Morgunblaðið - 27.06.1971, Blaðsíða 13
MORGUNBLA£>IÐ, SUNNUDAGUR 27. JÚNj 1971
13
Stjórn V-Pakistans miðar
markvisst að útrýmingu
andstæðinga sinna
í A-Pakistan
taidir þeir, s«m látizt haía aÆ
hunigri, sjúkdómum og hrakn-
ingum, sem fylgdu í kjölíar
átakanna). En Mascanenhas ted
ur starfsemi uppreisnanmanna
ekki réttlæta þá afstöðu, sem
Vestur-Pakistanstjóm hefur
tekið. I-fvað eftir annað sögðu
herforingjar við hann, að þeir
væru staðránir í því að hreinsa
burt ö(H skilnaðarstefnuöffl i A-
Pakistan, þó svo það kostaði
að drepa svo sem tvær milljón
ir manna og stjórna landinu
sem nýlendu næstu þrjátíu ár-
in. Þeir hetfðu lýst því yfir, að
þessar mðstafanir væru nauð-
Á sjúkraluisi í Indlandi. Móðir
með barn sitt. Það liafði verið
skotið í báða fótleggi á flótt
«111111 yfir landainærin og faðir
þess drepinn.
syndegar titt þess að viðhalda
einingu Pakistans og þeim
hugsjónum, sem ríkið byggðd til
veru sína á. En þeir atburðir,
®em gerzt hatfa í A-Pakistan,
telur Mascarenhas, að greypist
svo óafmáanQega í huga þeirra,
sem eftir litfa í landinu, að héð-
an S frá verði tómt mái að tala
um edningu og hugsjónir.
Við verðum
að losna við þá...
Sutmir herforingjanna héddu
því fram, að Hindúarnir hefðu
grafið undan efnahagslifi A-
Pakistan. Þeir hafi fluitt fó,
matvæli og margs konar fram-
leiðsduvörur yfir dandamærdn
iil Indlands, þeir hatfi verið
a)Js ráðandi í stéttum kennara
en sjáQfir sent böm sín í sikóía
í Kailkútta. Mennitun og menn-
ing Bengala hatfi víða verið það
sama og menntun og menning
Hindúa. Einn sagði: „Við verð-
um að tína þá úr og losa okk-
ur við þá, til þess að fóilkið
geti aftur feng.ið landið sitt og
tekið á ný að rækta trú sina
— Múhameðstrúna." Annar
sagði: „Þetta er styrjöld miidi
hinna hreinu og hinna óhreinu.
Fólltkið hér kann að játa Mú-
hameðstrú en það hefur hugs-
unarhátt Hindúa og við hann
verðum við að losna. Einungis
hinir hreinu og sönnu Múham-
eðstrúarmenn eiga að verða eft
ir.“
, Mascarenhas segir, að eftir
því, sem hann hafi komizt næst,
hatfi verið byrjað á áætlunum
um hreinsunina í A-Pakistan,
þegar Tikka Khan, hershöfð
ingi, tók við stjórn Austur-
Bengals af Ahsan, flotatfor-
inigja, sem hafi verið sýnu mild
ari og réttsýnná maður. Það var
í byrjun marz, þegar stuðnings
menn Mujiburs Rahmans voru
tfamir að láta tdl sín taka að
ráði etftir frestun þingsins, þar
sem Mujibur hatfði fengið yfir-
gnæfamdi meirihluta þimgsæta.
Senniilega hatfa þeir ráðgert
valdatötou, segir Macarenhas,
en Ikvöldið 25. marz fóru her-
menn V-Pakistans á kreik með
lista yfir fjölda manns, er
taka skyldi af litfi. Aðailega
var áherzía lögð á að útrýma
stúdentum, féJagsmönnum
AwamibandaJagsins, prófes.sor-
um, Maðamönnum og þeim
mönnuim nadintoigMðum, er kom-
ið höfðu við sögu í kosninga-
baráttu Mujiburs. Eftir út-
göngubannið i Dacca og öðrum
bongum og bæjum A-Pakistans
dagana 26. og 27. marz höfðu
heilu ibúðéLrhverfin tæmzt atf
fólki. Enginn vissd hvað af þvi
hatfði orðið, en flestir haJlast að
því, að það hatfi verið flutt burt
og drepið.
