Morgunblaðið - 05.09.1968, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1966

Útgefandi
Framkvæmdas t j óri
Ritstjórar
RitstJ ór narf ulltrúl.
Fréttastjóri.
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Askriftargjaid kr 120.00
í lausasölu.
Hf Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjöm Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Ami Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Súni 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innaniands.
Kz. 7.00 eintakið.
NYTSAMIR
SAKLEYSINGJAR
að er ótrúlegt en satt, að á
sama tíma og kommún-
istaríkin fremja glæpaverk
sín í Tékkóslóvakíu og
hættu- og óvissuástand skap-
ast af þeim sökum í Evrópu,
ganga ungir Framsóknar-
menn í lið með kommúnist-
um og krefjast þess að Is-
land verði varnarlaust. Jafn-
framt sýna þeir glögglega
hug sinn til Atlantshafs-
. bandalagsins og aðildar ís-
lands að því með því að lýsa
því yfir í ályktun þings síns,
að „sem stendur er ekki
ástæða til úrsagnar okkar úr
Nato.... “ Þessi afstaða, sem
hluti Framsóknarflokksins
hefur þannig tekið með af-
dráttarlausum hætti, sýnir
fullkomið ábyrgðarleysi um
öryggismál þjóðarinnar í
kjölfar þess hættuástands,
sem skapazt hefur við innrás
kommúnistaríkjanna í Tékkó
slóvakíu. Sá verknaður hef-
ur í ein vetfangi gerbreytt
stjórnmálaástandinu í Ev-
rópu, sem er nú óvissara en
það hefur verið um langt
skeið. Enginn veit hvenær
púðurtunnan í A-Evrópu
springur og enginn veit hve
víðtækar afleiðingar það get-
ur haft í V-Evrópu og á N-
Atlantshafi.
Frammi fyrir slíkum at-
burðum og slíku ástandi er
brýn nauðsyn til þess að
frjálsar þjóðir V-Evrópu efli
mjög varnir sínar og sam-
starf. Tíminn, málgagn Fram
sóknarflokksins dróg einnig
þá ályktun af atburðunum í
Tékkóslóvakíu, strax eftir
innrásina. En ungir Fram-
sóknarmenn eru á öðru máli.
Þeir skeyta engu um öryggi
lands og þjóðar. Þeir ganga
til liðs við kommúnista og
krefjast þess að ísland verði
varnarlaust á hættutímum
og láta greinilega í það skína,
að aðild að Atlantshafsbanda
laginu sé svo sem ekki mik-
ilsverð fyrir land og þjóð.
Mönnum, sem bregðast
þannig við ofbeldisverknaði
kommúnista, er ekki hægt að
treysta. Og það er raunar
átakanlegt, að slíkt ábyrgð-
arleysi og skeytingarleysi um
öryggi þjóðarinnar skuli
koma fram hjá ungum lýð-
ræðissinnuðum mönnum. —
Eldri kynslóðin hefur áður
horft framan í slík ofbeldis-
verk sem innrásina í Tékkó-
slóvakíu Þetta er hins vegar
í fyrsta sinn, sem stór hluti
ungu kynslóðarinnar upplif-
ir slíka atburði, þótt þeir séu
í fjarlægð. Og einmitt ungu
fólki á að vera ljós nauðsyn
þess að svara ofbeldinu með
fullkominni einurð, með því
að efla fremur en draga úr
vörnum lýðfrjálsra ríkja,
með því að auka samstarf
þeirra ríkja.
Þeir sem kalla sig „unga“
Framsóknarmenn hafa hins
vegar kosið þá leið að ger-
ast nytsamir sakleysingjar,
að skipa sér á bekk með
kommúnistum. Það er hörmu
legt ábyrgðarleysi, er sýnir
jafnframt, að ungt fólk get-
ur ekki treyst „ungum“
Framsóknarmönnum til þess
að standa vörð um öryggi
lands og þjóðar.
VILJA SPILLA
VIÐRÆÐUNUM
ITiðræður stjórnmálaflokk-
* anna hófust í fyrradag
og er enginn vafi á því, að
allir landsmenn vona ein-
læglega, að þær fari á þann
veg, að eining skapist um
nauðsynlegar aðgerðir til
þess að ráða fram úr um-
fangsmestu efnahagserfiðleik
um, sem íslenzka þjóðin hef-
ur átt við að glíma um langt
skeið.
