Morgunblaðið - 26.02.1970, Blaðsíða 12

12
MORG-UNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1070
Fiskað fyrir Lenin
ÞANN 26. febr. n. k. ætla
togarar BÚR a?ð veiða 40
pofca af fcarfa í hali í mirni-
ingu hins ástsæla leiðtoga,
Maginúsiar Kjartanssonar,
sem fæddist þenmiain dag.
Um fcvöldið ætla þeir allir að
koma imn með tvöfalt full-
fermi.....
Frétt frá Sovét-íslandi.
★
með varúð, en það er þeirra
miál en efcki mitt.
Það athiuigist að grei.mn í
Vodnity Transport er skrifuð
fyrir 7. nóv. sl., en þá lýkur
ársveiðinini.
Svevryba (fiskiflotimm á Mur-
mamsk og Ardhiangelsisvæðinu).
Milli 35 og 40 stórir verk-
smiðjutagarar hafa verið þama
að veiðum og aflalð sérlega vel
í Barentsíhafiinu. Þar hiefur verk-
smiðjutogarinin Serafimovieh
fenigið 25—35 tomnia daigafla og
Golfstrim laiuik skuni ártsivei'ði-
áætlun þanu 5. október og það
hiefur Geyzer gert líkia, en ha:ns
veiði hafði verið áætíuð 3.250
tonn, em hanm ætlar að bregða
sér út og bæta við siig 450—500
tonmium fyrir 7. n/óvember og
það er allt útlit fyrir að þa'ð
tafcilst, því slfcipið aflar nú 35—40
tonin á diaig og viminur úr þeim
afla. (Reynidar sibenidur nú í FNI
72—75 cwt., en það vamtar vafa-
lauist 0 fyrir aftain).
Lun frá Archamigiels landaði
afla siímrnn í frystifluitnimigaiskip
og hélt síðan áfram veilðum og
veiddi 16 tomm dagirnm eftir og
þar næsta dag 25 tanm og sama
afla þriðja dagimm. Lum átti sér
þó Sfcæðam fceppiniauit, þar siem
var Uya Katunim, sem var mieð
nærri 18 tanmia mieðalafla á dag
og hiefur þegar lofeið ársóætlun
sinmii þetta árið.
Acherryba (Azovs- og Svarta-
haísflotimm).
í þesisium flota eru 24 skip og
veiða 19 við Blamdhöfðia (á vest-
urströnd Afríku) em fimm í Suð-
ur-AtlamtShafi. I þesisum flota er
frystiflutnimigasifcipið Amitares í
harðri fceppni uim Lemimiorðuna,
og hefur skipslhöfnim ákveðdð að
veiiða 10% miaira en áæitlunin
hljóðaði upp á, og sýmia 160
þúsumid rúblmia mieiri ágóða held-
ur em gert er ráð fyrir. Þetta
skiip hefur sfcorað á systurskip
sitt, Stryelebs a'ð reymia við sig.
(Ekfcert er getíð um umdirtaktir
Stryelets). Aniniað frystiiskip
mieð flota 11 fiskiskipa hefur
lokiið áætlumiarveiiði simni þetta
árið.
Kerch-svæðið. (Milli Azovs-
hafs og Svartahafs).
FiiSfcisfcipin þamia veiða á
beimaislóðlum, og þau hafa nú
farið vel fram úr 50 þúsumd
tommia árs-áætluninmi, sérstak-
lega þrjú skipammia: Zaraechamsk,
Pluton og Taigamrog. Fyrir
Sfcömmu veiiddi þessi floti 142
tanm á daig og þessi afli mun emm
auifcast, þar sem ný skip eru nú
að bætaist í þemmian flota.
Novorossiysk-svæðið (einniig
við Svartahaf).
Þamia hefur ná’ðbt mjög góður
áramigur á heimiamiðumium, eims
og daemdð af toigaranum Atoll
sanm/ar. Þeasi tog’ari minnkiaði
(til heiðUrs hinium látrna leið-
taga) eyðslu aímia bæði á
Fregnir af veiðum Rússa eru
strjálar og erfitt að átta sig á
þeim, en situndium, eink/um á há-
tíðis- og tyllidögum, hrýtur
þeim orð af vörum, sem oft er
tefcið miark á.
