Morgunblaðið - 19.01.1968, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JANÚAR 1968
11
Bretaofsóknir
i Biafra
Port Harcourt, Biafra,
18. jan. (NTB)
jVIIKILI., mannfjöldi safnaðist
saman í borginni Port Harcourt
í Biafra, eða Austur-Nigeríu í
dag til að mótmæla meintum
afskiptum Breta af borgara-
styrjöldinni í Nígeríu. Hélt mann
fjöldinn að stöðvum tveggja
brezkra fyrirtækja í borginni,
United Afrisa Company og út-
gerðarfélagsins Elder Dempster
Shipping Lines, bar eld að hús-
unum og brenndi þau til grunna.
Stjórn uppreisnarmanna í Bi-
afra hélt því fram fyrir tveim-
ur dögum, að eitt þúsund manna
brezkt herlið yrði sent til Ní-
geríu til að berjast með her
stjórnarinnar í Lagos gegn sveit
um Biafrastjórnar. Hafa þessar
upplýsingar verið bornar til
baka bæði í London og Lagos.
Sjónarvottar segja. að um 10
þúsund manns hafi tekið þátt í
mótmælaaðgerðunum í Port
Harcourt. Réðust nokkrir úr
hópnum inn £ stöðvar brezku
fyrirtækjanna og höfðu með sér
benzínbrúsa til að tryggja að vel
logaði. Breiddist eldurinn mjög
fljótt út, og stóðu bæði húsin
fljótlega í björtu báli.
Hópur lögreglu- og hermanna
kom skjótt á vettvang til að
reyna að tvístra mannfjöldanum,
en urðu sjálfir að hverfa und-
an grjót- flösku- og múrsteina-
regni frá mannfjöddanum.
Slökkvilið borgarinnar komst
ekki að húsunum fyrr en eftir
Á FUNDI borgarstjórnar í gær
var samþykkt að ráða Teit Finn
bogason eftirlitsmann barna-
heimila, en það starf er nýtt á
vegum borgarinnar og höfðu
tvær umsóknir borizt um það.
Sigurðurjón Björnsson (K)
Sigurjón Björnsson (K) taldi
þó, að réttara hefði verið að
ráða menntaðan mann á sviði
uppeldismála, en viðurkenndi,
að það hefði verið of mikil
bjartsýni að búast við því, að
til starfsins fengist maður, er
byggi í senn yfir þekkingu á
hinni uppeldislegu sem hinni
f.iármálalegu hlið barnaheimila.
Lagði hann til, að staðan yrði
auglýst á ný, þar sem uppeldis-
lega hliðin skipti meira máli en
sú fjármálalega.
nokkrar klukkustundir, og voru
húsin þá fallin og margir bílar,
sem staðið höfðu á götunni fyr-
ir framan þau, eyðilagðir.
Einn af leiðtogum mannfjöld-
ans sagði við fréttamenn á bruna
staðnum í dag: ,,Þann dag sem
brezkir hermenn stíga fæti á
landsvæði okkar verður Port
Harcourt jöfnuð við jörðu“.
Hferk kona látin
HINN 31. f.m. lézt í Wilming-
ton í Bandaríkjunum hjúkrunar
konan Ragnheiður Sigfúsdóttir
frá Vestri-Löndum í Vestmanna
eyjum.
Ragnheiður heitin var dóttir
hjónanna frú Jónínu N. Brynj-
ólfsdóttur prests Jónssonar að
Ofanleiti í Eyjum og Sigfúsar
Árnasonar meðhjálpara Einars-
sonar að Vilborgarstöðum í Eyj-
um. Kona hans og amma Ragn-
heiðar var Guðfinna Jónsdóttir
prests Austmanns að Ofanleiti.
Ragnheiður Sigfúsdóttir fór
til Danmerkur árið 1907 og
stundaði þar m.a. hjúkrunar-
nám. Þaðan fór hún 1914 til
Bandaríkjanna og bjó þar æ síð-
an eða 53 ár. Um skeið var hún
yfirhjúkrunarkona við sjúkra-
hús þar.