Hins vegar er því ekki að
leyna, að viðbrögð kommún-
istablaðsins við þessum við-
ræðum eru ekki á þann
veg, að það gefi miklar von-
ir um, að þeir aðilar, sem að
því blaði standa, taki ábyrga
afstöðu til vandamála þjóðar
innar. Kommúnistablaðið
segir í gær: „En með tilboði
sínu til stjórnarandstöðunnar
nú viðurkennir ríkisstjórnin,
að vandamálin séu henni of-
viða, að málefnasamningur
hennar dugi ekki til þess að
ráða fram úr viðfangsefnum
landsmanna, að stefna henn-
ar hafi beðið skipbrot.“
Menn sem ganga til við-
ræðna stjórnmálaflokkanna
með hugarfari eins og því,
sem lýsir sér í þessari til-
vitnun í kommúnistablaðið í
gær, eru ekki líklegir til að
taka jákvæða og ábyrga af-
stöðu til málanna. Ríkisstjórn
in hefur óskað eftir samráði
við stjórnarandstöðuflokk-
anna af þeirri eðlilegu
ástæðu, að vandinn, sem stað
ið er frammi fyrir, er svo
stór, að það getur einungis
orðið þjóðinni til tjóns, ef
hörð átök verða um lausn
hans. Tilboð ríkisstjórnarinn
ar um þessar viðræður er
engin „viðurkenning“ á því,
að stjórnin telji sér ekki fært

j U1 AN UR HEIMI
Sadruddin Aga Khan prins
og flóttamannahjálp S.þ.
Prinsinn væntanlegur til
íslands á föstudag
FRÁ því hefur verið skýrt
hér í blaðinu að von sé á
tignum gesti í heimsókn til
landsins á föstudag. Er það
Sadruddin Aga Khan prins,
forstjóri fóttamannahjálpar
Sameinuðu þjóðanna. Ræðir
prinsinn hér við forseta ís-
lands og fulltrúa ríkisstjórn-
ar, en eftir sólarhrings við-
dvöl heldur prinsinn flugleið-
is til Stokkhólms.
Sadruddin Aga Khan prins
var einróma kjörinn forstjóri
flóttamannahjálpar SÞ á Alls-
herjiarþingi samtakanina hinn
3. desember 1965, og tók við
embætt'iniu 1. janúar 1966. Er
hann kjörinn til þriggja ára,
og rennur kjörtímabilið út um
næstu áramót. Þegar prinsinn
•tók við embættinu, lýsti hann
því strax yfir að hann m/undi
starfa í sama ópólitíska manm
úðaranda og fyrirrennarar
hans (Hollendingurinn dr.
G. J. Heuven Goedhart frá
1951 tii 1956, og Svisslend-
inigarnir dr. August Lindt
1956—1961 og Felix Schnyder
1961—1965).
Flóttamenn frá Aisír
í rúm þrjú ár hafði
Sadnuddin prins verið aðstoð-
arforstj óri flóttamannahj álp-
arinnar, þegar hann var kjör-
inn í embætti forstjórans. Á
því slkeiði tók hann fyrst og
fremst þátt í starfsemi flótta-
mamnahjálparinnar í Afríku
og Asíu þar sem stöðugt voru
að koma upp ný aðkallamdi
vandamál. Um þetta leyti var
eitt af meginverkefnum flótta
mannahjálparinnar stórfelld
aðstoð við flóttamenn frá
Alsír í Túnis og Marokkó, og
var sú aðstoð veitt í samráði
við Alþjóðarauðakrossimn og
samsvarandi samtök í lönd-
um Múhameðstrúarmanna, A1
þjóða-hálfmánanm. Sadruddin
prins átti veigamiikinn þátt
í samningsviðræðunum sem
leiddu til þess, að flótta-
mannahjálpin var beðin að
starfa með fulltrúum frönskiu
stjórnarinnar og bráðabirgða-
stjórnarinnar í Alsír í sér-
stakri nefnd, sem hafði eftir-
lit með heimsendingu 180.000
þessara flóttamanna. Það gerð
ist á miðju ári 1962 í sam-
bandi við Evian-sáttmálanm.
Sem aðstoðarforstjóri flótta
mannahjálparinnar átti hann
þátt í að undirbúa heimkomu
flóttamamna og stóð í stöðugu
sambandi við rí'kisstjórnirnar
í Marokkó og Túnis og við
alsírsbu leiðtogana. Hið mik-
ilvæga hlutverk, sem flótta-
mannahjálpiinni var fengið í
þessu sambandi, fyrst í beinni
aðstoð við flóttafólkið, en
einbanlega meðam á heim-
sendiingu þess stóð, hafði í för
með sér fyrstu meiriháttar
viðurkenniingu utam Evrópu
á ópólitístou mannúðarstarfi
flóttamamnahjálparinnar.
