagsins í landbún-
aðarmálum. Þessvegna hafa
þeir fylgzt nákvæmlega með
Bretum á öl’lum stigum við-
ræðna við EBE-löndin.
Hvorki vilja þeir verða
skildir út undan, né láta nota
sig sem peð í gagnárásum
yfirnefndarinnar 1 Briissel.
í landbúnaðarmálum eru
Danir sarnt á öndverðum
meiði við Breta. Brezkir
bændur vilja langt aðlögun-
arskeið, á meðan þeir eru að
koma á tilhögun Efnahags-
bandalagsins þar sem breyt-
ingin á aðstoð ríkisins við
land'búnaðinn úr niður-
greiðslum á vörunum, sem
nú tíðkast í Bretlandi, í
styrki til framleiðenda með
hærra vöruverði mundi gera
þeim erfitt að mæta sam-
keppni við landbúnaðarafurð
ir frá meginlandinu, sem þá
færu að streyma hömlulaust
inn í landið. Þeim samning-
um, sem Bretar hafa um
lærri innflutningstolla á land
búnaðarvörum frá Nýja Sjá-
landi og Ástral'íu, verða þeir
að segja upp samfcvæmt Róm
arsamningnum, og það geta
þeir ekki með nokkurri sann-
girni gert fyrirvaralaust.
Danir hafa sem sagt nokk-
uð aðra aðstöðu en Bretar til
upptöku í EBE. Þó munu þeir
eins og Bretar liggja undir
grun Frakka um að vera und-
ir amerískum áhrifum. Þetta
mun að minnsta kosti gefa
Frökkum tækifæri til marg-
háttaðra árása og tafa á samn
ingsviðræðum. Grænland
fcann að verða Dönum mikill
dragbítur við samningaborð-
ið.
(Observer, öíll réttindi
áskilin).
Mesta mannfall l)SA á
einni viku í Vietnam
úfihluta Hanni'bal sérstökum
tíma í útvarpi og sjónvarpi
og var það einnig afstaða út-
varpsráðs.
Hins vegar haia komjrmki-
istar eins og fyrri daginn leik
ið á Hanniibal og taomið í veg
fyrir að hann fengi að fcoma
fram í útvarpi og sjónvarpi á
vegum Alþbl., sem hann er
þó fiarmaður fyrir.
En það er að sjálfsögðu að
eins innanfitofck&mál komm-
únista og Hannibafls hvernig
tíma Alþbl. í þessum dag-
skrám verðuir skipt. Úr því
að Hannibal lætur kommún-
isfium líðast að traðka á sér í
þessu málli sem öðrum, er þýð
ingarlaust fyrir hann að leita
ásjár hjá öðrum.
Það er að sjáltfsögðu efck-
ert réttlæti í þeirri afsböðu
taommúnista að meina Hanni-
bal aðgang að útvarpi og
sjónvarpi en hitt er ljóst að
vegna skilnings Hannibals
sjálfs á framboði sínu er úti-
loikað fyrir úitvarpsráð að
veita honum sérstafcan tíma.
Saigon, 25. mai — NTB-AP
HER Bandaríkjamanna í Viet-
nam varð í síðustu viku fyrir
mesta manntjóni, sem hann heí-
ur nokkru sinni orðið fyrir þar
á einni viku, en þá féllu 387
manns í binum mannskæðu bar-
döigum og 282 særðust. Mesta
mannfall Bandarífcjamanna á
einni viku til þessa voru 274
fallnir.
Bandaríska herliðið dró sig I
dag ,til baka frá vopnlausa belt-
inu meðfram 17. breiddargráð-
unni, eftir að hafa lofcið þar að-
gerðum sínium, sem miðuðu að
því að ihreinsa þetta svæði af
Vietcong-mönnum, en þær hafa
staðið yfir í eina viku.
Á sama tíma hafa óbreyttir
borgarar haldið á brobt fr’á suð-
urhluta beltisins, sem sprengj-
um verður varpað á, ef Viet-
cong og hersveitir Norður-Viet
nam færa sér það í nyt til þess
að gera þaðan árásir í framitíð-
inni.
Eftir tölur þær, sem getið var
hér I upphafi, eir heildartala
fallinna Bandaríkjamanna í Viet
nam talin vera 10.253 og tala
særðra 61.4125.
Sökuð um
njósnir
París, 26. mai — NTB
ÞORJÁTÍU ÁRA gömul kona,
einkaritari hjá frönsku fyrir-
tækL sem vinnur að kjarnaeðl-
isfræðilegum verkefnum, hefur
verið handtekin og ákærð fyrir
njósnir í þágu Tékkóslóvakíu.
Hefur konan, ungfrú Ginette
Rousselet, verið leidd fyrir er-
yggisdómstól ríkisins. Atvik þau,
sem ákæran er byggð á, áttu
sér stað fyrir nokkrum árum,
er ungfrú Rousseflet var einika-
ritari yfirmanns kjarneðlisdeild
ar fyrirtækisins Rateaus. Hún
hefur neitað sebt sinni.