Morgunblaðið - 23.07.1967, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. JÚLÍ 1967
Sjötíu og fimm ára:
Páll Sigurðsson
fyrrverandi yfirtryggingalæknir
HANN er fæddur 23. júlí 1892
Lölukoti í Stokkseyrarhreppi,
en sá bær er nú í eyði fyrir
löngu. Páll er af merkum ætt-
um kominn, þótt ekki verði það
rakið hér. Faðir hans var Sig-
urður Gunnarsson, bónda á Hær
ingsstöðum, af Steingrímsætt í
Skagafirði og Keldnaætt eldri.
Kona Sigurðar og móðir Páls
var Ingibjörg Þórðardóttir, silf
ursmiðs í Brattholti, komin af
Högnaætt prestaföður. Eru ætt-
ir þessar öllum ættfróðum mönn
um alkunnar.
Páll var yngstur fjögra syst-
kina. Eru bræður hans, Kristir.n
og Gunnar, látnir, en systir hans
Stefanía á lífi.
Páll ólst upp í föðurhúsum
fram til átján ára aldurs og
stundaði bæði sveitarstörf og sjó
mennsku. Á námsárunum síðar
var það sjómennskan, bæði á
Austfjörðum og víðar, sem hann
hafði sér til framfæris, því að
sjálfur varð hann að sjá sér
farborða eins og fleiri félagar
hans á þeim árum.
Tvítugur að aldri, árið 1912,
tók hann gagnfræðapróf í Flens
borg að lokinni skammri skóla-
vist þar. Næsta vetur var hann
kennari í Gaulverjabæjarhreppi.
En vorið 1914 lauk hann gagn-
fræðaprófi í Menntaskólanum
og settist í 4. bekk um haust-
ið. Stúdentsprófi lauk hann vor-
ið 1917 og hóf nám 1 læknis-
fræði í háskólanum um haustið.
Embættisprófi í læknisfræði lauk
hann vorið 1923. Á ríkisspítalan-
um í Kaupmannahöfn var hann
við framhaldsnám í ágúst—
nóvember 1924.
ÚtföfT eiginmanns mins,
Torfa Bjömssonar,
sem lézt að Hraifnlgtu 17. þ.m.,
fer fram frá Fossvogskirkju,
þriðjudaginn 25. þ. m. kl.
13.30.
Margrét Magnúsdóttir,
stjúpböm, böm, tengda-
böm og bamaböm
hins látna.
Útför eiginkonu minnar,
Þórunnar Elísabetar
Stefánsdóttnr,
fer fram frá Fossvogskirkju,
þriðjudiaginn 25. þ. m. kl.
10:30 f. h. Jarðarförinni verð-
ur útvarpað.
Þorsteinn Júlíusson,
böm, tengdadætur
og bamaböm.
Útför föður okkiar og
tengdaföður,
Ara Arasonar,
verður gerð frá Neskiirkju
þriðjudaginn 25. júlí kl. 13.30.
Helga og Eggert Jóhannsson,
Katrín og Gunnar Eyjólfsson.
Móðir okkar,
Sigurlína Gísladóttir
frá Hofsósi,
verður jarðsungin frá Foss-
vogskirkju, miðvikudaginn 26.
júlí kL 10.30.
Athöfninni verður útvarp-
að.
Börnin.
Skal nú gera langa sögu
stutta og geta helztu atriða úr
starfsferli Páls eftir að hann
hóf ævistarf sitt.
Árið 1923-—24 var hann að-
stoðarlæknir í Stykkishólmi,
tæpt ár, héraðslæknir á Flateyri
1924—26. Héraðslæknir á Hofs-
ósi var hann frá 1926—34 og
starfandi læknir á Siglufirði
sumarið 1934, en fluttist þá til
Reykjavíkur og hefur starfað
hér síðan. Aðstoðarlæknir hér-
aðslæknis í Reykjavík var hann
1939—49 og tryggingayfirlæknir
frá 1948—1960, er hann lét af
opinberum störfum, hefur þó
stundað læknisstörf meira og
Þökkuam auðsýnda samúð
og hluttekninigu við fráifalL og
útför eiginkonu minnar,
Ásrúnar Lárusdóttur
Knudsen.
Sérstaklega þökkum við
læknum og hjúkrunarkonum
Fæðingairdeildar Landspítal-
ans fyrir frábæra umönnun.
