Morgunblaðið - 06.06.1970, Blaðsíða 16

16
MORGUNBiLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 1970
YERKLEGAR
FRAMK V ÆMDIR
Síðastliðin 20—25 ár má segja
að búið sé að byggja upp á
hverri einustu jörð í Mývatns-
sveiiít, bæðii íbúðair- og pemftnigs-
hús, og jafnvel mörg stórhýs i á
sumum jörðunum. Einnig hefur
verið gert stórátak í raektun á
umræddu tímabili. Gífurlegt
fjármagn liggur í öllum þessum
miblu framkvaemdum hér í
hreppnum á vegum ein&taklinga.
Áður hefur verið getið uim bygg
ingu barnaskóla og félagsheim-
dl'ils, hvorlt tvaggja miiklar og
reisulegar byggingar.
Árið 1958 lét Kaupfélag Þing-
eyinga reisa vöru'geymslu og
verzlunarhús hjá Reykjahlíð.
Mjög er þessi verzlun til þæg-
inda fyrir alla viðskiptamenn,
enda vörusalan farið sívaxandi.
Á. síðasta ári nam hún um 11
milljónum kr.
Með byggingu Kísilgúrverk-
smiðjunnar hefst nýr kapituli í
atvinnu- og viðskiptasögu sveit
arinnar. Þá færist mikill fjör-
kippur í alla byggingarstarf-
semi, og myndun þéttbýlis. Eins
og kunnugt er, var á siðasta ári
hafizt handa um að stækba verk
smiðju Kísáliðjunnar. Ýmsir
verktakar fengu margs konar
verkefni við þessa stækkun.
Brúnás h.f. á Egilsstöðum tók
að sér steypuvinnu og undir-
stöður. Sindri í Reykjavík reisti
þurirkhús og skemmu. Verktak-
ar úr Reykjavik lögðu dælu
leiðslu. Rafvirkjar frá Húsavík
sjá um raflagnir. Vinnuflokk
ur frá Landsmiðjunni í Reykja-
vik sér um uppsetningu á vél-
um og öðrum tækjabúnaði. Af
þessari upptalningu er ljóst, að
fjölmargir menn víða af land-
inu hafa fengið mikla atvinnu
við stækkun verksmiðjunnar.
Árið 1968 stofnuðu nokkrir ung
ir menn hér í sveitinni verktaka
félag, Sniðil h.f. Þeir byggðu
sér á síðasta árd trésmíðaverk-
etæði, beyptu vélar og eru bún-
ir að koma sér allvel fyrir. Verk
efni hafa yfirleitt verið nægi-
leg enn sem komið er. Þeir
fengu á síðasta ári margs konar
vérkefnd hjá Kísiliðjunni, m.a.
við að byggja starfsmannahús
yfir 12 einhleypa menn, er vinna
í verksmiðrjunni.
Á síðasta ári, voru reist þrjú
einbýlishús. Það eru fjölsikyldu-
menn, sem vinna hjá Kísiliðj-
unni, er byggðu þesisi hús. Þá
var einnig hafin bygging slysa-
varnahúss og slökkvistöðvar
Unnið var að gerð íþróttavallar
við Krossmúla skammt ofan við
Reykjahlíð.
Þótt margt hafi verið gert hér
í Mývatnssveit á undanförnum
áratugum, bíða að sjálfsögðu
mörg óleyst verkefni. Fyrst ber
að nefna hitaveitu og sundlaug-
arbyggingu. Báðar þessar fram-
kvæmdir eru nátengdar hvor
annarri. Það getur t.d. alveg ráð
ið staðarvali sundlaugar, hvort
hitaveitan kemur. Æ/sfci'legast
væri, að siundlauginni yrði val-
inn staðúr sem næst íþróttavell-
imum. Hvað sem endanlega verð
ur ákveðið í því efni, er orðið
ONNUR GREIN
mjöig aðikallandi að hefja nU
þegar af fullum krafti undir-
búning varðandi þessar fram-
kvæmdir. Lengi er búið að ræða
uim gerð sundlaugar hér í Mý-
vatnssveit, og er furðuilegt, hvað
því máli hefur lítið miðað áfram.