Stjórnarherinn átti lengi i
höggi við uppreisnarmenn
BengaJa í Feni, sem er um 100
km norður af Ohittagonig, og
það var ekki fyrr en vika var
af maí, sem þeir bröktust burt
og fJúðu yfir Iandamærin til
Indlands. Flótti slílkra manna,
vopnaðra uppreisnarmanna,
var herföringjum mikið
áhyg'gjuefni. „Takist okfcur
ekki að ráða niðurJögum þeirra
verða þeir okkur ævarandi hötf
uðverkur" hefur Mascarenhas
eftir einum herforingjanna.
Þar sem uppreisnarmenn
höfðu staðið að skemmdarverk-
um voru dbúar á stórum svæð-
um umhverfis miskunnarlaust
drepnir og hús — heilu þorp-
in — brennd tii grunna. Þar
sem ekki var lagður eJdur í
hús Hindúa voru þau eeld
„hreinum" Múhameðstrúar-
mönnum fyrir llítið fé eða getf-
in þeim. Mascarenhas segir frá
bæjum og þorpum, sem hann
ók um, þar sem hvergi var sálu
að sjá en alds staðar blakti fáni
Pakistans við hún. Hafði sú
saga flogið, að íbúar húsa, þar
sem ekki væri fLaggað, væru
umisviifalaust drepnir. Vdða
höfðu þeir þó ekki tneyst meira
á fánana en svo að þeir kusu
fremur að flýja og skiJja eftir
sig allar eignir.
Verkið
aðeins hálfnað
Þegaæ Mascarenhas fór frá
A-Pakistan í maá þóttist hann
sjá merki þess, að ógmaröldin
mundi ekki ölJ. ÆtJunarverk
hersims var ekki nema hálfnað.
Tvær herdeildir — 25.000
manns — voru nýkomnar frá
V-Pakistan til þess að hreinsa
burt uppreisnarmenn. Önnur
herdeiddin fékk það hlutverk
að loka austurlandamærunum
og gæta þess, að þar kæmust
hvorki ytfir uppreisnarmenn né
vopn þeirra og vistir. Hin her-
deildin hafði svipuðu hlutveiiki
að gegna í vesturhQuta lands-
ins. Þanniig yrði reynt að króa
uppreisnanmenn inini og þjarrna
að þeim Oengra innd í iandinu.
Mascarenhas hefur eftir
Bai,g nokkrum höfuðsmanni, að
hann hatfi sagt 20. apríl, að
hreinsunarstarfið mundi taka
tvo mánuði, en sú áætlun hatfi
ekki staðizt, uppreisnarmenn
hafi veitt harðari mótspyrnu
en við var búizt. Þá eru mons-
únvindamir og regntíminn að
hefjast og má búast við, að það
geri a'llar hernaðaraðgerðir ertf
iðari. Loks segir Mascarenhas,
að í mörgum héruðum landsins
sé yfirvofandi hun.gursneyð
sökum uppskerubrests. Flutn-
ingar matvæla eru erfiðir
vegna skemmda á vegum og
járnbrautum. Þetta ástand seg-
ir hann, að stjóm V-Pakist-
ans reyni að fela og hún hatfi
verið Mtt hrifin af því að fá
fulQtrúa Flóttamannastofnunar
Sameinuðu þjóðanna í heim
sókn, því þá yrðú matvæla.skort
inum ekki lenigur leynt — né
hjá þvi komizt að þeim bærust
til eytrna frásagnir atf hreinsun
unum.
Frásöginum Masharenhas í
„The Sunday TLmes“ ber yfir
'leitt saman við frásagnir ann-
ama bJaða, sem oft eru eftir
fllóttamönnum hafðar og sendar
frá Indlandi. Þeim ber saman
um, að Hindúamir hafi ekki
einungis tflúið, þeir hafi bein-
línis verið reknir úr Jandi —
með ýmsum hætti. Þess hefur
verið krafizt, að þeir seldu kon
ur sínar og dætur í hóruhús
V-Pakistansikra hermanna, þeir
hafa verið re'knir frá störfum,
burt atf jörðum sinum og úr
húsum sínum, og þeir hafa ver-
ið ofsóttir vegna trúarbragða.
