Morgunblaðið - 31.10.1971, Blaðsíða 2

30
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 31. OKTÓBER 1971
Zolian TUdy (t. v.) var ráðherra í hinni skaniiiilifu stjórn
eter, hetjan frá Budapest.
Nagys. Nagy (í miðið) og Mal-
með rógi áhrifamikinn andstæð
ing, ná tangarhaldi á sam-
vinnufélagi (sbr. Kron),
verkalýðsfélagi (Dagsbrún),
þýðingarmiklum almannasam-
tökum (Alþýðusambandið), eða
villa um metorðagjarna stjórn-
málamenn, svo að þeir gerist
blind eða sjáandi verkfæri. AU
ar eru oss Islendingum þessar
vinnuaðferðir nauðkunnugar,
enda hinar sömu um allan heim.
1 sambandi við þetta lævísa
spil er ekki úr vegi að minna
aðeins á orðheldni kommúnista
og heiðarleik. Og er þá réttast
að miða við þann, sem
mestur hefur verið lærifað-
ir, þessa skuggalega lýðs og
mest dáður, erkipáfann Stalin.
Þegar Nasistaherir Hitlers
höfðu brotizt inn í Rússland,
fuHvissaði Stalin allar þjóðir,
sem þegar höfðu orðið að lúta
ofbeldi Þjóðverja, um það, að
Sovétríkin hygðu ekki á
neina landvinninga og hefðu
engan hug á að hlutast til um
innanlandsmálefni eða stjórar
far annarra þjóða. Þetta var
margendurtekið viku eftir
viku, ár eftir ár, í fullri vit-
und þess, að hvort tveggja var
blygðunarlaus lýgi.
Árið 1942 gaf Stalín út svo-
hljóðandi boðskap:
„Vér höfum ekki og getum
ekki haft nein styrjaldarmark-
mið í þá átt að kúga stjórnar-
far vort og vifja upp á aðrar
þjóðir, hvorki Slava eða aðrar
undirokaðar þjóðir Evrópu,
sem b'íða hjálpar vorrar. Mark-
mið vort er í því fólgið að
hjálpa þessum þjóðum í bar-
áttu þeirra fyrir frelsi undan
harðstjórn Hitlers og gefa þeim
síðan frjálsræði til þess að
stjórna löndum sínum sam-
kvæmt eigin óskum".
Svo mörg og fðgur voru þau
orð!
Slíkar yfirlýsingar voru
margendurteknar á styrjald-
arárunum — og fyrst á eftir.
Þær voru „fyrsti hlekkurinn" í
þeirri keðju slagorða og blekk
inga sem Moskvu-kommúnistar í
Austur-Evrópu notuðu til þess
að svíkja lahdsmenn síma aust-
ur fyrir járnrjaldið. Og reyna
enn eftir beztu getu að gera
slíkt hið sama í frjálsum lönd-
um Norður- og Vestur-Evrópu.
Þeir eru meira að segja svo
blygðunarlausir, að þeir láta
ekkert hlé verða á þessari
blekkingastarfsemi sinni sömu
dagana, sem Rauði herinn er að
drekkja ungversku þjóðinni í
blóði sínu, — fyrir það að gera
drengilega tilraun til að öðlast
það frelsi, sem Stalin hafði
marglofað henni.
Og spurningin vaknar:
Eru núverandi stjórnendur
Sovét-Rússlands verri blóð-
hundar en morðvargurinn
Stalin? Atburðir siðustu daga
virðast benda til þess, að þeir
hafi engu gleytmt af aðferðum
hans eða markmiðum.
Handavinnubúðin auglysir
Hin vinsælu myndflosnámskeið eru að
hef jast að nýju.
Innritun í búðinni Laugavegi 63.
Lón úr byggingalanasjoöi
Kopavogskaupstaðar
Umsóknarfrestur er til 15. nóv. 1971 og eru umsóknareyðu-
blöð afhent á skrifstofu bæjarins í félagsheimilinu.
