Morgunblaðið - 20.03.1969, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. MARZ 1009
19
Matthías Ásgeirsson
garðyrkjumaður
vi'ðkynningu og allt hans snurðu
lausa samstarf gegnum árin.
Eftir að Erlendur hætti sjó-
mennsku, vann hann um árabil
hjá h.f. Hamar hér í borg, og að
endingu, þegar heilsa fór að
bila, vann hann að innheimtu-
störfum hjá verzl. Geysi h.f.,
og enn var það heilsan sem
hrakaði og nú um þriggja ára
skeið hefur hann átt við heilsu-
leysi að stríða og sem nú hefur
sett endapunktinn á hlutina.
Erlendur var tvíkvæntur, en
fyrri kona hans og hann slitu
samvistum. Þeim varð ekki
barna auðið, en ólu upp bróð-
urson Erlendar.
Síðar kvæntist Erlendur eft-
irlifandi konu sinni, Láru Krist-
insdóttir frá Hafnarnesi. Þau
eiga einn son, Gunnar Erlends-
son.
Áður en Erlendur kvæntist
eigna’ðist hann son, Guðmund
Ellert.
Nú að leikarlokum votta ég
ástvinum hans öllum mína
fyllstu samúð og þakka honum
allt okkar samstarf og bið Guð
að leiða hann til hinztu friðar-
hafnar.
Nikulás Kr. Jónsson.
- ERLENT YFIRLIT
Framhald af bls. 10
Breytingar Nixons á Sentiu-
elkerfinu munu sennilega valda
að vafasamt sé að gagnflauga-
kerfið þjóni tilgangi sínum, fái
minni hljómgrunn en áð-ur.
ANDÚÐ Á HERFORINGJUM
Margir þekktir þingmenn eru
eindregnir andstæðingar igagn-
flaugakerfisins, þeirra á meðal
báðir leiðtogar demókrata í öld-
ungadeMdinni, Mike Mansfield
og Edward Kennedy, en á hinn
•bóginn eru formenn þeirra
nefnda í báðum deildum þings-
ins, sem fjalla um málið, hlynnt-
ir ákvörðun forsetans. Umræð-
urnar um málið á þingi verða
harðar, og það sem gerir aðstöðu
Nixonsf erfiða er, að andstæðing-
ar hans, sem er að finna í báðum
flokkum og eru yfirleitt hófsam-
ir, halda því fram, að því fé, sem
rennur til eldflaugavarna, yrði
betur varið til innanlandsmála.
Þar við bætist, að í báðum
deildum þingsins hefur traust
þingmanna á varnarmálaráðu-
neytinu og yfirmönnum herafl-
ans beðið mikinn hekki vegna
Víetnam-styrjaldarinnar. Áður
en Nixon skýrði frá ákvörðun
sinni gerðist sá einstæði atburð-
•ur, áð öldungadeildin neitaðl í
fyrsta skipti á gíðari tímum að
taka miark á ti'Högum varnar-
málaráðuneytisins og hermála-
nefndarinnar. Greinilegt er, að
Víetnam-stríðið hefur leitt til
þess að þingmenn telja að þing-
inu sé ekki nógu mikil virðing
sýnd og skoðanir þess virtar að
vettugi. Þetta sést meðal annars
á því, að utanríkismálanefnd öld-
ungadeildarinnar hefur sam-
þykkt ályktun, þar sem skorað
er á stjórnina að takast ekkf á
herðar neinar skuldbindingar er-
lendis án samþykkis þingsins.
Þannig bendir ýmislegt tii þess,
að samvinna Nixons og þingsins
geti orðið erfið í framtíðinni, en
hér er fyrst og fremst um að
ræða hreyfingu, sem miðar að
þvi að auka áhrif þingsins, frem-
ur en andstöðu gegn gagnflauga-
kerfinu, þótt þetta tvennt fari
að mörgu leytf saman.
Fæddur 3. október 1902
Dáinn 26. febrúar 1969
FRÁ Dómkirkjunni í Reykjavík
var 6. marz sl. gerð útför Matt-
híasar Ásgeirssonar, garðyrkju-
manns, sem andaðist 26. febrúar
sl. í Landakotsspítala eftir erf-
iða sjúkdórmslegu.
Með nokkrum orðum vil ég
minnast Matthíasar, frænda
míns, sem ég hafði góð kynni af
allt frá barnsárum.
