Morgunblaðið - 07.01.1969, Síða 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. JANÚAR 1969.
15
SVEINN KRISTINSSON SKRIFAR UM:
KVIKMYNDIR
Hafnarbíó.
Órabelgirnir
(The Trouble With Angels).
Amerísk mynd.
Leikstjóri: Ida Lupino.
KVIKMYND þessi greinir frá
tveimur telpuihnátiuim, sem send-
ar eru í lklauis'tursíkól'a. Hvernig
sem á því stemdur, þá lá’ta stúlk-
uir þessar mjög illla að stjóm og
fá skólasiystur símar sí og æ til
aið taka þátt í einihverjum
„strákapöruim“ mieð sér. Abba-
dísin, sem er kona aliströmg, en
þó m'anmleg og hvergd nærri
srneydd húmorskyni, á í þrot-
ausri baráttu við þser, en refis-
ingar hemrnar hafa ekfki meiri
áhrif á stepuirmar en svo sem
eims oig 'íatn.i væri stö’kkt á gæs.
Hámiarki nær uppfinnimgasemi
þeinra, er þær finna upp á þeim
skramba að taka að reykja vindla
inmi í kyndiíldefa skólans. Numna
ein, sem venður reyksims vör,
heldur að kvilknað sé í, hrimgir
kirkjulkluikkuimni í ákafa, og
slökkviliðið geysist á vet'tivang . .
Meira en helmimgur jólamynda
kvi'kmyndahúsamna var augllýstUT
sem gamammiyndir að þessu
sinni. Hygg ég að það sé hærra
hlutfall en oftast áður um sama
leyti áris, og hefi ég emn ekki
lokið við að reikna út orsakir
þeirrar þróumart, þegar þessair
límur eru ritaðar. Á þessu gtigi
útreiknimganma þendir surnf til
þess, að hér sé um að ræða gagn-
sókn kvikmynd'aíhúsanma gegn
fergjandi áhrifum sfcammdegis og
vaxamdi efnahagskreppu.
Það er allirík venja a.m.k. hér-
lemdis að telja gamanmyndir
ekki till stórmynda. Meixa að
segja kvikmynidaihúsin auglýsa
þær ekki sem slfkar. Slílk mimni-
máttarkennd isýnist þó alveg
óþörf, sé um reglulega vandaðar
og vel gerðar gamananyndir að
tefla. Virðist óeðlilegt að gefa
orðimu „stórmynd“ svo þrömga
merkingu, að það nái efcfci yfir
svo stóran fkfcfc kvilkmynda sem
gamanmyndir eru, ef þær lyfta
sér al'i'hátt yfir imeðailaigið.
En þær eru sivo sarunarlega
misjafnar gamanmyndimar. Ólaf-
ur Sigurðsson sýndi allljósiega
fram á það í kvikmyndiaiþætti
símuim 28. desiember s.l., þar setn
hann tók til meðferðar tvær gam
anmyndir, aðra af lalkara tagimu,
en hina atf því betra, að hans
- MINNXNG
Framhald af bls. 14
okkur — að hitta þig svo káta
og hamingjusama í aðfangadag,
og fá svo að vita á sjáifan jóla-
daginn, að þú sért horfin þess-
um heimi. Ég get ekki trúað því
að hið daglega samband okkar
sé svo skyndilega rofið og ég
fiái ekki að sjiá þig hérna megin
atftur.
Elsku Emilía mín. Um leið og
ég þakka þér alla ástúð þína,
allan kærleiika þinn, bið ég Guð
að blessa þig og varðveita. Ég
bið Guð að styrkja drengina
þína, tengdadætur og börn
þeirra og ekki hvað sízt Katrínu
litlu.
dómi. — En þar þarf svo sem
ékki að telja fram dæmi, það
liggur í hlutarims eðili, að gam-
anmyndir eru mLsjafmar að efni
og gerð, eins og aðrir flokfcar
kvifcmynda.