Ragnheiður Sigfúsdóttir var
gáfuð kona eins og hún átti ætt-
ir til og mesta heiðurs- og mynd
arkona í alla staði.
eldiismálum hefði sótt. Hins
vegar hefði a.m.k. annar um-
sækjenda sérliega gott orð sem
góður starfsmaður og ætti rekst-
urinn að vera í góðum höndum
hjá honum, enda hefði það ein-
mitt komið mjög á dagskrá, að
nauðsyniegt væri að athuga
um, hvernig unnt yrði að lækka
rekstrarkostnað barnaheilmilia.
Páll Sigurðsson (A) sagði, að
auglýst hefði verið eftir manni,
er fyrst og fremst tæki að sér
rekstrarhlið barnaheimilanna,
og hér væri um að ræða mann,
sem að allra dómi væri hægt að
treysta til þeirra hluta, enda
hefð: fé.agsmálastjóri eindregið
m.ælt m.eð ráðningu hans.
- RAFMAGNSVERÐ
greina að greiða bætur í þeim
slysatilfellum, þar sem sjúkra-
samlög taka ekki þátt í kostn-
aði, ein.s og við tannviðgerðir.
Kvaðst borgarfulltrúinn hafa
ástæðu til að ætla að kostnað-
ur' við slíkar slysatryggingar
væri ekki mjög mikill og mætti
raunnar líta á hann sem hluta
af eðlilegum náms- og skóla-
kostnaði.
Loks veik hann að því, að svo
yrði að búa um slíkar trygging-
ar, að þær kæmu þeim til góða,
er fyrir örorkunni yrði og á
þeim tíma, sem honum yrði að
gagni. Að sjálfsögðu yrði að
setja ákvæði um þá hlið máls-
ins og sagði hann, að það hefði
verið af þeim sökum, hvernig
um það yrði bezt búið, og til
þess að kanna, hvaða trygging-
arform hentaði bezt, sem hann
legði til, að tillögunni yrði vís-
að til borgarráðs.
Kristjón Benediktsson (F) lét
þá skoðun í ljós, að hér væri
hreyft athyglisverðu máli, og
kvaðst mundu styðja áð fram-
gangi þess.
Páll Sigurðsson (A) benti á,
að skólamenn væru uggandi um,
hvort þeir gætu orðið ábyrgir
vegna slysa nemendanna, en
lítið hefði reynt á þá hlið máls-
ins fram til þessa.
Þá upplýsti hann, að hann
hefði athugað þessi mál 1966 og
þá hefði ekkert dæmi verið til
þess, að ábyrgðartrygging hefði
verið tekin upp við skóla hér á
landi, en hins vegar hefði
fræðsluskrifstofan komizt að
þeirri niðurstöðu, að hagkvæm-
ara væri fyrir Reykjavík að
taka á sig ábyrgðina en stofna
til slíkra trygginga vegna hins
mikla fjölda nemenda á skóla-
skyldualdri.
Hann sagði, að farið yrði inn
á nýtt svi'ð, ef teknar væru upp
slysatryggingar eins og þær. sem
í tillögunni fælust. Þótt slíkar
tryggingar væru æskilegar, væru
þær sennilega kostnaðarsamar,
en við því væri ekkert að segja,
ef um væri að ræða slysatíðni,
sem réttlætti að hefja slíkar
tryggingar. En á því þyrfti að
fara fram athugun. Benti hann
og á, að slys í skólum, sem
hefðu í för með sér varanlega
örorku, væru mjög fá.
Jón Snorri Þorleifsson (K)
taldi að athugunin ætti að vera
víðtækari en í tillögunni fælist
og sagði, að hér væri sfður en
svo um smámál að ræða.
Þórir Kr. Þórðarson (S) taldi
bér hreyft merku máli. Varp-
aði hann fram þeirri spurningu,
að það væri mikil spurning,
hvort ábyrgðartrygging nægði
ekki, enda virtisit sér bótaiskylda
aívinnurekenda og skóla all víð-
tæk eftir þeim dómum, sem þar
um hefðu fallið. Allt yrði það
b ■ að athugast.
Þá benti hann á, að mjög mik-
il spurning væri, hve víðtæk
slík trygging ætti að vera og í
hvaðia formi.
í því sambandi rifjaði hann
upp dæmi þess, að leiitað hefði
verið til tryggingastofnunarinn-
ar vegna varanlegrar örorku út
af slysi skólanemanda, og hefði
hún veitt viðkomandi styrk til
að mennta sig á því svið'i, þar
sem örorkan háði honum ekki.
