Morgunblaðið - 05.05.1971, Síða 1

32 SlÐUR
*
99. tbl. 58. árg. MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1971 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Isleggurinn, sem fannst þegar grafið var fyrir Tjarnargötu 4. Sú hliðín sem slípuð er af notkun á ís snýr upp og sést á
henni hvemig hrossleggurinn hefur slípazt. (Ljósm. Mbl. Kr. Ben.)
Fornmenn léku sér á skautum á Tjörninni:
ÍSLEGGUR FUNDINN FRÁ
FYRSTU BYGGÐ í RVÍK
Danmörk:
Þjóðar-
atkvæði
um EBE
Kaupmannahöfn, 4. maí.
Kinkaskeyti til Morgunblaðsins.
EINS og í Noregi á að fara
fram þjóðaratkvæðagreiðsla
um aðild Danmerkur að Efna-
hagsbandalagi Evrópu. Bend-
ir allt til þess, eftir að stjórn
jafnaðarmannaflokksins sam-
þykkti að gera kröfu um þjóð
aratkvæðagreiðslu undir öll-
um kringumstæðum, jafnvel
þó að Þjóðþingið myndi
samþykkja lög um aðild Dan-
merkur með fimm sjöttu
hlutum atkvæða, en það er
sá þingmeirihluti, sem stjórn-
arskráin krefst fyrir sam-
þykki laga, sem hafa í för
með sér afsal eða kvaðir á
fullveldi landsins.
Saimkv. st j ómarskránm i er
lagasamiþykkt með slíkuim þing-
imeirihluta nægjanleg og þjóð-
aratkvæði einungis nauðsynlegt,
ef samþykfct laganna fer fraim
með minma en fiimm sjöttu
hlutum atkvæða á Þjóðþinginu.
í ræðu, sem Per Hækkertip,
talsmaður jafnaðarmanmaflokks-
ims flutti 1. maí, bar hanm fram
tillögu um ráðgefandi þjóðar-
atkvæðagreiðslu, en það þýddi,
Framh. á bls. 12
Kólera í S-Súdan
Kampala, 4. maí AP.
AÐ sögn flóttamanna, sem komn-
ir eru til Uganda, g-eisar nú kól-
erufaraldur í Suður-Súdan, og fá
aðeins stjórnarhermenn og fólk
af arabaættum frá Norður-Súd-
an læknishjáip. Flóttamennirnir
segja, að í aðeins einu þorpi hafi
500 dáið úr kóleru á undanförn-
um vikum, og í öðru þorpi varð
að grafa fjöldagröf. Talsmaður
sendiráðs Súdans i Kampala hef
ur ekkert viljað segja um þessar
fréttir og vísar til Alþjóða heil-
brigðismálastofnunarinnar,
WHO. Að undanförnu hafa bor-
izt fregnir um harðnandi átök
Araba og blökkumanna í Suður-
Súdan.
Frankfurt, 4. maí. AP.
VESTUR-ÞÝZKI seðlabankinn
varð að gera sérstakar ráðstaf-
anir í dag til vemdar dollaran-
um, sem mjög er þrengt að um
þessar mundir, og hefur ekki ver
ið eins óróasamt á gjaldeyris-
markaðnum síðan í gjaldeyris-
kreppunni sem leiddi til gengis-
hækkunar vestur-þýzka marks-
ins fyrir tveimur áriun. BoIIalagt
er hvort stjórnin ákveði að gengi
marksins skuli vera frjálst, og
hafa umræður mn þetta leitt til
mikilla kaupa á mörkum. Rúm-
lega einn milljarður dollara
streymdi inn í vestur-þýzka gjald
eyrismarkaðinn fyrstu þrjá
klukkutimana eftir opnun i dag.
ÞAÐ HEFUR nú komið í ljós,
að í Náttúrufræðistofnun Is-
lands er ísleggur úr legg af
hrossi frá því mjög snemma í
byggð Reykjavíkur. Þegar Þór
Magnússon, þjóðminjavörður,
var að skoða gömul bein í Nátt
úrufræðistofnuninni fyrir stuttu
sá hann að bein úr öskuhaug
frá því er byggð er mjög ung
í Reykjavík var þarna á meðal
og við nánari athugun kom í
ljós, að leggurinn hafði verið
notaður sem skauti, eða íslegg
ur, eins og skautaleggir voru
lengi kallaðir.
