Morgunblaðið - 24.02.1970, Blaðsíða 3

MOROU'NBJLAÐIÐ, ÞRIÐJUI>A)&UR 24. FEBRÚAR 1970
3
Innrásarlið frá N-Vietnam
hertók Krukkusléttu í Laos
LAOS hefur lítið verið í frétt
um undanfarin ár, eða frá
því að samkomulag náðist á
alþjóðaráðstefnu í Genf í júlí
1962 um að landið skyldi
framvegis vera hlutlaust, og
að allar erlendar hersveitir,
sem í landinu voru, skyldu
fluttar þaðan. Ráðstefnu þessa
í Genf sóttu fulltrúar 14
ríkja, sem áttu hagsmuna að
gæta í Suðaustur-Asíu, þeirra
á meðal fulltrúar Bandarikj-
anna, Kina og Norður-Viet-
nam. Var ákvöröunin um
framtiðar hlutleysi Laos sam
þykkt með atkvæðum allra
fundarmanna.
í yfirlýsingu fulltrúanna á
Genfarráðstefnunni segir í
fyrstu grein að þeir lýsi því
yfir að viðkomandi ríki muni
virða vilja ríkisstjórna.r og
þjóðar konungsríkisins Laos.
Þó heita fundarmenn því fyr-
ir hönd ríkisstjórna sinna að
þær muni á allan hátt virða
og viðurkenna fullveldi, sjálf
stæði, hlutleysi og einingu
Laos. Þá muni viðkomandi
stjórnir ekkert gera, sem
stuðlað geti að ófriði í Laos,
og engin afskipti hafa af inn-
aniríkismálum landsins.
Þótt ráðstefnan í Genf hafi
átt að leysa vanda Laos-búa
og koma á friði í landinu eft-
ir margra ára baráttu, fór
öðru vísi en ætlað var. Um
Laos liggur svonefnd Ho Chi
Minh braut, og um þá braut
hafa Norður-Vietnamar um
margra ára skeið flutt her-
sveitir sínar til suðurhluta
Suður-Vietnam. Þá er einnig
talið að Bandaríkjamenn hafi
öll þessi ár haft í Laos nokk-
ur hundruð sérfræðinga til að
aðstoða stjórn Souvanna
Phouma forsætisráðherra og
þjálfa stjómarherinn.
Um langt skeið hafa komm
únistar verið all öflugir í La-
os, og hafa samtök þeirra,
Pathet Lao, jafnan haldið
uppi skæruhernaði gegn
stjórninni. Hafa þeir notið
til þess stuðnings frá Norður-
Vietnam, og er álitið að í dag
séu í Laos um 40-50 þúsund
hermenn frá Norður-Vietnam.
Oftast hafa áfiökin milli
feommúnista og rífeisstjómar
Laos orðið á svonefndri
Krukkusléttu í norð-austur
héruðum landsins, og í fyrra-
haust fiókst stjórnarhernum
loks að Ieggja sléttuna undir
sig. Voru það hersveitir und-
ir stjórn Vang Pao hershöfð-
ingja, sem hröktu kommún-
ista burt frá Krukkusléttu.
„TÍGRISDÝRIÐ"
Skömmu eftir töku Krukku
sléttu var efnt til fagnaðar í
kínverska sendiráðinu í Vien
únista hófst ákvað ríkisstjórn
in að flytja íbúana á brott,
og voru notaðar til þess banda
rískar flutningafluevélar af
gerðinni C-130, sem stjórnin
fékk að láni frá flugstöð
Bandaríkjanna á Okinawa.
Sóknarherinn var vel vopn
um búinn. Hermennirnir báru
sovézkcir hríðskotábyssur og
höfðu meðferðis fallbyssur,
sprengjuvörpur og eldflaugar.
Einnig virtust þeir hafa nóg
af flutningabifreiðum auk
skriðdreka og flugvéla.
Til varna voru um 10 þús-
und hermenn stjórnarinnar,
flestir af Meo-ættflokknum,
en ættflokkur þessi býr á há
sléttunni við Krukkusléttu.
Þetta em lágvaxnir menn, en
þykja hraustir hermenn þótt
þeir séu gefnari fyrir að sitja
heima og . stunda akuryrkju
en halda á brott í hernað.
Þótt þeir berðust hreystilega,
réðu þeir ekki við ofureflið,
og á laugardag var því lýst
yfir í Vientiane að Krukku-
slétta væri fallin.
BROTÁGENFAR-
SAMNINGNUM
Á fimmtudag í fyrri viku
átti Souvanna Phouma forsæt
isráðlherra fund með frétta-
mönnum í Vientiane, og
skýrði frá sókninni á Krukku
sléttu. Var hann þá vongóð-
ur um að stjórnarhernum
tækist að tefja framsókn
kommúnista þac til regntím-
inn hefst um mána.ðamótin
maí, júní, Höfðu þá 15 her-
stöðvar stjórnarinnar á
Krukkusléttu fallið í hendur
kommúnista, en í stöðvum
þessum voru um 2.500 stjórn
arhermenn til varnar. Gat for
sætisráðherrann ekki um ör-
lög þeirra.