Eins og margir vita, er geysi-
legur jarðhiti í Bjarnarflagi. Bú
ið er að bora þar nokkrar holur
eftir gufu. Nú er einunigis guf-
an notuð vegna Kísilið'junnar og
gufurafstöðvarinnar. Hins vegar
er gufan þarna ákaflega vatns-
blandrn, þegar hún kemur upp á
yfirborðið, og hafa því verið sett
ar sérstakar skiljur, til að geta
náð vatninu úr henni. Þetta
miikla vatnsmagn er svo látið
renna niður í jörðina án nokk-
urs gagns. Eflaust mætti hag-
nýta þetta heita vatn til að hita
upp fjölda húsa og jafmvel heila
borg. Alilir heilvita menn hljóta
að sjá, að slíkt ástand er alveg
óþolandi. Þess má geta, að Orku
stofnunim hefur boðizt til að að-
stoða við gerð hitaveitu hér,
með því skilyrði, að hún ftengi í
staðinn ótakmarkaða heimild tid
að bora og hagnýta jarðlhita-
svæðið. Enn hafa ekki náðst
samningar milli jarðíeiganda í
Reykjahlíð og Orkústofnunar-
innar. Mjög er nú áríðandi, að
þessir samningar náist sem allra
fyrst, svo hægt verði að hefja
undirbúniing að gerð hitaveit-
unnar. Nú er vitað, að olía til
húsakyndingar er orðin mjög
dýr, og vafalaust kemur hún bil
með að hækka enn á næstunm.
Auk þess þarf að flytja hana
inn í landið pg greiða mieð dýr-
mætum gjaldeyri. Það fjármagn,
sem lagt er í hitaveitufram-
kvæmdir,. hlýtur að vera bezta
fjárfestingin í dag frá þjóðhags-
legu sjónarmiði.
Gleðdlegt er að heyra, að Hús-
víkingar áforma að byggja hita-
veiitu á þessu ári, og telja það
m.a. fært vegna tekna, s-em bæj-
arfélagið fær frá Kísiliðjunni í
Mývatnssveit. Að undanförnu
hefur ýmsum verið bent á, að
nota afgangs rafmagn til hitun-
ar íbúðarhúsa sinna. Þetta er
gott og blessað, og mjög eðli-
liegt sjónarmið, en þá verður
líka að selja rafmagnið á sam-
keppnisfæru verðd við olíu, og
jafnvel jarðvarmann.
Eftir að olíuverð til húsakynd
ingar hækkaðd í kr. 3,27 pr.
Utra, er mjög s'ennillegt að hag-
kvæmara hafi verið með sér-
stökum saimningum, að nota raf-
magn tiil húsakyndingar, enda
fór ein.staka mað.ur út á þá
braut.
Frá 1. janúar 1969 kostuðu
árskílóvött, sem hér siegir:
Sá, sem keypti t.d. 11 kw.,
greiddi fyrir þau fa-st gjald á ári
kr. 18820,00 og notkun 40 aura á
kw. stund, og yfirnotkun kr.
4,60 á kw. stund.
En Adam var ekki lengi í
Paradís Sambærilegar töJur nu

Úr Námaskaffði.
eru: Fyrir 11. kw. fast gjald á
árd, kr. 22870,00, notkun 45 aur-
ar á kw.st. og yfirnotkun kr. 5,20
á kw.ist. Einnig er hægt að kaupa
rafmagn á sérstökum taxta til
húsahirbunar, eða á 59 aura pr.
kw.st. Samkvæmt þesisu er all
mjög óhagstæðara að nota raf-
magn til hitunar íbúðarhúsa en
var fyrir ári.