Skilyrði til lána úr sjóðnum er m.a. 5 ára búseta í bænum,
og þeir, sem hafa flesta á framfæri genga fyrir að öðru jöfnu.
BÆJARSTJÓRINN.
Afvinna
Óskum eftir að ráða nokkra verkamenn
og skipasmiði. Örugg vinna.
Mötuneyti á staðnum.
Upplýsingar gefur yfirverkstjóri.
SLIPPFÉLAGIÐ í REYKJAVÍK H/F.,
Mýrargötu — Sími 10123.
Valda-
ránið í
Ungverja-
landi
„Sovétrikin óska ekki að
skipta sér af innanlandsmálum
Ungverjalands. Algengt er, að
smáþjóðir séu að ástæðulausu
hræddar með rússnesku of-
beldi. Ef Sovétríkin tækju að
kúga smáþjóðir eða þrengja
kosti þeirra, myndu þau svikja
hugmyndafræði Lenins og
varpa skugga á glsesitega for-
tið sína!"
Jósef V. Stalin
í veizlu fyrir ungverska
ráðherra í heimsókn í
Moskvu í apríl 1946.
Þegar Rauði herinn fór inn
yfir landamæri Ungverjalands
haustið 1944, steypti hann yf-
ir þjóðina ógnarstjórn, sem i
ránum, ofbeldi, morðum og
þrælaflutningum úr landd tók
langsamlega fram því, sem her-
ir Nasista höfðu nokkru sinni
boðið undirökaðri þj'óð.
Ógnarstjórnin tók ekki
aðeins til yfirstéttar og
miðstéttar, heldur og í ríkum
mæli tíl verkamanna. Ekkert
heimili, enginn maður var ör-
uggur fyrir ruddalegum árás-
um, og tugum þúsunda manna
var smalað saman og þeir flutt-
ir til ókunnra heimkynna í aust
urlendum Sovétrikjanna.
Það var augljóst frá upphafi,
að ætlun Sovétherranna
var sú að skapa í þjóðinni lam-
andi ótta, rugling og úrræða-
leysi, en koma um leið ringul-
reið á allt hagkerfi hennar.
Þetta gerðist samtímis því, sem
Stalin öskraði það hástöfum út
yfir heiminn, að hann vildi, að
Ungverjaland hlyti „réttlátan
frið". En þrátt fyrir þessar
ógnir lét ungverska þjóðin
ekki bugast, og foringjar henn
ar héldu einurð sinni, þó að
reynslan kenndi þeim síðar, að
þeir voru illa blekktir um
raunverulegan tilgang Sovét-
herranna.
Ungverjaland var lengi her-
numið af f jölmennum rússnesk
um her, sem hafði öll ráð lands-
ins í hendi sér. Geysimik
ið af verðmætum þjóðarinnar,
þar á meðal heilar verksmiðj-
ur, var hrifsað og flutt úr
landi. Styrjaldartjón Ungverja
var metið á 345 milljónir doll-
ara. Af þeirri upphæð var tal-
ið, að 124 milljónir dollara
væru hin umfangsmiklu rán
Sovéthersins. Hér við bættust
300 mnljónir dollara, sem
því móti óhemjuleg blóðtaka.
Moskva krafðist i stríðsskaða-
bætur. Skyldi greiða þá
upphæð í vörum og afurðuin á
fyrirstriðsverði, og varð með
En sigraðir menn verða að
sætta sig við allt.
Siðar tóku Sovétherrarnir
að dutklæða férán sín með því
að telja Sovétríkjunum hluta-
f járeign í hinum þjóðnýttu fyr-
irtækjum alþýðulýðveldanna,
og tók þá fyrst í hnúkana um
arðránið. En áður en slíkt væri
unnt, varð að koma upp lilýð-
inni leppstjórn, og smám sam-
an tókst Sovétherrunum það,
sumpart með svikum og bola-
brögðum, sumpart með beinum
ofbeldis- og ógnaraðgerðum
Rauða hersins.
