Morgunblaðið - 19.09.1968, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. SEPT. 1908
BÍLALEIGAN
AKBRAUT
SENDUM
SÍIVII 82347
BILALEIGAIM
- VAKUR -
Sundlaupavegl 12. Siml 35135.
Eftir lokun 34936 og 36217.
Simí 22-0-22
Raubarárstíg 31
siM11-44-44
mnum
Hverfisgötu 103.
Siml eftír lokun 31160.
MAGNÚSAR
>kiphoiii21 mmar21190
>Hi. lokum 40351
LITLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastrætl 11—13.
Hagstætt leigugjald.
Sími 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748.
Sigurður Jónsson.
Á börnin
í skólann
ÚLPUR
PEYSUR
SKYRTUR
BUXUR
SOKKAR
0 Menga — meinga
x skrifar:
„í Velvakanda, 14. þ.m. er at-
hugasemd frá séra Árelíusi um
þessa sögn, sem hann telur, að
stafsetja eigi: meinga. Þetta er á
misskilningi byggt. Sögnln á
ekkert skylt við mein, heldur er
þetta þýzkusletta (fengin úr
dönsku, þar sem hún er nú orðin
að mestu úrelt), mengen, sem
þýðir að blanda. Það fyrsta, sem
ég hef rekizt á orðið er 1 ein-
hverri eldgamalli kennslubók,
þar sem sagt er um ölkelduvatn,
að það sé „mengað jámkenndum
efnum", og er þannig notað í
sinni réttu, upprunalegu merk-
ingu, því að nú orðið er merk-
ingin orðin meira einhliða, sem
sé að blanda til skemmda eða
skaða.
x
0 Menga — ekki meinga
Halldór Halldórsson, prófessor,
skrifar:
„Reykjavík 17. sept. 1968.
Fyrir nokkrum dögum las ég I
Velvakanda athugasemd umsögn
ina a® menga eftir séra Árelíus
Níelsson. Með því að kenningar
Sænska-íslenzka frystihúsið h.f.
FRYSTIHÓLF
Þeir sem hafa leigð frystihólf hjá okkur, eru vinsam-
legast beðnir að greiða leiguna fyrir 10. okt. n.k.
Sænsk-íslenzka frystihúsið h.f.
AtvinnutilboB óskast
Ungur maður úti á landi sem vinnur við bókhald og
gjaldkerastörf óskar eftir atvinnutilboði. Má vera úti
á landi. Er vanur verzlunarstjóm og innkaupum.
Gæti hafið störf um mánaðamót. Tilboð sendist Mbl.
fyrir 30. þ.m. merkt: „7000“.
íbúð til leigu
5—6 herbergja íbúð með sérþvottahúsi og sérinngangi
er til leigu frá 1. október í eitt ár.
Tilboð óskast send Morgunblaðinu merkt: „Safamýri
— 8269“ fyrir 22. sept.
HUSMÆÐUR! HÚSMÆÐUR!
Fimmtudagar — innkaupsdagar
Matvörur — breinlœtisvörur
Aðeins þekkt merki —
Ftestar vörur undir búðarverði
OPIÐ TIL KLUKKAN 10 í KVÖLD
Vörumarkaöurinn hf.
ÁRMÚLA 1 A - REYKJAVÍK - SÍMI 81680
prestsins um sögnlna fá ekki
staðizt og eru til þess fallnar að
leiða almenning í villu um rithátt
hennar, langar mig til að biðja
Velvakanda fyrir efitrfarandi at-
hugasemd:
Sögnin menga á hvorki skylt
við mein né men. Af orðinu mein
er hins vegar til sögnin meinka
í merkingunni „valda meini,
tjóni“. Menga er tökusögn 1 ísl-
enzku. Úr norsku móli er hún
kunn í myndinni mengja þegar á
14. öld. í íslenzku er sögnin al-
geng í kristilegum ritum frá 16.
öld, en hún kann að vera eldri í
íslenzku. Sögnin er fengin úr mið
lágþýzku mengen, sem merkir
„blanda". í þýzkri fyrirmynd
sumra hinna kristilegu texta frá
16. öld stendur mengen, þar sem
í íslenzku þýðingunni er menga.
Gæti séra Árelíus t.d. sannfærzt
um þétta, ef hann bæri saman
Guðbrandsbiblíu og Lúthers-
biblíu frá 1544. En lágþýzka sögn
in mengen var tekin upp í há-
þýzkt mál úr lágþýzku. Af skyld-
um orðum í öðrum málum mætti
benda á ensku mingle „blanda
saman" og among „meðal".