Nú er gert ráð fyrir því, að
rafmagnsverð muni ei'tthvað
hækka á þe'ssu ári. Ef sú hækk-
un verður veruileg, má fastlega
búast við, að rafmagnið sé orð-
ið dýrara til að hita upp íbúðar-
hús en olía, nema þá að oliu-
verð hækki einnig. Að undan-
förnu hafa alknargir hér um
slóð'ir fengið sér raifhitatúbbur,
í íbúðarhús sín, treystandd á það,
að rafmagnið yrði ekkd dýrara,
en að kynda með olíu. Auðvitað
er það algjörlega á valdi raf-
veitanna, hvort þær fara nú að
hækka rafmagnsverðið, og með
því neyða þessa notendur til að
skipta yfir á olíu. Að sjálf-
sögðu mundi slíkt hafa óhemju
aukakostnað í för með sér og
óþægindi fyrir notendur. Varla
gæti það talizt hagstætt, hvorki
fyrir einstaklingana, rafvei-turn.
ar né þjóðarheildina.
Hvað sem öllum þessum bolla
leggingum líður, er eitt víst, að
við verðum nú að hefja undir-
búning að gerð hítaveitu hér.
Hún hlýtur að vera mjög hag-
kvæim mið,að við núverandi verð
á rafmagni og olíu, hvað þá, ef
það á eftir að hækka tdl muna.
Við höfum, eins og áður seg-
ir, óhemju magn af ofsalega
heiitu vatni upp í Bjarnarflagi
eða 290 stig, sem bíður þesis að
vera virkjað. Stofnlögn að dreifd
stöð mun vera nálægt 3 km.
Fjöldii húsa nú á væntanlegu
hitaveitusvæði er lið'léga 40. Þá
er gert ráð fyrir að reisa nokk-
ur íbúðarhús á yfiirstandandi ári.
Vænta má þesis, að byggð-
in haldi áfram að aukast
hér. Ekki er ósennidegt að upp
rísi menntasetur mjög fljótlega,
barna- og unglingaskóli, og ef
til vill einhver æðri skóli. í
tengslum við slíka byggingu
yrði svo sundlaug og íþróttahús,
sem sa.gt fullkomnasta aðstaða
til íþróttaþjálfunar og leikfimi.
Nú væri sjálfsagt, að nýta þessa
byggin.gu á siumrin t.d. með því
að leigja hana einhverjum aðila
til móttöku ferðafólks, þar sem
hún yrði vel í sveit sett til
þeirra hluta. Þarna skapaðist
einmi'tt ákjósanleg aðstaða, til
slífcs atvinnureksturs fyrir dug-
andi man.n, sem reynslu og þekk
ingu hefði. Eflaust mundi það
líka bæta úr vaxandi þörf á
þeS'S.u sviði.
HREINT LAND,
FAGURT LAND
Svo siem kunn.udg er, leggja
margir leið sína í Mývatnsisveit
á sumrin, Segja mé. að fe -ða-
mannastraumurinn hingað fari
sífellt vaxandi. Allmargt f'erða-
fólik hefur msð sér tjöld og við-
leguút.búnað og tjaldar víðsveg-
ar umhverfis vatnið, þó einna
mest á viissum stöðum. Ákaflega
er það mi'sjafnt, hvernig fólk-
ið gengur um tjaldstæði. Sumir
gæta þess vandlega, áð hreinsa
allt rusl eftir sig, or spilla sem
allra minnst jarðargróðri, sem
sagt gan.ga alveg prýðiilega u.m.
Aðrir aka aftur á móti bílum
sínum langt út af veginum Ef
þar er raklent og mikil umferð,
myndast fljótlega djúp hjólför.
Aður en varir er þarna allt troð
ið í svað, og raunar stórko-tleg
eyðilegging á gróðurlandi. Oft
vill til, að fólk fer inn á tún og
tjaldar þar og treður niður gras
ið áður en búið er að slá.
Um margra ára skeið.-hefur
ferðafólk mjög mikið tjaldað í
fjárrétt milli Voga og Reykja-
hlíðar. Þarna eru frá náttúrunn-
ar hendi hin ákjósanlegustu
tjaldstæði, vel gróið og sdétt-
lendi. Nú er bezt að segja eins
og er, þarna h-efur oft venð
sóðalega gengið um. Við rébtar-
veggina hafa víða verið skildar
efti'r matarleifar og -annað rusl,
stundum hulið með grjóti, Á
hausitin, þegar verið er að gera
við réttárveggina og grjótið
hreinsað burtu, þá koma þesisar