21. jan. 1945 var vopnahlés-
samningur undirritaður í
Moskvu milli stórveldanna
þriggja og Ungverjalands.
Nokkru áður, 21. desem-
ber 1944, hafði bráðabirgða
þjöðfundur komið saman í
Debrecen, sem er þorp i Norð-
austur-Ungverjalandi, rétt hjá
landamærum Rúmeníu. Þjóð-
fundurinn var skipulagður sem
nokkurs konar þjóðleg sjálf-
stæðisfylking, og samanstóð af
Bændaflokknum, Jafnaðar-
mannaflokknum, Smábænda-
flokknum, Alþýðusambandinu,
sem hafið var í það veldi að
verða stjórnmálaflokkur, sam-
kvæmt kröfu kommúnista, og
loks Kommúnistaflokknum
sjálfum. >að herbragð að
þröngva Alþýðusambandinu,
sem að verulegu leyti var á
valdi kommúnista, þarna inn,
Zoltan TUdy
hlaut auðvitað að styrkja að-
stöðu þeirra langt umfram það,
sem sanngjarnt var samkvæmt
lýðræðisreglum. Þetta her-
bragð hefur síðan gefizt komm
únistum og launkommúnistum
harla vel í mörgum löndum.
Eins og aðrar bráðabirgða-
stjórnir, sem settust á laggir i
Austur-Evrópurikjunum í styrj
aldarlok, var ungverska stjórn
in kölluð „Sameiningarstjórn".
En í eðli sínu var hún gerólík
sameiningarstjórnum þeim, sem
sumstaðar voru myndaðar á
Vesturlöndum fyrir stríðið
undir Alþýðufylkingarfánan-
um, eins og til dæmis stjórn
Leons Blums í Frakklandi á
sinni tíð.
1 sjáifu sér hefur enginn betur
lýst þessari sameiningarstjórn
Ungverjalands en Matyas Rak
osi, sem lýsir á þessa leið þeim
stjórnum, sem settar voru
á laggir i Austur-Evrópuríkj-
um undir handarjaðri rúss-
nesku kommúnistanna og
Rauða hersins með aðstoð inn-
lendra föðurlandssvikara og
Stalinista. Hann segir:
„1 orði kveðnu — til þess að
eyða hinum fasistísku innrásar
mönnum — settu komm-
únistaflokkar þessara landa á
iaggirnar víðtæk andfasistísk
sambönd, samkvæmt ráðum og
fyrirmælum, sem þeim voru gef
in af félaga Stalin. Þessi sam-
bönd tóku til smábænda, borg-
ara og í stuttu máli allra, sem
fengnir urðu í félagsskapinn
vegna haturs á Hitler og reiðu
bunir til að taka upp baráttu
fyrir frelsi lands síns".
Þessi sambönd voru með öðr-
um orðum varpa, sem kommún-
istar drógu til þess að veiða í
aila þá, sem báru i brjóstt hat-
ur til fasista og nasista, en sem
þeir frá öndverðu ætluðu sér
að nota eingðngu til þess að
kúga þessar þjóðdr undir yfir-
ráð kommúnista.
Og hvernig voru svo fulltrú
arnir valdir til þessa bráða-
birgðaþjöðfundar, sem stóð að
baki hinni ungversku bráða-
birgðastjórn? Þeir voru valdir
af hinum svokölluðu þjóð-
nefndum, en þær voru valda-
ránstæki, sem kommúnistar
notuðu mjög í Austur-Evropu
eftir hrun Þýzkalands. Kommv
únistar komu þeim upp í öllum
þessum löndum í skjóli Rauða
hersins og hvarvetna tóku þær
sér héraðsstjórnarvöld og lög-
regluvald. Þar sem Rauði her-
inn, sem hafði sin ákveðnu fyr-
irmæli um algera undirok-
un þessara landa, vakti yfir ÖU
um framkvæmdum, liggur það í
hlutarins eðli, að kommúnistar
og handbendi þeirra höfðu
yfirtök í hverri „þjóðnefnd" að
heita mátti. En þó ekki alger-
lega. Þjóðfundurinn varð að
vísu mjög litaður þjónkun og
holliustu við kommúnista, en
borgaralegir flokkar og lýð-
ræðissinnar áttu þó allmyndar-
legan hóp þjóðfundarmanna,
sem neituðu að beygja sig fyr-
ir þvingunum Rauða hersins.
