Morgunblaðið - 15.06.1967, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1967.
23
félögum sínum. En fyrst og
frermst var ihann hinn snjalli
maður í sinni iðn, hárskeraiðn-
inni, bæði fljótvirkur og vel-
virkur, sem verið hafði faðir
hans Óskar Árnason. Þeir verða
þvi áreiðanlega margir, sem
þakka Friðþjófi sáluga, nú þeg-
ar hann er kvaddur, fyrir ágæta
þjónusfcu hans og þá gleði og
ánægju, sem hann með henni
veitti okkur. Því menn skyldu
ekki gleyma því að líf okkar og
starf er þjónusta við meðbræð-
ur okkar og þá um leið hin
æðsta gleði og þroski fyrir oss
sjálfa.
Friðþjófur sálugi og hin ágæta
kona hans, Kristjana Jósepsdótt-
ir, áttu ágsett heimili og þrjú
mannvænleg börn. Einnig í því
efni var hann mikill gæfumað-
ur. Á heimili þeirra hjóna ríkti
ávallt gleði og mikil gestrisni
eins og hann átt kyn til. —
Hinn erfiða sjúkdóm sinn bar
Friðþjófur með mikilli stillingu
og sagði aldrei æðruorð. Er það
góð fyrirmynd bæði eldri og
yngri. Hin trúifasta kona hans
vakti yfir honum svo að segja
dag og nótt og sýndi þar þann
kærleika, sem aldrei bregst. Er
mikill harmur kveðinn að henni
og börmum þeirra, aldraðri móð-
ur hans og systkinum og öldruð-
um tengdaforeldrum hans við
að missa hann frá heimili og
starfi á góðum aldri. Er þá gott
að minnast- hinna sígildu orða
hins mikla postula Krists, sero
sagði: „Að hvort sem vér lifum
eða deyjum erum vér í hendi
Guðs.“
Sigurður Guðjónsson.
t
AL/FAÐIR ræður, öldurnar
hníga.
Friðþjófur Óskarsson hefir
lagt upp í sína hinztu ferð, að
lokinni langri baráttu, alltof
langri við mein, sem enginn
mannlegur máttur ræður við.
Við þessi þáttaskil er mér hugs-
að til hinna gömlu kynna. Þau
hófust þegar við vorum báðir í
bernzku og þegar Reykjavík
var ekkl fjölmennari en svo, að
allir gengu í sama barnaskólann
og maður vissi deili á öllum
strákum í bænurn, sem voru á
sama reki. Friðlþjófur var fædd-
ur við Kirkjutorg og þar stóð
heimili hans mestan hluta æv-
innar. Þegár Friðþjófur hafði
aldur til tók hann að nema iðn
þá, sem afi hans og faðir höfðu
gert að ævistarfi. Hann fór ung
ur utan, til að afla sér þekking-
ar og reynslu í iðngrein sinni.
Þegar heim kom hóf hann starf
í hinni þekktu rakarastofu feðra
sinna við Kirkjutorg. Friðþjófur
vann að iðn sinni á Akureyri og
Húsavík, en hann kom að nokkr
um árum liðnum til Reykjavík-
ur og rak síðan um áratugi rak-
arastofu hér í borginni við vax-
andi vinsældir. Þess gerist etaki
þörf að geta hve ágætur „fag-
maður“ Friðþjófur var, um það
bera vitni hundruð Reykvík-
inga, sem nutu þjónustu hans.
Glaður og reifur gekta Friðþjóf-
ur að starfi, blitt bros og hans
létta lund, ásamt frábærri kunn-
áttu í iðngrein sinni hændu að
honum viðskiptavini.