í desemberhefti FiShinig News
Internatiomial eru fiskveiðifréttir
tekmar úr Vodnity Tramisport og
fcemur þar fram, að rúsisneskir
fiákknemm eru nú í óða önm að
mloka upp sem mestum fiski til
hleiðurs Lemám á aldarafmæli
hans. Venjulega fceppaist þeir við
áð afla sam miest á afmæli bolsé-
vifckabyltinigarinmiar 7. nióvemþer
ár hvert og þann dag gera þeir
uipp fyrir árið. Inn í mdlli koma
svo sérstakir afladiaigar, svo sem
afmæliisdiagur Bres/hmievs, en n/ú
horfir þó sérstaklega illa fyrir
þorskimium í hafdjúpumum, því
að Lenim verður 100 ára þamm
23. apríl í vor. Eftir því sem
segir í blaðinu Vodmity Tra-ns-
port bafa margir fiiskkn/ann-
anna sett merkið hátt og þegar
náð miklum áranigri og fara hér
á eftir fréttirmiar af þessum
spenmamjdi fiskveiðum til hieiðurs
Lenim fcarlimium.
Rétt er að taka það fram í
sambamidi við þýðimiguma á afla-
tölumum, að átt er við afla upp
úr sjó, og þær eru gefnar upp í
cwt (hiumidredweight) em það odð
hefur tvemms feonar þynigdar
mierkingu í ensfcu rnáli, eftir því
hvort um er að ræða humdred-
weáglht í short tons eða long
tons. Héir er niotuið hærri talam
50,8 fcg. sem er algemgara á fiisk-
miarfcaði.
Það gletur verið að ein-
hverjir lesemdanna, sem ekki
fæddust í gær, taiki tölumum
Blaö allra landsmanna
S j ómannasíðan
í umsjá Ásgeirs Jakobssonar
Svartolíuhreinsun í fiskiskipum
Sigurjón G. Þórðarson, 1.
vélstjóri á bv. Víkingi sendi
Sjómannasíðunni eftirfarandi
bréf:
NOKKRAR athugasemdir við
grein í Morgunblaðinu 4. jan-
úarr 1970 undir fyrirsögninmi: Út
gerð og olíuihreinisun, eftir Jón-
as Elíasson, verkfræðing.
Ég hef vanizt því, líkt og
flestir þeir, er ég þekiki, sem ann
azt hafa almenna gæzlu á diesel
vélum, að farið hafi verið að
óáfcuim vélaframleiðenda með að
niota þær tegundir af brennslu-
olíu, sem viðikomandi vélar eru
byggðar fyrir. Er upplýsingar
um þær óakir vanalega að finna
á 1. og 2. síðu á leiðarvísum
þeim, sem fylgja öllum, eða flest
öllum dieselvélum, sem teknar
eru í notkun.
Það er vitað að hægt er að
smíða dieselvélar, sem geta
brennt flestöllum olíum, svo
framarlega að þær séu í fljót-
andi formi, en það hefur aftur
á móti jafnan verið álitamál
hvað hagkvæmt væri í hverju
tilfelli.
Jónas Elíasson skrifar um upp
götvun Ólafs Eiríksson, tækni-
fræðings, á kerfi til þess að gera
Breiðfirðingabúð til leigu
Skólavörðustígur 6 B (Breiðfirðingabúð) er til leigu nú þegar,
þó ekki til almenns veitingareksturs eða dansleikjahalds.
Þeir sem óska að leigja húsið, eða hluta þess, til iðnaðar,
verzlunar eða annarar skyldrar starfsemi, sendi skriflega tilþoð
til Óskars Bjartmarz, Bergstaðastræti 21, Reykjavík fyrir
5. marz n.k.
Stjóm Breiðfirðingaheimilisins h.f.
það mögulegt að brenna svart-
olíu á fiskiflota okkar. Mér
finnst vægast sagt að hann geri
Ólafi efcfci mikinn greiða með
því, vegna þess að ég veit, og all
ir þeir, sem eitthvað hafa fylgzt
með þróun dieselvéla á undau-
förnum árum og áratugum, vita
að Slílk kerfi eða hliðstæð hafa
verið í notkun í skipum svo
hundruðum Skiptir (þar á meðal
í tveimur islenzkum m.s. Haferti
inum frá Siglufirði og m.s. Mæli
felli, nýjasta Skipi SÍS) og skip
þessi siglt um öll heimsins höf
um margra ára skeið.
