Morgunblaðið - 23.09.1970, Blaðsíða 24

24
MOftGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. SEPT. 1970
Hjálmar Jónsson
Diego — Minning
F. 26. 2. 1891. D. 15. 9. 1970.
i>ÓTT ég hatfi ekki átt þess kost
að þekkja vin minn, Hjálmar
Jónsson Diego, nema nokkur síð-
ustu ár aevi hans, vil ég samt
ek'ki láta hjá líða að votta hon-
um þakklæti mitt fyrir frábæra
viðkynningu og Sigríði, dóttur
hans, og öðrum skyldmenmium
hins látna, innilega samúð við
fráfall hans.
Vinsældir Hjálmars vooru slíkar
að þær gátu ekki dulizt neinum.
Reynsla mín var lika sú, að ég
mat hanm þeim mun meira, sem
ég kynmtist honum nánar.
Þegax leiðir okkair lágu saman
fyrir einskæra tilviljun, eins og
svo oft er til orða tekið sam-
kvæmt þeirri kenningu, að það
lögmál, sem menn þykjast ekki
skilja, sé ekki til, þá grunaði mig
ekki að þar með væri stofnað
til dýpri og varanlegri vináttu,
en ég hafði átt að venjast þanigað
til atf mér eldri mönmum.
Á þeim tíma, sem liðinn er síð-
an, hetfur hartn miðlað mér svo
ríkulega af auði hjarta sins, að
mér finnst ég hafa þekkt haim
alla mína ævi. Og mér finnst
óralangt siðan ég fór að kvíða
fyrir þeim viðskiinaði, sem nú er
á orðimm, þótt sýndarviðskilnað-
ur sé, etf andinn lifir, sem ekki
þartf að vera neitt vatfamál, þótt
STJÓRN Minningarsjóðs Ara Jós
efssonar, skálds, úthlutaði ný-
verið í þriðja sinn úr sjóðnum.
Tilgangur sjóðsins er, eins og
segir í skipulagsskrá, að veita
verðlaun ungum skáldum eða
öðrum Jistamönnum. Að þessu
sinni hlaut Dagur Sigurðsson kr.
30.000,00.
Ðapiir er listamaður af kyn-
slóð Ara Jósefssonar. Eftir hann
hafa komið út þessar bækur: —
ofvaxið kunni að vera mannleg-
um sikitlningi.
En samt er og verður sjónar-
sviptir að hinum aldna heiðurs-
maruni, sem bar ávallt með sér
hið tigna yfirbragð, sem einn er
ávöxtur sannxar innlifunar í sér-
hverja grein mannlegrar háttvísi.
Hjálmar var af merkum vest-
firzkum ættum kominn í móður-
ætt sína, en faðir hams var
franiskur.
Og Hjálmar hagaði lífi sínu
sem mest í samxæmi við kensn-
ingar skyldra snillingsanda, jafnt
franskra sem ísltenztara, enda má
ætla, að varðandi borgararétt í
ríki andans skipti þjóðerni engu
máli.
Sakir hins meðfædda ríka skiln
ings síns lifði hann samkvæmt
reglunni — „tout comprendre c‘
est tout pardormieir“, að skilja
allt eir sama og að fyrirgetfa allt.
Him vegar held ég að það hafi
verið honium jafn víðs fjarri að
fyrirgefa samkvæmt formúlu.
Gildismat Hjálmairs var jatfn-
an reist á traustum grummi hins
næma skiimings hans á mannlegu
eðli og hæfiieikinn til að gleðj-
ast samoíinin fegurðarskyni hans
á svipaðan hátt og hjá Jónasi
Hallgrímssyni, er hamn segir:
„Og etf vér sjáum 3Ólskinsblett
í heiði þá setjumst allir þar og
Hlutabréf i sólarlaginu (1958),
Milljónaævintýrið (1960), Hunda
bærinn eða viðreisn efnahagslífs
Jns (1963) og Niðstöng hin meiri
1965), en auk þess er hann af-
kastamikill myndlistarmaður,
svo sem kunnugt er.
Áður hafa hlotið verðlaun úr
sjóðnum þeir Þorsteinn frá
Hamri, Guðbergur Bergsson og
Vésteinn Lúðviksson.
(Frétt frá sjóðsstjórninni.)
gleðjum oss", enda ætla ég að
slíkt vanlþakklæti, sem er ef til
vill stærst synda, að slá á út-
rétta hönd skaparams og neita að
þiggja gjatfir hans, hafi einmig
veirið Hjálmari fjarri skapi.
