Morgunblaðið - 23.09.1970, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐ'H), MIÐVIKUDAGUR 23. SBPT. 1970

Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvaemdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttasljóri Bjöm Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ami Garðar Kristinsson.
Rttstjcm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sinii 10-100.
Auglýsingar Aðalstraeti 6. Sími 22-4-80.
Áskriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanfands.
I lausasölu 10,00 kr. eintakið.
HATRÖMM TOGSTREITA INNAN
FR AMSÓKNARFLOKKSIN S
Athygli hefur vakið djúp-
stæður ágreinimgur og
mikil átök, smi urðu á þingi
Sambands ungra Framsókn-
armanna, siem haldið var fyr-
ir skömmu. Ungu Fram-
sóknairmiennirnir virðast
nokkuð tvískiptir í afstöðu
sirnni tiil forystumanna Fram-
sóknarflokksins. Á þessu ný-
afstaðna þingi þeirra var
borin fram ályktunartilla ga,
þar sem fram kom mjög hörð
og alvarleg gagnrýni á Fram-
sókmarflokkinn og forystu
hans. ÁlyktunartiilHaga þessi
var borin fram af þremur
ungurn Framsókniarmönnum,
sem um þessar mundir sækja
fast á um aukinn frama inn-
an flokksins. En ályktunartil-
lögu þremenninganna var
vísað frá með aðeins fárra
atkvæða mun.
&tór hluti þingfulltrúa virt
ist því vera fyligjandi þessari
gagnrýni á flokksforystuna. I
ályktunartillögunni var bent
á, að líkur væru til þess, að
við lok næsta kjörtímabils
yrði yngsti þimgmaður Fram-
sóknarflokksins nálægt
fimmtugu. Ungu Framsókn-
armemnimir, sem að tiilög-
unni stóðu, töldu þetta
hmeyks'li og útilokað væri, að
ungt fólk gæti borið traust
til þess komar flokks. Þá sagði
í ályktumartillögunni, að
flokksforystan hefði hindrað
og vanrækt að endurskipu-
leggja ýmsa þætti flokksins.
Ennfremur kom fram, að
umgu Framsóknarmennirnir
virðast telja Framsóknar-
flokkimn háðan forstjórum
SÍS og einstökum fjármála-
spekúlömtum við stefnumörk-
un. í lok ályktunartiilögunn-
ar er þeirri ábendingu komið
áleiðis, að áframhaldamdi and
staða flokksforystunnar við
ungu mennina, muni eimungis
draga úr trausti þeirra á
Framsóknarflokknum og for-
ystu hans.
Þetta eru eimhverjar hörð-
ustu árásir, sem dunið hafa á
forystu Framsóknarflokksins
um langa hríð. Stjómmálaieg
stöðnun Framsóknarflokksins
og afturhaldsstefna í atvinnu-
og efnahagsmálum þjóðarinn-
ar er löngu kunn. Stöðnun
Framsóknarflokksius á rúm-
lega áratugs ferli í stjórnar-
andstöðu sýnir, að afturhalds-
stefna hans hefur ekki unnið
trauist kjósenda. En nú bregð-
ur svo við, að flokksforystan
verður fyrir hatrömmum ár-
ásum eigim flokksmanna, þeg-
ar stór hópur unigra Fram-
sóknarmanna ber forystu-
menn flokksins svo þungum
sökum.
í fljótu bragði kann svo að
virðast, að þeir ungu Fram-
sóknarmenn, sem að ályktun-
artililögunni stóðu, komi til
með að bera fram nýja stefnu
og nýja starfshætti innan
Framsóknarflokksins. En þeg
ar litið er á þá staðreynd, að
þessir sömu ungu menn hafa
verið eindregnir málsvarar
hentiistefnu Framsóknar-
flokksins á liðnum árum, þá
er þess ekki að væn-ta, að þeir
megni eða hafi raunverulega
hug á að koma breytingum
til leiðar. Líta verður á þá
staðreynd, að þessir ungu
menn hafa um nokkum tíma
barizt ákaft fyrir auknum
frama innan flokksins. Nú
eru alþingiiskosningar á
næstu grösum, og vitað er, að
sumir þessara ungu Fram-
sóknarmanna telja sinn tíma
kominn á þeim vettvangi. En
reyndin hefur orðið sú, að
þeir hafa orðið undir og litlar
breytingar verða á framboð-
um Framsóknarflokksins.
