Morgunblaðið - 02.03.1969, Side 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. MARZ 1969
TJtgelajndi H.f. Arvafcur, Œteykjsuváfc,
Enaiöfcvaeirnicliaisifgórí Haraldur Sveinsaon.
'Bitstjórar Sigurður Bjarniason Irá VigW.
Matthías Jdhanrresstea.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
EitsttjómarfuHteúi Þorbjöm Guðtnunösson-.
Fréttaísitj'óri Björn Jólhannssons.
Auglýsihgastjöri Árni Garðar Krigtin'sson.
Eitstjórn og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími lft-liOiO.
Auiglýsingar Aðalstræ'ti 6. Sínol 22-4-80.
Asfcriftargjald fcr. ISO.OD á mánuði innanlands.
í lausasjölu fcr. 10.00 eintákdð.
ÆSKAN OG
STJÖRNMÁLIN
^tundum heyrist því haldið
^ fram, að æskulýðurinn
eigi ekki að skipta sér af
stjórnmálum og jafnvel að
það sé mannskemmandi að
taka þátt í þeim. Sem betur
fer er unga fólkið sjálft á allt
annarri skoðun. Það gerir sér
fulla grein fyrir því, að það
hefur skyldur við þjóð sína,
og þær skyldur eru fyrst og
fremst í því fólgnar að vera
vel á verði um þjóðarhag,
hugsa um atvinnuvegi þjóðar
innar, menntunaraðstöðu og
menningarlíf, og svo framveg
is. Fremst í fylkingu hinna
ungu áhugamanna um þjóð-
málin, lífshagsmunamál Is-
lendinga, er Heimdallur, fé-
lag ungra Sjálfstæðismanna
í Reykjavík, og að undan-
förnu hefur verið geysi þrótt-
mikið starf í þeim félagsskap.
Hver fundurinn hefur rakið
"annan, þar sem hin margvís-
legu málefni hafa verið tekin
til meðferðar.
Ungir Sjálfstæðismenn sýna
nú, að nýr þróttur er að fær-
ast í allt starf Sjálfstæðis-
flokksins. Nýjar hugsjónir
fæðast meðal æskumanna og
síðan er þeim rudd braut.
Það er einmitt þetta, sem nú
er að gerast, og vissulega er
mikil ástæða til að fagna því.
Á öllum tímum hafa þeir
menn verið taldir mætastir,
sem eytt hafa starfsorku sinni
til þess að vinna að hagsmuna
málum þjóðar sinnar. Þess
vegna er það heiður hverjum
og einum að taka þátt í stjórn
málum og reyna að koma
áhugamálum sínum á fram-
færi. Og þess ber líka að
gæta, að lýðræðisþjóðfélag
fær ekki staðizt án stjórn-
málaflokka og starfsemi inn-
an þeirra. Þess vegna eiga og
verða stjórnmálaflokkar að
vera öflugir, þótt hitt sé allt
annað mál, að einstaklingar
innan flokkanna geta haft
mismunandi sjónarmið og
skoðanir á einstökum málum,
og ekkert við því að segja,
þótt um þau sé deilt, heldur
eiga stjórnmálaflokkarnir að
vera vettvangur skoðana-
skipta og jafnvel harðra
deilna.
En menn skipa sér í stjórn-
málaflokka eftir grundvallar-
skoðunum, og þess vegna eiga
allir þeir heima í Sjálfstæðis-
flokknum, sem virða persónu
frelsi og rétt einstaklingsins
til að ráða sjálfur athöfnum
sínum, en vera ekki stjórnað
af sterku ríkisvaldi eins og
sósíalistar berjast fyrir, hvort
heldur þeir eru kommúnistar
eða sósíal-demókratar.
HJÓNAGARÐAR
CJtúdentar berjast nú fyrir
^ því, að byggður verði
nýr stúdentagarður, sem
ætlaður verði giftum stúdent
um. Mjög hefur færst í vöxt
á síðari árum, að fólk gangi
í hjúskap ungt að árum, og
er ekki nema gott eitt við því
að segja. Hins vegar eru erfið
leikar þess unga fólks, sem
stofnað hefur til heimilis, en
er enn við nám, oft miklir,
og því er brýn nauðsyn að
hrinda í framkvæmd hug-
myndunum um byggingu
hjónagarðs.
En þessi hjónagarður gæti
um leið orðið sumarhótel og
bætt úr þeirri eklu, sem er á
hótelrými. Móttaka erlendra
ferðamanna mun, í framtíð-
inni verða mikilvæg atvinnu-
grein, og þess vegna er ekki
sýnt, að bygging hjónagarðs-
ins mundi, er fram líða stund
ir, vera kostnaðarauki, heldur
jafnvel tekjulind.
AA-SAMTÖKIN
Jj^yrir nokkru var í sjónvarp-
inu mjög athyglisverður
þáttur um vandamál drykkju
sjúklinga, þar sem m.a. var
nokkuð greint frá starfsemi
hinna svonefndu AA-sam-
taka, sem eru félagsskapur
manna, sem ekki hafa stjórn
á áfengisneyzlu sinni og
styðja hver annan til þess að
sigrast á þessum erfiðleikum.
