Morgunblaðið - 23.09.1970, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. SBPT. 1970
Prófkjörið í Reykjavík:
Frambjóðendur kynntir
MORGUNBLAÐIÐ hefur snúið sér lil allra frambjóðenda
í prófkjöri Sjálfstæðismanna í Reykjavík og lagt fyrir þá
eftirfarandi spurningu: Hvert er viðhorf þitt til þjóðmál-
anna og starfa Alþingis?
í gær birtust svör fyrstu 10 frambjóðendanna, en í dag
birtir Morgunblaðið svör þeirra 15, sem eftir eru.
Haraldur
*
Asgeirsson
verkfræðingur, 52 ára,
Ægissíðu 48.
Maki: Halldóra Einarsdóttir.
Til þess að vinna hugðarefn-
um okkar brautargengi, er í
flestum tilfellum nauðsynlegt að
afla þeim fylgis á stjórnmálaleg
um vettvangi. Þetta er eðlilegt,
þvi einmitt þar eru þær félags-
legu reglur skapaðar, sem hugð
arefnin verða að lúta.
Stjórnun í nútima þjóðfélagi
er vissulega margbrotin starf-
semi, og á vettvangi stjórnmál-
anna verður að kryfja til mergj
ar margvísleg og fjölþætt við-
fangsefni. Þetta krefst mikillar
víðsýni þeirra manna, sem til for
ustu veljast, og meðal þeirra
verða að finnast menn, sem eru
sérfróðir um fjarskyldustu mál-
efni. Nokkuð hefir skort á slika
þekkingu, og leyfi ég mér að
nefna húsnæðis- og rannsókna-
mál í því sambandi.
Réttur borgarans til þátttöku
i stjórnmálum er meira en rétt-
ur. Æskilegt væri að einstakl-
ingurinn liti á hann sem skyldu,
og bæri hann traust til annarra
mætti vænta meira af honum
en þess eins að hann greiddi at-
kvæði.
Stjórnmálin taka breytingum.
Þjóðfélagsreglur síðustu aldar
hefðu ekki óbreyttar fram-
faratíma síðustu áratuga, og enn
verður að aðlaga þær til þess að
þær hæfi því tækniþróaða þjóð-
félagi, sem nú er í mótun.
Atorka og hugkvæmni ein-
staklinganna ræður sköpum.
Þess vegna flykkjumst við und-
ir merki þeirrar stefnu, sem lík-
legust til að örva framtak ein-
staklinganna innan þess ramma,
sem athöfnum þeirra er settur
af þjóðfélaginu.
Stjómmálamaður, sem fylgir
þessari stefnu, hvort heldur á
Alþingi eða á öðrum sviðum
þjóðfélagsins, verður að vera
glöggur í mati á nýjum hug-
myndum og hafa áræði til þess
að fylgja þeim eftir. Skorti
þessa eiginleika, er jámennskan
og fylgi við órökstudda ósk-
hyggju á næsta leiti, — sú vá
sem er vísust til að svæfa ein-
staklingsframtakið.
Hilmar Ólafsson
arkitekt, 34 ára,
Snorrabraut 36.
Maki:
Rannveig H. Kristinsdóttir.
Ég tel að auka eigi enn meir
fjölbreytni atvinnuvega okkar
og stuðla að stóraukinni at-
vinnu í útflutningsiðnaði. í því
sambandi vil ég minna á hug-
myndina um hugvit sem „útflutn
ingsvöru", sem alls ekki er fjar-
stæða. Þvi hljótum við að leggja
ríka áherzlu á það, að náms-
mönnum okkar verði gert það
kleift að afla sér sem víðtæk-
astrar menntunar innanlands og
utan.