Sakir f jölhæfni sinnar var
Hjálmar mainna vísastur til að
leysa hvert það verk af hendi
með prýði, sem honum var falið,
enda lagði hanin á ýmislegt
gjörva hönd um ævina, og þurfti
þess líka með þair sem hann
hatfði fyrir stórri fjölskyldu að
sjá.
Hann mun, sem aðrir Vestfirð-
ingar hatfa byrjað á sjónum,
unnið í landi við verzlun arstórf,
byggingar og fleina, og sáðan
lærði fa&nm bakaradðn á Isatfirði
oig vann áruim samam sem bakari.
Lengst mun hann þó hatfa starlað
hjá tolllstjórainum í Reyfcjavík.
Og þó var haom í mánum aug-
um fyrst og freimst lifandi leið-
arvísir í listimni að litfá, og tók
í þvi efni lamgt fram fræ'gum
bókum, sem skrifaðar hatfa vérið
um það efni
Flestum mönnum víðlesnari,
eins og hann var, og sílesandi til
hinztu stundar, leyfði 'hamn sér
þó aldrei þurrar tilvitnamir í
bækur, til þess var menmtum
ha.rns otf sönn og lifandi.
Skilningur hans og Jifandi
áhugi var jatfnnæimur á giidi líð-
andi stundar og lömgu liðinma at-
burða og varð í því etfni aldrei
vart neinna ellimarfca.
Þeir haía mikils í misst, sem
aldrei hatfa setið í næði, helzt
á heimili hams, og hlýtt á fré-
sagnairsnilld hans líða eins og
lind milli blómskrýddra bakka, í
senn vermandi og svalandi.
Samnur tilfinningamaður flíkar
að visu lítt tilfinmmgum sínum,
en gerir þvi fremmr að gamni
sínu, og leysir ósjaildan gesti sána
út með þeAm gjötfum, er ekki
verða frá þeim befcnar.
í frásögnum bans virtist mér
maðurinn ávallt vera hin sígilida
viðmiðum. Með hinum eintföldu
aðtferðum snilldarinnar, rökréttri
sfcírsfcotun til mannlegs eðlis og
uimhverfis, tókst honum ósjaiidam
að svipta upp dyrunutm til skiln-
ings hinna flóiknustu aitburða, en
við þær aðgerðir var stundum
eins og vandaimál sumra yngri
mamna gufuðu upp eins og dögg
fyrir sólu.
Og í meðtförum hans urðu al-
mennar viðræður ósjaldan að
listgreim.
Viðkynningin við sMfca menm
veitir veraldarsýn þess Ijóss, er
aldrei slokknar.
Viggó Tryggvason.
Ekið á kyrrstæð-
ar bifreiðar
SÉBASTLIDINN laugardag á
tímabilinu frá kl. 20 og fram til
kl. 07.30 á sunnudagsmorgun var
ekið á Volkswagen-bifreiðina Þ
1751, þar sem hún stóð utan við
húsið nr. 36 við Miðtún. Arekst-
ursvaldurinn skildi eítir sig gler-
brot á götunni.
í fyrrimótt var svo ekið á kyrr-
stæða Volvobifreið, R 23855, sem
er af árgerð ’65, þar sem hún
stélð við gafl húsalemgjummar
Safamýri 40—44. Sfcemmdist
bifredðin töluvert að framam.
Rammsókmarlögreglan biður
alla þá, er orðið hatfa varir við
árekstra þessia, svo og þá san
ollu um að gefa sig fram hið
allra fyrsita.
— Málaravinnan
Framhald af bls. 2
S. Kristjánsson og Eyþór Guð-
mundsson sem áttu lægsta til-
boðið þegar verkið var boðið
fyrst út. Sögðu þeir, að eftir að
tilboðin voru opnuð hefði Fram-
kvæmdanefndin haft þau til at-
hugunar í rúmlega mánuð, en
síðan samþykkt að taka upp við-
ræður við þá. Ekkert gerðist þó
í málinu, en Einar sagði að
Framkvæmdanefndin hefði sagt
sér að búa sig undir það að
vinna þetta verk. Hefði hún m.a.
óskað eftir þvi að hann sýndi
það svart á hvítu að hann gæti
fengið sveina til þess að vinna
verkið og kvaðst Einar þegar í
stað hafa lagt fyrir nefndina
nafnalista, yfir þá menn sem
voru fúsir til að vinna þetta
verk fyrir hann.