AA-samtökin vinna í kyrr-
þey, og hér á landi hafa þau
unnið geysimikið og merki-
legt starf, þótt lítið hafi á
því borið. Þessi samtök kæra
sig ekki um mikla auglýsinga
starfsemi, en óhjákvæmilegt
er þó að vekja athygli á störf
um samtakanna, til þess að
hvetja þá, sem við ríka
drykkjuhneygð eiga að stríða,
til þess að leita aðstoðar
þeirra, sem í samtökunum
starfa og skilning hafa á
þessu vandamáli.
vhj
UTAN ÚR HEIMI
Harönar Berlínardeilan aftur?
ALLT útlit er fyrir, að slitn-
að hafi upp úr viðræðum
vesbur-þýzkra og austur-
þýzkra stjórnvalda um heim-
ild fyrir Vestur-Berlínarbúa
til þe»s að heimsækja vini og
ættingja í A-Berlín. Þessi
heimild, gem verða skyldi fyr-
ir hendi ekki bara um næstu
páska heldur einnig lengra
fram í tímann, var skilyrði
vestur-þýzkra stjórnarvalda
fyrir því, að kjör næsta for-
seta Sambandslýðveldisins
Þýzkalands yrði ekki látið
fara fram í V-Berlín 5. marz
n. k. eins og fyrirhugað hafði
verið. Nú eru því allar líkur
á því, að forsetakjörið fari
þar fram, eing og upphaflega
var áformað. Það er þó ekki
sú staðreynd, sem mestu máli
kann að skipta. heldur hitt, að
forsetakjörið kann að leiða til
þess, að austur-þýzk stjórnar-
völd grípi til enn frekari gagn
ráðstafanna, en þegar er orð-
ið. Þetta kann svo aftur að
verða til þess, að Berlínardeil
an, sem aldrei hefur dáið út,
blossi upp næstu daga á heift-
arlegan hátt. Berlín er og
verður einn viðkvæmasti þátt-
ur heimsstjórnmálanna. —
Þegar ég geng til náða á kvöld
in, hugsa ég af ásettu ráði
ekki um Berlín. Ef ég gerði
það, myndi ég aldrei sofna,
var eitt sinn haft eftir Dean
Rusk fyrrverandi utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna. Þess-i
orð segja mikla sögu.
Tvisvar sinnum hefur Ber-
línardeilan náð því marki, að
heimsfriðurinn var í hættu.
Það var árið 1948, er Berlín
varð einangruð, þannig að
halda varð uppi samgöngum
við hana með loftbrúnni
frægu og árið 1961, eftir að
Berlínarmúrinn var reistur. í
bæði skiptin voru það ekki
Vesturveldin, heldur Sovét-
ríkin og Austur-Þýzkaland,
sem hleyptu deilunni af stað.
En frá árinu 1963 hafa
Bandaríkin, Bretar og Frakk-
ar ekki sætt neinum teljandi
vandræðum af hálfu Austur-
Þjóðverja eða Rússa á landa-
mærum A-Þýzkalands. En tak
markanir á ferðalögum V-
Þjóðverja og V-Berlínarbúa
jukust stöðugt. Stjórnmála-
mönnum og blaðamönnum
þaðan var vísað til baka, eft-
ir því sem austur-þýzkir
Sové/.kar herþotur yfir Vest-
ur-Berlín. Byggingin er þin|g-
húsbyggingin í V-Berlín.
landamæraverðir ákváðu og
strangari ákvæði um vega-
bréf og áritanir á þau tóku
gildi í júní í fyrra fyrir V-
Þjóðverja yfirleitt, sem ferð-
ast vildu yfir austur-þýzkt
land.
En þess var jafnan gætt
að grípa ekki til harkalegri
aðgerða en -svo, að þær sam-
svöruðu áhættunni. Stjórnar-
völd í Moskvu og Austur-
Berlrn gættu þess að halda
sér innan þeirra takmarka,
sem John F. Kennedy hafði
lýst yfir 1961 og fól í sér þrjú
aðalatriði:
• Rétt bandamanna til
þess að hafa herlið í Ber-
lín.
• Rétt bandamanna á opn-
um leiðum til Berlínar.
• Að unnt yrði að halda
tilveru borgarinnar (V-
Berlínar) uppi efnahags-
lega o. s. frv.
í apríl 1965 sýndu kommún-
istar, hvernig þeir gátu vald-
ið vandræðum, án þess að
þeir stigju nokkru sinní
lengra en takmarkanir Kenne
dys Bandaríkjaforseta fólu í
sér. Þá eins og nú fóru fram I
forsetakosningar í V-Berlín.
Þegar ves’tur-þýzka sambands
þingið kom þá sarnan 7. apríl
í þinghúsinu í V-Berlín, þutu
sévézkar þotur af gerðinni
MIG 19 og 21 yfir þök borg-
arinnar, fóru í gegnum hljóð-
múrinn með ægilegum gný og
skutu hvellskotum. En sam-
tímis létu sOvézkir flugforingj
ar loftöryggisstjórn banda-
manna vita nákvæmlega um
stefnu MIG þotanna til þess
að forðasft árekstra á flugleið-
unum til V-Berlínar. Þannig
þóttist Moskva hafa haldið
sér innan takmarkanna.