Foreldrar hans voru Ásgeir
Eyþórsson, verzlunarmaður í
Reykjavík og Jensína Björg
Matthíasdóttir, kona hans.
Ásgeir var sonur Eyþórs Fel-
ixionar kaupmanns í Reykjavík
og Vesturlandipósts, Sveinssonar
bónda á Neðri-Brunná í Saurbæ
í Dalasýslu, Sveinssonar bónda
að Galtarnesi í Víðidal, Jónsson-
ar, bónda að Lækjamóti í Víði-
dal, tvinnara við Innréttingarnar
og fyrsta næturvarðar í Reykja-
vík. Sveinn í Galtarnesi var
óskilgetinn og var móðir hans
Guðrún Þorkelsdóttir, og rakti
hún ætt sína til Jóns bónda á
Söndum í Miðfirði, sem Rauða-
brotaætt er kennd við, en hann
var jafnan nefndur Jón rauð-
broti.
Kona Eyþórs Felixsonar og
móðir Ásgeirs, var Kristín dóttir
séra Gríms Pálssonar prasts á
Helgafelli, Magnússonar prests í
Stóradal og á Ofanleiti í Vest-
mannaeyjum, en móðir Gríms
var Guðrún ljósmóðir, dóttir
séra Hálfdáns Gíslasonar prests
á Eyvindarfhólum undir Eyja-
fjöllum og Margrétar Jónsdóttur,
merkiskonu, dóttur Jóns Þor-
steinssonar sýslumanns í Skafta-
fellssýelu.
Kona Gríms prests var Þórunn,
dóttir séra Ásgríms Vigfússonar
prests á Laugarbrekku, en kona
hans var Sigríður, dóttir séra
Ásgeirs Jónssonar prests á Stað
í Steingrímsfirði Pálseonar
prests á Stað.
Jensína Björg, móðir Matthías-
ar, var dóttir Mattlhíasar Markús
sonar smiðs og verzlunarmanns
í Vestmnneyjum og í Holti í
Reykjvík, en kona hans var Sol-
veig Ijósmóðir, dóttir séra Páls
Jónssonar prests á Kirkjubæ í
Vestmannaeyjum Eyjólfesonar
verzlunarmanns í Vestmannaeyj
um. En kona Jóns ríka var Hólm
fríður, dóttir séra Benedikts
Jónssonar prests á Ofanleiti í
Vestmannaeyjum Vigtfúsisonar
prests í Sólheimum. Solveig ljós-
móðir sinnti læknisstörfum í
Vestmannaeyjum, þegar þar var
læknislaust, sem iðjulega bar
við, og þá laun fyrir úr ríkis-
sjóði.
Faðir Mattthíasar smiðs í
Holti var séra Markús Þórðar-
son prestur í Álftamýri í Arnar-
firði Ólafssonar stúdents, bónda
í Vigur, Jónssonar lögréttumanns
á Eyri í Seyðisfirði við Djúp.
Ólafur átti margt barna og varð
mjög kynsæll. Móðir séra Mark-
úsar var Valgerður dóttir séra
Markúsar prests í Flatey, Snæ-
bjarnarsonar, Pálssonar Torfa-
sonar sýslumanns að Núpi í Dýra
firði. Kona Mála-Snæbjarnar
var Kristín, dóttir Magnúsar
digra í Vigur, Jónssonar prests í
Vatnsfirði Arasonar sýslumanns
í Ögri Magnússonar prúða. Allt
eru þetta kunnar ættir og merk-
ar.
Á fyrri árum bar fundum okk-
ar Matthíasar sjaldan saman,
enda áttum við aldrei heima á
sömu slóðum. En mér eru minn-
isstæðir samfundir okkar haust-
ið 1916 austur á Eskifirði. Ég
hafði róið frá Karlsskála um
sumarið hjá Árna frá Útstekk.
Ég beið nokkra daga ferðar
heimleiðis inni á Eskifirði og
var til húea hjá Páli Bóassyni.
Einn daginn varð mér reikað um
kauptúnið. Sá ég þá unglinga,
sem mér sýndist ekki betur en
væru Matthías og Kormákur,
bróðir hans, en ég hafði ekki
séð þá síðan 1911. Það sumar
áttu foreldrar mínir heima í
Reykjavík, og var þá að sjálf-
sögðu samgangur milli fjöl-
skyldna okkar. Móðir mín var
•systir Ásgeirs, föður Matthíasar.