Þrátt fyrir ótvíræða kosti stór
iðju, þar sem ódýr orka er fyr-
ir hendi, er þar ekki allt gull,
sem glóir. Við skulum því ekki
loka augunum fyrir þeirri stað-
reynd að þeim blettum á jörð-
inni fer fækkandi, sem teljast
vera lausir við hina svokölluðu
mengun, sem nú er að kæfa allt
mannkyn.
Því eigum við nú að beina at-
hygli okkar meir að jarðhitan-
um. Hann getur stuðlað að bætt-
um lífsskilyrðum á ýmsan hátt.
Getum við verið viss um það, að
með aukinni hagræðingu á flutn
ingi milli landa, á ylrækt hér
mikla framtíð fyrir sér. Ekki er
heldur ótrúlegt að jarðhitinn
eigi eftir að verða okkur ómet-
anlegur við fiskirækt. Gleymum
því heldur ekki, að við íslend-
ingar erum fiskiþjóð og á því
sviði eigum við efalaust margt
enn óreynt.
í byggingamálum landsmanna
er mikilla úrbóta þörf. Bygg-
ingatími hér er of langur.
Óeðlilega mikið fjármagn er gert
óvirkt á þennan hátt. Þarna tel
ég að megi mikið lagfæra með
aukinni skipulagningu lánamála
og hagkvæmari vinnubrögðum.
Á þetta raunar við um marga
aðra þætti okkar þjóðmála. Hafa
verður það hugfast, að með öll-
um þeim umsvifum, sem hér eru,
í ekki stærra þjóðfélagi, þá verð
um við alltaf að fjárfesta með
það i huga, að um sem.mestan
mögulegan hagnað af fjármagn-
inu verði að ræða.
Alþingi íslendinga ætti ekki
eingöngu að vera skipað hinum
svokölluðu „atvinnupólitíkus-
um“ heldur verði þingmenn, sem
oftast, sóttir út í atvinnulífið
sjálft. Það er bezta tryggingin
fyrir þvi, að inn í sali Alþingis
komi ávallt nýjar og fersk-
ar hugmyndir. Þingseta má ekki
verða að vana, því mikil hætta
er á þvi, að þingmenn sem setið
hafa lengi á Alþingi glati tengsl
um við þær stéttir eða hug-
myndir, sem þeir töldu sig áður
vera fulltrúa fyrir.
Hjörtur Jónsson
kaupmaður, 59 ára,
L.augavegi 26.
Maki: Þorleif Sigurðardóttir.
Framtíð lands og þjóðar bygg-
ist á gerð og gjörvuleika ein-
staklingsins, veltur á hverjum
einasta manni, og þeim tækifær-
um, sem þjóðfélagið býður hon-
um. Þetta er stofnorka hverrar
þjóðar, og varðar miklu að hún
nýtist sem bezt. Með óeðlilega
miklum afskiptum ríkisvalds
slævist þessi kraftur og tækifæri
glatast.
Hafa menn gert sér grein fyr-
ir því hvert reginafl var leyst
úr læðingi, þegar menn fengu
frelsi til að byggja sínar eigin
íbúðir? Hefur ekki iðnaður þjóð-
arinnar vaxið við hverja raun
jafnóðum og hann fékk olnboga
rými og frelsi? Hefur ekki vöru
framboð i verzlun leitað síns
jafnvægis eftir að innflutnings-
höft voru afnumin? Mundi verð
myndun og verðlag ekki leita
síns jafnvægis með eðlilegum
hætti, ef hömlum væri þar
af létt? Jú vissulega, þetta heí-
ur gerzt og mun gerast, ef stjórn
völdin gæta hófs í afskiptum sín
um.
Við erum fámenn þjóð og bú-
um ennþá við áhættusama at-
vinnuvegi, hagsveiflur eru oft
krappar og tíðar, og svo kann
að sýnast að stjórnarvöld þuríi
eða verði að taka i taumana. En
hér skyldum við fara varlega.
Látum ríkisvaldið aldrei verða
sjálfsagðan aðila að rekstri at-
vinnuveganna. Jafnvægið þarf
að nást innan frá. Þá fyrst er
von til þess að það haldist.
