Morgunblaðið - 12.10.1971, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. OKTÓBER 1971
FLUGFÉLAG íslands hefur náð
samning-nni við önnnr félög inn-
an Alþjóðasambands flugfélaga
um 50% fargjaldalækktin i hóp-
ferðnm milli íslands og Evrópu.
Fessi fargjaldalækkun Flugfé-
lagsins, sem tekur gildi 1. janú-
ar næstkomandi, er í formi I.T.-
ferða fyrir 10 manns í hópi, sem
gera ráð fyrir að dveljast er-
lendis í minnst 6 daga og mest
30 daga.
I»etta kom fram á fundi sem
Flugfélag tslands hélt með frétta
mönnum í gær vegna þeirra um-
ræðna í blöðum, sem orðið hafa
um fargjaldamál fhigfélaganna
að iindanförnu. Á fundinum af-
hentu forráðamenn félagsins
fréttamönnum greinargerð, þar
sem fargjaldamálið er rifjað upp
í heild, og m.a. upplýst hvernig
Birgir Þorgilsson, deildarst jóri, og Sveinn Sæmundsson, blaðafiilltnii, á fundinum i gær.
Flugfélagið býður 50%
hópferðaafslátt
Telur sig hafa orðiö fyrir
óverðskulduðum árásum að
undanförnu vegna fargjaldamála
staðið var að iimræðimi um far-
gjaldamálin á yfirstandandi ári.
Telja Flugfélagsmenn sig liafa
orðið fyrir óverðskiilduðiim árás
um vegna rangtúlkunar á samn-
ingaviðræðunum í bréfi sem
Éoftleiðir sendu frá sér 3. sept-
ember sl. Þessar árásir séu því
óverðskuldaðri, sem öll hin lágu
fargjöld milli Islands og útlanda
séu verk Flugfélags íslands.
Hér fer á eftir greinargerð
Flugfélagsins:
FLUGFÉI.AG ISLANDS
GENGST FYBIR 50%
FARGdALDALÆKKUN
í HÖPFERDUM
Flugfélagið bar fram tillögur
um þessi nýju fargjöld á Far-
gjaldaráðstefnu Aiþjóðasam-
bands flugfélaga, sem hófst 8.
september, og skulu hin nýju
fargjöld taka gildi 1. janúar n.k.
Fargjöld þessi gilda á milli
Reykjavíkur og borga i Evrópu
(i báðar áttir), og þó svo, að
Fargjaldaráðstefnunni sé ekki
endanlega lokið, er hægt að
greina frá því nú, að félagið hef
ur náð samningum við flugfélög
viðkomandi landa um gildistöku
þessara fargjalda. Þessi far-
gjöld, sem og önnur, eru síðan
að sjálfsögðu háð samþykki hlut
aðeigandi stjórnvalda. Það er
von félagsins, að þessar ráðstaf-
anir auki það mikið sætanýtingu
félagsins, að ekki komi til versn-
andi afkomu millilandaflugsins.
Að undanförnu hafa fargjöld
á milli Islands og annarra Evr-
ópulanda verið til umræðu í blöð
um. Þar sem í ýmsum þeim skrif
um er verulega hallað réttu
máli, sér Flugfélag Islands sig
nú knúið til þess að rifja far-
gjaldamálin upp i heild, svo og
að upplýsa, hvernig staðið var
að umræðum um fargjaldamál-
in á yfirstandandi ári.