Souvanna Phouma sagði að
stjórnarherinn skorti vopn,
og óskaði eftir því að Banda
rikjastjórn fjölgaði vopna-
sendingum til landsins. Að-
spurður neitaði hann því al-
gjörlega að bandarískir her-
menn tækju þátt í vörnum
landsins, en ekki neitaði hann
þó að bandarískar sprengju-
þotur hefðu gert loftárásir á
stöðvar kommúnista. Hins
vegar sagði forsætisráðherr-
ann að þvert ofan í samning-
ana í Genf frá 1962 hefði
stjórn Norður-Vietnam 50
Framliald á bls. 13
Souvanna Phouma.
tiane, höfuðborg Laos. Þar
var mættur einn af leiðtogum
Pathet Lao, Soth Pethrasy að
nafni. Varð honium þá að
orði: „Þetta er slaernt. Að
hafa hermenn Vang Paos á
Krukkusléttu er eins og að
leggja hráan kjötbita við
kjaft tígrisdýrs. Við náum
henni á ný, og þá býð ég upp
á kampavín."
Tígrisdýrið hefur etið kjöt
bitann. Kommúnistar náðu
Krukkusléttu fyrir helgina
eftir tíu daga lótlausa sókn,
og talið er að um 20 þúsund
Norður-Vietnamar hafi tekið
þátt í hernaðaraðgerðunum
þar.
Sókn kommúnista á Krukku
sléttu hófst 12. febrúar, og
miðaði þeim vel áfram. Slétt
an er um 80 kilómetra breið
og 40 kílómetra löng, og um
hana liggja umferðaræðar til
allra landslhluta. Þarna er
fjöldi smá þorpa, og þar
bjuggu um 15 þúsund manns.
Skömmu eftir að sókn komm
Aðeins
ER NÓGU GOTT FYRIR
YÐUR
Kaup allt að 10.000 — 1000 út 1000 á mánuði
Kaup allt að 20.000 — 2000 út 1000 á mánuði
Kaup allt að 30 000 — 3000 út 1500 á mánuði
Kaup allt að 40.000 — 4000 út 2000 á mánuði
Kaup allt að 50.000 — 6000 út 2000 á mánuði
Kaup allt að 60.000 — 8000 út 2500 á mánuði
Kaup þar yfir, 20% út, afgangur á 20 mánuðum.

TT
r>c*
,UI! i
i i
Simi-22900 Laugaveg 26
STAKSTEINAR
Að upphefja
menn
Vinsældir Geirs Hallgrímsson-
ar, borgarstjóra, fara geysilega í
taugamar á Framsóknarmönnum,
ef marka skal heilsíðugrein, sem
ritstjóri Timans skrifar um þetta
efni sl. sunnudag. Hann heldnr
því fram, að vinsældir borgar-
stjóra byggist á áróðri, en neit-
ar að viðurkenna mannkostina.
Nú er það rétt, að þeir, sem í
miklum áhrifastöðum eru, njóta
annað hvort trausts eða þeim er
vantreyst. Um þá er sem sagt
mikið rætt manna á meðal eins
og vera ber. En áróður blaða hef-
ur í þessu efni mjög takmarkaða
þýðingu. Þannig er rétt að minna
á það, að engum manni hefur
meira verið hælt að undanfömu
en formanni Framsóknarflokks-
ins, sem sýknt og heilagt er á
síðum Tímans reynt að gera að
stjórnmálaforingja, sem fólkið
meti og taki tillit til. Þótt sjálf-
sagt sé það rétt, að formaður
Framsóknarflokksins sé hæfi-
leikamestur þingmanna Fram-
sóknarflokksins, þá hefur gjör-
samlega mistekizt að fá fólkið til
að trúa lofsyrðum Framsóknar-
blaðsins um þennan foringja.
Sannleikurinn er sá, að það era
persónumar sjálfar og mann-
kostir þeirra, sem annað hvort
gera þær vinsælar eða óvinsælar
í stjórnmálastörfum. Enda fær
enginn maður villt á sér heim-
ildir hér í fámenninu, þótt því
kunni að vera á annan veg farið
meðal milljónaþjóða. Reykvík-
ingar þekkja Geir Hallgrímssotn,
bæði af persónulegum kynnum
og öllum þeim margháttuðu
störfum, sem hann hefur unnið á
þágu borgarinnar og borgarmál-
efna, og það er á grundvelli stað-
reyndanna, sem þeir leggja sitt
mat á borgarstjóra, það mat, sem
mest fer í taugamar á andstæð-
ingunum.
Að nefna þrjá
eða f jóra
Ritstjóri Tímans lætur að því
liggja, að fjölmargir menn væm
jafn hæfir til að sinna borgar-
stjórastörfum og núverandi borg-
arstjóri. Sem betur fer er það
rétt, að Íslendingar eiga á að
skipa mörgum hæfileikamönn-
um. Sjálfstæðismenn töldu og
telja Geir Hallgrímsson bezt til
þess fallinn að vera borgarstjóri
í Reykjavík eins og nú háttar.
En ritstjóri Tímans telur fjöl-
marga aðra ekki síður til þess
fallna. Væntanlega telur hann
einhverja þeirra manna, sem
hann á við, vera flokksmenn
sína, því að naumast mun hann
álíta Framsóknarmenn almenmt
miklu hæfileikaminni menn en
þá, sem skipa aðra flokka. En að
gefnu tilefni er ekki úr vegi að
spyrja ritstjóra Timans að því,
og biðja hann um að svara þvi
umbúðalaust, hverjir þessir
menn séu, sem hann treysitir svo
vel til að sinna þessu mikilvæga
hlutverki í þágu Reykjavíkur-
borgar. Ætti ekki að vera- ofætl-
un að biðja hann að nefna svo
sem eins og þrjá til fjóra Fram-
sóknarmenn, sem hann bezt
treystir til að sinna þessu starfi,
úr því að hann þekkir mikið af
slíkum mönnum. Raunar eiga
kjésendur heimtingu á að fá að
vita nöfn þessara huldumanna.
Kaupió fyrir
söluskattshækkun
BÚKA
MARKADURINN