Morgunblaðið - 20.12.1968, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. DESEMBER 196«
13
Bakkabræður endurfæddir,
nýjustu sannanir
UM ALLLANGT árabil hefir verða fyrirsjáarilega of lítil, þarf
staðið deila um endurholgunar-
kenninguna. Hefir þar hvorki
gengið eða hrakið, af eðlillegum
áatæðum, þar sem allar raumhæf-
ar sannanir hefir vantað. Hins-
vegar hafa nú komið fram í dags
ijósið sannanir í þessu efni, sem
hljóta að hrekja á brottu allan
þann efa, sem hingað til hefir
staðið þessu máli fyrir þrifum,
í eitt skipti fyrir öíl: Bakkabræð
ur eru endurfæddir og láta nú
Ijós sitt skína mitt á meðal vor
íslendinga
í íslenzkum landbúnaði hefir
það verið vandamál allra tíma,
hversu afla megi nægilegs hey-
fengs fyriir búpening lands-
manna. Hafa beljurnar, að sjálf-
sögðu verið þar eitt höfuð vanda
málið, þar sem þær þurfa bæði
mest og bezt fóður alls búpen-
iings. Þegar illa hefir árað um
heyfenginn, hefir það, að sjálf-
sögðu verið áhyggjuefni hversu
komast mætti fram úr slíkum
vanda. Nú hafa hins vegar, hinir
endiurfæddu Bakkabræður fundið
upp ráð þjóð vorri til bjargar,
undir slíkum kringumstæðum,
sem mun reynast óbrigðult, og er
það svo stórkostlegt, að af því
mun geta leitt hina ótrú'legustu
þjóðargæfu í framtíðinnii, ef fólki
aðeins skilst hver snilli hér er á
ferð.
Ef hart er í ári um öflun hey-
fengs í framtíðinni hafa þeir
fundið upp óbrigðult .ráð, sem
gerir það af verkum, að enginn
þarf lengur að hafa af því á-
hyggjur, þótt heyfengur minnki.
— Er næsta ömurlegit til þeas að
vita að hugkvæmni manna
skulli hafa verið svo bágborin,
að síðan þeir Bakkabræður féllu
frá hér fyrr á öldum, skuli eng-
um hafa dottið þetta mjög svo
auðvelda ráð í hug. En lausnin
er einfaldlega sú, að ef heyföng
ekkert annað, en gefa bara belj-
unum minna og segja þeim um
leið, að skammturinn sé sá sami
og áður. — Og töfraáhrif þessa
ráðs koma tafarlaust í Ijós, að
því er þeir Bakkabræður upp-
lýsa, því kýrnar lifa fullkom-
lega eins góðu lífi eftir, sem áð-
ur, ef aðeiins er passað upp á,
að segja þetta svo trúlega og
sakleysislega við bilessaðar
skepnurnar, að fullvíst sé að
þær trúi því að rétt sé með far-
ið.
Ef landsfólkið gerir sér ljóst
hvert sni'lldarbragð hér hefir ver
ið upp fundið, þá liggur það ald
eilis klárt fyrir, að afkomu þjóð-
arinnar um örugga öflun mjólk-
urafurða án tillits till árferðis,
er um alla framtíð borgið. Er
hér um að ræða mikið þjóðar af-
rek, sem gera ætti heyrum kunn
ugt sem víðast um heim, svo sem
allra flestir íbúar heimsbyggðar-
innar geti fært sér þetta snilld-
arráð í nyt.
Ekki er úr vegi að geta þess,
að það er önnur uppfynding,
sem nú hillir undir að einniff
muni koma fram í dagsljósið í
þessu sambandi, frá hendi þjóð-
hetja vorra Bakkabræðra, en það
er það, að útlit er fyrir að inn-
an ekki lantgs tíma getum vér
fslendingar farið inn á algjör-
lega ótroðnar slóðir, að því er
allla nýtingu á nautpeningi vorum
og afurðum áhrærir. Það virðist
sem sé,. vera á næsta lieiti, að
tákast megi fyrir snilli þessana
ágætis bræðra, að nýta kýr vorar
á tvennan máta í senn þannig
að án þess að skerða hið minnsta
nytina úr kúnum, þ.e. mjólkur-
magn, megi einnig éta af þeim
kjötið á sama tíma.