Ég gaf mig á ta’l við piltana og
reyndist tilgáta mín rétt. Við
Matthías vorum þá á fjórtánda
ári, en Kormákur ári yngri.
Þeir höfðu verið á Skriðuklaustri
um sumarið og hafði Halldór
Benediktsson, húsbóndi þeirra,
sagt þeim að leita gistingar hjá
kaupmönnunum Jóni Arensen og
og Friðgeir Hallgrímssyni. Matt-
hías fór til Jóns, og stóð ekki á
því að húsa hann, en Kormákur
fékkst ekki til þess að fara tU
Friðgeirs, og fékk ég þá leyfi
til að láta hann sofa hér mér.
Héldum við síðan hópinn og fór
vel á með okkur. íslandið kom
þá daga og tókum við okkur far
með því, en áður en haldið var
suður á bóginn var fyrst farið til
Norðfjarðar og Seyðisfjarðar, og
legið eina nótt á hvorum stað,
svo að ferðalagið varð lengra en
við höfðum gert okkur grein fyr-
ir.
Veturinn 1919-1920 skutu þeir
bræður skjólshúsi yfir mig, eina
veturinn, sem ég var í Mennta-
skólanum. Hofðu þeir herbergi
á Skólavörðustig 25, en foreldrar
þeirra bjuggu þá á Skólavörðu-
stig 17, í lítilli risíbúð. Kom ég
þann vetur oft til Ásgeirs og
Jensínu. Það var gott að koma.
Jensína var einihver svipmesta
og tígulegasta kona, sem ég
minnist að hafa séð, og svo hlý-
leg, að maður fann að maður
var alltaf velkominn. Jensína
var margt til lista lagt, og lík-
iega er hún einhver fyrsta kona
á íslandi, sem málaði með olíu-
litum. Nokkur æskuverk hennar
eru varðveitt og furðar mann,
hve litameðferðin er skemmtileg.
Um þessar mundir veiktist
Matthías af berklum og átti hann
lengi í þeim veikindum og raun-
ar alla ævi. En nokkur bata
fékk hann og upp úr því stund-
aði hann nám í Samvinnuskól-
anum. Síðar fór hann ti!l Dan-
merkur og var þar um eins árs
skeið í garðyrkjuskóla. Eftir það
vann hann lengst við garðyrkju-
störf í Reykjavík, annaðist skrúð
garða í einkaeign, og fórst það
vel úr hendi, sakir þess að hann
var smekkmaður. Um eitt skeið
var hann garðyrkjuráðunautur
Rey kj a víkurborgar.
Ekki alls fyrir löngu leitaði
Matthías sér lækninga til Banda-
ríkja, og fékk þar góða lækn-
ingu á fótarmeini, sem lerjgi
hafði þjáð hann. Þá heimsótti
hann bræður sína, Árna og Kor-
mák, sem lengi höfðu átt heima
í Boston.
Á árunum eftir 1930 var Matt-
hías iðulega hjá okkur hjónum
í Vestmannaeyjum, eina til tvær
vikur að haustlagi. Þá urðu néin-
ari kynni okkar. Þá komst ég að
raun um hversu barngóður hann
var og laginn að hæna að sér
börn. Fór hann iðulega göngu-
ferðir með syni okkar Rögnu og
undu þeir sér vel í fylgd með
honum. Um sivipað leyti var hann
oft hjá Kristni, bróður mínum,
á Norðfirði og var með þeim
góð vinátta og fjölskyldu hans
Matthías var greindur maður
og hafði áhuga fyrir öllum lands
málum og fylgdist vel með
þeim þeim.
Hann kvæntist árið 1963 Rósu
Bjarnadóttur verzlunarstjóra.
Hún bjó honum fagurt heimili
og var honum góð og hugulsöm
eiginkona. Á síðari árum hrakaði
heilsu hans, enda hafði hann
aldrei gengið heill tiil skógar.
Þessi fáu orð áttu ekki að
verða nein æviminning, heldur
aðeins ti'I þess gerð, að minnast
gamalla samverustunda og rifja
upp hverjir að honum stóðu. Það
er mikil þrekraun að standa af
sér langvarandi veikindi, og sýn
ir það hvern mann Matthías
hafði að geyma, hversu honum
tókst það.
