Morgunblaðið - 10.03.1971, Side 2

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. MARZ 1071
Hlekktist á
TVEGGJA hreyfla flugvél frá
Flugstöðinni af gerðinni Cessna
310 hlekktist á í lendingu á
Reykjanesi við ísafjörð. Engin
meiðsli urðu á mönnum, en vél
in var að lenda til að ná í fólk.
Ekki er ljóst með hvaða hætti
óhappið varð, en við lending-
una laskaðist hjólabúnaður vél
arirvnar, svo og annar vængur-
inn. Starfsmenn Loftferðaeftir-
litsins munu fara á staðinn til
að skoða vélina, og Flugstöðin
hefur gert ráðstadanir til að láta
sækja hana.
Blaðaskákin
TA — TR
SVART. Taflfélag Reykjavikur,
Jón Kristinsson og
Stefán Þormar Guðmundsson
abcdefgh
HVÍTT: Skákfélag Akureyrar,
Guðmundur Búason og
Hreinn Hrafnsson
25. leikur svarts: — Hd5.
Harold Lloyd
látinn
Holilywood, 9. marz. NTB.
EINN kunnasti gamanleikarinn í
Hollywood, Harold I.loyd, lézt í
nótt, taeplega 77 ára gamall. —
Hann var aðeins 19 ára gamall
þegar hann var fyrst ráðinn
hjá kvikmyndaframleiðandanum
Mack Sennet. Framtíð hans var
ráðin þegar hann keypti sér
hornspangargleraugu, scm voru
rkennimerki hans. Hann notaði
aldrei staðgengil þótt mörg atrið-
in í myndum hans væru talin ein
hver hin glæfralegustu sem um
getur.
Trygve Bratteli.
Laird vill eflingu
eldflaugavarna í USA
Varar við auknum kjarnorku-
búnaöi Rússa og Kínverja
Washington, 9. marz
NTB — AP
MELVIN Laird, varnamálaráð-
herra, sagði í dag í árlegri
skýrslu um landvarnir Banda-
rikjanna, að Bandaríkin stæðu
gagnvart tvíþættri hættu á eld
Gerhugull leiðtogi
TRYGVE Bratteli hefur verið fjallar yfirleitt um merkileg
formaður Verkamannaflokks- mál á ítarlegan hátt.
ins síðan 1965 og hafði þá ver Brattieli byrjaði snemma að
ið varaformaður fiokksins í vinma fyrir sér. Árið 1924, þeg
tuttugu ár. Sama ár tapaði ar hann var 14 ára gamallL,
flokkurinn meirihluta á þingi gerðist hann sendisveinn,
og völdum i ríkisstjórn. l»að tveimur áruim síðar fór haivn
liefur þvi verið hlutverk hans á hvalveiðar og seinn-a vanm
að veita stjórnarandstöðunni hann við húsabygginigar á
forystu. l>ví hlutverki hefur Vestfoldu. Það, sem hamn
hann gegnt samvizkusamlega skorti í venjuiegri skóla-
og liann var vel undir það bú
inn. Stjórnmálabaráttu sína
hefur Verkamannaflokkurinn
háð undir forystu Brattelis á
grundvelli vandaðra álits-
gerða sem margar nefndir sér
fróðra manna hafa skilað um
ástand mála á hinum ýmsu
sviðum. Ekki verður því ann-
að sagt en Bratteli sé vel und
ir það búinn að taka við
stjórnartaum unum.
Ýmsir hefðu ef til vill kos-
ið annan mann í formanns-
stöðu Verkamannaflokksins í
stað Einars Gerhardsens á sín
um tíma, einkum yngri flokks
menn. Það sem helzt var í
fyrstu fundið að Bratteli var
að harm væri ekki nógu kunn
ur meðal almennings og helzt
til sviplítill þjónustumaður
ílokksins, að vísu samvizku-
samur, en of þunglamalegur
menratuin, bætti harni sér upp
með sjálfsnneninltiun og þátit-
töteu í námskeiðum og Je-s-
hríngiuim. Harm varð virkuir
þátltakandi í a:skulýðshreyf-
irigu slsíaldemókrata þegar að
lokmi barnaskólanámi og ekki
ieið á löngu unz honum voru
falin ýmisleg trúnaðarstörf í
fcreyfingunni.
