Morgunblaðið - 25.10.1969, Qupperneq 29

MORGUNBLAÐIÐ, LAUOAHDAOUK 25. OKTOBBH 1«8B
29
(utvarp)
• laugardagur i
25. október
Fyrsti vetrardagur.
7.00 Morgrunútvarp
VeSurfregnir. Tónleikar. 7.30
Fréttir. Tónleikar. 7.55 Bæn. 8.00
Tónleikar. 8.30 Fréttir og veður-
fregnir. Tónleikar. 8.55 Frétta-
ágrip og útdráttur úr forustu
greinum dagblaðanna. 9.15 Morg
unstund bamanna: Ingibjörg
Jónsdóttir segir sögu sína af
„Hörpudiskinum, sem ekki vildi
spila á hörpu“ (6). 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar. 10.05 Fréttir.
10.10 Veðurfregnir. 10.25 Þetta
vil ég heyra. Guðmunda Elías-
dóttir söngkona velur sér hljóm-
plötur. 11.25 Harmonikulög.
12.00 Hádegisútvarp
Dagskráin. TónJeikar. Tilkynn-
ingar. 12.25 Fréttir og veður-
fregnir. Tilkynningar.
13.00 Óskalög sjúklinga
Kristín Sveinbjörnsdóttir kynnir.
14.40 Háskólahátiðin 1969: Útvarp
frá Háskólabíói
Háskólarektor, Magnús Már Lár-
usson prófessor, flytur ræðu og
ávarpar nýstúdenta. — Stúdenta-
kórinn syngur.
15.30 Á mörkum sumars og vetrar
íslenzkir einsöngvarar og hljóð-
færaleikarar flytja aiþýðulög.
16.15 Veðurfregnir
Á nótum æskunnar
Dóra Ingvadóttir og Pétur Stein-
grímsson kynna nýjustu dægur-
lögin.
17.00 Fréttir
Lög leikin á gítar og mandólin
17.30 Á norðursióðum
Þættir um Vilhjálm Stefánsson
landkönnuð og ferðir hans.
17.55 Söngvar i léttum tón
Ray Conniff kórinn syngur sívin
sæl lög og The Swingle-Singers
syngja lög eftir Mozart.
18.20 Tilkynningar
18.45 Veðurfregnir
Dagskrá kvöldsins.
19.00 Fréttir
Tilkynningar.
19.30 Daglegt lif
Árni Gunnarsson og Valdimar Jó
hannesson stjórna þættinum.
20.00 Vetrarvaka
a. Rímnadansar eftir Jón T.eifs
Sinfóníuhljómsveit íslands
leikur, Páll P. Pálsson stj.
b. Hugleiðing við missiraskiptin
Séra Jón Auðuns dómprófast-
ur flytur.
c. Kórsöngur: Kammcrkórinn
syngur islenzk lög
Söngstjóri: Ruth Magnússon.
1: „Kominn er veturinn" eftir
Helga Pálsson
2: „Er haustið ýfir sævarsvið"
eftir Pál ísólfsson
3: „Vinaspegill" ísl. þjóðlag í úts.
Róberts A. Ottósonar
4: „Óhræsið" eftir Björgvin Guð-
mundsson
5: „Seint á fætur sólin fer“ eftir
Salómon He iða-r
6: „Hrafninn flýgur um aftan-
inn“ ísl. þjóðlag í úts. Sigfús-
ar Einarssonar
7: „Nú þagna lóuljóðin" eftir ís-
ólf Pálsson
8: „Brátt mun birtan dofna" eft-
ir Sigfús Einarsson
9: „Allt fram streymir enda-
laust“ eftir Sigfús Einarsson.
20.45 „Hratt flýgur stund“
Jónas Jónasson stjórnar þætti i
útvarpssal.
Spurningakeppni, gamanþættir, al
mennur söngur gesta og hlust-
enda.
Heiðursgestur þáttarins: Guðrún
Á. Símonar óperusöngkona.
22.00 Fréttlr
22.15 Veðurfregnir
Dansskemmtun útvarpsins i vetr
arbyrjun
Meðal danslagaflutnings af plöt-
um verður úrval islenzkra dans-
laga frá 1961, og ennfremur syng
ur Ragnar Bjarnason með hljóm-
sveit sinni í hálfa klukkustund.