Hjörtur Bjaraason,
böm, tengdaböm
og barnaböm.
Þökkum af alhug auðsýnda
samúð og vinarhug við andlát
og útför eiginmanns mins,
sonar, föður, stjúpcföður,
tengdaföður, bróður og afa,
Guðbjartar S. B.
Kristjánssonar,
Ásgarði 127.
Andrea Helgadóttir,
Jóhanna Guðbrandsdóttir,
Jóhanna Guðbjartsdóttir,
Páll Guðbjartsson,
Bjarki Guðbjartsson,
Jón Öm Guðbjartsson,
Kristján Guðbjartsson,
Þóranna Þórarinsdóttir,
Ingiberg Guðbjartsson,
Jóhanna Þórisdóttir,
Helga Jósepsdóttir,
Guðmundur Jóhannesson,
Jón Kristjánsson,
Ragnheiður Kristjánsdóttir
og bamaböm.
minna síðan og fram á þennan
dag.
Nokkur kennslustörf hafði
Páll með höndum, kenndi t.d.
um tíma i Flensborg veturinn
1918—19, og heilsufræði í Kenn
araskólanum kenndi hann mörg
ár, frá 1934—47, vinsæll kenn-
ari_ og vel látinn.
Ýmis trúnaðarstörf hefur Páll
innt af höndum fyrir lækna-
stéttina. Átti sæti í læknaráði
1948—61 og í stjórn Læknafél-
ags íslands 1938—51. Haustið
1947 fór hann ásamt Þóri Þórð-
arsyni lækni til Parísar, og voru
þeir þar fulltrúar íslands við
stofnun Alþjóða’.æknafélagsins.
Ritstjóri tímaritsins „Heilbrigt
líf“ var Páll um skeið.
f því tímariti, VIII árg. 1948,
er merk ritgerð eftir Pál, er
hann nefnir: „Bæjarspítali í
Reykjavík." Eru þar settar fram
ákveðnar tillögur um nýjan spí-
tala í Reykjavík og staðsetningu
hans. Stendur Borgarspítalinn í
Fossvogi nú svo að segja ná-
kvæmlega á þeim stað, sem Páll
benti á í þeirri grein.
Aðra merka grein skrifaði
Páli í tímaritið World Medical
Journal* árið 1962. Er þar rakin
í stutitu máli saga lækninga og
heilbrigðismála á íslandi allt
frá dögum Hrafns Sveinbjarnar
sonar til okkar daga. Grein þessi
kom endurprentuð í Lögberg-
Heimskringlu sama ár, og úr-
dráttur úr henni hefur birzt víð-
ar um lönd.
Árið 1932 varð Páll fyrir
miklu áfalli, fékk mænusótt og
lamaðist. Bata fékk hann að
vísu, sem honum nægði til þess
að vinna eftir það sitt aðalævi-
starf. Óbugandi vilji og sálar-
kraftur var honum sá læknis-
dómur, sem dugði. En jafngóð-
ur eftir það áfall hefur hann
aldrei orðið. Oft hefði mátt um
hann segja eins og um starfs-
bróður hans forðum, að hann
„hjálpaði sjúkur til heilsu öðr-
um.
En þeir eru nú æði margir
orðnir. sem Páll hefur farið um
líknandi læknishöndum og hjálp
að í_ neyð, bæði með kunnáttu
sinni’ og ef til vill ekki síður
með ljúflyndi sínu og karl-
mannlegri rósemi, þegar vandi
var á höndum.
Páll er tvíkvæntur. Fyrri
kona hans var María Salóme
Kjartansdóttir, kaupmanns á
Flateyri. Þau giftust árið 1925.
Frú María dó árið 1952. Þau
tóku að sér þrjár fósturdætur:
Soffíu Pétursdóttur, sem lézt 26.
ára gömul árið 1951 frá dóttur
sinni á fyrsta ári, Helenu Soffíu,
sem þau Páll og María tóku þá
til fósturs. Þriðja fósturdóttir
þeirra er frú María Aantonsdótt
ir.
Seinni kona Páls er Valgerður
Guðrún Sveinsdóttir frá Felli í
Sléttuhlíð. Henni kvæntist Páll
árið 1953. Valgerður var áður
gift Jóni Árnasyni lækni á Kópa
skeri, en missti hann árið 1944.