Atvinnufyrirtækin þurfa að
vera í höndum athafnamanna,
einstaklinga og félaga, sterk og
frjáls, það er undirstaða velmeg-
unar fjöldans, og þau verða að
starfa á eigin ábyrgð. Einstakl-
ingurinn á að hafa sem óskor-
aðast athafnafrelsi og fá að
njóta hæfileika sinna og dugnað
ar hvar í stétt sem hann stend-
ur, í hvaða starfi sem hann er.
Á þessu velta afköst þjóðarinn-
ar og velmegun.
Um þetta eiga hinir kjörnu
fulltrúar til Alþingis að standa
vörð, með hófsemi og viti, svo
Alþing Islendinga fái þá virð-
ingu og þá reisn, sem er sam-
boðin þjóð, er vill hafa lög í
landi og lifa þar frjáls og glöð.
Hörður
Einarsson
héraðsdómslögm.,
32 ára,
Blöndulilíð 1.
Maki: Steinunn Yngvadóttir.
UNGA fólkinu hefur stunduim
verið legið á hálsi fyrir það, að
það geri of milklar kröfur til að-
gerða af þjóðfélagsinis hálfu í
máluim, seim snerta hina unigu
sérstaklega, svo seim mennitaimiál-
utm og húsnæðismálum. Kann að
vera, að þessi gagnrýni hatfi á
tímalbili átt við rök að styðjast,
en varla nú.
Ungt fólk hefur á síðari áruim
orðið sér betur meðvitandi um
almenint þjóðtfélagslhliutverk sitt,
og hefur það valdið því, að það
leitair út úr stjórmmá.lailegri ein-
angrun til virkrar þátttöiku í
stjómimálastartfinu i þjóðfélaginu.
í aðlögunarviðleitni sinmi hefur
ungu kynslóðinni oft og tíðum
funidizt sem aðstaða sín og þjóð-
félagsþeignain,na almennt til á-
hrifa í hinu daglega stjórnimiália-
starfi væri ekki naegil-ega sterk.
Af þessum sökum hefur hún á
síðari árum beint mjög sjón-um
sínum að krötfum uim aiukið lýð-
ræði í þjóðfélaginu og opnari
stjórmimálaibairáttu og um-ræður
um þjóðtfélagsmá.1. Þessi barétta
hefur þe-gar borið verullegam
ávöxt. Er óhætt að fullyrða, að
hinn almenini boirgari tekur nú
m-eiri þátt en áður í stjórnimála-
lífinu, og horfir það þjóðffélaginu
tvímæla.laust til styrlktar.
Að mínu áliti er það nú orðið
tímabært, að í framhaldi atf bar-
áttunni fyrir auknu lýðmæði verði
hugað befcur en gert ihef'Ur verið
að stöðu þjóðfélaigisþegnanma s-em
einstakiinga, en ekki einunigis
sem hluta í heildi-nni. Jatfnvel
lítið nútímalþjóðfélag, eims og hið
íslenzka, er orðið svo margbrotið,
ópersón-ulegt og þunglamnalegt, að
eimstaikli-nguinum, og þá að sjálf-
sögðu helzt hinium minmi máttair,
hætti-r oft til að láta séir failllast
hendur, þega-r þeir eru, viljandi
eða óviljandi, beittir órétti af
opinbera þjóðfélagsvaldimu, ein-
stöfcuim þjóðfélaigsstofnunum eða
yfirgangssömum einistakliinigum.
Þær leiðir, sem þjóðtfélagið niú
sér þegnumum fyrir til verndar
réttindum þeirra, eru of fáar og
allt of seinvirkar. í viðSkipta- og
afskiptalþjóðf élagi okkar tíma
ski-ptir það efcki aðei-na máli fyr-
ir þegnana að fá réttláta úr-
laiusn 'h-agsimunaimála sinna á end-
an-um. Það er eklki þýðingar-
minna fyrir þá að ná rétti sínum
flljótt, hvort seim það er gagnvart
opinberum aðilum eða einkaað-
il-um.