AÐALFARG.IÖLDIN SVO TIL
ÓBREYTT 1 20 ÁR
I sambandi við umræður um
fargjaldamál verður vart hjá þvi
komizt að rifja upp þróun far-
gjalda milli íslands og annarra
Evrópulanda sl. 20 ár. Þegar
Flugfélag Islands gerðist aðili
að Alþjóðasambandi flugfélaga
árið 1950, var t.d. fargjaldið milli
Reykjavíkur og Glasgow 27,00
sterlingspund. Flugféiagið beitti
sér fyrir lækkun á íslandsfar-
gjöldum og lækkað fargjaldið á
mllli Reykjavíkur og Glasgow í
25,00 sterlingspund 1952. Þannig
helzt það óbreytt til ársins 1965
er það hækkar um 4 shillinga
vegna þess, að flugvaliarskatt-
ur var þá felldur inn í fargjald
ið sjálft. Árið 1968 er gengí sterl
ingspundsins fellt og við það
hækkar fargjaldið milli þessara
staða í £ 29-9-0. Þannig helzt
fargjaldið óbreytt í 18 ár, þrátt
fyrir sívaxandi verðbólgu og auk
inn tilkostnað á öllum sviðum.
Á sama tímabili stórhækkuðu
fargjöld á öllum flugleiðum inn-
an Evrópu, öðrum en flugleið-
um til íslands. Hinn 1. april sl.
hækkuðu fargjöld á milli Bret-
lands og Islands um 5%. Þannig
hefur fargjaldið á milli Glasgow
og Reykjavíkur, sem var 27,00
sterlingspund árið 1950 hækkað
í tæplega 31,00 sterlingspund ár-
ið 1971. Sömu sögu er að segja
varðandi önnur fargjöld milli ís-
lands og annarra Evrópulanda.
TU dæmis var fargjaidið á milii
Reykjavíkur og Kaupmannahafn
ar D. kr. 766,00 árið 1950 og D.
kr. 808,00 árið 1971. Á þessari
flugleið hefur einnig flugvalla-
skattur í Kaupmannahöfn verið
felldur inn í fargjaldið. Ástæða
þess, að samanburður á fargjöld
um er hér gerður í erlendri mynt
er sú, að öll fargjöld milli landa
eru skráð i dollurum og sterl-
ingspundum. Hér skai ekki far-
ið út í að rekja þær hækkanir,
sem orðið hafa á vöruverði og
annarri þjónustu á sama tíma-
bili. Allir vita, að þær eru marg-
faldar.
Ef gerður er samanburður á
fargjöldum pr. kílómetra á 14
flugleiðum í Evrópu annars veg-
ar og flugleiðum milli Islands og
annarra Evrópulanda hins vegar
(hér er átt við aðalfargjöld),
kemur í Ijós, að meðalverð hvers
flogins kílómetra er kr. 7,24 á
Evrópuleiðum, en kr. 4,38 á milli
Reyk.javíkur og London og kr.
4,48 á milli Reykjavíkur og Kaup
mannabafnar.
1 sambandi við fargjöld á
milli íslands og annarra Evrópu
landa er rétt að geta þess, að
Flugfélagið hefur skráð fargjöld
á milli Reykjavíkur og flestra
borga í Evrópu, þar sem flug-
vellir eru staðsettir í nágrenn-
inu, og reyndar til annarra
heimshluta. Þessi skrásetning að
al- og sérfargjalda hefur það í
för með sér, að fargjald, t.d.
frá Reykjavík til Rómaborgar
um London, er til muna ódýr-
ara heldur en samanlögð far-
gjöld á flugleiðunum Reykjavík
— London og London — Róma-
borg. Hinar miklu og stöðugu
hækkanir á fargjöldum innan
Evrópu, á sama tíma og far-
gjöld til og frá Islandi hafa hald
izt svo til óbreytt, gerir það hins
vegar að verkum, að hlutur
Flugfélags Islands og þeirra
flugfélaga, sem fljúga á milli
íslands og annarra Evrópulanda,
hefur sifellt minnkað.
FLUGFÉLAG ÍSLANDS
LÆKKAR FARGJÖLD 1958
Allt frá árinu 1958 hefur Flug-
félagið beitt sér fyrir sérstökum
lágum svokölluðum I.T. fargjöld
um milli Islands og flestra borga
í Evrópu. Þessi fargjöld miða að
því að auðvelda fólki ódýrar
ferðir, án þess að um hópferðir
þurfi að vera að ræða. Strax
eftir að tekizt hafði að fá þessi
fargjöld samþykkt, var haldið
áfram á sömu braut og önnur
sérfargjöld fylgdu í kjölfarið.