Jóhann Gunnar Ólafsson.
Er gamlir fjötrar falla
og Fögruheimar kalla
f. 10/5. ’42 — fórst með
m.b. Dagnýju 7/3. ’69.
Kveðjur frá tengdaforelðrum
. og eiginkonu.
„Aldrei er svo bjart yfir
öðlinigsmanni,
að eigi geiti syrt eins
sviplega og nú.
Og aldrei er svo svart
yfir sorgarranni,
að eigi geti birt fyrir
eilífa trú.“
(Matth. Jooh.)
ENGAR ljóðlínur vitum við bet-
ur tilheyrandi hinu skyndilega
fráfalli ástvinar okkar, sem við
•minnumst í dag. Sannarlega var
hann állt í senn, bjaritur, fagur
og öðlingsmaður í orðsins fyllstu
merkingu. Og engan veginn
megnum við að rísa undir svo
þungum raunum, ef við ættum
akki þá trú að bæði líf og dauði
sé í guðs hendi og hafi sinn til-
gang. Gunnar Þorbergur Þórðar-
son fæddist í Hergilsey á Breiða
firði 10/5. ’42, næstyngstur 16
barna þeirra hjónanna Þor-
bjargar Sigurðardóttur og Þórð-
ar Benjamínssonar, mikils sóma-
og ágætisfólks. Dóttur okkar
Guðbjörgu kvæntist hann 25.
desember 1961, og eiga þau þrjú
börn, 7 ára, 3ja ára og eins árs.
Gunnar var Okkur sem sannur
og ástríkur sonur, sem vildi ævin
lega allan vanda leysa, ef með
þurfti.
Þótt aðalstarf hans væri sjó-
mennskan, var hann slíkur haig-
leiksmaður að af bar, og svo að
segja jafnvígur á öll störf. Til
hans var alltaf gott að leita, því
að hjálpfýsi bans var viðbrugð-
þá fellur mörgum ver.
Að lokum okkur alla
til andans furðuihalla
hið æðsta lögmál ber.
Þér varð ei frestur fenginn
þín för lá beint í strenginn.
En föst var lund og hljóð.
Þú vissir vel að enginn
sem virðist héðan genginn
er vikinn iífs af slóð.
Þú undir dauðadómi
og Drottins hlýddir rómi.
— Þá dáði ég þinn kjark.
Hinn dýpsti dýrðarljómi
hann dylst í hverju blómi
þótt dauðans beri mark.
En hér ég vöku vaki
og vona að engan saki
þótt vitni ég í trú:
Ég sé að sortans baki
í svip — í andartaki
hvar sál þín dvelur nú.
Um stund þú hvílist hljóður
við hjarta bliðrar móður
sem hverja bæn þér gaf.
Og hann er hreinn og góður
sá hugans duldi gróður
sem hretið lifði af.
Hvað varði grös þín grandi
er gekk hinn mikli vandi
um götu dauðlegs manns?
Það senn mun sjá þinn andi
— Hans sól yfir nýju landi
á sumri kæhleikans.
Úlfur Ragnarsson.
ið. Nú að leiðarlokum, færum
við tengdaforeldrar og allt hans
venzlafólk honum hjartans
þakkir fyrir allt, sem hann var
okkur á þessari alltof stuttu
samleið.
Eiginkona hans og börnin hafa
þó mest að þakka fyrir yndis-
legu hamingjuríku árin, sem urðu
svo sorglega fá.
En það er svo miklu hægt að
fá áorkað á stuttri ævi þegar
góðvild og göfugmennska ráða
ríkjum.
Þótt sorg og söknuður sé nú
sár þegar horft er fram, er samt
dásamlegt að líta til baka til þess
fagra vegarspotta sem genginn
er.
Margar sjómannsikonur eiga
nú um sárt að binda, þær einar
vita hvernig það var á efans- og
andvökunótt þegar ástin, vonin
og þráin hvísluðu: „Hann kemur
— en hræðslan kvað nei“.
F. G.
Stúlka óskast
til afgreiðslustarfa nú þegar. — Uppl. á Mat-
stofu Austurbæjar Laugavegi 116, sími 10312.
Röskur sendisveinn
óskast strax á skrifstofu okkar.
H/f Ölgerðin Egill Skallagrímsson.
Gunnar Þorbergur
Þórðarson — Minning