Má öllu greindu og gegnu
fólki vera það augljóst hver reg
in bylting hér er á ferðinni, sem,
ef vel til tekst, ætti að geta
valdið gjörbýltingu í efnahags-
lífi þjóðar vorrar, sem sannar-
lega veitir ekki af nú, á þess-
um síðustu og verstu tímum, til
að vega upp á móti því sem
þjóð vor hefir tapað vegna und-
anfarandi aflabrests útgerðar-
innar og verðfails á útflutnings-
afurðum erlendis niú undanfar-
andi misseri.
í verzlun vor íslendinga hefir
vegna fóðurskorts (álagningar)
verið mikil óáran nú um skeið,
en þar sem aðferð Bakkabræðra
var þegar orðin kunn, þótt lágt
færi, um það bil er síðustu geng
isbreytingar áttu sér stað, hafa
hinir ski'lningsgóðu frændur
þeirra í verzlunarálagningar-
akömmtunarnefndinni brugðið við
til bjargar með því að hagnýta
hina snjöllu hagræðingaraðferð
þeirra bræðranna, og hafa inn-
leitt hana í þessa mikilsverðu
atvinnugrein. Liggur það í aug-
um uppi hvílíka þjóðarblessun
hlýtur af því að leiða, að slík
ráðsnilld skuli vera hagnýtt án
tafar til bjargar þessari hrjáðu
atvinnustétt, sem því miður hef-
ir orðið að búa við skertan hey-
feng um áraraðir, og er því orð-
in æði mögur auk þess sem hún
mjólkar illa þótt enginn hafi,
að því er virðist, ski'lið af hverju
þetta stafar, nema þeir frændur.
Fyrir hina snjöllu lausn þeirra
Bakkabræðra, ætti þessi mjólkur
kýr ekki lengur að þurfa að
vera mögur og Illa haldin, þar
sem þeir bræður hafa sannað
svo ekki verður um deilt, að ef
því er aðeins trúað, að heygjöf-
in (álagningin) sé hin samaog
áður (þ.e. álagning sú í krónu-
tölu en lækkar að prósentutölu)
þá þurfi mjólkurkýrnar á möl-
inni ekkert frekar að drepast úr
hor, en venjulegar beljur í sveit,
Sveinn Ólafsson, S’ilfurtúni.
„Árin og seglið"
AF gefnu tilefni finn ég mig
knúða til að taika mér penna í
hönd, vegna síendurtekins spjalis
í blöðum, útvarpi og nú síðast á
sjónvarpsskerminum 15. nóv. sl.
um hákarlaskipið „Ófeig“.
Þama var hann sýndur fyrir
fullum seglum með áíhöfn, og
sikipstjórans getið, sem og alltaf,
þegar á „Ófeig“ er minnst.
Og nú spyr ég: Hveis vegna
er skipasmiðsins aldrei nokkurs
staðar getið, Jóns Jónssonar
smiðs, f. 14. nóv. 1819 á Reykja-
nesi í Árnessókn, smiður og
bóndi í Munaðarnesi, svo Krosa-
nesi sömu sókn, síðustu érin í
Norðurfirði, og þar andaðdst
hann 3. sept. 1883.
Foreldrar Jóns smiðb, sem
hann var jafnan kallaður, voru
Jón Ólajfsson bóndi og smiður á
Eyri, Ámessóbn og Helga Hjélm-
arsdóttir, Hjélmar Jónsonar f.