Báðar hafa konur Páls verið
honum samhentar í því að skapa
fagurt heimili, þar sem ríkt hef
ur rausn og gestrisni og hinn
mesti myndarbragur, enda báð-
ar merkiskonur og miklar hús-
mæður.
Utar. við dagsins önn og eril
embætti'sstarfa hefur Páll oft
stytt sér stundir við ættfræði og
þjóðlegan fróðleik og er þar vel
heima. f góðvinahópi er hann
Vorið 1913 tókst fyrst með
okkur Páli kunningsskapur,
sem síðar varð að ævilangri vin
áttu, sem aldrei hefur skuggi á
fallið. Á stúdentsárum okkar
vorum við herbergisnautar í
þrjá vetur og eigum saman
margar glaðar minningar frá
þeim árum. Tryggari vinur og
betri félagi en Páll hygg ég sé
vandfundinn.
Nú sem stendur er Páll sjúkl-
ingur í sjúkrahúsi. Hann getur
þvi ekki notið þess samfagnað-
ar, sem nánustu vinir hans
hefðu gjarnan viljað eigá með
honum á þessu þriðja aldar-
fjórðungsafmæli hans.
Við óskum honum góðs bata
og hjartanlega til hamingju á
afmælisdaginn.
Freysteinn Gunnarsson.
Vilborg Einarsdóttir
Minning
manna glaðastur, „ minnigr ok
málugr ok margfróðr, svo sem
í Hávamálum stendur. „Heima
glaðr ok við gesti reifr" eins og
þeir þekkja bezt, sem verið
hafa tíðir gestir á heimili hans
og þeirra hjóna.
Á morgun verður gerð frá
Fossvogskirkju útför ömmu minin
ar, Vilborgar Einarsdóttur, sem
lézt í Landsspítalanum 16. þ. m.
Hún var fædd á Helgustöðum
við Reyðarfjörð hinn 8. apríl
1886, dóttir hjónanna Oddnýjar
Guðmundsdóttur og Einars
bónda Þorlákssonar. Oddný
missti mamn sinn, þegar Vilborg
var átta ára gömul, frá átta börn-
um, en af þeiim voru tvö frá fyrra
hjónabandi hennar. Eftir það ól
Oddný ein önn fyrir börnum sín-
um og tveimur fósturbörnum,
sem hún tók, en þrjú barna hemn
ar sjálfrar dóu ung.
Eftir fermingaraldur dvaldist
Vilborg um allmargra ára skeið
á heimili þeirra Axels V. Tul-
iniusar þáv. sýslumanns í Múla-
sýslum (síðar skátahöfðingja ís-
lands) og konu han® Guðrúnar
HaUgrímsdótbur Sveinssonar bisk
ups, er þá bjuggu á Eskifirði.
Dvölin á þessu myndarheimili
taldi hún, að hefði verið ein-
staklega þroskandi og lærdóms-
rík fyrir sig, enda maut hún þar
m. a. tilsagnar í flestu því, sem
á þeim tíma var kennt til undir-
búnings húsfreyjustörfum. Minnt
ist hún þeirra Tuliniusarhjón-
anna ætíð með miklum hlýhug
og þakklæti.
Árið 1908 giftist Vilborg eftir-
lifandi eiginmanni sínum Páli
Bóasyni, sem þá var foimaður á
'báti, er Axel V. Tulinius gerði
út frá EskifirðL Reistu þau bú á
Eskifirði og bjuggu þar allt til
ársins 1934, er þau fluttust til
Reykjavíkur. Á þessum árum
starfaði Páll lengs't af sem verk-
stjóri, fyrst hjá HUnum samein-
uðu íslenzku verzluinum og síðan
hjá Friðgeiri Hallgrímssyni, en
síðustu búsetuárin á Eskifirði rak
hann þar fiskverkun. Eftir að til
Reykjavíkur kom var hann
lengstum starfsmaður í fjármála
ráðuneytinu, þar til hann lét af
störfum fyrir nokkrum árum.