Þannig tóku svokölluð vor- og
haustfargjöld með allt að 30%
afslætti gildi frá íslandi árið
1962 og síðar einnig til Islands.
Sama ár kom Flugfélag Islands
því til leiðar, að ákvæði um náms
mannafargjöld milli Islands og
annarra landa voru rýmkuð að
mun. Námsfólk fékk þá afslátt
af fargjöldum til þrítugsaldurs,
en áður aðeins til 26 ára aldurs.
Einnig fékk maki námsmanns
sama aflsátt. Hvort tveggja var
nýmæli í Evrópu og gilti aðeins
á flugleiðum til og frá Islandi.
Tveimur árum síðar, árið 1964,
gekkst Flugfélagið fyrir sérstök-
um jólafargjöldum til Islands og
auðveldaði þannig þeim, sem er-
Iendis dvöldust heimferð og há-
tíðahald á Islandi. Árið 1966 ber
Flugfélag Islands fram og fær
samþykkta tillögu um 45% far-
gjaldalækkun á milli Islands og
annarra Norðurlanda sé um hóp-
Akureyri, 11. október.
VETRARLEGT er nú um að lit-
ast á Akureyri, enda hríðarveð-
ur með um 5—7 stiga frosti síð-
an um hádegi í gær. Færð á göt-
um er sums staðar þung og veg-
farendur klæðast vetrarfatnaði
og skjólflikum.
Afl orkuversins við Laxá, sem
venjulega er 12000 KW, féll í
morgun niður í rúm 8000 KW,
en var komið upp í 9.5 þúsund
KW klukkan 18 í kvöld. Grípa
varð til rafmagnsskömmtunar af
þessum sökum og var rafmagn
tekið af Mývatnssveit (nema
Kísilgúrverksmiðjunni) árdegis
og af Aðaldal stuttan tima eftir
hádegi, auk þess sem rafmagns-
notkun nokkurra orkufrekra
aðila á Akureyri (sútunarverk-
smiðjunnar o.fl.) var takmörkuð
verulega. Sennilegt er, að ein-
hverjar takmarkanir verði á
rafmagnsnotkun 6 orkuveitu-
svæði Laxár árdegis á morgun,
nema ástandið við Laxá breytist
mjög til batnaðar frá því sem nú
er.
ferð, (minnst 50 farþega), að
ræða. Slíkur hópferðaafsláttur
var þá algjört nýmæli á flugleið-
um innan Evrópu og fékkst ein-
göngu samþykktur vegna sér-
stöðu Islands í samskiptum við
hin Norðurlöndin.
Sama ár fékk félagið sam-
þykkt fjölskyldufargjöld frá ís-
landi til Norðurlanda og síðar
til Bretlands, þar sem forsvars-
maður fjölskyldu greiðir fullt
fargjald, en aðrir fjölskyldulið-
ar aðeins hálft gjald. Síðan hef-
ur Flugfélag Islands beitt sér
fyrir mjög hagstæðum sérfar-
gjöldum til Spánar, Portúgal og
fileiri suðlægra landa. Öll fram-
angreind sérfargjöld og mörg
fleiri, sem of langt yrði að telja
upp, eru verk Flugfélags Islands.
Það hefur með aðild sinni að
Alþjóðasambandi flugfélaga haft
aðstöðu til að fá þau rsedd og
samþykkt, án þess að til þyrfti
að koma langvarandi samninga-
fundir og tímaeyðsla íslenzkra
embættismanna fyrir félagsins
hönd.
Ekki verður svo skilið við
þennan þátt fargjaldamálanna,
að ekki sé minnt á hinar sérstak-
lega hag.sta.'ðu vetrarferðir Flug
félagsins til Kanaríeyja, sem
hófust um sl. áramót. Á því sviði
reið Flugfélag Islands eimág á
vaðið, í framhaldi af ályktun Al-
þingis, á sama tíma og aðrir að-
ilar héldu að sér höndum eða
sinntu öðrum og arðbærari verk
efnum, sem trauðlega gera Is-
lendingum mögulegt að njóta
„Sólarfris í skammdeginu".