1767 í Miðdalsgröf. Hjálmar var
albróðir Einars bónda og danme-
bnogsmanns í Kollafjarðarnesi,
föður Ásigeirs alþingismanns á
Þingeyrum og Torfa alþingis-
manns á Þinigeyrum og Torfa al-
þingismanns á Kleifum.
Faðir Hjálmars Jónssonar var
Jón BrynjólÆsson f. 1725, hrepp-
stjóri og bóndi í Miðdalsgröf í
Tungusveit. Kona hans var Þuríð
ur Ólafsdóttir, systir Eggerts
bónda í Hergiisey á BreiðafirðL
Hér hef ég aðeins drepið á ætt
Jóns smiðs til Breiðafjarðar.
Stóðu að honum sterkar ættir.
Að hans skuli aldrei minnzt,
sem smíðaði hákarlaskipið Ófeig,
er svo stórfurðulegt, að hrvorki ég
né margir aðrir, sem á þetta hafa
minnzt, fáum skilið, því að
venjan er að geta þeirra, sem
verkið vinna og þá sérstaklega
sé það vel af hendi leyst, eins
og á sér stað í þessu sambandi,
enda heyrði ég' alltaf talað um
afa rninn, Jón, sem sérstakan
völundarsmið og gáfumann, sem
mætti vel geta, ekki síður en
margra annarra, sem gist hafa
móður jörð.
Og þótt hans sé minnzt, er
ekki verið að sneiða neitt að
því, sem skipstjórans er og eig-
anda „Ófeigs“, síður en svo, þess
ágæta manns s'kal minnzt með
virðingu.
En, bara þetta: Hver maður
sinn hlut. Eigi hver það hann á,
og hef ég nú rifjað upp nafn afa
míns og vona, að hans verði
getið framvegis í tengslum við
þetta skip.
Há'karlaskipið „Ófeigur“ var
ekki eina skipið, sem Jón smiður
smíðaði, enda ótrúlegt að svo
væri, nei þau munu hafa verið
mörg og öll sérlega mikil happa-
skip, að mér hefur tjáð. Og það
er gott að vita, að velferð hafi
fylgt verkum hans.
Fyrir mörgum árum var ég
samtíða gömlum manni, ættuð-
uim frá Rauðasandi við Breiða-
fjörð sem fræddi mig um afa,
þekkti hann vel, því að Jón
smiður hafði komið víða við
bátagmíði, eða suður um alla
firði, sagði hann mér þessi aldni
maður. Hann lýsti Jóni, sem ár-
vökrum dugnaðarmanni, sem
lagði oft nótt við dag við smíð-
ar, er svo stóð á. Þótti hann sér-
legur i háttum, einkum í vali
viðar í bátana, því talinn hieldur
sérvitur, en það skipti hann
engu, hvað aðrir sögðu, heldur
gekk hann sinn veg.
Að lokum: Megi smiðurinn og
skipstjórinn hvíla í friði 1 gröfum
sínum.
Ólöf Jónsdóttir.
Til minnis fyrir þá sem
eru að velja
lolagiofma
Gull og dýrir steinar
Skartgripaúrval okkar er
stórt og nútímalegt.
Demantshringar
Úrval af hringum, dýrum
og ódýrum.
Silfur og kristall á hátíðaborðið
Silfurskálar
Silfurvasar
Silfurbakkar
Kristalsglös og karöflur
Fyrir húsbóndann
Silfursvipur
Silfurtóbaksdósir
Silfurgöngustafir
Kínverskir listmunir
Smelltir vasar
Heimilisklukkur
Gylltar smáklukkur. —
Ferðaklukkur.
NÝTT í DAC
KARLMANNASKOR
SPORTSTÍGVÉL
AUSTURSTRÆTI 6.
FRANSKIR
DRENGJASKOR
NÝJASTA TÍZKA
AUSTURSTRÆTI 6.
RUSKINNS-
PELSAR
ðpunússon
Skdrlqripoverzlun
„ ^a^ur (firipur
er ce
tll
yndió
u