Fastiega má því gera ráð
fyrir, að reiði ungu Fram-
sóknarmannanna í garð
fiokksforystunnar sé af þess-
um toga spunnin. Hér virðist
því einungis vera um að tefla
innanflokksátök, miili ungra
manna og gamalla, um þá veg
tyilu að greiða afturhalds-
stefnu Framsóknarflokksins
atkvæði á Alþingi.
Þörf á aukinni
hagræðingarstarfsemi
Á undanfömum árum hefur
áhugi og skiiningur farið
mjög vaxandi á gildi auk-
innar hagræðingar í rekstri
atvinnufyrirtækja. Hagræð-
ingarstarfsemi er enn í mótun
hér á landi, en víst er engu
að síður, að víða má koma við
aukinni hagræðingu í
rekstri íslenzkra atvinnufyrir
tækja. Forsvarsmenn fyrir-
tækja hafa sýnt þessu mál-
efni lofsverðan áhuga. Félag
Menzkra stórkaupmanna hef-
ur til að mynda hafið kynn-
ingu á hagræðingarmálefnum
hér á landi.
Fæstum dylst mikilvægi
aukinnar hagræðingar í nú-
tímaþjóðfélagi. Hagræðingin
stuðlar að hagkvæmari
rekstri framleiðslufyrirtækj a
og bættu skipulagi í vöru-
dreifingu verzlunarfyrir-
tækja. En þessi starfsemi
stuðlar á þennan hátt ekki
I fótspor
föður síns
ÞEGAR fyrst var hreyft
þeirri hugmynd fyrir mörg-
um mánuðum að dr. Edvard
Isak Hambro frá Noregi yrði
forseti 25. Allsherjarþings
Sameinuðu þjóðanna, var að-
eins einn aðili þessu andsnú-
inn. Dr. Hambro minnist
þessa með bros á vör. „Fyrstu
viðbrögð konu minnar voru
þessi: Til hvers viltu verða
forseti? Þú veizt vel að þér
leiðist að hlusta á langar
ræður. Það er aðeins ein
ástæða, sem kemur til greina:
Hégómagirnd!“
Þainniig fónust himuim ný-
kijömia forsieta Allslherjiar-
þimlgsinis or<5 í viðtali, sem
birtilsit við hann í New Yor'k
Timieis fyrir sraoklkrum döigum.
Hamn sieig'ist hafia svariað
kowu simimi: „Viltu að einlhver
aninar verðd forseti?" Hann
sieigir, að þar mieð hafi málið
verið útikljáð.
Frú Hamibro oig hið ymgista
af fjórurn börnium þeirra
hjóraa, Linda Hamibro, 21 árs,
voru viðlsitaddar er Hiambro
var einrómia kijöriinin forsieti
AllsiherjiaTþingisiinis á fyrsta
fiundi þass 15. sieptember sl.
Aldrei lék nieinin vafi á því,
hvernig ko'sininigiu hans myndi
reiðia af. Komið var að
Evrópiu varðianidá forsetokjör-
i'ð. Dr. Haimibro, isiern verið hef
ur aðiailfullitrúi Norðmannia hjá
SÞ frá 1966, hafði verið til-
n/eflnidiur af EYrópuþjóðium.
Að kvöldi kjördiaigsims sat
dr. Hamlbro rólagur við slkrif-
borð sitt í sikrifstoflum semdi-
’niefinidiar Noreigs í aðalstöðv-
unium.. Það hefur fallið í hans
hlut að sitjórna þimigi því, sem
fjöldi 'þjióðiarlieiðtogia miun
hedimisiæikjia í mæista mániuði til
þiess að mimmiast aldarfjórð-
umgisafmælis Siamieimuðiu þjóð-
ainmia.