Þegair harrn var 24 ára gam-
all fluttist hanm fyrir fu.llHt og
allt frá æskuheimáili sínu í
Nötlteröy og alht norður til
Kirkjuness, skairumt frá norð-
unfliandamærumuim, þar sem
hann settist að og gerðisit rit-
stjóri málgagns Verkamanna-
flokksins. Síðar flurtrt-isit hann
til óslóar og gerðist ritari í
æákuiýðsfylkingu verkamanna
og ritstjóri bliaðs fylkingarinn-
ar. —
Árið 1940 hafði hann rétt
og stirður. Hins vegar sýnir tekið við starfi ritara Veirka-
nýleg skoðanakönnun, að
Bratteli nýtur mests trausts
norskra stjórnmálamanna eða
42% kjósenda.
Bratteli er þannig lýst, að
hann hafi einlægan áhuga á
þjóðfélagsmálum, taki á
hverju máli með nákvæmni,
gerhygli og djúphyggni. 1 öll
um stjórnmálaflokkum í Nor-
egi nýtur hann mikillar virð-
ingar fyrir dugnað og póli-
tíska hæfileika. Hann er
traustur og athugull maður,
sem vill helzt ekki nota stór-
yrði. Allt sem hann segir er
vandlega yfirvegað og finnst
sumum hann því ekki sérstak
Iega skemmtilegur 1 viðræð-
um eða ræðustól, þótt venju-
lega hi-tti hann í mark í ræð-
manm,aflokksins þeigar Þjóð-
verjar ráku harxrv úr borginni.
Um nokkurn tíma dvaidisit
hanm í Kristianound þar sem
hann starfaði sem timbuT-
maðuir, en varði miflduim hluta
tíma sáno tóH starfa með föður-
landsvinuim. Árið 1942 var
haran handtekinn og siendur
sem pólitísikur flótitam.aður til
Þýzkalands. Árið 1945 srneri
hann aftur til Noregs og tók
við fyma stanfi sínu í Verka-
mannaflokkn.um. Saima ár var
hann kosimn varafonmaður
fllokksins.
Bratteli var kjörinn á Stór-
þi/ng í fynsta skipti 1950. Frá
1951 til. 1955 var hann fjár-
málaráðherra. Frá ánslokuim
1956 tiil 1960 var hann fjár-
um sínum. Ræðumennska málaráðherra öðru sinni. Ár-
hans er langt frá því að vera
glæsileg og er oft fremur
þurr. Ekki er hann þó bein-
línis leiðinlegur, því að hann
Liðlega 100 manns
á landeigendafundi
ALMENNUR félagsfundur Fé-
lags landeigenda við Laxá og
Mývatn hófst að Skjólbrekku í
Mývatnssveit Iaust eftir kl. 9,30
i gærkvöldi. Liðlega 100 sátu
fundinn, sem búizt var við að
stæði eitthvað fram eftir nóttu.
maður Ixandeigendaféfliagsins, gaf
félagsimöninuim skýrsiu um und-
anfarandi saminingaviðræður og
sáttafundi x Laxárdeifl.unni, en að
loknu.m álmemnium umræðum
átti að taka afstöðu til skilyrða
Laxárvirkjunarstjóimiar fyrir
frekari samningaviðræðum á
Hermóður Guðmundsson, for- ; Húsavik.
