Morgunblaðið - 08.08.1971, Page 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. ÁGÚST 1971
t
— Reykjavíkur-
bréf
' Framliald af bls. 17.
®fijómair í vaxínarm'átoin-. Var því
haldið fram að þarina væri um
riitetooðuin að ræða, ta.lað var um
Gtflstopamermrina á Morgiumblað-
Krau, og aðrar marklausar glósiur
fliuigai uim borð. Morgiuinibliað-
átð hefur, eiins og iesendum þess
er feuraniuigf, birt forystuigrein
Airtoeiteaiblaðstos. Morg'umtolaðiið
hieifuir setit sér það tafcmajrk að
brárta sem flestar sikoðanir i sam-
bandi við viðbrögðdn erilendis.
Blaðið er opinin vettvamgiur fyr-
5r margvís'legiar fuiiiyxðinigar,
sttooðanir o,g hiUgteiðimigar, eins
og lesendium þess er bezt feunn-
lutgf. Tíminn og ÞjóðviiJljáinn iiýstu
yfiir því í arðagllamri sínu, að
Morgumbliaðið hefði efeki viijað
bdrta forystuigrefafaa í Arbeiiter
blaðinu vegna þesis að hún væri
hliðhollari steifmiu núveramdi
stjómar en Morguinblaðið gat
unað við. AUt er þetta eins ag
annað út í hött. Ástæða er þvi til
þess að enduirtaka nOfekur atriði
úr þessari forystugrein aðakniál
igagms norska Verkamannaflofeks
fas og varpa um leið fram þeirri
spumingu, hvort hún sé „hliðholl
ari“ stefnu núverandi stjómar en
ýmislegt annað sem um hana hef
ur verið skrifað á e.rlendmm
vettvangi. Arbeiterbladet segir
m.a.: „Keiflavíikiurstöðfa er
hlekfeur í varmar- og eftirlits-
kerfi NATO. Aukim umsvitf
rússneska filotans i Norðurhöf-
um niú hfa sefani ár, hatfa haift
í för mieð sér að sitöðin er þýð-
fagarmeiri em mOkkru sfami fytrr.
Yrði hún lögð miður gætu þar af
sprottið ýmis vandamál, hernað-
arliagis og öayigigdsiLegs eðliis. Sem
stendur er eklki auðgert a®
finna amnian stað sem kæmi í
sftað KefJiavilkur . . . Við vaniuim
því að stjórnimar í Reykjavik
og Washimgtom muni með viðriæð
urn ffana laiusm,, sem fuiifaægir
báðum aðilum." Er efahver hér
á landii þeirrar skoðuna.r að
kommúniistamir í rílkiisstjóim-
fand, svo að dæmd séu tiekfa, hatfi
áhuga á því að „stjórmirnar í
Reykjarvílk og Washfagton muni
með viðræðum finna lausn, san
fuiltoægir báðurn aöiiIiUm"? Það
er ihugumairvert fyrir lýðræðis-
sfanað fóllk á Isdandli að buig-
leiða hverjir eru „hdiiðhollir"
meintri stefin.u íslLenzku rilkis-
stjómarinnar. Það emu mennirn-
ir í KremL
Hverjir töluðu
ekkl við BBC?
Áður en skilizt er við ummælá
erlendra blaða má að lolkum
varpa fram þeirri spumfagu í
tilefini af fiyrmefndri forystu-
grein í Þjóðviijanum um „ís-
lemzka máiigagmdð", hvort það
hefði verið tii styrktar íslenzlk-
um málstað, þegar forsœtisráð-
<herra og utanrílfeisráðherra neit-
uiðu að ræða við firéttamienm
BBC, sem hér voru á fierð eMú
ails fiyrir löngu. Hverjir eru það
sem gátrn talað máM Islendinga
í þessum sterkasta og útbreddd-
asita fjöimliiðli Breta — en létu
það efastæða tækifæri sér úr
greipum ganga. Voru það hfair
„óþjóðl,egu“ Morgiumbiaðsmenin?
Voru það fuiHtrúar SjáiifstæðiB-
flokksins? Nei, stjómnarblöðfa
leita augsýnilega langt ytfir
skammt að þeim, sem nota
ekki öli tækitfæri til að skýra
miálistað Islendinga. Þeir menm
sitja nú í st jómarráðfau.
Hvenær er
friðvænlegt?
1 umræðuiþættr I útvarpfa/u
eklki alls fyrir löngu var rætt
um varna- og öryggismál Is-
Iands. Fulltrúar stjómarinn-
ar fóru undan í flæmingi
eims og vænta mátti og vakiti lé-
leg frammistaða þeimra aithygffli
alkra þeirra sem á þáttinn hliust-
uðu. Fullti'úi Framsótonar-
fdioklk'Sins sagði já já — nei ned,
enda gart hann með engu móti
varið stefinu flokkis sínis, sem vill
bæði hafa varnir og ekki hafa
varmir, taika þáifit i öryg.gi
Atfdanifishafsibandalagsitos og
ekki taka þáitt í öryggi þess.