Hamm ieit út oig talaði eins
oig maður, siem það bítur ekiki
á að iþiurfá að sitja fumdi nótt
siem nýitam diag, siækja móttök
ur fiimm til siex einmum á dieigi
hverjiuim — swo elkfci sé
minmzt á himar lömigiu ræður,
sem hainin verður að hlýða á
úr forse'taisitóli sínum ám þesis
að gleta ieyft sér svo m.ikið
eiem atð gieiispia,
Hanm sagir að gaginrými á
SamieiniUðiu þjóðirnar gieti ver-
ið "gaignieg, em átelur einhliða
sivartsýnii siem eirna „hiinma
m'astu enkisyndia stjórnmála-
lífsiimB."
Hamm hefur jafinmikilar
áhyigigljur af of mdkilli bjiart-
sýni maimnia, sieim „komi eirag'u
til leiðar“. Éiigið viðlhorf hanis
er „bjartsýni kryddiuð ra,um-
sæi.“
Á snyrtilegiu borðinu fyrir
friaman bainn liiglgur Sáttmáli
Sairra&iniuðu þjóðannia í vasa-
bófcarbroitii, cg ber þess iraerki
að ofit heifur verið bliaðaö í
hoinium. Um Sáttmólann sagir
hanin: „Ég hef lifiað mieð hom-
um allt fná því í Sain. Fran-
eisco.“ Hamlbro, sem er 59 ára,
var í semidinafnd Nore.gs er
siamtökim vonu stofnuð.
Það er áraæigjiuleigt fjrrir dr.
Haimibro að hafia verið kjöriinn
foreieiti Allsherjarlþiingisins af
ýmisuim ás'tæðium. Eiin þeirra
er sú, að faiðir (hiamis, Ciarl J.
Haimbro, var forseti Þjóða-
baindalaigsins á síraum tíimia.
Miangir teljia H'ambro hafa
til .að bera fieisita þá kosti,
sam prýðia miegia eiinn florsieta
Allslhierjarþ.inglsinis. Harnn sé
vilj'afiais'tur og búiast miernn við
að hanm mnmi taikia dagskrá
þimgsins föstuim töbum. Sem
dæmi um viljiafiesbu Hambros
er t'ðkið til þess, að fyrir 10 ár
um hæfiti hanm. með öllu að
reyfcja viiradliniga, pípur og
efitirlætisvimidla siína er hanin
sararafaerðdist um að reyfcinigar
væru Skaðleigiar heilísu mianiraa.
Haimbro fæddist í Osló 22.
ágiús't 1911, sionur fymraefirads
Carls Hambro, siem var fior-
sieti nionslkia Stiórþiniglsinis Og
Þjóðiaibamdalaigisina, svo sem
áðUr var gletið. Hainin ólist því
uipp á beimiili þiar isiem stjórin-
mál voru siniar þáttur í dag-
lagu lífi.
Dr. Edvard Hambro
Er Hamibro iaigði stund á
l'aigiainám við báskólairan í Oisló,
var horaum veditrtiur styrkur af
Þjóðiabanidalaigimiu til þiass að
leglgijia sfiuirad á rianinisókndr víð
aðaisitöðyiar þiesis í Genf. Þar
mieð hófiust afiskipti bans af
alþjóðleigium stjórnmálum,
siem raú hafia Leitt tdl þesis að
haran er fiorseti Allsherjar-
þiinigs SÞ á mierkum tímamót-
uim í stöigu siamitakiaininia,
Diolktorsniafinbót síhia hlaut
hann í stjórniv’ísinidum. Hann
var í raonsba hernum, en eft-
ir imrnrás Þjóðver’ja í Noreg í
heáimisstyrjöldiinmi 'S'íðari var
hiainin fluíttur til Loinidon oig
síðar seinidur til Biaindiaríkj-
aminia þiar eeim bamin dvaldi í
þrjú ár, kenradi, fluitti fyrir-
iesitria og vann fyrir norsiku
útlagiaistjómina. Lífct og var
um föður 'hams, varð Ham/bro
þinigimaður, oig sat á þiragi í
Nor'agii frá 1(961 þar til hanm
varð aðalfulltrúi Noreigis hjá
SÞ 1966.
