Morgunblaðið - 30.04.1968, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. APRÍL 198«
Kosningarnar í Baden-Wurifembsrg:

Helzt samvinna kristilegra
demókrata og jafnaðarm?
Fylgisaukning nýnazista minni en búizt var við
ÚRSLIT fylkiskosning-
anna í Baden-Wiirttemberg
hafa fyrst og fremst vakið
athygli vegna hinnar miklu
fylgisaukningar nýnazista,
sem stuðningsmenn Þjóð-
ernissinnaflokksins (NPD)
eru almennt kallaðir, en
úrslitin eru ekki síður at-
hyglisverð vegna þess, að
þau geta gefið vísbend-
ingu um úrslit sambands-
kosninganna, sem fara
fram í síðasta lagi á næsta
ári.
Greinilegt er, að áróður
NPD gegn stúdentum og
óeirðunum, sem þeir stóðu
fyrir um páskana, hefur fall-
ið í góðan jarðveg hjá mörg-
um kjósendum, og leiðtogar
beggja stóru flokkanna,
Kristilega demókrataflokks-
ins (CDU) og Jafnaðarmanna
flokksins (SPD), segja, að
fylgisaukning NPD eigi ræt-
ur að rekja til stúdentaóeirð-
anna. En úrslitin sýna einnig
að margir kjósendur eru
óánægðir með samsteypu-
stjórn CDU og SPD í Bonn,
og nú þegar eru uppi raddir
um, að fljótlega geti svo far-
ið, að þing verði rofið og efnt
verði til nýrra kosninga.
Kosningarnar í Baden-
Wúrttemberg verða einnig að
teljast áfall fyrir Kurt Kiesing
er kanzlara, sem var forsætis-
ráðherra fylkisins um átta
ára skeið áður en hann tók
1 við kanzlaraembættinu 19'65.
Hann ferðaðist um fylkið
þvert og endilangt og skoraði
á kjósendur að vísa öfgasinn-
um á bug, bæði þeim sem
standa lengst til hægri, og
þeim, sem standa lengst til
vinstri. Þrátt fyrir það minnk
aði fylgi CDU í kosningun-
um úr 46% í 44,1% atkvæða,
og er hér um talsvert fylgis-
tap að ræða.
Ástæðurnar fyrir þessu
fylgistapi eru einkum tvær:
CDU hefur misst nokkuð
fylgi til NPD, en á hinn bóg-
inn hefur flokkurinn senni-
lega fengið nokkuð atkvæða-
magn frá SPD, samstarfs-
flokki sínum í fylkisstjórninni
i Stuttgart og sambandsstjórn
inni í Bonn. Hin ástæðan er
sú, að stefna Bonnstjórnar-
innar í iandbúnaðarmálum er
mjög óvinsæl í Baden-Wúrtt-
emberg. Bændur eru fjöl-
mennir í fylkinu og kjósa
flestir CDU. Þeir eru mjög
íhaldssamir og andvígir Efna
hagsbandalaginu, en þó sér-
staklega afstöðu Bonnstjórnar
innar til þess.
SPD hlaut að þessu sinni
aðeins 29,1% atkvæða, en
37% í síðustu fylkiskosning-
um. Ýmsar ástæður eru fyrir
þessu mika fylgistapi. Jafn-
aðarmenn hafa aldrei verið
vel skipulagðir í Baden-
Wúrttemberg, og verkalýðs-
hreyfingin hefur ekki verið
öflug í fykinu. Þá er mikil-
vægt, að í síðustu fylkiskosn-
ingum fengu jafnaðarmenn
óvenjumikið fylgi frá kjós-
sendum, sem vildu mótmæla
hinni reikulu stjórn Ludwig
Erhards. Þessu fylgi hafa þeir
tapað aftur, því að í kosning-
Kiesinger
unum að þessu sinni var eina
leiðin til að mótmæla stefnu
sambandsstjórnarinnar sú að
kjósa öfgasinna lengst til
• hægri, NPD, eða lengst til
vinstri, hinn svokallaða Lýð-
ræðislega vinstri flokk. Sá
flokkur hlaut aðeins 2,3% at-
kvæða og kom því engum
manni að á fylkisþinginu í
Stuttgart, en til þess þurfti
hann að fá 5%.
En þótt Lýðræðislegi
vinstriflokkurinn fengi þann-
ig innan við 5% atkvæða, er
ljóst, að hann hefur samt
spillt mjög fyrir SPD. Margir
jafnaðarmenn eru óónægðir
með setu flokksins í ríkis-
stjórn með CDU, sjálfum höf-
uðandstæðingi sínum, og
telja það svik við stefnu
flokksins.
UTAN IÍR HEIMI
Eins og kosningaúrslitin
leiddu í Ijós, hafa óeirðir
stúdenta vakið mikla reiði
meðal kjósenda, og í fljótu
bragði virðist NPD hafa feng-
ið ískyggilega mikið fylgi.