Friðþjófur Óskarsson var í
vissum skilningi, meir en al-
menht er, sonur tveggja heima,
sem toguðust á um hann, enda
var honum ljóst, að hann átti
þegnrétt í báðum og notaði sér
það í ríkum mæli. Heimur starfs
ins var taaldur veruleiki og
brauðstrit, honum var vel til
fanga þar, þegar bezt lét og í
þeim heimi galt ihann keisaran-
um sitt og átti hvorugur hjá
öðrum við reikningslok. En
þegnrétturinn í ríki andans var
honum dýrmætari. Ég hefi eng-
an mann þekkt, sem gat talað af
jia'fn mikilli hrifningu um nátt-
úru fslands, jökla hennar og
fjöll, laxár og veiðivötn — hina
nóttlausu veraldar veröld. —
Honum var yndi að því að vera
úti í náttúrunni, skoða alla henn
ar fjölbreytni — lilfa í henni og
með henni,
Friðþjófur Óskarsson var um
flesta hluti gæfumaður, að sjálf
sögðu skiptust á skin og skúrir
í lí'fi hans eins og annarra
manna, en manngerðin var
þeirrar tegundar, að þótt braut-
in væri ekki ævinlega bein og
mishart undir fæti, þá kom
hann í hvern áfanga æviskeiðs-
ins æðrulaus, mildur og blíður.
Gg þannig var hann allan tím-
ann á síðasta áfangastaðnum.
Hann vissi hvert stefndi, en
æðraðist aldrei, það var brosað
til þeirra, sem komu að sjúkra-
rúminu — og þegar fór að vora
leitaði hugurinn til fjallanna —
út í náttúruna. Hann vissi að þá
var lambagrasið að lifna, lax-
inn að búa sig undir að stökkva
fossana. En honum var jafn
ljóst, að hann var að leggja upp
í ferð þangað, sem bíða vinir
ÞANN 30. maí sl. andaðist í
Landakotsspitala frú Þórunn
Halldórsdóttir eftir langa legu
og mangra ára vanheilsu. Hún
var fædd 12. maí 1889 á Kotmúla
í Fljótshlíð. Foreldrar hennar
voru merkishjónin Aðalheiður
Sveinisdóttir og Halldór Ólafs-
son, sem bjuggu allan sinn bú-
skap á Kotmúla og taomu þar 8
börnum til manns, 6 dætrum og
fcveim sonum, en eitt barn misstu
þau nýfætt mislingasumarið
1882. Eftir lifa nú tvær yngstu
systurnar Ragnheiður og Ólafía.
Aðalheiður móðir Þórunnar
var Húnvetningur að ætt, dóttir
hjónanna Ólafar Gósladóttur
prests Gíslasonar í Vesturhóps-
hólum og Sveins Guðmundsson-
ar bónda á Valdaiæk á Vatns-
nesi. Þegar Aðalheiður var barn
ung missti hún föður sinn í sjó-
inn og stóð þá móðir hennar
uppi með mörg börn í óme.gð og
eitt reyndar ótfætt. Bauð þá séra
Staúli Gdslason á Breiðabólsstað
í Fljótsihl'íð, Ólöfu syistur sinni
að fóstra eittbvert barna hennar
og varð Aðalheiður fyrir valinu
og gerðist þánnig 5 ára að aldri
Fljótsihlíðingur og ólst upp frá
því allan sinn aldur þar. Hall-
dór faðir Þórunnar var Rangœ-
inigur og atf ágætu ifiólki taom-
inn.
Þórunn var vel gefin bæði til
líkama og sálar eins og hún átti
kyn til, enda voru foreidrar
hennar mestu merkishjón og
miörigum kostin búin. T.d. voru
þau bœði mjög söngelsk og var
Halldór forsöngvari í Breiðabóls
staðarkirkju í mörg ár og Aðal-
heiður fór sem ung stúl'ka með
fiósturtforeldrum sánum í brúð-
taaup og annan mannfagnað til
að syngja, presturinn að em-
bætta og maddaman að mat-
reiða. Sönghneigð fioreldranna
gökk, eins og aðrar góðar gáfur
þeirra, í artf til barnanna, sem
öll höfðu góðar söngraddir og
miörg léku auk þess vel á hljóð-
fiæri. T.d. var Steinunn, sem tók
við búi tfioreldra sinna á Kot-
múla, organisti í miörg ár í
í varpa, þegar von er á gesti.