Norrænt leiklistarþing
ÁKVÐIÐ hefu.r verið, að rnæsita
ILeiklistarþiing Norðurlanda verði
hafldið í Reykjarvík í byrjuin júnií
1972, Guðlaugur Rósinkrainz, Þjóð
i'khússtjóri, var á stjórmar-
uindi Norræraa leilkhússambands-
imis, sem hafldinin var í Fininilancli
í byrj'Uin marzmániaðar. Þar var
ákveðið einirómia, að næsta leik-
listairþinjg gkyidi haldið hér á
lamdi, og má búast við, að um 50
erlendir fu/lltrúar sitji þimgið.
ið 1960 varð hairun samigönigu-
málaráðherra og gegndi því
starfi fram til ársins 1964 þeg
ar hann tók aftur sæti á þingi.
Akureyri
VÖRÐUR, FUS á Akuireyri,
gengsit fyirh- féfl agsmiálanám-
skeiði dagana 12.-—14. marz nk.
Námskeiðið hefst kil. 20.00 é
föstudagskvöld í húsakynmum
Sjáilfstæðiafloklksins, Kaupvangs-
stræti 4, efri hæð.
Á námgkeiðiinu verður fjalflað
um undirstöðuatriði ræðu-
menmsku og fuindarskapa og
einmig skýrt frá helztu nýjurug-
um fundarforma. Námskeiðið
heldur áfram á laugardag og
sunnudag og hefst báða daga.na
kl. 13.30. Leiðbeinandi verður
Friðrik Sophuisson, stud. jur., og
mun hann ásamt þáttiakendum
ræða um Sjálfstæðisstetfiruna í
lok námskeíðsirts, en þá verður
haldinn umira:ðufundur roeð
hrinigborðsfyrirkomullagi. — Öl’lu
SjáJfsiæðisfóliki er heimil þátt-
tiáka. Á sunmudagskivölld kl. 20.00
verður bingókvöid í Sjáifstæðifl-
húsinu og verður þar margt eigu
legra vinninga.
flaugaárás. — Bandaríkjamenn
þyrftu ekki siður að vera við-
búnir hættu á eldflaugaárás frá
Kínverjum en Rússum. Þess
vegna gæti reynzt hyggilegt, að
forsetinn efldi vamakerfi
Bandarikjanna gegn eldflaugum
og fjölgaði eldflaugavama-
stöðvum úr þremur í tólf.
Laird sagði, að Nixon forseti
mundi ef til vill hika við að
stíga þetta skref þar sem vonir
stæðu til að samkomulag mætti
takast við Rússa um takmörkun
á smíði kjarnorkuvopna. Hins
vegar kvað hann hugsanlegt að
Rússar hefðu tekið í notkun
nýja tegund eldflauga, sem
skjóta má heimsálfa á milli, og
að Kínverjar muindu taka glíkar
eldflaugar í notkun árið 1973.
f skýrslu sinni sagði Laird, að
Kínverjar kynnu einnig að taka
í notkun meðaldrægar eldflaug-
ar er nota mætti til árása á iðju
ver í Sovétríkjunum. Fyrsta
slíka eldflaug þeirra hefði ver
ið reynd. Hainn sagði, að efling
kjarnorkukafbátaflota Rússa
væri svo víðtæk, að þeir mundu
eiga jafn marga kjarnorkukaf-
báta og Bandaríkjamenn árið
1974 ef áfram héldi sem nú
horfði.
Laird gerði nána grein fyrir
því hvernig bandalagsþjóðir
Bandaríkjanna skyldu í framtíð
inni taka á sig aukna hernaðar
aðstoð. Bandaríkjamenn mundu
ekki verða lögregla heimsins, en
yrðu sem fyrr hornisteinn varna
frjálsra landa gegn kjamorku-
árás, en til að gegna því hlut-
verki yrði bandaríski heraflinn
að vera nægilega öflugur.