Önnur verkefni
Eftir þetta starfaði Sadrudd
in að sérstötoum verkefnum í
Aiustur-, Mið- og Vestur-
Afríku, þar sem flóttamamma-
hjálpin hefur mör.g járn í
eldinum. ,
Árið 1964 ferðaðist hanm til
larnda Rómönsku Ameríku.
Skýrslur hans um hin alvar-
legu vandamál margra aldur-
hniginna flóttamanna, sem
fluttust yfir hafið þega'r. þeir
voru ungir og heilsuhraustir,
en voru nú orðnir gamlir og
lifðu við alvarlegam skort,
leiddi til þess að flóttamanna-
hjálpin jók starf sitt í þessum
heimshl'uta.
Árið 1965 heimsótti Sadrudd
im Fininland, Noreg og Svíþjóð
og dró athygli stjórnvalda í
þess'um löndum og ýmissa
einkaaðilja að hinu nýja á-
standi í Afríku og Asíu, sem
krefðist aiukins átaks iaf hálfu
flóttaimammahj álparinnar.
Áður en Sadruddin prins
varð aðstoðarforstjóri flótta-
manmiahjálpariinnaT hafði hamn
þegar árið ,1959 starfað fyrir
stofnunina í tilefni af alþjóð-
lega flóttamanna'árinu. Hann
gerði venulegt átak til að fá
Sadruddin Aga Khan prins

allmörg lönd í Asíu til að
taka þátt í mjög velheppnuðu
verkefni, þar sem yfir 70 ríki
gáfu út sérstök flóttamanna-
frímerki í tilefni ársims og
létu ágóðEunm renna til flótta-
m'annahjálparinnar.
Árið 1960 var Sadruddin
prims útnefndur sérlegur ráð-
gjafi forstjóra Menningar- og
vísindastofniunar Sameinuðu
þjóðanna (UNESCO) vegna
framkvæmdaráætlunar um að
bjarga fornminjum Núbíu
undan væntamlegu stöðuvatni
sem Asúan-stíflan myndaði.
Sadruddim prims, sem fædd-
ist árið 1933, er soniur hins
látna Aga Khams Hann lauk
prófí. í stjórnvísindum frá
Harvard-háskóla árið 1954 og
lagði síðan stund á málefni
Miðausturlanda sem sérgrein
um þriggja ára skeið.
Starfsemi flóttamannahjálpar-
innar — og von hennar
Flóttamannahjálp Samein-
uðu þjóðamna, sem hefur að-
alaðsetur í Genf, var sett á
laggirnar sem bráðabirgða-
stofnun af Allsherjarþdngin'U
og átti að starfa í þrjú ár frá
1. janúar 1951. Síðan hefur
Allsherjarþingið endurnýjað
umboð hennar þrisvar —
fimm ár í senn — og renmur
Framliald á bls. 1S
að ráða við vandann. Óskir
hennar um viðræðurnar sýna
þvert á móti, að hún horfist
af fullkominni ábyrgðartil-
finningu í augu við staðreynd
ir málsins og vill að lausn
verði fundin sem víðtæk sam
staða náist um.
Kommúnistar hafa hins
vegar lagt það í vana sinn
að taka óábyrga afstöðu til
málefna íslenzku þjóðarinn-
ar, en það væri vissulega
hörmulegt, ef sú ofstækis-
klíka, sem ræður kommún-
istablaðinu, fær að komast
upp með að spilla þessum
samningaviðræðum að sín-
um geðþótta.
GRÍMUNNI
KASTAÐ
IZommúnistar hafa nú end-
anlega sýnt sitt rétta
andlit í Tékkóslóvakíumál-
inu. í útvarpsþætti sl. laug-
ardagskvöld voru talsmenn
kommúnista spurðir að því
hvers vegna Alþbl. og Æsku
lýðsfylkingin hefðu brugðifc
svo skjótt við að mótmæla
innrásinni. Svar þessara tals-
manna kommúnista var mjög
athyglisvert. Þeir svöruðu
því ekki til að þessir aðilar
hefðu mótmælt, vegna þess
að fullveldi smáþjóðar hefði
verið fótum troðið eða komið
í veg fyrir að almenn mann
réttindi fengju að þróast í
Tékkóslóvakíu.
Þeir svöruðu því til að þess
ir aðilar hefðu mótmælt,
vegna þess að „þarna“ hefði
það legið svo ljóst fyrir, að
Sovétríkin hefðu verið að
ráðast gegn sósíalismanum.
Það var sem sagt ekki and-
úðin á glæpaverkinu, sem
rak kommúnista til mótmæla,
það var óttinn við, að glæpa-
verkið skapaði erfiðlpika í
áróðri þeirra fyrir sósíalísku
þjóðfélagi, sem varð til þess
að kommúnistar hundskuðust
til að mótmæla. Þá hafa
menn það.