ísleggur þessi var grafinn
upp árið 1944, þegar grafið var
fyrir Steindórsprenti í Tjarnar
götu 4. Þar kom þá í ljós gríðar
mikill öskuhaugur, en engin
skipulögð rannsókn fór fram á
því sem þar fannst, að sögn
Þórs Magnússonar þjóðminja-
varðar. Þó munu jarðfræðingar
Gullforði Breta
slær öll met
London, 4. maí. NTB.
GUIX- og gjaldeyrisvaraforði
Breta jókst í aprílmánuði um 43
milljónir punda og hefur forð-
inn aukizt sjö mánuði í röð. Vara
forðinn nemur nú alls 1.425 millj
ónum punda sem er algert met
frá upphafi.
Af opinberri hálfu er sagt að
stjórn Willy Brandts kanslara
hafi enn ekki ákveðið hvaða ráð
stafanir skuli gera vegna ástands
ins. Karl Schiller efnahagsmála-
ráðherra, er e'kki talinn hlynntur
því að gengi marksins verði aft-
ur hækkað, en þó útiloka sérfræð
ingar ekki að gjaldeyrisflóðið
geti neytt Vestur-Þjóðverja til að
endurskoða gengið. Verði gengi
marksins gefið frjálst leiðir aí
sjálfu sér að peningaflóð spákaup
manna hækki gengi þess. Þetta
síðasta dollaraflóð fylgir í kjöl-
far tillögu frá fjórum af fimm
helztu hagfræðistofnunum Vest-
ur-Þýzkalands um að markið
verði gefið frjálst.
og dýrafræðingar hafa kannað
staðinn og einnig dr. Matthías
Þórðarson, þjóðminjavörður.
Bein, sem voru hirt í haugn
um, fékk Náttúrufræðistofnunin
og dr. Matthías hirti steinlampa
og vaðsteina, sem nú eru í
vörzlu Þjóðminjasafnsins. í
beinunum, sem lentu hjá Nátt
úrugrjpasafninu var m.a. mikið
af geirfuglsbeinum og umrædd
ur hrossleggur, en beinin voru
send til Danmerkur til ákvörð-
Vínarborg, 4. maí — NTB
LÖGREGLAN í Tékkóslóvakíu
hefur byrjað umfangsmiklar
handtökur á fólki og er talið, að
þær séu þáttur í víðtækum ör-
yggisráðstöfunum vegna flokks-
þings kommúnistaflokks lands-
ins, sem á að hef jast 25. maí.
Fréttastofa Tékkóslóvakíu,
CTK, skýrði frá því i gær, að
522 manns hefðu verið settir í
varðhald og auk þess hefði 91
verjð handtekinn í Mið-Bæheimi
síðustu daga, en höfuðborgin,
Prag, er innan þessa svæðis. 1
sömu frétt segir, að lögreglan
hafi lagt hald á 54 byssur, 12
handsprengjur og lítið eitt af
sprengiefni.
Þrátt fyrir það að CTK segði
ekkert um, hvort tengsl væru
milli handtakanna, vopnafund-
arins og flokksþingsins, eru
þessar ráðstafanir skoðaðar af
fréttamönnum í Vínarborg sem
þáttur í víðtækum öryggisráð-
stöfunum stjórnarvaldana fyrir
flokksþingið.
í öllum vegabréfsáritunum,
sem sendiráð Tékkóslóvakíu í
Vín gefur út, stendur: „Ógilt
milli 1. og 31. maí.“ Er þetta tal-
ið staðfesta fyrri fréttir um, að
stjórnarvöldin í Tékkóslóvakíu
hafi ákveðið að koma á algjöru
ferðabanni inn I landið allan
maimánuð. Undantekningar frá
þessu banni nái einungis til
unar. Síðan hafa þau legið hjá
Náttúrugripasafninu.