Laird sagði, að um mit.t ár
1971 myndu Rússar ráða yfir
1500 eldflaugum sem skjóta má
heimsálfa á milli, en birgðir
Bandaríkjamanna af þessum
vopnum eru nú 1.054. Bandaríkja
menn ráða nú yfir 656 kjam-
orkukafbátaeldflaugum en Rúss-
ar 400.
í skýrslu Lairds kom fram að
helmingur hernaðaraðstoðar
kommúnistalanda við erlend
ríki sl. 15 ár hefði verið veittur
Arabalöndum. Aðstoðin nemur
alls 8 milljörðum dollara, og
þar af hafa Rússar veitt 85%
og Kínverjar 2%.
Max Jakobson:
Skipt lönd fái
aðild að SÞ
— og Kína einnig
TÓKÍÓ 9. marz — NTB.
Sendiherra Finnlands hjá Sam-
einuðu þjóðunum, Max Jakob-
son, sem talinn er einna líkleg-
astur sem eftirmaður U Thants,
sagði í dag að Kína ætti að fá
aðild að Sameinuðu þjóðunum.
Hann lagði einnig til að skipt
lönd, eins og Austur- og Vestnr-
Þýzkaland, Norður- og Suður-
Kórea og Norður- og Suður-
Víetnam, fengju aðild.
J akobson saigði að þá fyrst, þeg
ar þessi lömd hefðu feragið aðild að
Sameiirouðu þjóðumiuim, yrðiu sam-
tökin áhrifarílkiuir aðiffli í friðar-
og öryggisgæzliu. Á orðuim Jak-
obsoin miáibti skilja að skiptu
löindin æbtu að vera j'afmréttihá
hjá Sameimuðu þjóðluinium, og
myiidu sj álfsa.gt verða heiltair
uimræður um það aitriði hjá við-
komamdi aðiliuim, þar sem ekkert
þeirra viðurkemnir hitt.
Jakobson nefndi ek'ki þjóðer'n-
issi'nmastjóm Clharog Kai Cheks,
á Formósu, sem á aðild að Sam-
einiuðu þjóðunium, en það hetfur
verið ein af krötfum Kímverja, að
Form'ósa missti sseti sáftot. Á umd-
amffÖTtnium mánuðuim hatfa stöð-
tagt flei.ri þjóðir tekið upp stjóm-
málasambamd við Kíma, og lýst
því yfir sem Skoðun sinni að
Kíma fen/gi aðilltí. að Sameinuðu
þj óðurnum. Bamdiaríkiin hatfa lemgi
verið helzti þröstoúlduirirm í veg-
imuim, en útlit er fyrir að
þröskuldur fairi nú lækkandi:
Helgi Valtýsson
Helgi Valtýsson
látinn
IIELGI Valtýsson, rithöfundur,
lézt í sjúkrahúsi Akraness að-
faranótt 6. marz.
Helgi fæddiist. árið 1877 í Loð-
mundarfirði í N.-Múfl'aaýsSu.
Hamn situndaði nám í Noregt á
árunum 1897—1904 og var að-
stoðarkenmari í Áfliasumdi á náims
áirum símum. Síðam kenmdi hamn
víða, bæði hérlendis og í Noregi
en á árunuim 1913—20 var hann
blaðamiaður og fyirirlesari í Nor-
egi, em frá 1920—30 forsitjóri
Lí'f.tryggingafélaigsinis Amdvöku.
Þek'ktastur mum Heiligi fyrir
riítistörf sdm, en eftir hann liggiur
ótöil.ulegur fjöldi ritvertoa og
þýðimga, auk blaða- og tímarits-
greima.
Fundur á Siglufirði
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN á
Siglufirði boða til almenns fund-
ar i Sjálfstæðishúsinu þar n.k.
laugardag, 13, marz kl. 14.00. Á
fundinum mun Geir Hallgríms-
son, alþm. og borgarstjóri, ræða
um byggðaþróun og Eyjólfur
Konráð Jónsson, rltstjóri, ræðir
um atvinnumál Sigluf jarðar.