(01.00 Veðurfregnir fná Veður-
stofunni).
02.00 Dagskrárlok
(sjlnvarp)
♦ laugardagur ♦
25. október
16.00 Endurtekið efni:
Réttardagur i Árnesþingi
Sjónvarpið lét geia þessa mynd
í haust
Kvikmymdun Ernst Kettler.
Áður sýnt 1. október 1969.
16.20 „Eitt rif úr mannsins siðu ..."
Spænskur skemmtiþáttur.
Áður sýnt 26. desember 1968.
17.00 Þýzka i sjónvarpi
3. kennslustund endurtekin.
4. keimslustund frumflutt.
Leiðbeinandi Baldur Inigólfsson.
17.40 Skemmdir i fiski
Tvær myndir, sem á gamansam-
an og greinargóðan hátt sýna ým
is afbrigði fiskskemmda, orsak-
ir þeirra og ráð við þeim.
Þýðandi og þulur Óskar Ingi-
marsson.
18.00 fþróttir
Meðal annars viðureign Aston
Villa og Birmingham City í ann
arri deild ensku knattspyrnunn-
ar.
20.00 Fréttir
20.25 Disa
Eyðimerkurgangan.
20.50 Þeir glaðværu giúntar
Dagskrá um Gunnar Wenner-
berg og sænsku stúdentasöngv-
ana, glúntana. Séra Garðar Þor-
steinsson flytur inngangsorð og
skýringar.
(Nordvision — finnska sjón-
varpið)
21.35 Armur laganna
(Ouai des Orfévres)
Frönsk kvikmynd gerð árið 1947
af H.C. Clouzot.
Aðalhlutverk: Louis Jouvet, Sim
one Renant, Bernhard Blier og
Suzy De Lair.
Lögreglan rannsakar morð á iU
menni nokkru. örlög ungra
hjóna ráðast af því, hvort upp
kemst um morðið.
23.30 Dagskrárlok.
- BOLUNGAVÍK
Framhald af bls. 25
ir trjábol (þ.e. tré án rótar og
gireina) og endingunmi -unig.ur,
en það er laamei.ginlegt öil'Uim orð
um með þessari endimigu, að þa-u
eru einistalklingsheiti og kk-orð.
Verður því að álykta að orðið
bokungur sé einnig eiinstaiklkigs-
eða 'hlu'tar-hei'ti en ekki safn-
heiiti.
í víkunum er báru nafnið Bol
ungavík, höfðu um aldaraðir
hrannazt upp stór rekatré áður
en landnámsTnenn komu til sög-
urmar. Hefur þeim vafalaust vax
ið þessi reki í augum og þvi gefið
víkunum nafn eftir vegsummerkj
um og valið heitíð Bolungavík,
þ.e. vík hinna stóru trjábola.
Merking orðsins hefur svo smám
saman gleymzt öllum almenn-
ingi, en efalaust hafa margir bú-
endur staðanna og næstu ná-
grannar jafnan kunnað skil á
orðinu.
Ef þetta reynist rétt a*hugað
og í ljós kemur að S. Bl. og það
einvalalið, er með honum vann
að samningu orðabÓKarinnar,
'hafa misskHið merkingu orðsins
bolungur, er þá goðgá að gera
rá'ð fyrir að sá möguleiki sé fyrix
hendi, að ritvUla eða misskiln-
ingur hafi einhversstaðar, á
langri leið afskrifta, slæðst inn í
Landnámu?
Getur orð, ranglega ritað, eða
ritað í ósamræmi við málfræði-
legar reglur, hlotið hefð, ef rit-
villan stendur nægilega lengi ó-
leiðrétt eða mótmælt? Er rétt að
víðíhalda viUu og misskilningi í
þessum fræðum, aðeins af þeirri
ástæðu, að þau eru okkur kær
og að þeim hafa unnið ágætir
menn, mikilhæfir og mikiis metn
ir? Þesssar og þvUíkar spurning-
ar sækja að mér þegar ég sé eða
heyri: Bolungarvík. Er ekki
mikill sannleikur fólginn í mál-
tækinu: „ÖUum getur yfirsézt"?