Þá sagði Einar að um mán-
aðamót júní og júlí hefðu aftur
hafizt samningar milli sin og
Framkvæmdanefndarinnar og
þá verið unnið að því að reikna
út hækkanir og koma endanlega
á hreint hvernig verkið skyldi
vinnast. Hefði þá framkvæmda-
stjóri Framkvæmdanefndar m.a.
sagt sér að ráða menn í verkið
og semja um efniskaup. —
Skömmu síðar íróttum við svo
að Framkvæmdanefndin hefði á
fundi sínum samþykkt að bjóða
verkið út aftur. Ástæðan sem
þeir gáfu opinberlega upp var
sú, að svo miklar breytingar
hefðu orðið á verkinu að nauð-
synlegt væri að bjóða það út aft
ur, en hins vegar mun hin raun-
verulega ástæða hafa verið sú,
að í millitíðinni hafði nefndin
fengið sent hótunarbréf frá
Meistarasambandi byggingar-
manna, þar sem henni var hót-
að, að öll vinna við framkvæmd-
ir hennar í Breiðholti yrði stöðv-
uð, ef gengið yrði að okkar til-
boði. Ástæðan fyrir þessu hótun-
arbréfi er sú, að ég er ekki i
Málarameistarafélagi Reykja-
vikur, sagði Einar, — og þeir
sem í því félagi eru vílja sitja
sjálfir að vinnunni. Áður en ég
bauð í þetta verk sagði ég mig
úr sveinafélaginu og sótti um
inngöngu í meistarafélagið, en
inntökubeiðni minni var synjað,
án þess að neinar ástæður væru
geínar upp fyrir þvi.
Þegar verkið var svo boðið út
aftur, sendum við tilboð, jafn-
framt því sem við mótmæltum
þessari málsmeðferð, en þegar
tilboðin voru opnuð kom í Ijós
að Málaraverktakarnir voru
lægstir með 6,8 millj. kr tilboð
og höfðu því lækkað sitt tiiboð
um 2 millj. kr. frá því í fyrra
þrátt fyrir gífurlegar hækkanir,
bæði á vinnulaunum og efni.
Reiknuðum við út, að sú hækk-
un næmi um 2,5 millj. kr., og
buðum samkvæmt því í siðara
skiptið.
Strax eftir að tilboðin voru
opnuð mun svo Framkvæmda-
nefndin hafa samið við Málara-
verktaka s.f., en af eðliltegum
ástæðum viljum við ekki sætta
okkur við það og höfum ákveðið
að höfða skaðabótamál á hendur
nefndinni, auk þess sem víð höf-
um lagt málið fyrir félagsmála-
ráðuneytið og óskað úrskurðar.
S.IÓNARMIÐ FRAM-
KVÆMDANEFNDARINNAR
Síðdegis í fyrradag hélt svo
Framkvæmdanefnd bygginga-
áætlana blaðamannafund, þar
sem Eyjólfur K. Sigurjónsson
formaður nefndarinnar og Rík-
harður Steinbergsson, fram-
kvæmdastjóri hennar, skýrðu
sjónarmið nefndarinnar, og
lögðu fyrir blaðamenn öU þau
gögn, sem til voru í máli þessu,
m.a. afrit af öllum bréfaskriftum,
og hinum upphaflegu tilboðum.
í upphaflegu tilboðunum kem-
ur fram, að þeir Einar og Eyþór
buðu 5,2 millj. kr., í málun úti
og inni, 396 þús. kr. í þakmálun
og 9,5 millj. kr. í sandsparsl eða
samtals kr. 15,1 millj. kr. Voru
tilboðin opnuð 23. ágúst 1969
en þremur dögum síðar barst
nefndinni bréf frá Málaraverk-
tökum s.f., sem boðið höfðu 10,7
millj. kr., þar sem þeir skýrðu
frá þvi að í tilboði þei,-ra hefði
sandsparslið verið innifalið, en
tilboðið í málningarvinnuna væri
5,1 millj. kr. Gögn þau er þeir
lögðu fram máli sínu til stuðn-
ings, voru athuguð og kom þar
ekkert fram, sem ástæða var til
að véfengja, en sökum þess, hve
seínt þau bárust taldi nefndin
sig ekki geta tekið tillit til skýr-
inga þeirra.
Síðan segir m.a. í greinargerð
Framkvæmdanefndarinnar um
mál þetta:
2. september 1969 barst F.B.
bréf frá Vinnuveitendasambandi
íslands dags. 29. ágúst 1969, þar
sem skorað er á nefndina að
semja ekki við Einar og Eyþór,
þar er slíkt myndi skapa ófyrir-
sjáanlega erfiðleika og mála-
rekstur milli Málarafélags
Reykjavíkur og Mála rameistara-
félags Reykjavikur.
Sem svar við bréfi Vinnuveit-
endasambandsins skrifar Málara-
félag Reykjavikur nefndinni
bréf dags. 4. sept. 1969, þar sem
skýrt er frá þvi, að Einar S.