Ofanniefnid kvi/kmynd finnst
mér einkum Skemmfileg fyrir þá
sök að þar fara ungliingstelpur
mieð aðalhlutverk, og auk þess
sækir hún magn í togstreitu
trúarumrvönd'uniar annans vegar,
og umburðarlyndis og sfcidnmgs
á manmlegum breyzikleilka hins
vegar. Að vísu nær þessi spenna
því aldrei að verða að mariki
dram'atízk, al'lan tímiann liggur í
loftimu, 'hvaða lausn hún muini fá.
Abbadísin (Rósalind Russel) hef-
ur ekki eigimleifca harðstjórans í
teljandi mæli, etf til vill hetfði
farið betur á því, að hún hefði
verið úr harðari efnivið, svo
skarpari konlfcrastar hetfðu mynd-
azt við hinar mildari og mantn-
legri kenndir hemnar gagnvart
órabelgjumium tveimur. Þó er
aiíls ékki víst, að það befði hæft
betur þeim létt, Ijúifa og gamian-
sama blæ, sem ytfir myndinni
hvílir.
Mary litla Clancy (Hayley
Mills) kemur dálítið á óvart í
lofcin. Það kernur upp úr kaliniu,
að þetta ósikiljanilega óstýriilá'tia
stelputryppi er í hópi þeirra, sem
fyrir mestum áhritfum hatfa orðið
í kl'auisfcrinu. — Kemur þar skýrt
fram, hve abbadiís.in 'heifiur þrætt
vel meðalhófið í uppeldisaðferð-
um sínum.
Mynd þessi er vel þess virði
að sjá hana, veitir saklausia
Skemmtun. Ég mumidi telja hana
sérstafclega heppilega umglingum
og þeim, sem eiga við uppeldis-
vandamál að stríða. — Takið vel
eftir svipbrigðum og viðbrögðum
Rósalindar Russ'el, það er hún
sem veitir aðalfræðsluna um
barnauppeldið.
— S. K.
— Tryggve Lie
Framhald af bls. 1
Fánar blöktu í hálfa stöng um
gervalla höfuðborgina, stofnun-
um og skólum hafði verið lokað
og mikill fjöldi fólks safnaðist
saman á götum, sem líkfylgdin
fór um og úti fyrir Þrenningar-
kirkj u.
í útfararræðu sinni sagði
Birkeli, biskup m'eðal annars, að
vegna óvenjulegra mannkosta
hefði Tryggve Lie tryggt sér
sæti í sögu Noregs og í sögu alls
heimsins. Per Borten sagði í
ávarpi síniu, að Tryggve Lie hefði
verið gæddur einstökum og giftu
ríkum mannkostum, sem hefðu
orðið til að hann var kjörinn til
að gegna mikilvægasta 'embætti,
sem Norðmanni hefði nokkru
sinni verið trúað fyrir. Bunche
sagði að Tryggve Lie hefði verið
krossberi fyrir friði og frelsi og
brautryðjendastarf það sem hann
hefði unnið í þágu Sameinuðu
þjóðanna jrrðu seint fullþakka'ð
og metin að verðleikum.
Skipastóllinn 144,621
brúttórúml. um áramót
SKIPASTÓLL íslendinga var
um áramótin 842 skip, samtals
144.621 brúttórúmlest, og 1116
opnir vélbátar, samtals 3062
brúttórúmlestir. Á árinu 1968
voru 37 skip, samtals 6470 brúttó
rúmlestir, strikuð út af skipa-
skrá og 9 skip, alls 2.653 brúttó-
rúmlestir, bættust í skipastólinn.
Um áramótin var ekkert skip í
smíðum erlendis fyrir íslenzka
kaupendur, en alls 10 innan-
lands.