Þeir sem ekki hafa verið nógu
flljótir að fara hafa fengið kúlu
gegnum höfuðið eða hlotið hæg
ari en hroðalegri dauðdaga.
Fréttamaður OBSERVERs í
Kalkútta hefur eftir máQsmet-
andi Hindúa, að stjóm Pakist-
ans hafi skellt skuldinni opin-
berlega á Hindúa í þeirri von,
að þá kæmi til ofsókna á hend-
ur Múhaimeðstrúanmönnum í
Indlandl. Þá mundi umheimur-
inn hugsa sem svo, að þatta
væri rétt ein trúsirbragðastyrj
öldin milli þessara tveggja
þjóða, — sem ekkert væri við
að gera. Undir slíku yfirskyni
gæti stjórn Pakistans hreins
að tiQ í A-Pakistan og kúgað
íbúana þar til hQýðni. 1 þessari
sömu grein segir etftir stuðn-
ingstmönnum Mujiburs Raihm-
ains að baráittunni fyrir tilvist
Bangda Desih verði haldið
áfram. 20.000 manna liði hers
og lögreglu A-Bengals hafi ver
ið komið undir eina stjórn og
um 8000 ungmenni séu við þjálf
un í skæruhernaði. „Tlhe Econ-
omist“ segir ef.tir fréttamanni
sínum í Kalkútta, að herstjóm
Pakistans brýni fyrir mönnum
sinum, að þeir séu að heyja
heiQagt stríð. . . því beri þeim
skyilda tl að drepa aJJa þá
Hindúa og „óhreinu" Múham-
eðstrúarmenn, sem þeir nái tál
eða hrekja þá burt. Kemur
hvarvetna fram, að aðgerðir
stjórnarhersins séu margfalt
hörkulegri en svo, að þær
verði réttlættar með þvi að
bæla þurtfi niður uppreisn
stuðningsmanna Bangla Desh.
Mascarenhas kveðst þeirrar
skoðunar, að Pakistan stjóm
ætíli sér að gera A-Pakistan að
algerri nýlendu V-Pakistana.
Herstjórnin hatfi sett sér það
takmark að bæla upprei.sn
BanigQa Desh manna svo ræki-
lega niður, að eklki bóli á and-
stöðu næstu áratugina. Til
þessa hafa þeir notið hemaðar
aðstoðar Kínverja og mjólkað
sjóði eriendrar efnahagsaðstoð
ar eftir því sem unnt hetfur ver
ið, en nú er svo að sjá, sem
hvarvetna sé verið að taka fyr
ir aðstoð við Pakistan. Hversu
þeim verður þá ágengt er enn
óséð, en Jjóst er, að aðstoðar-
lausuim verður stjórnarhemum
róðurinn þungur. Pakistan er
fátækt land og ekfci verður
endálaust hægt að taka fé frá
öðrum framkvæmdum.
Mascaemhas segir, að stefna
stjórnarinnar sé i þremur meg
inliðum.
• Það hafi sýnt sig, að
BenigaJir séu óáreiðanlegir —
því verði þeir að vera alger-
lega undir stjóm Vestur-Pak-
isíans.
• 2. Það verði að endur-
mennta BengaQi samkvæmt
kenningum M úhameðstrúarinn
ar, útiJoka og einangra aðskiJn
aðaröfl og koma á steirkum trú
ariegum böndum við V-Pakist-
an.
• Þegar Hindúum hatfi ver
ið útrýmt, — þeir annað hvort
drepnir eða röknir á flótta —
verði eignir þeirra notaðar til
þess að vinna fylgi miðstétta
Múhameðstrúarmanna og á því
fylgi verði í framtiðinni reist-
ur grundvöllur stjórnunar- og
stjómmá'las.kipunar landsins.
Með orð og aðgerðir hersins
í huiga kveðst Anthony Mascar
enhas ekki í neinum vafa um,
að þessari stefnu verði fram-
fylgt með oddi og egg.
Þúsundir feðra hafa horft á börn sín deyja í hörmungum
undanfarinna mánaða, úr hungri, vosbúð, sjúkdómum eða fyr
ir hendi hermanna. Hér heldur faðir syni sínum látnum í örm
um sér. Hann lifði af flóttann en féll fyrir kólerunni, þegar
komið var í áfangastað.
Hvar eiga þau von skjóls frá hörmungum og hungri?