Fuiliitrúi kammúmásta, hfan
„ábyrgi" ritstjómamfiu01.t!rúi
Þjóðviiljans, var auðvitað hroka-
fiuiffllur að venijiu og þóttist ailt
bezt vilta. Svo fiór hann umdan
í fiæmiingi, þegar hann fiuildyrti
að vamarliðið væri efaskiis
megnuigt, þar sem það hefðd
sýnt að þaö hefiði elbki gietað
rekið rússmeska filotanm frá hatf-
fau umhverflis Isdand, em var
spurður, hvort þá hefði átt að
beita valdi til þess. Þá gat
kommúmiistinn engu orði upp
komiið, fór mar.ga hrfagi ag varð
ölfflu góðu fióllki, þ.e. þeim sem
ekki vorlkemndu honum, fiii sárra
leiðinda. Þá móðgaðist hann í
edtt eða fivö skiptli, enda virðdst
það vera í tízku meðai stuðn-
imgsmanna núveramdi rikis-
sltjórmar.
FuilJtrúar stjómarfaniar I um-
ræðunum vörpuðu firam þeirri
spuirnfagu, hvenær væri frið-
vændiegt í heimiuum. Héddu þeir
að með þessari spuimfagu væri
unnt að korna andstæðingum
simium i opna skjöldu. Svo er þó
ekki. Frið.samle,gt, eðldlegt
ástand rikir ek,ki i Evrópu mieð-
an Berl&narmálið er óleyst.
Berlfa er efas og spremigitunna
í miðri Evrópu. Hún getur bloss-
að uipp hvemiser sem er mieð þeim
hræðitegu affleiðfagum sem atf
því blybusit. Til þess að firið-
vænfegt sé í heimfaum, verður
að leysa Berlánarvamdamiálið og
raunar örygigismial Evrópu yfdr-
leitt. Ekki getur tal’izt firið-
vænleigt i heimfaum, meðan við-
ræður um gagnkvæma afvopm-
un og mfankandi herafla hatfa
ekki leitt tái niðumsitöðu,. Þá
fyrst verður friðvænlagt í heim
inuim, þegar firiðsamieg s'amtoúð
styðsit ekki við spjótsodda. Því
miður hefiur mamnkymiið ekki
náð þvl iangþráða takmariki.
Víða er barizt. Við Miöjarðar-
haf ganga hótanir og brigzlyrði
á víxl Egyptar iýsa yfir óhjá-
kvæmiitegri styrjöld við Israela
á þessu ári. Meðan svo er, getur
engfan sagt að firiðvæni'egt sé í
heimfaium. Þe.tta vita Sovétríkta.
Þau hafa stóreflt fflofia sinn og
herstyrk adllan á Miðjarðarhafii
og eru nú áiiitin hatfa sterkari
herafla þar en t.a.m. Banda-
rikjámenn. Þar hefur vaidahlut-
faHið snúizt við. Þó að ástand-
iö sé sem betiur fier ekki, a.m,k.
ekkd enn, orðið svo silæmt á
Atlantsihaifii, er þvi ekki að neita
að Sovét,ríkfa hatfa stómefflt fflota
styrk sdnn á hafiinu umhverfiis
fsland. Bngium blöðum er um það
að filetta að valdajatfnvægið er
að breytasit á þessu hernaðar-
legia mikillvæga svæði. Af því
statfla álhyggjur erlemdra banda-
manna okkar. Isliendingar verða
að horfa&t i auigu við þá stað-
reymd. Þeir éiga emgam þátt í
aukmum flliatastyrk Sovétríkj-
anna á Atfflantshafi. Þvert á móiti
mumdu þeir helzt ósika sér að
engifan fdoti væri á hafimu uma-
hverfiis land þeirra. Því er þó
ekki að heilsa. Og þefa eru ekki
spuirðir. En meðan Sovétríkin
herða sóknina, auka stydk si,nn
en draga ekfci úr hooraum, er eikiki
íriðvæmltegt í heimfaum. Þessi
staðreynd liggur fiyrir og þarí
ekki um að fjaliía. Hitt er svo
annað mál að ísilendimgar eiga
það við sjálfa sig, hvermiig þefa
bregðast við þessum aukna
þrýstingi að aiusitan. Enigum er
láandi, þó að honum detti í hug
að Sovétrikin söiiist táfl. vaida og
áhrifa hér viö land. Etohverju
sfani sagði Kristjám Albertsson
vdð Lainge, utamríkdsráðherra
Noregs, að liklega mundu Rúss-
ar viljum eignast fsland, „Já, og
Norður-Noreg iáka,“ var Lange
filjórtiur aö svara. Þessi orðar
sikipti eiga ekki síður við nú em
þagar þau föru fram fyrir mörg-
i*n árum og nægir þar að benda
á áhyggjur Tryggve Bratteiis,
fors æ t isráðh e it a Noregs, sem
birtast i umimiælUm hans annars-
staðar hér í blaðinu i dag.