Úlfar Þórðarson (S) þakkaði
vinsamlegar ábendingar ræðu-
manna og sagði m.a., að með til-
löguflutningi sínum hefði fyrst
og fremsit vakað fyrir sér ábyrgð
artrygging fyrir stóru tjónunum,
sem varanJegri öorku yllu. Hins
vegar hefði hann flutt tilllöguna
í þessu formi til þess að málið
yrði allt athugað nánar í borgar-
ráði.
- N-VIETNAMAR
Framhald af bls. 1.
sem sagði, að skilyrði Banda-
ríkjamanna fyrir friðarviðræð-
um sýndi að allur áróður þeirra
væri fals.
Aðspurður hvort Hanoi-sitjórn-
ínin gæti fallizt á að einhver
þriðji aðili reyndi að miðla mál-
um, sagði Song, að sérhver til-
raun til að koma á friði í Viet-
nam yrði að byggjast á rétti
Norður-Vietnam til sjálfstæðis
Þórir Kr. Þórðarson (S) mælti
gengn því og benti á, að enginn
maður með sérþekkingu á upp-
Blaiberg miðar
vel áfram
Höfðaborg, 18. jan. (AP—NTB).
í TILKYNNINGU Groote Schuur
sjúkrahússins í Höfðaborg í dag
segir, að hjartasjúklingurinn
Philip Blaiberg sé á mjög góð-
um batavegi. Verður því hætt
að gefa út daglegar tilkynning-
ar um ástand hans nema snögg
breyting verði þar á.
Frú Eileen, kona Blaibergs og
Jill dóttir þeirra hjóna heim-
sóttu sjúklinginn í dag. Hafa
þær ekki fengið að fara inn til
Blaibergs, en sitja við glugga á
herbergi hanis og geta rætt við
hann. Þegar þær komu þangað
í dag gekk sjúklingurinn um
herbergið til að sýna þeim hve
miklum framiförum hann hefði
tekið, og sagði þeim að honum
liði betur með hverjum degi sem
liði. Þær mæð'gur heimsóttu í
dag frú Dorothy Haupt, ekkju
mannsins siem hjartað var
teikið úr 2. janúar s.l. og grætt í
Blaiberg. Frú Eileen hafði áður
hitt ekkj'una við útför Clive
Hauipts 6. janúar, en dóttiriin
ekki hitt hana, þar sem hún er
nýkomin til Suiður-Afríku frá
námd í ísraeL
Framh. af bls. 2
sagði að fyrirtæki eins og Raf-
magnsveitan gæti ekki búizt við
að fá allar óskir sínar uppfyllt-
ar, þegar öðrum væri ætlað að
minnka við sig. Mótmælti Geir
Hallgrímsson að hér væri rétt
með farið, þvert á móti hefði
hækkunin verið skorin niður í
borgarráði, svo að anoaðhvort
yrði að draga úr framkvæmdum
eða auka hagkvæmni, eins og
stöðugt bæri að gera.
Kristján Benedikt.sson (F)
taldi, að borgarstjórnarmeirihlut
inn sýndi ábyrgðarleysi með því
að leggja til hækkun, en hins
vegar sýndu Alþbl. og Frfil. á-
byrgðartilfinningu með því að
snúast gegn henni.
- NEMENDUR
Framhald af bls. 2l
ur reynslan orðið sú, að um bæt
ur fyrir varanlega örorku hefur
yfirleitt ekki verið að ræða, enda
mun það oftast vera svo, að ekki
er vitað, hver slysi olli. eftir-
grennslan um slíkt er erfið.
Sagði borgarfulltrúi, að óneit
anlega væri í senn leitt til þess
að vita og ekki réttlátt, að þess
ir aðilar fengju slík skakkaföll
ek’ki bætt, þar sem þeir hafa í
mörgum tilvikum enga sök átt
á slysinu. Sú spurning hlýtur
því að vakna, sagði hann, hvort
ekki skuli bæta það slysatjón,
er veldur varanlegri og ó>bætan-
legri örorku. Einnig kæmi til
Eftirlitsmnður burnuheimiiu
og fullveldis. Þeir sem taka slíkt
frumkvæði verða að gera grein-
armun á árásaraðilanum og fórn
ariömbum þeirra, sa'gði hann.