Ég hirði ekki að rökstyðja
þetta nánar. Samkvæmt íslenzík-
um ritháttarvenjum nú á því að
rita menga. Hitt er annað mál,
að sögnin er fram borin með ei
og var svo rituð um margar aldir
en þá rituðu menn einnig leingi
í stað lengi o.s.frv. Ef menn vilja
taka slíkan r ithátt upp, verða
menn að vera sjálfum sér sam-
kvæmir, þ.e. láta framburð ráða
stafsetningu sérhljóða á undan
ng og nk. Hitt nær engri átt að
taka sögnina menga út úr eina.
Samkvæmt uppruna ber að rita
hana menga.
Halldór Haildórsson".
0 Zehra-brautir
„Akandi borgari" skrifan
„Nú - eftir margumtalaðan nær
4ra mánaða reynslutíma hægri
umferðar — virðist virðing öku-
manna f yrir göngubrautum —
„zebra-strikunum“ svo nefndu —
verulega hafa minnkað. Á sama
hátt hefur „umhyggja" lög-
reglunnar á þessu sviði eitthvað
dofnað, því að vart má nú lengur
sjá verði laganna gæta réttar veg
farandans við þessi göngubraut-
arstrik. Nú skal aðallega elzt við
s.n. „ökuþrjóta", — þar er það
„riddarinn", sem gerir lukku“
og lögreglan felur sig m.a. inn í
HljómSkálagarðinum til að tak-
ast megi að koma lögum yfir þá
,þrjóta“, sem af sér brjóta.
„Sebra-strikin eiga nú reyndar
að vera „réttur sem öryggi" hinna
fótgangandi — og bifreiðastjórar
ættu að gera sér ljóst, að miðað
við 30 km.-klst. ökuhraða —
þarnfast bifreiðin um 10-14 m.
(eftir aðstæðum) til að stöðvast,
en þegar við 40 km.-klst. öku-
hraða eykst þessi fjarlægð upp í
30-35m.
Þarna eru sem sagt „aðrirþrjót
ar“ á ferð, þ.e. þeir, sem alls ekki
virða þessi „sebra-strik".
Beggja sök
Vissulega á hið gangandi fólk
hér nokkra sök. Fæstir gefa það
ekki nægil. ákveðið til kynna, að
þeir ætli sér að nota gönguréttinn,
t.d. þá með því að hætta á að
stíga fyrsta skrefið frá gangstétt
ákveðið út á „zebra-brautina"
(göngubrautina) eða, sem mun
öruggara er, að gefa merki með
hendinni, og gefur það þá ótví-
rætt til kynna, að hinn fótgang-
andi vilji nota sér réttinn.
Lögregluþjónar í leyni.
Lögreglan á að vera leiðbein-
andi, — ef svo mætti segja: vinir
fólksins.
Það hefur áberandi betri áhrif,
að lögregluþjónar sýni sig (séu
sjáanlegir), þar sem „ökuþrjót-
arnir“ láta spretta úr spori. —
Lögreglubifreiðir eiga að vera
vel merktar, en „hin leiðin“ er
ósköp barnaleg að hafa lögreglu-
bifreið með viðkomandi, t.d. inni
í Hljómskálagarðinum. Er það
yfirleitt löglegt? A.m.k. ekki
öðrum til eftirbreytni. Lögreglan
ætti að þvo af sér þennan smánar-
blett að „liggja í leyni". Lögum
og reglu verður á þann háttbezt
við komið, að laganna verðir séu
sjáanlegir.
Með vinsemdarkveðju,
Akandi borgari".
0 Einkennileg þjónusta
„Fjórar, ungar, virðulegar, gift
ar konur“ segjast hafa komið í
veitingahús eitt hér 1 Reykjavík
kl. hálffimm laugardaginn 31. ág.
Hafi þær ætlað að fá sér kaffi,
en þjónninn hafi farið þess á leit
við þær, að þær settust hjá
drukknum útlendingum, sem
voru þarna inni. Þegar þær neit-
uðu, fór sambandið við þjóninn
að dofna, unz það rofnaði alveg
og þær gengu út, eftir að hafa
beðið í hálftíma eftir kaffinu.
Svo spyrja frúrnar að lokum:
„Er þetta einn þátturinn í okkar
margrómuðu íslenzku gestrisni
við útúrdrukkna útlendinga?"
í Velvakanda í gær stendur
„landsvættirnir", en á að vera
„landvættirnir".
Loftpressa — sprengingar
315 cub. feta loftpressa til leigu í öll stærri verk.
Tökum einnig að okkur sprengingar í húsgrunnum
og holræsum í tíma eða ákvæðisvinnu.
Vélaleiga Símonar Símonarsonar
Sími 33544.
Til sölu í Vogunum
2ja herb. 75 ferm. lítið niðurgrafin kjalLaraíbúð
(jarðhæð) í 12 ára tvíbýlishúsi. Sérþvottaherbergi.
Sérhitaveita er að koma. Sérinngangur. Tvöfalt gler.
Fasteignaþjénustan
Austurstræti 17, 3. hæð,
símar 16870 og 24645,
kvöldsími 30587.