Kristjánsson hafi sagt sig úr
félagi þeirra 19. ágúst sama ár
og sé því ekki lengur meðlimur
þess. í sama bréfi er ennfremur
skýrt frá því, að Eyþór Guð-
mundsson, hafi vegna tilmæla
Málarafélags Reykjavíkur fall-
izt á að draga sig til baka frá
tilboðinu og staðfestir Eyþór það
í bréfi dags. 6. sept. 1969, þar
sem hann óskaði eftir að draga
sig til baka frá tilboðinu af fé-
lagslegum ástæðum og samþykkti
jafnframt, að Einar S. Kristjáns-
son yrði einn aðili að tilboði
þeirra.
Niðurstöður a athugun tilboða
og aðsend bréf voru lögð fram á
fundi nefndarinnar 12. sept. 1969,
og var þá málinu frestað. En 30.
sept. var málið tekið upp að
nýju og þá samþýkkt að leita
samninga við Einar S. Kristjáns-
son, málarameistara. Einn nefnd
armanna var andvígur því, að
ákvörðun væri tekin að svo
stöddu og vildi láta athuga bet-
ur stöðu meistarans til að veita
verkinu forstöðu.
30. sept. 1969, barst nefndinni
enn eitt bréf í sambandi við
þetta mál og var það frá Meist-
arasambandi byggingarmanna,
dags. 25. sept. 1969, þar sem bent
er á að tilboð Eyþórs og Einars
brjóti í bága við kaup- og kjara-
samninga milli málarafélaganna
og lög og reglur Meistarasam-
bands byggingarmanna. I bréfi
þessu er og tilkynnt, að Málara-
meistarafélagið í Reykjavík njóti
fyllsta stuðnings Meistarasam-
bandsins og að það muni veita
því alla aðsioð til að fá málið
leyst á viðunandi hátt.
1 sambandi við þessar bréfa-
skriftir tjáði Einar Kristjánsson
okkur, að hann hefði frá árinu
1963 starfað sem sjálfstæður
málarameistari og meðlimur
Málarafélags Reykjavikur, en
hefði sótt um inngöngu í Mál-
arameistarafélag Reykjavíkur,
stuttu eftir opnun tilboða en ver
ið hafnað inngöngu.
Vegna umfangsmikilia breyt-
inga á heildarverkinu frá upphaf
legri verklýsingu dróst það fram
á s.l. vor að hafnar yrðu viðræð-
ur um hugsanlega samninga við
Einar S. Kristjánsson. Eftir all-
miklar samningaviðræður kom
fram, að frávik frá upphaflegri
verklýsingu voru það veruleg að
um 20% af verkinu myndi byggj
ast á samningum við verktak-
ann.
Að þessum viðræðum loknum
kannaði nefndin enn fremur bet
ur félagslega stöðu Einars og
kom þá í ljós að vænta mátti
átaka um málið, sem hefðu e.t.v.
veruleg áhrif á aðra þætti bygg-
ingarframkvæmdanna.
Með ofangreind atriði í huga
og fyrst og fremst öryggi á fram
kvæmd verksins í heild ákvað
nefndin á fundi sínum 24. júli
1970 að bjóða verk þetta út að
nýju.
Tilboð í verk þetta voru opn-
uð 17. ágúst s.l. og bárust þá 8
tilboð í verkið og voru Málara-
verktakar s.f. með iægsta boð.
Samþykkt var að semja við þá
á fundi nefndarinnar 18. ágúst,
og gengið var frá samningum
20. ágúst s.l.“
KAUPMANNASAMTÖK
ÍSLANDS
Almennur félogsfundur
verður haldinn í Átthagasalnum, Hótel
Sögu, á morgun, fimmtudaginn 24. sept.
kl. 20.30.
DACSKRÁ:
SIGURÐUR MACNÚSSON,
framkvœmdastjóri K. I.:
Yfirlit yfir störf stjómar
Kaupmannasamtakaima
CUNNAR SNORRASON,
form. Fél. kjöfverzlana:
Verðlagsmdlin
HJÖRTUR JÓNSSON, form. K. L:
Dýrtíðarvandamólin og verzlunin.
Viðræður ríkisstjórnarinnar við
fulltrúa launþega og vinnuveitenda
Allir kaupmenn og aðrir kaupsýslumenn eru
hvattir til að fjölmenna og fylgjast með því
sem er að gerast í málefnum verzlunarinnar.
Stjórn Kaupmannasamtakanna.
Dagur fær verðlaun
úr sjóði Ara