LOFTLEIÐIR HÆKKA
AMERÍKUFARG.IÖLD
Um leið og fargjaldabreyting-
ar á flugleiðunum Island —
Evrópa eru yfirvegaðar, er rétt
Mikið krap er í Laxá auk
grunnstinguls, enda áin auð, þeg
ar veðrið skall á og veðurhæð
mikil. Mest bar á þessu efst í
ánni, þar sem hún fellur úr Mý-
vatni, enda voru allar kvíslar
hennar opnar. Miðfcvíslarstíflan
er engin lengur, sem kunnugt er,
og Syðstukvísl hefur ekki verið
lokað enn. Árum saman var
venja að loka stíflunni þar í vetr
arbyrjun, þangað til haustið
1970. Þá og eins í haust hefur
Laxárvirkjun ekki viljað loka
stíflunni, enda hefur samþykkt
bænda ekki legið fyrir. Hins veg
ar lokuðu bændur sjálfir Syðstu-
kvísl í janúarmánuði 1971.
Rafmagnsskömmtun hefur
alltaf komið harðast niður á Ak-
ureyringum og Eyfirðingum svo
að nú þótti röðin réttlátlega kom
in að Mývetningum, sem jafnan
hafa setið við bezta hlut í þeim
efnum, m.a. vegna gufustöðvar-
innar. Þá má geta þess, að raf-
magnstakmörkun á Akureyri í
dag var mun meiri en hjá Aðal-
dælingum. — Sv. P.
Rafmagnsskömmtun
frá Laxárvirkjun
að athuga lítilsháttar fargjalda-
hœkkanir þær, sem að undan
förnu hafa orðið á aðalfargjöld-
um á flugleiðinni Reykjavík —
New York. Á þeirri flugleið hafa
Loftleiðir, sem kunnugt er, flog-
ið einir íslenzkra flugfélaga og
hafa því án þess að þurfa að leita
til annarra aðila en stjórnvalda
á Islandi og í Bandaríkjunum,
getað ráðið fargjöldum sínum.
Þann 1. janúar 1970 var fargjald-
ið Reykjavík — New York —
Reykjavik 232,00 dollarar. Þann
1. apríl 1970 hækkar fargjaldið
í 252,00 dollara með þotum.
Þann 1. október 1970 hækkar far
gjaldið aftur á þessari flugleið
i 242,00 dollara með skrúfuþot-
um og í 262,00 dollara með þot-
um. Og enn hækka Loftleiðir
fargjaldið þann 1. april sl. á flug
leiðinni Reykjavík - New York
Framhald á bls. 17.
Strikalínan sýnir leiðina, sem
mennirnir gengu frá flakinu.
Punkturinn sýnir liadtistöð
Landsvirkjunar.
— í*yrlan ónýt
Framhald af bls. 3.
varnafélagsins á Selfossi af stað
til leitar. Einnig voru þá tvær
flugvélar, önnur frá Landhelgis-
gæzlunni og hin frá flugmála-
stjórn, sendar til sérstakrar leit-
ar og klukkan 23:45 tilkynntu
þær, að sést hefði Ijósblossi hjá
Sandafelli og skömmu síðar, að
mennirnir tveir væru þarna
fundnir. Höfðu þeir tekið með
sér ljóstæki úr þyrlunni og var
það blossi frá þvi, sem leitar-
menn sáu.
Frá Búrfelli var svo sendur
jeppi á móti mönnunum, og laust
eftir miðnætti fundu leitarflug-
vélar þyrluflakið á Rjúpnafelli.
1 gær fór flokkur manna frá
Landhelgisgæzlunni að flakinu
og er ætlunin að taka það sund-
ur og flytjá til Reykjavikur.