Flokkurinn jók fygi sitt úr
2,2% í 9,8% atkvæða. En flokk
urinn hafði gert sér vonir um
miklú meira fylgi vegna
reiði almennings í garð
stúdenta, og reyndir stjórn-
málafréttaritarar höfðu einn-
ig spáð þeim meira fylgi, sum
ir allt að 15%. NPD fær 12
Hælt verði við
aðskilnað Biafra
— áður en friðarviðrœður hefjast
— er skilyrði sambandsstjórnar Nigeriu
Fnllnst ekki ú Phnom Penh
eðo Vnrsjn tU viðræðnn
Washington, 28. apríl. NTB.
BANDARÍKIN hafa útilokað
Phnom Penh og Varsjá sem þá
staði, þar sem undirbúningsvið-
ræður fyrir friðarviðræður í
Víetnam yrðu haldnar. Lýsti
Wiliiam P. Bundy, aðstoðarutan-
ríkisráðherra þessu yfir á
sunnudag.
í sjónvarpsviðtali, sagði
Bundy, að þetta hefði verið gert
fullkomlega ljóst, en hann vildi
ekkert um það segja, að hve
miklu leyti París kynni að verða
valin sem málamiðlunarstóður
fyrir undirbúningsviðræðurnar.
fulltrúa á fylkisþinginu í
Stuttgart, en af um einmenn-
ingskjördæmi hefði verið að
ræða, hefði flokkurinn ekki
komið einum einasta manni
að.
Það sem mest kom á óvart
í kosningunum var að fylgi
Frjálsra demókrataflokksins
(FDP) hélzt svo til óbreyit.
Flokkurinn hlaut nú 14.4% at
kvæða, en hafði seinast
13,1%. Síða rv Erich Mende lét
af formennsku í flokknum í
fyrra, hefur því oft verið spáð
að flokkurinn mundi líða und
ir lok. f kosningabaráttunni
tóku lýmsir leiðtogar flokks-
ins undir gagnrýni stúdenta
á sambandsstjórnina, en at-
hyglisvert er, að þrátt fyrir
það virðist flokkurinn ekki
hafa glatað fylgi meðal fólss
af eldri kynslóðinni.
Allt er nú á huldu um
stjórnarmyndun í Baden-
Wúrttemberg, og er óvíst
hvort CDU myndi stjórn með
SPD eða FDP. Hálft annað ár
er liðið síðan samsteypustjórn
CDU og SPD var mynduð í
Stuttgart, en það gerðist þeg-
ar Kurt Kiesinger fór til Bonn
og tók við kanzalraembætt-
inu. Áður hafði SDU unnið
með FDP. Það þótti á allan
hátt eðlilegt að kristilegir
demókratar og jafnaðarmenn
ynnu saman jafnt í fylkis-
stjórninni sem í sambands-
stjórninni.
Eftirmaður Kiesingers í em
bætti forsætisráðherra i Bad-
en-Wúrttemberg varð Hans
Filbinger, sem áður hafði
verið innanríkisráðherra í
fylkisstjórninni. Leiðtogi
jafnaðarmanna í fylkinu,
Walter Krause, varð innan-
rikisráðherra í stað Filbing-
ers. Kristilegir demókratar
urðu að ganga að hörðum skil
yrðum áður en jafnaðarmenn
fengust til samstarfs við þá í
fylkisstjórninni, og fengu
jafnaðarmenn marga mikil-
væga málaflokka, meðal ann-
ars fjármál og atvinnumál.
Áhrif fylkiskosninganna á
stjórnarsamstarfið í Bonn
munu þó vekja öllu meiri at-
hygli en áhrif þeirra á stjórn
arsamstarfið í Stuttgart.
Fleiri fylkiskosningar verða
ekki haldnar í Vestur-Þýzka-
landi áður en næstu sam-
bandskosningar fara fram, í
síðasta lagi síðla sumars
1909. Margir telja, að úrslit
sambandskosninganna verði
í meginatriðum þau sömu og
úrslit kosninganna í Baden-
Wúrttemberg. Ef það reynist
rétt, fær NPD fulltrua á sam-
bandsþinginu. En mikilvæg-
asta spurning er sú, hvort
CDU og SPD haldi áfram sam
vinnu sinni í ríkisstjórn, eða
hvort CDU taki að nýju upp
samstarf við FDP.
Norður-Víetnam heldur áfram
fast við Phnom Penh eða Varsjá,
að því er málgagn kommúnista-
flokks Norður-Víetnams, Dan
N'han, heldur fram. f grein í
blaðinu á sunnudag krefst það
þess, að Bandaríkin hætti því,
sem blaðið nefnir frestunarbrögð
Washingtons og fullyrðir sam-
timis, að Bandaríkin hafi ekki
sýnt góðan vilja í því skyni að
koma á undirbúningsviðræðum.