Síðan þetta gerðist hafa
Austur-Þjóðverjar og Rússar
lagt ýmsar hindranir á ferð-
ir til og frá V-Berlín og haft
í frammi margs konar truflan-
ir en aldrei þó alvarlegri en
svo, að þeir töldu sig hafa
haldið sér innan þeirra tak-
marka, sem Kennedy heitinn
hafði aett.
Margt bendir til þess, að
stjórnarvöldin í A-Berlín og
Moskvu hyggist fara eins að
nú. Spurningin er samt sú,
hversu teygjanleg þolinmæði
Vesturveldanna er. Kommún-
istar kunna að grípa til slíkra
aðgerða, sem í orði kveðnu
gætu talizt innan framan-
greindra tákmarka, en fælu í
sér slíka ágengni í raun og
veru, að ekkj yrði unnt að
þola þær. Þá yrði að grípa til
gagnaðgerða, sem síðan yrði
svo aftur svarað og þá væri
Berlínardeilan í algleymingi
að nýju.

Nýr þáttur í
starfi HGH
MBL. hefur fyrir nokkru borizt
fréttatilkynning frá Herferð gegn
hungri, þar sem m.a. er skýrt
frá því, að samtökin hefji um
þessar mundir nýjan þátt í bar-
áttunni fyrir setningu löggjafar
um aðstoð við fátæku þjóðirnar.
í fréttatilkynningunni segir svo:
Svo sem kunnugt er hefur Her
ferð gegn hungri beitt sér mjög
fyrir því undanfarið, að sett
verði löggjöf um aðstoð af ís-
lands hálfu við fátæku þjóðirn-
ar. Fyrir tilstilla HGH birtist í
haust áskorun 128 ungra manna
til Alþingis og ríkisstjórnar um
að sett yrði slík löggjöf. Áskor-
un þessi var send ríkisstjórninni
og öllum alþingismönnum og
ýmsum öðrum. Nýr þáttur þess-
arar baráttu fyrir setningu lög-
gjafar um aðstoð við fátæku þjóð
irnar er nú að hefjast. Er hann
fólginn í því, að nú á næstunni
og ef nauðsyn krefur allt til þess
að Alþingi lýkur störfum sínum
í vor, munu birtast í blöðumí út-
varpi og sjónvarpi áskoranir frá
HGH til Alþ. og ríkisstj. um setn
ingu slíkrar löggjafar. Áskoran-
ir þessar munu birtast sem aug-
lýsingar, þar sem erfitt er að fá
þær birtar með öðrum hætti og
er þeim bæði ætlað að stuðia að
setningu umræddrar löggj afar
og vekja almenning til enn frek
ari umhugsunar um þetta mál
og stuðnings við það.
Framkvæmdanefnid HGH er
ljóst, að íslenzka þjóðin á við
nokkra efnahagsörðugleika að
etja um þessar mundir. Engu að
síður teljum við, að hér á landi
sé fyrir hendi meðal almennings
ríkur skilningur á því, að þjóð-
in leggi sitt af mörkum til efl-
ingar atvinnulífi þjóða, sem eru
fátækar og eiga við svo stórkost
lega erfiðleika að etja, að hjá
þeim eru erfiðleikar íslendinga
sem hégóminn einn. Afstaða al-
mennings vegna hungursneyðar-
innar í Biafra sýnir glöggt, að
þjóðin telur sig skuldbundna til
að koma til liðs við þá, sem verst
eru settir, þrátt fyrir eigin erfið-
leika. Þær samþykktir, er stjórn
málaflokkarnir allir og þing Al-
þýðusambands fslands hafa gert
um nauðsyn þess að komið verði
á slíkri löggjöf, sýna einnig vel-
vilja til og skilning á þessu máli.
Afstaðan ein er þó ekki fullnægj
andi, hugurinn verður að koma
fram í verki. Því berst HGH fyr-
ir því, að umrædd löggjöf verði
sett.
Framkvæmdanefnd HGH mun
síðar gera grein fyrir öðrum þeim
ráðum, er gripið kann að verða
til síðar til þess að vinna að
framkvæmd þess máls.
Dannebrog
undirbýr
hótíðnhöld
AÐALFUNDUR félagsins Danne
brog var haldinn í Norræna hús
inu föstudaginn 14. febrúar sl.
í stjórn félagsins voru 'kosin:
Formaður, Börge Jónsson, vara-
formaður, Bjarne Eliassen, gjald-
keri, Aksel Jansen, ritari, frú
Hanna Gíslason, meðstj., Jes
Jessen.
Varastjórn: Frú Brethe Niel-
sen, frú Else Jansen,
Fyrsta verkefni hinnar ný-
kjörnu stjómar verður að und-
irbúa ásamt með Det Danske
Selskab, hátíðahöld í tilefni af
70 ára afmæli Friðriks konungs
IX.