Hann bætti því við, að fagna
bæri sliku frumkvæði.
„Óbreytt stefna“
Norður-vietnamska fréttastof-
an hermdi í dag, að ummæli
Nguyen Duy Tranhs, utanríkis-
raðherra Norður-Vietnam, þess
efinis að friðarviðræður „muni
hefjast" ef Bandaríkjamenn
hætti loftárásunum, fæli ekki í
sér breytingu á stefnu Norðúr-
Vietnam-stjórnar. Lausn Viet-
nam-deilunnar yrði .að byggjast
á „hinum fjórum punktum"
NorðurVietnam-stjórnar o.g
stefnuskrá Vietcong.
í New York ítrekaði U Thant,
framkvæmdastjóri SÞ, þá skoð-
un sína í dag, að friðarviðræður
gætu hafizt ef Bandaríkjamenn
hættu loftárásum sínum. Hins
vegar væri ekki við því að bú-
ast að bardagar mundu hætta
um leið og viðræður hæfust. í
sérstakri yfirlýsingu skoraði U
Thant á öll ríki heims að virða
hlutleysi Kambódíu og er yfir-
lýsingin talin fela í sér að hann
telji ekki að Bandaríkjamenn
hafi rétt til að veita hermönnum
Vietcong eftirför inn fyrir landa-
mæri Kambódíu.
- PAPANDREOU
Framhald af bls. 1.
Fyrst játaði hann því, en síðan
kom í ljós að hann hafði mis-
skilið spurninguna, og seinna
staðfesti hann, að hann hefði
ekkert slíkt í hyggju. Ég sagði
aðeins, að ég hefði umboð til
þess að vera fulltrúi Miðflokks-
ins og mér hefur aldrei dottið í
hug að mynda stjórn, sagði
Andreas Papandreou.
Andreas Papandreou kom til
Parísar í dag ásamt konu sinni
og þremur börnum. Hann gegndi
embætti efnahagsmálaráðherra í
stjórn föður síns og var varpað
í fangelsi þegar herinn brauzt
til valda í apríl í fyrra, en var
látinn laus fyrir jól og leyft að
fara úr landi.
- NJÓSNARAR
Framhald af bls. 1.
heinasókniir erlendra erindreka
N.T.S. samtakanna ,segir Komso
molskaya Pravda, og nefnir þar
meðal annarra Bretann Gerald
Brooke og Vestur-Þjóðverjann
Volker Schaffhaus.er, sem báðir
sitja í fangelsi í Sovétríkjunum
sakaðir um að vera erindrekar
N.T..S. Auk þess er nefnd í blað-
inu „ungfrú Mikulinskaja“, dóttir
ofursita úr keistairahernum rúss-
neska. Útsendarar þessir og
fleiri, segir blaðið, að hafi flutt
þremenningunum and-sovézkan
áróður og fyrirmæli, en haft
heim með sér upplýsingar í stað-
inn um ástandið í Sovétríkjun-
um o.fl.
Blaðið segir, að þremenning-
arnir hafi gefið út tímaritið
„Fönix“ í trássi við lögin, en
minnist ekkert á „hvítu bókina“
um róttarhöldin yfir rithöfund-
unum Yuri Daniel og Andrei
Sinyavsky.
Þessi tilraun blaðsins til að
réttlæta dómana yfir rithöfund-
unum birtist daginn eftir að dr.
Pavel Litvinov skýrði frétta-
mönnum í Moskvu firá brott-
rekstri sínum úr embætti, sem
kennari við efnafiræðistofnunina.
Dr. Litvinov sagði, að uppsögn-
in væri byggð á þeirri forsendu,
að hann hefði spillt vinnuaga
með framkomu sinni, en raunin
væri sú, að honum hefði verið
sagt upp vinnu vegna þess, að
hann hefði látið vesitrænum blöð
um í té til birtingar ýms skjöl
varðandi réttarhöldin í septem-
be.r yfir rithöfundinum Vladi-
mir Bukovsky. Segir hann að
sér hafi verið sagt, að uppsagn-
arbréfið væri dagsett 3. janúar,
þ.e. áður en réttarhöldin hófust
í máli fjórmenninganna, en eft-
ir að frásagnir birtus.t erlendis
af réttarhöldum í máli Bukov-
skys.