Lagos, 29 apríl AP
í dag dró úr möguleikum á
því, að friðarviðræður hæfust í
Nigeriu á miðvikudag, en vonir
í þá átt höfðu vaknað á sunnu-
dag, er Yakubu Gowon, æðsti
maður sambandsstjórnarinnar
lýsti því yfir, að hann væri von-
góður um, að friðarviðræður
gætu hafizt fljótlega. í dag sagði
Gowon hins vegar, að Ojukwu
hershöfðingi, leiðtogi stjómar
innar í Biafra, yrði að sýna
fram á það raunverulega, að
hann væri hættur við aðskiln-
að Biafra frá Nigeriu, áður en
hægt væri að fallast á viðræður
um vopnahlé.
í tillögu aðskilnaðarstjórnar-
innar í Biafra, sem borin var
fram á laugardagskvöld, um að
senda fjögurra manna nefnd
æ'ðstu manna til Dakar til við
ræðna við fulltrúa sambands-
stjórnarinnar á miðvikudag,
voru möguleikarnir á vopnahlé
meginþátturinn. Gert var ráð fyr
ir, að þessar viðræður færu
fram án nokkurra fyrir fram
skilyrða, en Biaframenn kröfð-
ust þess, að vopanhlé yrði
fyrsta umræðuefnið, því að án
vopnahlés sem fyrsta umræðu-
efnis fundarins myndu önnur
umræðuefni verða tilgangslaus.
Her sambandsstjórnarinnar er
nú innan við 25 km. frá hafnar-
borginni Port Harcourt og bein
ir afli sínu að því, að ná borg-
inni á sitt vald, því að þar er
síðasti flugvöllurinn, sem Biafra
menn hafa á sínu valdi. Ef þeir
missa hann, geta flugvélar þær,
sem flutt hafa til þeirra her-
gögn erlendis frá, ekki framar
lent á yfirráðasvæði þeirra og
þeir þá fullkomlega sviptir öll-
um leiðum til samskipta við um-
heiminn. Nái sambandsherinn
Port Harcourt á sitt vald, er
talið vafasamt, að sambands-
stjórnin ljái máls á viðræðum
um vopnahlé.
Hjartagræðsla í París
Hfiirtsþeginn í lífshættu
París, 29. apríl, AP-NTB.
FYRSTA hjartagræðsla í
Evrópu var framkvæmd í La
Pitie-sjúkrahúsinu í París
aðfaranótt sunnudags. Var
hjarta úr 23 ára gömlum
manni, sem lézt eftir upp-
skurð á heila, grætt í 66 ára
gamlan bílstjóra, Clovis Rob
lain að nafni. Hjartagræðsl-
una framkvæmdu prófessor-
arnir Christian Cabrol og
Gerard Guiraudon undir um-
sjón yfirmanns skurðlækna
deildar sjúkrahússins, próf.
Maurice Mercadier.
Læknar tjáðu fréttamönmum í
dag, að of snemmt væri að meta
möguleika sjúklimgsins á að lifa
af aðgerðina, en bann hefur nú
verið með vitun d arl aus í 40
klukkutíma. Vintust læknarnir
ekki bjartsýnir á, að Roblain
rauni komast til meðvitundar
aftur. Próf. Mercadieir skýrði frá
því, að blóðþrýstingur sjúklings
ins hefði lækkað skyndilega einni
kLukkustund eftir aðgerðina, og
hann óttaðist, að Roblain kynni
að skaðast á heila. Hins vegair
kvað Mercadier ekkert benda til
þess, að líkami hans mnndi hafna
hinu aðfengna líffæri.
í kvööld skýrði eimn læknanna,
sem hjartagræðsluna fram-
kvæmdi, frá því, að Roblain væri
í lífsháska, en heili hans er að
nokkiru leyti óstarfhæfur.
Sex sinnum áður befur hjarta
verið grætt í sjúklinga og að-
eins einin þeirra, Philip Blaiberg,
hefur lifað aðgerðina af. Var sú
aðgerð framkvæmd í Groote
Schuur sjúkrahúsinu í. Höfða
bong. Þar var einnig skipt um
hjarta í Louis Washkansky, en
hann lézt eftir 18 daga. Þrisvar
sinnum befur hjartagræðsla ver-
ið framkvæmd í Bandaríkjumum
án árangurs, og einu sinni í Ind-
landi, einnig árangurslaust.
Á blaðamannafundj í París í dag: Próf. Christian Cabrol (t. v.) og
próf. Maurice Mercadier. (AP-mynd).
Steindór hættir sérleyiisnkstri
UMFERÐAMÁLADEILD pósts
og síma hefur auglýst lausar sér-
leyfisleiðir frá Reykjavík til
Keflavíkur og Sandgerðis og
einnig frá Reykjavík til Eyrar-
bakka og Stokkseyrar.
Þessar áætlunarleiðir hefur
Bifreiðastöð Steindórs annazt í
fjöldamörg ár, síðan áður en sér-
leyfi komu til, en nú hætta áætl-
unarbifreiðir Steindórs að aka
farþegum á þessari leið.
Umsóknarfrestur rann út um
helgina, en ekki er búið að veita
sérleyfin.