Endurskoðun
yarnarsamnings
Margt hefiur breytzt frá þvi
að hervemdarsamnámiguriinn viar
gerðiur 1051. Ástæða er til að
fij'allla aí heilindium ag áhyrgðar-
tiiifinningu um öryg gismálin
vdð Ajtlanrtshatfsibandaiagið o.g
Bandarákjastjóim. Morguntolaðið
hefiur áður bent á nauösym þess
að fulllitrúar fflýðræðisfliokkanna
allra ættu fiulltrúa i slilkri við-
ræðumefnd. Þá fiyrst væri talaö
fyrir hönd allra þeirra fsdend-
imga sem viillja að öryggi lands-
ins sé borgið. Vafalaiust væri
unnt að fimnia efaihverjar nýjar
leiðir sem fara mætti í varnar-
og örygg'ismáiium íslendinga og
samræma óskir okkar skuildbimd
fagum og varnarkerfi Atlants-
hafsbandaiaigsiþjó'ðanna á norð-
urslóðum. Vel má vera að ís-
lendtaigiar gætu tekið meiri þátt
I vörmiuim landsims en verið heif-
ur un'dantfarið og þá m.a. í sitörí-
um efahvers konar gæzluLiöS,
sem hefði uimsjón með hatfinu
umhverfis landið. Um öll þessi
mál er ástæða að ræða og von-
anidl geta slíkar u.mræður leitt
■til farsællar lausmar á öryggis-
málum ísiliands. Hirtt er svo ann-
að miál, að fáránltegt er að tönnl-
ast á því að aðrar norrænar
þjóðir viljii ekki hafla erlendan
her í lömdum sinum og því sé
ekki heldur ástæða til þess fyr-
ir ísfflendimga. En þessar þjóðir
hafa sjáiífar þann herstyrk,
og þó mikiu offlugri, sem ís-
lenditagar hafia orðið að sækja
tid anmarra til að tryggja öry.ggi
sitt.
Um landheigismállið þarf ekki
að ræða: Þar sitanda ailir ís-
lenidlingeur í einni og vonandi
órofa fyilkingu og ætlast til þess
að haltíið verði á því máli með
þeiim hættli að éistæðuilaust sé að
gagnrýma meðifierð þesis. Em þá er
einnig naiuðsiynlegt að fara að
ölllu með gát, efla þjóðareinfagu
en ekki að ala á sundrunig, eáns
og því miður hefur verið hliut-
skipti ríkisstjórnarinnar i varn-
ar- og öryggismálum. Að visu
hafa ekki allir verið á eitt sátt-
ir um leiðir í landhelgismálinu,
þó að tatomankið sé hiS sama.
Um vilja þjóðarinnar þartf etoki
að efast.
Aftur á móti var etoki kosið
um örygigis- og varnanmál og
varla á þau minnzt i kosnin.ga-
barátturani, nema hvað formaður
Aliþýðuibandalagsfas (sem var
ekki treyst fyrir ráðherrastóii)
sagði brosandi í sjónvarpi að
stefrna flbfcks sfas i þeim málum
færi eftir því hvemig kaupin
gerðust á Eyrimni. Nú liggur þaö
fiyrix.
Gunnars Mnyonnnise
Verksmiðjan er flutt að Dalshrauni 7,
Hafnarfirði.
Nýr sími: 52927.
MLTMUNARNft
Vélritun—símavnrzln
Óskum eftir að ráða vana vélritunarstúlku
frá 1. september næstkomandi.
Uppl. um starfið veittar á skrifstofutíma.
Sveitarstjóri Seltjarnarneshrepps.
AUSTIN SENDIFERÐABÍLL
Traustur og öruggur. Kraftmikill og spar-
neytinn, 48 hestafla vél. Hagkvæmur fyrir
hvers konar starfsemi í bæjum og sveitum.
Verð með miðstöð og öryggisbeltum um
180.000,00 krónur.
Til afgreiðslu strax.
JÍ.:
Garðar Gíslason M.
Bifreiðaverzlun.
Slökkvitæki
FYRIR HEIMILIÐ — BfLINN,
SUMARBÚSTAÐINN OG A ‘
VINNUSTAÐ.
ÓLAFUR GlSLASON & CO. H.F.,
Ingólfsstræti 1 A (gengt Gaula Bíói)
Sími: 18370.
Frá Landssambandi framhaldsskólakennara
Rúðslefnu um
grunnskólufrumvurpið
verður haldin í Reykjavík dagana 11., 12. og 13. september nk.
Þátttaka er heimil félagsmönnum í L.S.F.K. og þarf að tilkynn-
ast skrifstofu samtakanna fyrir 26. ágúst nk. Sími 12259.
L.S.F.K. mun taka þátt í greiðslu ferðakostnaðar kennara utan
af landi.
Á ráðstefnunni verður einnig fjallað um kjaramál kennara.
Skrifstofa L.S.F.K. verður opin fyrst um sinn milli kl. 3 og 6
síðdegis þriðjudaga, fimmtudaga og föstudaga.
REIÐSKOLI
REYNIS
ABALSTEINSSONAR
/ /
NAMSKEIÐ HEFJAST 15. AGUST