Skipaskoðun ríkisins hefur að
venju gefið út skrá yfir íslenzk
skip og samkvæmt henni eru
heildarniðurstöður ytfir íslenzk
skip 1. janúar Ii969 þessar:
Fiskiskip undir 100 rúmlestum
eru 529 talsins, alls 17.996 brúttó-
rúmlestir. Fiskiskip 100 rúmlest-
ir og yfir, togarar ekki meðtald-
ir, eru 204 skip, samtalis 4(3.101
brúttórúmlest. Fiskisikip önnur
en togarar eru þannig alls 733
skip, samtals 61.097 brúttórúm-
lestir. Togarar eru 28 á skipa-
skrá, alls 20.1'04 brúttórúmlestir.
Allur íslenzki skipastóllinn var
1. janúar 1969, 842 skip, samtals
144.621 brúttórúmlest, en auk
þess eru skráðir 1116 opnir vél-
bátar, samtals 3062 brútfcórúm-
lestir. 1. janúar 1968 voru 868
s'kip í skipastólnum, alls 149,861
brúttórúmlest. Hefur því fækkað
um 26 skip á árinu 1968 og stærð
skipastólsins minnkað um 5.240
brúttórúmlestir, þar af er 1587
brúttórúmlesta minnkun vegna
endurmælingar 20 skipa sam-
kvæmt breyttum alþjóðamæling
arreglum.
í skipaskránni er skrá yfir
aldur íslenzkra skipa. Elzta skip
á Skrá er smíðað 1894, 15 rúm-
lestir að stærð, og það næst elzta
er smíðað 1897 og er 79 rúmlest-
ir. Eru þetta einu skipin, sem
smíðuð eru fyrir aldamót, en
annars lítur aldursskráin þannig
út:
5 skip voru smíðuð árin 1900—1909 alls 113 rúmlestir
12 — — — — 19 liO—l‘91i9 — 469 —
32 — — — — 1920—1529 — 972 —
67 — — — — 1930—1939 — 3.475 —
168 — — — — 1940—H949 — 31.046 —
227 — — — — 1950—1959 — 46.061 —
316 — — — — 1960 og síð. — 62.288 —
og ókunnugt er um aldur 13 skipa, alls 103 brl. Ef miðað er
við rúimlestatölu sést að meginhluti íslenzkra skipa er smíð-
aður árið 1940 og síðar, því á þessum 28 árum eru smíðuð
skip samtals 139.305 brúttórúmlestir af 144.621 brúttórúmlesta
skipastól.
Fronski drengjnkórinn n Akureyri
Akureyri, 3. janúar.
FRANSKI drengjakórinn „Litlu
næturgalarnir" söng í Akureyrar-
kirkju í gærkvöldi og hafði þá
verið á ferðalagi í bíl frá Reykja-
vík allan daginn. Engin ferða-
þreyta varð þó fundin á söng
þeirra, vakti og hann mikla hrifn
ingu. Kirkjan var þéttskipuð
áheyrendum, eins og hún framast
rúmaði, auk þess sem setið var á
öllum föstum bekkjum og hliðar-
ISRAEL:
Verjn miklu fé
til vnrnnrmnln
Jerúsalem 6. jan. — NTB —
FJÁRLÖG fsraels árið 1969—70
voru tekin til fyrstu umræðu í
þjóðþingi landsins í dag. Fjár-
máliaráðherrann Zeev Saref sagði
að þrír fjórðu hlutar allra ó-
beinna og beinmia skatta myndu
renma til vamarmála. Ráðherranm
sagði, iað fyrir mestu væri að
tryggja öryggi ísraels og þar sem
ástamdið yrði að teljast mjög var
hugavert vegna síendurtekinma
ógnana Araba mætrti ekfci skera
fjárframlög til vamiarmála við
nögl.
Ó, sywtir min ég felli sorgartár
og syrgi beztan vin svo sárt og heitt,
við áttum saman ótal indæl ár
og ekkert skyggði á millum okkar neitt.
Allt frá þvi að árin voru ung,
og að þeim degi er þú hvarfst á braut.
Mörg þín spor af þrautum voru þung
þerruð mörg tár er féllu þér í skaut.
En alltaf voru bros þín mild og blíð
og bjartur hlátur létti mína Lund.
Minning þín er með mér alla tið
og mynd þín divelur hjá mér bverja stund.