En þetta hefur svo til ein-
görtgu verið notað í Skipum, sem
eru með stórar vélar, og eru í
löngum siglinguim og vélamar
þar af leiðandi undir fullu álagi,
dögum saman. Þegar þessar
stóru vélar eru notaðar með
mismunandi álagi, svo sem þeg-
ar verið er að sigla iinn eða út
úr höfnum, þá er skipt yfir á
gasolíu. Vélar í fiskiskipum eru
notaðar að staðaldri undir mis-
munandi álagi í togurum ekki
minna en 20 daga í mánuði og
í öðrum fiskiskipum allt að þvi
30 daga í mánuði.
Notkun svartolíu fyrir vélar í
nýsköpun-artoguruim, eins og Jón
as talar um í grein sinni, tel ég
algjörlega fjarstæðu vegna þess
að það skapar mjög aukna gæzlu
og vinnu í vélarrúmum þeirra.
Einnig veit ég að vélstjórar
þeirra, sem eru að mínu áliti all
ir góðir og gegnir í sínu starfi,
hafa átt í fullu fangi með aðstoð
vélaverkstæða og eftirlitsmanna
í landi að halda þessum gömlu
og úr sér gengnu vélum gang-
andi. Jafnvel hafa erfiðleikarn-
ir verið það miklir, að það hef-
ur oft komið til umræðu í fullri
alvöru að selja þá í brotajárn og
kaupa nýja.
Jónas Elíasson segir orðrétt í
grein sinni, og er það mnkið rétt:
„Óhreinsuð svairtolía er óiheppi-
legt eldsn-eyti fyrir dieselvélar,
sém kunnugt er. Hún er þyngri
og seigari en gasolía, og stærri
dieselvélar ganga að vísu ágæt-
lega á svartolíu (og stærstu sfcip
in nota hana) en sé hún notuð
setjast óhreinindi fyrir í vélun-
um og valda aiuknu sliti“. Jónas
segir ennfremur orðrétt: „Það
hefur nú verið sannað að hægt
er að ráða bót á þessu. Þá er
svartolían hituð, skilin í skil-
vindu, hituð aftur inn á hring-
rásarkerfi".
Ég get veitt Jónasi Elíassyni
upplýsingar um það að svartolía
hefur aldrei verið notuð og verð
ur sennilega aldrei notuð nema
hún hafi verið hituð og hreins-
uð í slkilvindu og haldið heitri
þaogað til hún brenn-ur í sprengi
rúmi vélarinnar, eða réttara sagt
það af henni, sem getur brunnið.
Það eina, sem hefur verið sann-
að í þesisu máli, er að óhreinindi,
sem ékki brenna, valda aufcnu
Sliti miðað við notkuin á gasolíu,
sem brennur betur og fer í gegn
um eldsneytisolíukerfi vélarinn
ar án hitunar og minni fyrir-
hafnar.
Að mámu áliti þarf miklu
meira til þess að mota svartolíu
fyrir aklkar dieseldrifnu fiski-
Skip en þetta kerfi, sem hann
birtir með grein sirtni og yrði
það of langt mál ef ætti að telja
það allt upp. En ég get bent hon
um á það að þau Skip, sem við
eigum, eru byggð samkvæmt
reglum Skipaskoðunar ríkisins
og ýmissa flakkunarfélaga. Olíu
fcerfi þeirra eru ölll miðuð við
eina tegund af brennsluolíu, en
breninisluiolíu og smurolíu um
5% ag anrnr tagiari á þessiu
svæði Semyon Emielyanov er
kíaminin 10% fram úr áætluðium
afla.
Kolkheti (fiskiveiðiisamvinimi-
fyrirtæki í Georgíu).
Þar eru þeir þegar orðnir
þremiur mániuðium á undan áætl-
uin, ag haf a þó alls ekki huigsiað
sér að leggja árar í bát, hieldiur
setla að bæta víð siig eiinis ag 150
tanmiuim til árslokiannia, 7. nóv.
Dalryba (fiisikifloti á austur-
ströndinni, úthafsfloti).