Þau Vilborg og Páll eignuðust
fimm syni: Gunnar Axel hæsta-
réttarlögmann, Einar Halldór
efnisvörð hjá Vélsmiðjunni
Héðni hf., Friðrik lögregluþjón,
Bóas Albert járnsmið og óla Sæ-
berg, en tveir hinir síðastnefndu
eru látnir. Auk þess tóku þau í
fóstur bamunga Oddnýju Guð-
mundsdóttur, húsfrú hér í bæn-
um, er ólst upp hjá þeim til full-
orðinsára sem þeirra eigin dóttir.
Og sjálfur er ég að verulegu
leyti alinn upp á heimili þeirra
ömmu minnar og afa, og við þau
og Halldóru ömmusystur mína,
sem lengstum bjó á iheimili
þeirra, eru tengdar margar ljúf-
ustu minninigar bernsku og ung-
lingsáranna. Mér mun verða
minnisstaett hið einstaka ástríki
í sambúð þeirra afa míns og
ömmu og auðsæ hamingja þeirra
í hjónabandinu. Það kemur mér
því ekki á óvart, að þótt afi minn
sakni nú sárt lífsförunautar
síns, þá megnar treginn ekki að
yfirbuga gleðina og þakklætið
fyrir hina löngu og hamingjuríku
samveru þeirra.
Ég vil í lok þessa stutta þáttar
tjá þakkarhug minn til ömmu
minnar fyrir þá miklu umhyggju
og ástúð, sem hún sýndi mér og
fjölskyldu minni Blessuð sé
minning hennar.
Hörður Einarsson.
- UTAN ÚR HEIMI
Framhald af bls. 16
Vientiane, og kemur til Hanoi
klukkan sjö síðdegis. Þar hef
ur hún skamma viðdvöl og
heldur síðan sömu leið heim.
Flytur vélin stjórnarpóst og
fulltrúa til afleysinga auk ein
stakra farþega, sem ekki hafa
um aðra leið að velja til að
komast frá Saigon til Hanoi.
Annan hvem þriðjudag eru
svo farnar aukaferðir þessa
sömu flugleið.
Flugvélin er fjögurra
hreyfla, og var notuð í heims
styrjöldinni síðari. Er hún
leiguvél frá frönsku flug-
félagi og áhöfnin frönsk.
Einn nefndarmanna sagði
nýlega: „Flugvélin ætti að
vera á safni. Ef til vill eig-
um við fulltrúarnir einnig
heima á safni“.
Þing Verkstjórnsambands íslands
Hjartans þakkir tii allra,
er sendu mér gjafir og vinar-
kveðjur á sjötíu og fitmm ára
afmæii mínu 5. júlí sl.
Július Rósinkransson.
12. ÞING Verkstjórasambands
íslands var haldið dagana 15. og
16. júlí sl. að Hallormsstað.
Til þingsins voru mættir 41
fulltrúi fyrir 9 félagsdeildir, en
félög iinnan samibandsins eru nú
14 með 680 félagsmönnum um
allt land.
Á þinginu var fjallað um hin
margvíslegu áhugamál samtak-
anna, þó fræðslumál verkstjóra
og kaup- og kjaramál hafi borið
hæst.
Álit þingsins var að nauðsyn
beri til að auka og efla menntun
verkstjóra, þaninig að þeir séu
betur færir um að annast þau
verðmæti sem um hendur þeirra
fara, bæði peningaleg verðmæti,
en þó ekki síður þau mannlegu
verðmæti einstaklinganna sem
þeir stjóma.
Þingið taldi nauðsyn beri til að
launakjör verkstjóra séu bætt,
einkum með það í huga að með
því sé starfið gert eftirsóknarvert
og þannig fáist betri og hæfari
menn til þess að gegna því, enda
sé það þjóðhagslegur ávinningur.
Verkstjórasamabnd íslands hef
ur ákveðið að hefja nú fljótlega
kynningu á samtökunum og með
því reyna að ná inn í samtökin
öllum þeim sem að verkstjóm
starfa, þannig að þau séu færari
um að gegna sínu hlutverki en
hingað tiL
f stjóm Verkstjórasambands
íslands tii næstu tveggja ára
voru kjömir:
Forseti: Bjöm E. Jónsson,
Reykjavík. Varaforseti: Þórður
Þórðarson, HafnarfirðL Með-
stjómendur: Atli Ágústsson,
Reykjavík, Adolf Petersen, Rvík,
Guðm. B. Jónsson, Vogum, Guðni
Bjarnason, Rvik og Helgi PáJs-
on, Rvík