Sá var engin dagur, Emma mín,
að ekki ættum saman litla stund.
Mér er svo kært að ég kom til þín
kvöldið fyrir himnafiöðursfund.
Aðfangadag ég sat við þína sæng
og sá í augum þínum gleði og frið.
Drottinn hafði léð þér Ijóssins væng
og látið engla vaka þér við hlið.
Mér er huggun harmi mínum í
að hjarta þitt var glatt til hinztu stundar.
Og við sem vökum, vermum okkur í,
veröld þeirri sem þú kyrrlát blundar.
Ó, Drottinn, þú þekkir hjartans hlið
og hlustar eftir öllum bænum mínum,
veittu systur minni sálafrið
og sæluivist í blíðum faðmi þínum.
Veittu þeim sem sakna, friðarifaðminn,
fósturdóttur, ættingjum og sonum,
styrk þú þá sem ekki finna friðinn,
fylltu hjörtu þeirra björtum vonum.
2. janúar 1968.
Jóna Guðrún Þórðardóttir.
bekkjum aðalkirkjunnar og á
sönglofti. Varð í skyndi að koma
fyrir fjölda aukastóla svo að allir
gætu fengið sæti. Söngstjóri var
séra Braure. — Sv. P.
Fleiri róðherror
Washington 6. jan. AP.
NÝSKIPAÐUR varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna Melvin R.
Laird skýrði frá því í dag, að
John H. Ghafee, ríkisstjóri á
Rlhode I'sland tæki við embætti
flotamálaráðherra Bandarikj-
anna í stjórn Nixons og Robert
C. Semans, prófessor, tæki við
stöðu flughersmálaráðherra. Öld
ungardeildin þarf að staðfesta
báðar þessar skipanir áður en
þær öðlast gildi.
Loch Ness
othugun
í „BRÉFUM til ritstjórnarinnar
eða „velvakanda“ brezka blaðs-
ins Daily Telegraph 1. janúar, er
svohljóðandi bréf frá Maurice
Burton í Alburry Surrey:
„Herra ritstjóri.
Nú hefur komið í ljós, að berg-
málsdýptarmælar eða leitartæki,
sem verkfræðimgar Birmingham
háskóla notuðu við að leita uppi
það sem kallast hefði mátt
skrímslið í Loch Ness, hafa nú
verið prófaðir af Rannsókniar-
stofu fis&iðnaðarins í Lowestoft.
Þiar varð ljóst, að þeir „áttu
til að vera ónákvæmir“ til dæmis
gat fisktorfa, sem synrti í lárétta
stefnu framhjá athugumansvæði
mælitækjannia, virzt vera hlutur,
sem kafaði ofur hrartrt — eða synti
hratrt UPPÁVIÐ! að ætla mætrti!
Með öðrum orðum hefur þessi
„nýja gerð af bergmálsmælum"
reynzt vera gölluð, og „þessi æsi
spennandi uppgötvun“ hugarburð
ur.
Því virðast engin takmörg sett,
sem ökkur er gert að sporðrenna
í þessum svokölluðu Loch Neiss
rannsóknum!
Skip í smíðum 1. janúafi 1969
eru 10 alls og öll í smíðum inn-
anlands.
Hjá Slippstöðinni h.f. á Akur-
eyri eru í smíðum tivö strand-
ferðaskip, samtals 1390 brúttó-
rúmlestir. Hjá Stálvík h.f. eru i
smíðum tvö stál.fiskiskip, 130
brúttórúmlestir hvort. Hjá Skipa
vík h.f. Stykkishólmi; tvö eik-
arfiskiskip, 45 brúttórúmlestir
hvort. Hjá Dröfn h.f., Hafnar-
firði: 140 brúttórúmlesta eikar-
fiskiskip. Hjá Þorgeir og Ellert,
Akranesi: 390 brúttórúmlesta
stálfisktókip. Hjá Vélsmiðju
Seyðisfjarðar 50 brúttórúmlesta
stálfiskiskip og hjá Skipasmíða-
stöð M. Bernharðssonar h.f., ísa-
firði er 200 brúttórúmlesta stál-
fiskiskip í smíðum.