Hainm er elztiur syistikina
siniraa, 3i5 iraíniúbum eldri en
tvíbunabróöir hianis, Cato, siem
er gieðlœíknir. Þe'ir eru svo lík
ir a@ mieiria að sieigjia fóik í
fijölsfcyldunnd þekkir þá ékki í
suradur, oig ó sfcólaárojraum
skipbu þeir oft uim saeti í
bekfcj’Uim isiínuim án þesis að efit
ir því væri tefcið.
Fjórar núlif-
andi kynslóðir
Farandsýning á ísl. málverkum
FARANDSÝNING á íslenzkum
málverkum verður opnuð í Berg-
«n Billedgalleri í Noregi 26. sept.
næstkomandi. Á sýningunni eru
alls 78 verk, málverk, teikningar
og höggmyndir, eftir 17 íslenzka
listamenn. Norræna húsið í sam-
vinnu við Félag ísl. myndlistar-
manna á frumkvæðið að sýningu
þessari, en Norræni menningar-
sjóðurinn hefur v-eitt nokkurn
styrk til þess að koma sýning-
unni upp. Nefnist sýningin
„Fjórar núlifandi kynslóðir. Frá
íslenzkri myndlist“.“ í Bergen er
sýningin þáttur í 900 ára hátíðar-
dagskrá bæjarins.
fsleni2Íkiu listamenrairnir sem
talka þátt í sýraiinigu þessari eru
Firanur Jórasson, Kristj'án Davíðs-
son, Jóharanies Jóhairaneisson, IHjör-
leiifur Sigiurðsson, B-eraedikt Gunn
arsson, Steinlþór Siguirðsson, Vil-
hjálmur Bergsson, Gunnlaugur
Sr. Gíslason, Amar (Herbertsson,
Jón Reykdáí, Sigurjón Ólafisson,
Ragnair Kjartanisson, Þorlbjöirtg
Pálsdóttir, Guðmuiradur^ Beirae-
di'ktsson, Jón Guranar Árraason,
Magnús Tómasson oig Kristján
Guðmunidsson, Þegar éýn'inguirani
í Bergen lýlkur verður hún send
til Riksgall'eriet í Nionegi, en það-
an verlður hún senid til flestra
stærri bæja í Noreigi, m. a. Osló.
iSíðan taka Riksutstallniinigar í
'Svíþjóð við sýininigunni, en hún
verður eiraniig sýrad í fliestum
stærri bæj'um Svíþjóðar. Sýrairag-
uirani lýlkiur öíðan í Hairstad í
Tromstfyllki í Noregi og þar verð-
ur hún Mður í Listahátíð í Norð-
ur-Noregi 1971. Flestair mynd-
anma á sýraingunrai eru til 'sölu.
einungis að bættum hag fyr-
irtæ'kjanna, heldur einmig og
raunar ekki síður að hag-
kvæmari vörukaupum neyt-
enda. Það er þannig hagur
þjóðarheildari'nnar, að sem
víðast verði komið við auk-
inni hagræðmgu í íslenzkum
atvinnufyrirtækjum.
En ljóst er, ef stefna á að
auknu hagræðingarstarfi, að
íslendingar verða að mennta
eigin sérfræðinga á þessu
sviði. Fyrstu skrefin hafa
þegar verið stigin á þessari
braut, en engum vafa er und-
irorpið, að enn stærra átak
þarf að gera í þessum efmum.
Þó að aðistoð erlemdra sér-
fræðinga sé vissulega mikils-
verð, þó er engu að síður
mest um vert, að við ráðum
sj álfir yfir menntuðum starfs
kirafti á þessu sviði, siem þekk
ir til hlítar hinar sérstöku að-
stæður, se m hér eru fyrir
hendi. Það er vafialaust, að
í'Slendimgar verða að gefa
þeissu atriði meiri gaum en
gert hefur verið til þessa.