Þegar minnst er Friðþjófs
Óskarssonar og honum þökkuð
samfylgd, þá verður það ekki
gert án þess að mmnast konu
hans.
Kristjana og Friðþjófur gengu
ung í hjónaband. Þegar hún
batzt honum var það gert með
hugarfari postulans sem sagði:
Gull og silfur á ég ekki, en það
sem ég á gef ég ykkur. Hún gaf
honum allt og hann kunni að
rneta það og þakka.
Að lokum fly-t ég öllum, sem
elskuðu hann mest, konu hans,
móður, börnum og systkinum,
taveðju otókar hjóna. Friðþjótfi
þökkum við samveruna og biðj-
um honum blessunar Guðs.
Breiðabólsstaðarkirkju. Amima
mín, systir Aðal'heiðar, minntist
aft á, hversu ánægjulegt var að
hlusta á systkinin á Kotmúla
syngja margraddaðan söng, að
loiknu dagsverki, þegar hún
dvaldi að Kotmúla eða þau
seinna heimsóttu hana í Reykja-
vík. Gg í þennan söng lagði Þór-
unn elkki hvað minnstan skerf
með sinni þýðu og fögru rödd.
En á miðjum aldrei veiktist hún
af andarfceppu, sem þjéði hana
löngum síðan. Efíir það gat hún
efcki iðkað söng sjálvf, en alla
ætfi unni hún og hatfði ánægju
af góðri tónliist.
Bðkhneigð var Þórunn með
afibrigðum og las alla ætfi mikið
af ljóðum og sögum, íslenzkum
og erlendum, og sígildar bók-
menntir frænda okkar á Norð-
urfiöndum las hún sér til ánægju
á frummiálunum. Síðustu árin
hneigðist bún mest að þjóðleg-
um fróðleik og ættfræði. Hann-
yrðakona var bún ágæt og hand
bragðið fallegt hvort sem um
fatasaum eða fagran úbsauim /ar
að ræða.
Árið 1913 giftist hún Birni
Benedikfcssyni ættuðum sunnan
úr Garði, meesta atgertfis og at-
hatfnamanni og brautryðjanda í
veiðarfæragerð hérlendis. Hann
lézt tfyrir 10 árum. Fyrstu bú-
skaparárin bjuggu þau á Akur-
eyri, og þar urðu þau fyrir
þeirri þungu raun að missa
fyrstu börnin sín í fæðingu.
Efitir að þau tfluttust til Reykja-
víkur eignuðU'St þau tivö etfniíeg
börn, sem bæði lifa foreldra
sína. Þau eru Sigríður, sem gift
er Jóni Guðmundssyni fiorstjóra
fpá Gerðum í Garði og Sveinn
verkfr., framkvæmdastjóri Iðn-
aðarmálastofnunar íslands,
kvæntur Helgu Benediktsdóttur
Gröndal. Barnabörnin eru orðin
8 og voru þau yndi og eftirlæti
ömmu sinnar og væntumþykjan
gagnkvæm.
Það var þeim Þórunni og
Birni mikið metnaðarmól að
taoma börnum sínum sem bezt
til manns, enda ekkert sparað
til uppeldis þeirra eða mennt-
unar. Og börnin reyndust líka
fioreldrum sínum ágætlega og
bezt þegar mest á reyndi. Þær
m'æðgur voru alltaf saman og
S'íðustu árin annaðist Sigríður
og hjúkraði móður sinni af ein-
stakri al'úð og elskusemi í lang-
varandi veikindum hennar.
Nú þegar Þórunn er horfin af
þessum heimi rifjast upp marg-
ar og góðar minningar um ára-
tuiga ágæta frændsemi og vin-
áfctu og móðir mín safcnar vinar
1 stað, því þær frænkurnar áttu
margar góðar samverustundir.