Þetta varð til þess, að mieðlim-
um Debrecen-stjórnarinnar
var harðbannað að koma inn k,
eða hlutast til um mál á „at-
hafnasviði" Rauða hersins.
Stjórnin hafði aðeins mjög tak
mörkuð völd á „baksviðinu",
þar sem Rauði herinn þóttist
hafa unnið verk sitt til fulls.
Hins vegar hðfðu „þjóðnefhd-
ir" kommúnista frj'álsar hend-
ur til ])ess að reka Sovét-áróð
ur sinn, hvar sem var í land-
inu. Með aðstoð þeirra var póli
tískri lögreglu hvarvetna kom-
ið á fót og tók hún unnvörp-
um höndum þá, sem sakaðir
voru um samvinnu við fasista
og nasista. Stóð hún um þetta
starf sitt beint undir yfirráð-
um upplýsingaþjónustu Rauða
hersins. Að sjálfsögðu tðk hún
og höndum fjölda manns, sem
algerlega voru saklausir af
þess háttar samvinnu, og voru
þá einkum tíndir úr þeir, sem
líklegastir þóttu til andspyrnu
gegn kommúnistum. Hns vegar
gerðist nú samtímis það
hlálega fyrirbrigðd, að ýmsir
ósvitoustu slagsmálahundar og
gróðabraskarar úr hópi Nás-
ista sóru ákaft af sér alla holl-
ustu við fyrri félaga og voru
með fögnuði og stolti teknir
inn í Kommúnistaflokkinn. Póli
tíska lögreglan ungverska var
t.d. að mikílu leyti mönnuð fyrr
verandi nasistum, enda treystu
kommúnistar þeim auðsæilega
bezt til hryðju- og glæpaverka
þeirra, sem vinna skyldi.
Fyrsta þýðingarmikla lög-
gjöfin, sem þjóðfundurinn
gekk frá, voru jarðaskiptalðg-
dn frá 17. marz 1945. Þetta níál
hafði frá fornu fari verið eitt
höfuðmál Smábændaflokksins,
og þegar í stað tekið upp af
honum, er hernaðaraðgerð-
um lauk í landinu.
Höfuðleiðtogar bænda í Uhg
verjalandi voru um þessar
mundir Ferenc Nagy og
Zoltan Tildy, sem jafnframt
voru forustumenn Smábænda-
flokksins. Flokkurinn átti
geypisterkt fylgi út um byggð-
ir landsins, ef þess hefði notið,
og æðisterkt í flestum borgum
þess.
Kommúnistar gripu nú jarða
skiptalögin og nýttu sér þau
út i yztu æsar bæði í áróðri og
framkvæmd. Eftir að frumvarp
ið var orðið að lögum, þutu
flutndngabílar Rauða hersins
þorp úr þorpi um gervalit
landið og slógu dátarnir upþ
miklum tilkynningum um
það, að „jarðaskiptaáætlun
Kommúnistaflokksins" væri nú
komin í framkvæmd. Hiíiar
rauðu þjóðnefndir tóku að sér
í trausti Rauða hersins að frám
kvæma jarðatökuna (expropri-
ation) og skiptingu jarðagóss-
ins. Komust þær þannig í þá
aðstöðu að geta beitt þá bæhd-
ur hinum mestu harðræð-
um, sem ófúsir voru að garigá