Morgunblaðið - 30.12.1970, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 1970
13
BOKMENNTIR - LISTIR
BOKMENNTIR - LISTIR
BOKMENNTIR - LISTIR
Merkilegt rit um mikið efni
Suðri I.—II. I»ættir úr fram-
farasögu Sunnlendinga frá
Uómagnúpi til Hellisheiðar.
Bjarni Bjarnason frá
Uaugarvatni safnaði og gaf út
1969—1970.
Bjarni Bjarnason, fyrsti skóla
svo komið, að mikið efni hafði
safnazt, og svo vildi þá Bjami
hefja útgáfuna. En stjómar-
menn og framkvæmdastjóri
kaupféiagsins voru þá ekki ginn-
keptir fyrir að leggja i slíkan
kostnað. Bjami lét það þó ekki
hamla framkvæmdum, heldur
gerði samning við prentsmiöju,
og haustið 1969 kom út fyrsta
bindi verksins og siðan annað í
haust. Er fyrri bókin 25 arkir
og sú síðari 24. Sala þeirrar
fyrri gekk með ágætum, því að
fjölmargir austanverar voru
þess aibúnir að greiða fyrir
henni. Bækurnar eru og hinar
fróðlegustu, prentaðar á mynda-
pappír og prýddar myndum,
prófarkalestur góður og bandið
snoturt og vandað. Mikið efni
iiggur nú óprentað, en sá erhorf
inn, sm safnaði þvi og sjötiu
og niu ára gamall lét sér ekki
fyrir brjósti brenna að semja á
eigin ábyrgð um útgáfuna. Er
vonandi, að svo mikils verði met
ið starf hans, framtak og bjart-
sýni, af hinum mörgu vel meg-
andi og menntuðu Sunnlending-
um heima í héraði og annars
staðar, að útgáfunni verði haldið
áfram og bætt við safnið þvi,
er enn kynni á það að skorta,
sem að var stefnt í upphafi.
Þetta greinarkom er aðeins til
þess skrifað að vekja almenna
athygii á þegnlegu afreki þess
manns, sem þama hafði einstæða
forvstu og á verkinu í heild, og
verður hér ekki getið heita á
greinum eða greinaflokkum —
og þá ekki heldur hinna mörgu
lærðra og leikra höfunda, sem
þarna hafa lagt lið. En í þessum
bíndum er rækilega og viðast
kunnátt usamlega að verki geng
ið, og er auðsætt, að verði í hin-
um ekki lakar að unnið, verður
þetta mikil menningar- og at-
vinnusaga, sem meðal annars
ætti að geta gegnt því mikil-
væga hlutverki að gera hinni
uppvaxandi kynsióð Ijóst, hvað
hún á að þakka og hverjar
skyldur fortíð og framtíð leggja
henni á herðar.
Guðmiuidur Gíslason Hagalín.
Guðmundur G. Hagalín
skrifar um
BÓKMENNTIR
I
fr
s\
Bjarni Bjamason
stjóri Laugarvatnsskóla og lengi
alþingismaður, lézt á þessu ári,
áttræður að aldri. Hann hætti
sjötugur skólastjórn, og út á við
lét haian ekki mikið til sín
heyra úr því, svo að alþjóð væri
kunnugt, en frá því að hann var
nærfellt hálfáttræður og fram
til þess, er hann lézt, hafði
hann þó með höndum umsvif
austan heiða, sem ýmsum
þeim, sem yngri voru, hefðu þótt
ærinn og allerfiður starfi.
Svo er mál með vexti, að á að-
alfundi Kaupfélags Ámesinga
1961 var samþykkt að fela
stjórn félagsins að láta þegar á
því ári hefja söfnun „glöggra
heimilda um sögu Suðurlands-
láglendisins frá þvi að framfar-
ir byrjuðu i þessum héruðum eft
ir 1874 og til yfirstandandi
tima, þaimig að eftir þeim gögn-
um megi rita framfarasögu Suð-
urlands á þessu tímabili og sögu
þætti um einstaka menn og stofn
anir, sem þýðingu hafa helzt á
því sviði. ..“
Snemma á þessu ári hafði
hinn mikli framkvæmda- og for-
ystuimiaður, Egill Thorarensen
látizt, og mun þessi samþykkt
hafa verið gerð í minningu hans,
þó að það væri ekki tekið fram.
En svo liðu þrjú ár, að ekkert
var gert, en þá var ákveðið að
hefjast handa. Stungið var upp
á Bjarna til starfsins, en hann
taldi sig orðirtn of aldraðan. I»eg
ar það svo sýndi sig, að enginn
annar var fáanlegur, vildi
hann ekki verða til þess, að ekk
ert yrði úr hinni þörfu og mynd
arlegu fyrirætlun og tók að sér
söfnun gagnanna. Hann vildi þó
hafa mann sér til fulltingis, sem
hann teldi sér færarl um
að dæma og laga handrit og lesa
prófarkir, og varð fyrir valinu
séra Sigurður skáld Einarsson I
Holti. Hófst með þeim góð sam-
vinna, en fljótlega kom að þvi,
að Sigurður lézt, og lá þá við,
að Bjarna féliist hugur. En sú
hafði ekki verið hans venja, þeg-
ar á móti blés, og svo fékk
hann þá í lið með sér Ólaf Hall-
dórsson handritafræðing. Bjami
ferðaðist fram og aftur um þrjár
sýslur og skrifaðist á við fjölda
manns, og áður en langt leið, var
IRnpnUiiitt
nuGivsincnR
^^-»»22480
Látið okkurbera áhyggjurnar
'almennar
TRYGGINGARfI
Sjúkra-
og slysatrygging
-Algjðr nýjung
Lírtrygging-líckkuö iö«jdld
NÝ SJÚKRA- OG SLYSATRYGGING greiðir
veikindadaga í allt að þrjú ár og bætur vegna
meiri eða minni örorku, jafnt af völdum slysa
og sjúkdóma. Hlutverk hennar er að bæta
tekjumissi hins tryggða.
Þessi nýja, sameinaða trygging er na.uðsyn-
leg bæði þeim sem reka sjálfsiæðan atvinnU-
rekstur og öllum þeim, sem vilja veita fjöl-
skyldu sinni fullt öryggi.valdi sjúkdómar eða
slys starfsorkumissi eða örorku.
Framtíðaröryggi fjölskyldunnar er ekki full-
komlega tryggt, nema þér hafið einnig líf-
tryggingu.
Leitið nánari upplýsinga
hjá okkur.
Áhættulíftrygging er óháð verðbólgu og
iðgjöldin hafa nú veriS lækkuð verulega
þannig, að vér getum boðið yður mjög ódýra
líftryggingarvernd. Iðgjaldið er einnig frá-
dráttarbært á skattskýrslu. *
HÓPTRYGGING FYRIR FÉLAGSSAMTÖK,
STARFSMANNAHÓPA OG LÍFEYRISSJÓÐI
Líf- og slysatrygging
Vér höfum nú á boðstólum mjög hagstæða
hóptryggingu fyrir félagssamtök, starfsfólk
fyrirtækja, lífeyrissjóði og hvers konar hags-
munasamtök. Hóptryggingin veitir mjög full-
komna líf- sjúkra- og slysatryggingarvernd
valdi sjúkdómar eða siys fjarveru félags-
manns eða stárfsmanns frá starfi eða falli
fyrirvinna frá.
ALM EN NAR TRYGGINGAR"
PÓSTHÚSSTRÆTI 9 SÍMI17700
4'