Við söknum hinnar prúðu og
hógværu taonu, sem „leitaði ei
fordildar á fundum manna eða
mærðar af munna lofi, heldur
ágætis með iðni og dyggðum"
eins og Bjarni Thorarensen lang
ömmubróðir Þórunnar kemst að
orði í enfiljóði um aðra merkis-
konu.
H. G.
- ERLENT YFIRLIT
Framhald af bls. 10
fyrir grundvöll friðarsamninga
við Þjóðverja 1945.
Ósigur Nassers
Eftirtfarandi saga var sögð ný-
lega í Kaíró: Abdel Hakim Amer
marskáikur, næstæðsti yfirmað-
ur herafla Arabíska sambands-
lýðveldisins, hitti Nasser forseta
á ieið sinni í mosku. Amer mar-
skál'kur, sem er gamall vinur
Nassers, sagði: „Jæja, Gamal,
það er ekfci hægt að sigra þá
alla.“
• Sama daginn og þessi saga var
sögð setti Nasser á svið sjónar-
spil til þess að bjarga áliti sínu,
sem beðið hafði alvarlegan
hnekki. Hann hélt útvarps- og
sjónvarpsræðu til þjóðarinnar
og játaði að hann ætti sök á
„alvarlegu áfalli", en skýringuna
á því kvað hann vera stuðning
bandariskra og brezkra flugvéla
við íisraelsmenn. Nasser kvaðst
talka á sig alla ábyrgðina og
kvaðst mundu láta atf öllum op-
inberum embættum og gerast
óbreyttur borgari. En þegar mik
ill manntfjöldi hafði mótmælf
áfcvörðuninni á götum Kairó, lof
aði Nasser að endurskoða ákvörð
unina. Þingið neitaði að fallast
á afsögnina, og Nasser kvaðst
„beygja sig fyrir vilja þjóðar-
innar“ og að hann mundi áfram
gegna embætti forseta.
Atburðir þessir gáfu til kynna,
að stjórn Nassers væri fallvölf
vegna pólitískra áhrifa hrakfara
egypzka hersins, og sögur voru
á kreiki um, að stjórnin væri
klofin í tfvær andstæðar fylking-
ar. Önnur fylkinigin fylgdi
Rússum að mólum en hin fylfc-
ingin beitti sér fyrir hófisamari
stafnu og bættri sambúð við
Bandaríkin.
Svo virðist sem Nasser hafi
reynt að treysta stjórnina í sessi,
þar sem £ afsagnarræðunni skip
aði hann Zakaria Mohieddin
varaforseta eftirmann sinn. Með
þessu hefur hann viljað blíðka
íhaldssamari öfl í Egyptalandi
og etf til vill treysta sín eigin
völ'd. En vafasamt er, hivort
jafnvel Nasser geti vísað á bug
kröfum um breytingu, þegar
Egyptar verða að kenna á afleið-
ingum hinnar glæfralegu stefnu,
sem hann betfur fylgt.
Ljóst er, að Bgyptar hafa glat-
að miklum hluta flugvélaflota
síns og skriðdreka, sem Rússar
sáu þeim fyrir. Enginn getur
svarað því, hvortf og bvernig
hann geti endurnýjað vopnabún-
að sinn. Egyptar virðast nú ekki
lengur færir um að heyja stór-
fellda stfyrjöld gegn ísraelsmönn
um og vonir þeirra um að ná
Palestínu handa Aröbum virðast
hafa tfarið út um þúfur. Styrjöld
in hefur ekki síður hatft alvar-
leg áhritf í efnahagsmálum. Eng-
ar tölur eru til, að áreiðanleg-
ir sértfræðingar herma, að stríð-
ið hafi kastað Egypta milljónir
dlollara í erlendum gjaldeyri, en
erlendur gjaldeyrir er af skorn-
um skammti í Kairó.
Trutflun siglinga um Súez-
skurð sviptir Egypta Ihelztu tekj-
um þeirra í erlendum gjaldeyri.