Gerði ekki jafnvel Ari ÞorgiLson
ráð fyrir að eitthvað kynni að
vera missagt í sínum fræðum?
Ásgeir Jakobsson á þakkir skil
ið fyrir að hefja umræður um
þetta mál og vænti ég þess, að
það verði til lykta leitt að beztu
manna yfirsýn, svo að sá iglund-
roði, er lengi hefur ríkt um rit-
hátt margnefndra staða, megi
víkja. Ég vil svo ljúka þessum
hugleiðingum með orðum Ara:
„En hvatki, er missagt er í fræð-
um þessum, þá er skylt að hafa
það heldur, er sannara reynist".
Ólafur Magnússon.
PS. Framanrituð grein er skrif
uð sumarið 1966 í tilefni af rit-
gerð Ásgeirs Jakobssonar. Birtist
hún nú með smávegis orðalags-
breytingum vegna breyttra að-
stæðna. Astæðan til birtingar
hennar nú er meðfram sú, að
máil þetta er nú aftur á dagskrá,
þareð Baldur Jónsson lektor tók
það til meðferðar í þættinum
Daglegu máli í Útvarpinu 31. f.m.
Taldi hann öU rök hníga að því,
að rétt væri að rita Boiungavík.
Rökin fyrir r-innskotinu væru
helzt þau, að það væri svo í
Landnámu og fleiri fornum rit-
um. En til að réttlæta þann rit-
hátt yrði að mynda nýtt kvk-orð
„bolung“ og hefði raunar verið
gert síðustu árin. — Það er oft
svo, að ein villan býður annariri
heim. — En ég undraðiet nokkuð
ályktun Baldurs í málalokum
hans, þá, að hann, af gömlum
vana, kynni því ekki illa að ri'ta
nafnið me'ð erri. Það stangaðist
vissulega á við alla hans máls-
meðferð og mikla og ágæta fróð-
leik. Ef „undirstaðan rétt er fund
in“ finnst mér ekki vafamál að
á henni bera að byggja. í því efni
aðhyllist ég frekar hin góðu ráð
Ara fróða, að hafa heldur það,
er sannara reynist.
Vera má, að í máli þessu séu
einhver sjónairmið, sem ég ekki
eygi, en þau skýrast þá væntan-
lega vi'ð frekari umræður fróðra
manna, og sérfróðra.
Ó. M.
Steypustöðin
TS: 41480-41481
VERK
PPIÐ I DAG
TIL KLUKKAN 4
Höfum fengið sendingu af glœsilegum
ítölskum borðlömpum úr Alabastur
Londsins mestn lompnúrvnl
LJÓS & ORKA
Suðurlandsbraut 12
sími 84488
Smurðsbrauðsstofan
B3ÖRNINN
Njálsgötu 49 - Sími: 15105
verður haldinn þriðjudaginn 20. október 1969 kl. 8.30 e.h.
í Góðtemplarahúsinu Suðurgötu 7, Hafnarfirði.
Dagskré:
1. Félagsmál.
2. Um starfsmat, Gunnar Guttormsson.
3. önnur mát.
Mætið vel og stundvíslega.
Stjóm
Félags jámiðnðarmanna.
Allt-í-citt
hcimilistrygging
á hvert
bindindisheimili!
ÁBYRGÐ h.f. býður bindindisfólki ódýra heimilistryggingu.
Fjölbreytta tryggingu fyrir alla fjölskylduna.
Brunatrygging, vatnstjónstrygging, þjófnaðartrygging,
ábyrgðartrygging, slysaörorkutrygging o. fl. tryggingar,
allt í einu skírteini.
ÁBYRGÐ h.f. tryggir aðeins bindindismenn.
Þess vegna fá þeir ódýrari tryggingar hjá ÁBYRGO.
Það borgar sig að lifa í bindindi.
ÁBYRGÐP
TRYGGINGAFÉLAG FYRIR BINDINDISMENN
Skúlagötu 63 - Reykjavík - Símar: 17455 - 17947