Hver einiaisiti af hiinium 20 verk-
smiiðijutagurum á þessu svæði
hefur þegar farið fram úr áætl-
un mieð veiðarniar, en þeir ætla
samt að halda áfram fceppni
fram að afmiæliisdieigiinium.
Þau sfcip í þessum flota, sem
veiðiir á Norður-Kyrrialhafi, ag
sérstaklega hafa borið af, eru
Adiimá, Bdikin ag Mark Reslhniet-
nifco. Bikin er, þegiar þetta er
ritað á leið til hafruar en Mark
Reshmetikov heldur áfram að
veiða við Alute/yjiar ag hefur
fenlgið enn ein 50 tonniin. Opal,
sem heyrir til Mamdhiatkiaflot-
anium, náði ársáætlunimni í síð-
asta veiðitúr ag skipsihöfnin á
Fagranidhnik StryeimiiJtoov, sem
er í jómfrútúmium, náði áætl-
aðri ársfjórðunigsveiigi fyrir mán
uiði Síðan, og veiðir nú 16—20
tanm á diaig.
Sérstakt lof ber fiskiflota
unlgkoommúniistanna á Petropav-
lavsk-Kamdhatskiy svæðinu. —
Ungklommiúiniistamflr manna
þarna 4 tagara, Soyuz-4, Kron-
otskiy, Polyarmik ag Pikisha.
Þrá'tt fyrir æsku oig reynisluleysi
er ekki anmiað sjáanlegt en þeir
ætli að fara fram úr árs-áætliun
æsfcul ý’ðb'f loitans, en hún er 17
þúsund tonn.
P. S.
Fréttin fyrst í þessari
grein er miáski nafcfcuð sniernm-
borin, en það er algenigt í al-
þýðurífcj'um að fréttir séu samd
ar á lager, ag vonamdi geta þeir
notað þessa frétit, þegar tírni
sovétsinis ag ríkisrekinna tagara
rennur upp hér.
ef ætti að nota svartolíu fyrir að
alvélar þeirra, þyrftu að vera
tvö algjörlega aðskilin olíúkerfi
í þeim (einis og til dsemis í
gömlu gufudrifnu nýsköpunar-
togurunum, því þar er notuð gas
olía og svartolía). Annað væri
öryggisleysi, og finnst mér að
minnsta kosti ólílklegt að amnað
yrði lieyft af viðkotmamdi aðilum.
Ennfremur em rafmagnskerfi
þeirra nú þegair fullnýtt og þola
eklki það aukna álag sem þarf til
hitunar á svartolíu.
Þjóðverjar og Englendingar
gera út marga dieseltogara með
stórum dieselvélum, einnig Norð
rnenn, allt að 4000 hestöflum, og
brenna þeir eingöngu gasolíu.
Þar að aiuki veit ég að stænstu
togairaútgerðarfélögin í Þýzka-
landi nota þar að auki (með
aúknuim kostnaði) ýmis bæti-
efni í gasol'íuna till þess að hún
brenni betur og valdi minna sliti.
Lætur Jónas Elíasson sér detta
í hug að útgerðarfélög í þessum
löndum hafi efcfci verfcfræðing
eða tæiknifræðing til þess að
reikna dæmið út? Svo talar hann
um að veita þurfi einlhverjum
tælknifræðingum frí frá öðrum
störfuim til þess að HAN’NA þessi
fcerfi. Ef það verður gert þá fara
einhverjir að hlæja, sem kunn-
ugir eru þessum málum, og þeir
eru margir.
Maðuir líttu þér nær. Mér skilst
að Jónas Elíasson sé starfsmað-
ur hjá stofnun, sem er mjög
tengd annarri stofnun, sem heit
ir eða hét Eafmagnsveitur rík
isins, og rekur sú stofnun á
þriðja hundrað dieselrafstöðvar
allt upp í 2400 hestöfl, og þar
af eru að minnista kosti 60 í stöð
ugri notfcun. Mér finnst að hann
ætti að reikna út hvað sparaðist
ef þar væri notuð svartollía. Ég
efast eikki um að hann væri fljót
ur að því. Síðan ætti hann, eða
hans tæfcnifræðingur að HANNA
kerfi, sem gerði það mögulegt að
brenna svartoliu í þeim vélum.