Bardaigarnir kostuðu mikla
eyðslu á eldsneyti, sem Egyptar
hafa orðið að flytja inn, en einn«
ig hafa Egyptar flutt út elds-
neytfi sjálfir til þess að afla sér
erlends gjaldeyris. Og hagfræð-
ingar i Kairó spá því, að Alþjóða
gjaldeyrissjóðurinn verði treg-
ur til að lána Egyptum, en þeir
fóru fram á lán úr sjóðnum fyrr
á þessu ári vegna sfcorts a wi
lendum gjaldeyri.
Allt hefur þetta hina mestu
þýðingu fyrir Egypta, þar sem
flytja verður inn óhemjumikið
magn atf hveiti á ári hverju til
þess að fæða íbúana, en þeim
fjöligar um eina milljón á ári.
Ef Egyptar hatfa ekki nægan er-
lendan gjaldeyri til þess að
kaupa brauð handa þjóðinni,
verða þeir með einbverjum.
hætti að beygja sig fyrir vil'ja
þeirra ríkja, sem fús eru að sjá
þeim fyrir hveiti með skilyrð-
um, en þessi rílki eru fyrst og
fremst Bandarikin og Sovétrík-
in.
Nasser var fljótur að taka til-
lit til pólifcíiskra áhrifa styrjald-
arinnar. Hermennirnir, sem
voru á verði í Kairó, móktu i
stöðvum sínum og léfcu sig
dreyma í fölum geislum eyði-
merkursólarinnar. Hinir ó-
breytftu borgarar virtust vera
rólegir, en áhyggjufullir menn
söfnuðust saman í kaffihúsum
og hlu-stuðu á útvarpið. Egypzk
alþýða hefiur alltatf verið sinnu-
laus og ólíklegt er að hún ógni
vötduim Nassens. Miklu senni-
legra er að stjórninni geti stfafað
hætta frá liðsforingjastéttinni
vegna hrakfaranna á Sinai-
skaga.
Ósigurinn hefur tvímælalaust
spillt mjög áliti því, siem Nasser
hefur notið meðal fiólks í Araba-
lönduim. Yestrænn fréttaritari f
Beirut raikst á Araba fró Palest-
ínu í sfcrifstofu, þar sem hann
hatfði aðgang að erlendum frétta
skeytum. Arabinn grét og sagði:
„Nasser gerir áreiðanlega eitt-
hvað. Arabar geta ekki tapað.“
En hann virtist ekki trúa því,
sem hann sagði.
í sömu borg sagði kristinn
Palestínumaður: „Ég vona, að
þeir komi honum fyrir ' kattar-
nef. Ef þeir gera það, ætla ég
að kveilkja ó kertum í kirkjunni.
Hann befur eyðilagt framtfíð
lan'dis míns. Hann vildi vera
„Stóri Arabinn“ og hann hætti
á heimsstiyrjöld í því skyni, en
hann hetfur etaki hjálpað okkur,
hann hetfur gert út um akkur.“
Nasser forseti/ hefur misreikn-
að sig herfilega, en ekki er ljóst
hvers vegna. Ef til vill hefur
mælskusnilld hans leitt hann út
í gönur. Etf til vill hefiur hann
talið, að hinn vel búni her hans
stæði Israelsmönnum fyllilega
á sporði. Bf til vill hefur hann
talið, að Egyptar, sem eru 30
milljónir, gætu að lokum ger-
sigrað hinar þrjár milljónir
fsraelsmanna í styrjöld. Ef til
vill hefur hann ekki hvað sízt
reittf sig á meiri stuðning atf
háltf'U Rússa, dipl’omatísikan og
hernaðarlegan, en hann fékk úr
þeirri ótt, þegar á móti blés.
' ÓTTAR YNGVASON, hdl.
. ELÖNDUHLÍÐ 1, SÍMI 21290
VIÐTAL’ST. KL. 4—6
f/ÁLFLUTNI NGUitf LÖGFRÆÐISTÖRF
L.H.
Þórunn Halldórsdóttir
— Minning