— Heildarmagn
Framhald af bls. 24.
439 þús. stk. (400 þús. stk.) blóm
kál 160 þús. stk. (65 þús. stk.),
hvítkál 145 smáléstir (140 smál.)
og gulrætur 220 smálestir (100
smál.)
Ekki liggja fyrir tölur um
framkvæmdir bænda á árinu
1968 en hins vegar liggja fyrir
endanlegar tölur um framkvæmd
ir á árinu 1967.
Þá var nýrækt 38,8% meiri
en 1966, endurræktun túna 40,8%
meiri, grænfóðurakrar 29%
meiri, plógræsi 71,8% lengri,
girðingar 27,8% lengri, vélgrafn-
ir skurðir 44% meiri, þurrheys-
hlöður 1,8% meiri og súgþurrk-
unarkerfi 30,3% meiri. Ríkis-
framlag vegna jarðabóta á árinu
1967 var rúmlega 31,5 milljónir
króna vegna vélgrafinna opinna
skurða og 55,8 millj. kr. vegna
nýræktar og annarra fram-
kvæmda sem njóta framlags skv.
j ar ðrækt arlög um.
Svipaðar byiggingaframkvæmd
ir voru í sveitum sl. áir og áður,
og var sérstaklega unnið miki'ð
að byggingu útihúsa á Suður-
landi. Lán til útihúsa, ræktunar,
dráttarvéla, vinnuvéla og vinnslu
slöðva landbúnaðarins nárnu rúm
lega 108 millj. á sl. ári sem er
2,7 millj. lægri upphæð en 1967
en lán til íbúðabygginga í sveit-
um námu 28,5 millj. sem er rúm-
lega 5 milljónum hærri upphæð
en 1967. Til jarðakaupa voru
veittar 7,6 milljónir, sem er 1,26
milljónum lægri upphæð en 1967.
Á árinu 1968 var flutt inn
miklu minna af vélum en árin
áður. Voru fluttar inn 328 hjóla-
dráttarvélar, sem er 122 vélum
færra en 1967 og 400 vélum
færra en 1966. Fluttar voru inn
382 snúningsvélar sem er 233
færra en 1967 og 641 færra en
1966. Nú voru fluttir inn helm-
ingi færri mykjudreifarar en
1966 og 131 ámoksturstæki en
191 1967 og 491 1966. Hins vegar
var flutt inn heldur meira af
heybindivélum og sláttutæturum
en árin á undan.
Á árinu 968 var notað meira
af öllum áburðarefnum en
nokkru sinni áður. Notkun hreins
köfnunarefnis óx um 5%, fósfór-
sýru um 13,9% og kalí um 21,9%.
Ábur'ðarverksmiðjan í Gufunesi
framleiddi á árinu 1968 24,300
smálestir af kjarna sem er 1,7%
aukning frá 1967. Áburðarsalan
seldi á árinu 1968 60,462 smálest-
ir sem er 4.580 smálestum meira
en 1967. Verðlag á áburði hækk-
aði um 19,53% að meðaltali, veg-
ið meðaltal fyrir allar áburðar-
tegundir, miðað við verð 1967.
Einstakar tegundir hækkuðu þó
mismikið, kalksaltpétur mest 34,
51%, en þrígildur túnábur'ður
minnst eða 14%.
í yfirliti búnaðarmálastjóra
kom fra-m, að árferði var erfitt
fyrir landbúnaðinn á árinu 1968,
langur og kaldur vetur og ein-
dæma kalt vor. Voru bændur
ekki vel undir það búnir að mæta
þessu tíðarfari vegna þess að
heyfengur var með minnsta móti
1967 sökum kalskemmda og að
tún spruttu illa vegna kuldatíðar
vor ag sumar 1967. Sláttur byrj-
aði alls staðar seint, víðast hvar
ekki fyrr en seint í júlí og í
byrjun ágúst.