Dr. Litvinov skýrði frá því,. að
sér hafi ekki enn borizt sím-
skeyti það, sem skýrt var frá
að ýmsir lista-og menntamenn
í London hafi sent honum 14.;
janúar sl. Samkvæmt fréttumi
frá London sendu menn þessir
samúðarskeyti til dr. Litvinovs
sunnudaginn 14. janúar og lýstu
yfir stuðningi við mótmæli hans
gegn róttarhöldununi yfir rit-
höfundunum fjórum. Undir
skeytið rituðu meðal annarra
Igor Stravinsky, brezka lárviðar
skáldið Cecil Day-Lewis og heim
spekingurinn Bertrand Russel.
Frétti dr. Litvinov af skeytinu
er hann var að hlusta á erlenda
útvarpsstöð, en hefur ekkert um
það heyrt frá símayfirvöldum í
Moskvu. Kvaðist hann ætla að
kanna málið nánar ef símskeyt-
ið kæmi ekki til skila í dag.
- SAMKOMULAG
Framhald af bls. 1.
á vígbúnaðarkapphlaupið og
koma á algerri afvopnun. Á það
er lögð áherzla, að þau lönd,
sem. ekki hafa umráð yfir kjafn-
orkuvopnum, verði ekki beitt
misrétti samkvæmt samningum,
og lagt er til að kjarnorkuvopn
verði látin í té gegn hæfilegu
gjaidi ef þessi lönd þurfi á þeim
að halda í þágu iðnaðar, en þó
með því skilyrði, að löndin séu
aðilar að samningum.
Samkvæmt drögunum að samn
ingnum er gert ráð fyrir, að
skipzt verði eins mikið og mögu-
legt sé á tæknilegum og vísinda-
legum upplýsingum á sviði kjarn
orkuvísinda. Ekkert þessara
atriða, sem upp hafa verið talin,
var í samningsuppkasiti því sem
fulltrúar Bandaríkjanna og Sov-
étríkjanna lögðu fram í Genf í
ágúst í fyrxa. Gert er ráð fyrir,
að samningurinn gildi í 25 ár, en
slíkt tímamark hefur ekki verið
nefnt áður.
Mikilvægasta ákvæði samn-
inigsuppkastsins fjallar um efitir-
lit og þar segir, að lönd þau er
gerist aðilar að samningum skuli
hver.t í sínu lagi, eða öll í sam-
einingu, semja við Alþjóðakjarn-
orkusítofnunina í Vín (IAEA)
um framkvæmd alþjóðlegs efitir-
lits. Samningaviðræður um slíka
samninga skuli hefjast 180 dög-
um eftir að samningurinn um út
breiðslubann taki gildi.
Lönd þau er undirrita samn-
inginn skuldbinda sig til, að
selja ekki kjarnakleyf efni eða
efni sem nota má til framleiðslu
á kjarnakleyfu efni nema því að-
eins að það brjóti ekki í bága við
samninginn. Þetta orðalag sýnir
að samræmdar hafa verið kröfur
Rússa um samræmit alþjóðaeftir-
lit og kröfur Vestur-Þjóðverja
um að viðhaldið verði núgild-
andi ákvæðum Euratom-samn-
ingsins um eftirlit.
Formaður bandarísku sendi-
nefndarinnar, Andrian Fisher,
sagði í dag, að tími væri kominn
til að gera úrslitaátak til að
koma í veg fyrir útbreiðslu kjarn
orkuvopna. 17 ríki taka þátt í
afvopnunarviðræðunum í Genf,
þeirra á meðal Bandaríkin, Sov-
étríkin, Pólland, Rúmenía, Búlga
ría ,Tékkóslóvakía, Indland, Sví-
þjóð, Burma, Eþíópía, Nígería,
Arabíska sambandslýðveldið,
Brasilía og Mexíkó. Frakkar
hafa frá upphafi neitað að taka
þátit í viðræðunum.
r
Utsala - útsala
Telpnablússur kr. 150.—, telpnabuxur kr. 150.—,
barnapeysur kr. 195.—, Stretchbuxur kr. 195.—,
sundhettur kr. 100.—, brjóstahöld kr. 75.—, sokka-
buxur fyrir börn kr. 75.—, dömupeysur og m.fl.
Fatamarkaðurinn, Álfhólsvegi 7, Kópavogi.