Þegar Þór Magnússon, þjóð-
minjavörður skoðaði þessi bein
í síðustu viku sá hann, að hross
leggurinn bar þess merki að
hafa verið notaður sem íslegg
ur, skauti, en ísleggir eru að
sögn Þórs alþekktir úr gömlum
kenningum hérlendis og viðar.
Síðustu alda ísleggir voru venju
lega boraðir og ól dregin í gegn
til þess að hægt væri að festa
ferðamannahópa, viðskiptaferða-
laga erlendra manna og fólks,
sem á sérstakt erindi til Tékkó-
slóvakíu.
Þá berast þær fréttir, að tal-
stöðvarnar í öllum leigubílum í
Prag hafi verið innsiglaðar og
sé þetta þáttur í öryggisráðstöf-
unum. Fjórtánda þing Kommún-
istaflokks Tékkóslóvakíu átti
upphaflega að haldast í septem-
ber 1968, en því var frestað eft-
ir innrás Varsjárbandalagsríkj-
anna I ágúst það ár.
NORÐUR-Vietnamstjórn hafnaði
í dag tillögu sem Bandaríkja-
stjórn styður þess efnis, að
stríðsfangar beggja striðsaðila í
Víetnam verði kyrrsettir í hlut-
lausu landi. Svíar hafa gefið í
skyn að þeir séu fúsir að taka við
föngum og Nixon forseti lýsti yf-
ir eindregnum stuðningi við til-
löguna í gær.
Talsmaður norður-vietnömsku
stjórnarinnar í friðarviðræðun-
um í París ítrekaði hins vegar í
skautann á fótinn, en þeir elztu
sem sagnir fara af voru ekki
boraðir. Á þeim var staðið í
mjúkum skóm, sem héldu vel
að leggnum og síðan ýttu menn
sér áfram með broddstöfum. —
Þessi hrossleggur sem um getur
er frá því að fyrst er byggð í
Reykjavík og að öllum líkind
um hefur hann verið notaður á
Tjörninni, en Tjarnargata 4 er
þar sem gamli Tjarnarbakkinn
var. Er þessi ísleggur langelzti
skauti, sem vitað er um hér á
landi og einn af elztu hlutum
byggðar í Reykjavík. Skautinn
er eins og hver annar hrosslegg
ur utan þess að hann er vel
slípaður öðrum megin eins og ís
leggir urðu við notkun og leiki
á ís, en ávallt notaði hver mað
tvo hrossleggi.
Sannar þessi ísleggur að þeg-
ar í upphafi byggðar í Reykja-
vík hafa staðarbúar rennt sér á
skautum á Tjörninni.
Lockheed
bjargað
Washington, 4. maí. AP.
JOHN Connally, fjármálaráð-
herra Bandaríkjanna, hefur lagt
til að ríkisstjórnin veiti Lock-
heed-flugvélafyrirtækinu, sem
berst í bökkum, 250 milljón doll-
ara lánatryggingu og líklegt er
að Nixon forseti lýsi fljótlega yf-
ir stuðningi við tillöguna. Gert er
ráð fyrir að einkabankar veiti fyr
irtækinu nauðsynleg lán ogstjórn
in ábyrgist þau. Leiðtogi republi
kana í öldungadeildinni, Hugh
Scott, skýrði blaðamönnum frá
þessu i dag að loknum fundi er
forsetinn átti með þingleiðtogum
í morgun.
dag þá afstöðu stjórnar sinnar
að ekki sé hægt að semja um
að föngum verði sleppt fyrr en
Bandaríkjastjórn hafi tiltekið ná
kvæmlega fyrir hvaða tíma brott
flutningi herliðs þeirra frá Suð-
ur-Víetnam verði lokið. Þótt tals
maðurinn minntist ekki beinlinis
á tillöguna um kyrrsetningu
stríðsfanga og stuðning Nixons
við tillöguna fór ekki á milli
mála að Hanoi-stjórnin vill alls
ekkert um hugmyndina ræða.
Dollaraflóð
til Þýzkalands
Hækkar gengi marksins?
Tékkóslóvakía:
Fjölda-
handtökur
Talstöðvar innsiglaðar
í leigubifreiðum í Prag
Hanoi gegn
fangahugmynd
4
%
4T