Það er hlutverfc Sjálfstæðis-
flofcksins seim floklka einstakl-
ingsfrelsis og einstaklingshyggju
að beita sér fyrir því, að Allþingi
taki upp virkara efti-rlit með
hinu opinbera fraimkvæimdaivalcli
til vermdar einstakl in-gunuim,
setji framkvæmdavaldinu áfcveðn
ar reglur um slkipti þess við
þegnana og tryggi að öðru leyti
betur stöðu einiStaklinganna í
þjóðfélaginu. Aukin einsta-klings-
ver-nd er verðugt stefniuim-ál
Sj álfstæðisimann-a.
Þó að é-g hatfi notað það rúm,
sem mér er ætlað í þessum dálk-
um, til þess að minna sfcuttl-ega á
miál, sem ég tel þýðinga-rmikil
fram-fairamá-l, er mér ljóst, að þaiu
eru sjálfsag-t dklki hin þýðingar-
m-estu sem nú bíð-a úrlausma-r í
þjóðfélagi okkair. Eflin-g atvinnfu-
Hfs o-g varð-veizla öryggiis lands-
ins eru forsendur þess, að ön'niur
framfaraimál g-eti nóð fraim a-ð
ganga. Á þ-essi þýðingainmikl-u
mál verður þvi áfratm að leggja
höfuðáherzlu.
Ingólfur
Finnbogason
húsasmíðameístari,
58 ára,
Mávahlíð 4.
Maki: Soffía Ólafsdóttir.
í örstuttri blaðagrein er að
sjálfsögðu erfitt að gera
góða grein fyrir skoðunum sín-
um á þjóðmálum almennt, svo
víðfeðm sem þau eru. En mitt álit
er að heildarstefna Sjálfstæðis-
flokksins í þjóðmálum sé rétt.
Það er að stuðla að þvi, að hver
einstaklingur fái notið sín til
sjálfsbjargar, sem bezt, og byggt
sé á þann veg á grundvelli
mannlegs eðlis.
Þau mál, sem mér eru að sjálf-
sögðu hugstæðust, eru iðnaðar-
málin og þeir möguleikar fyrir
Islendinga, efnahagslega og at-
vinnulega séð. Enginn atvinnu-
vegur þjóðarinnar hefur meiri
möguleika til að taka við fólks-
fjölgun í landinu á við iðnað-
inn. Til þess að það megi verða
þarf mikið átak hér innanlands
og nota aðlögunartímabilið vel,
sem okkur var gefið í sambandi
við EFTA. Þar á ég við fyrst og
fremst að iðnaðinum sé sköpuð
svipuð eða sama aðstaða og kepp
endur okkar hafa hjá öðrum
þjóðum. Það er að segja hvað
snertir lánamál, skattamál, tolla
mál og möguleika á að tækni-
mennta fólk á fleiri sviðum iðn-
aðar og iðju, en nú er gert og
þá ekki sízt til verklegrar þjálf-
unar.
Efla ber alla iðju og iðnað með
hvers konar ráðum, sem þjónar
okkur sjálfum, þvi það er hendi
næst. Tökum til dæmis skipa-
smíðaiðnaðinn, sem gæti skapað
þúsundum manna atvinnu, ef rétt
væri á haldið.
Rannsaka þarf húsnæðisþörf
þjóðarinnar árlega fyrirfram til
þess að hægt sé að samræma f jár
mögnun og lóðaúthlutun, til að
koma í veg fyrir sveiflur i þeim
atvinnurekstri, bæði vegna meiri
stöðugleika atvinnunnar til
handa þeim, sem við húsbygg-
ingar vinna og hins, að tryggð-