Morgunblaðið - 31.10.1971, Qupperneq 17

Morgunblaðið - 31.10.1971, Qupperneq 17
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 31. OKTÓBER 1971 45 — Leiðangur Frainhald af bls. 36 búið að stilla hann, sýnir hann stöðu skipsins á fjög- urra sekúndna fresti, þó svo að skipið sé á siglingu. Tveir Decca-radarar, 48 mílna langdrag og 64 mílna lang- drag. Sjálfvirk miðunarstöð, Tayio-gerð. Simrad EP dýp- ismælir i brú. Arkas-sjálf- stýring, og Anschutz Gyro- áttaviti.“ Þannig lýsti loftskeytamað urinn fiskileitar- og rann- sóknatækjum og fjarskipta- tækjum. í>ess má svo geta hér að hann hefir samvinnu við vélstjórana um notkun sumra tækjanna, einkum beg ar um er að ræða leit að bil- unum. En nú snúum við okkur til Guðmundar S. Jónssonar, rannsóknamanns og spyrj- um hann um ýmislegt er varð ar sjálfan rannsóknabúnað- inn, en hann hafði á hendi ýmiss konar eftirlit með frá- gan.gi hans. Einnig segir hann okkur frá því hvernig unnið er að hinum ýmsu rannsóknum. Guðmundur seg ir svo frá: RANNSÓKNAAÐSTABA „Við getum byrjað á því að nefna svonefndan sjótaka klefa, sem er bakborðsmeg- in í skipinu aftan við rann- sóknastofu uppi. Þar eru svonefndir sjótakar og segir nafnið til hvers þeir eru not- aðri. Hér eru teknar inn all- ar sjóprufur, en úr þeim eru athuguð selta, súrefni og nær ingarsölt, eða næringar- efni sjávar. Þá eru þarna einnig tekin sýni til plöntu- svifs- eða þörungarann- sókna. Það er gert á þann hátt að fjögur sýni eru tekin á hverri stöð (en rannsókna- staðir, sem merktir eru á korti, eru nefndir stöðvar) á mismunandi dýpi eða við 0, 10, 20 og 30 m. Síðan er sett- ur út í þessi sýnishorn ákveð inn skammtur af geislavirku kolefni og það siðan lýst í sér stökum Ijósaskáp við ákveð ið ljósmagn og við ákveðið hitastig, sem haft er hið sama og var í sjönum við töku sýnanna. Þetta er gert til að finna út framleiðslugetu sjávarins af þörungum, en hún er háð birtu og næring- arefnum sjávar. 1 sjótákaklefa koma lika inn átuprufur, sem ýmist eru teknar i iand í glösum, eða rannsakaðar í smásjám hér á rannsóknastofu skipsins. Næst fyrir framan sjótaka- klefann er vinnuherbergi, en þar framan við hin stóra rannsóknastofa uppi. Þar er unnið úr kortum og þar eru, og eiga að verða í framtíð- inni, hvers konar sjálfrit- andi tæki, sem stofnunin kann að eignast. Kortagerð er nauðsynlegt að geta unn- ið um borð t.d. þegar skipið tekur þátt í sameiginlegum rannsoknum með öðrum skip um frá öðrum þjóðum, þar sem skipzt er á upplýsing- um í töflum og kortum, sem þá eru afrituð þarna um borð. En fram til þessa tíma höfum við þurft að vera upp á aðra komnir með að fá þetta afritað t.d. Norðmenn, eða við höfum orðið að teikna hvert afrit fyrir sig sérstaklega, sem er oft mjög mikið og seinlegt verk. Þarna á rannsóknastofunni eru nú þegar sjálfritandi hitamælingatæki og sjálfrit- andi gegnskinsmælir, þ.e.a.s. sjálfritamir frá þessum mæl- um eru þarna, en auðvitað er þeim sjálfum komið fyrir annars staðar í skipinu t.d. þersum tækjum í kössum aft- ur á. Þetta er því aðalrann- sóknastofa framtíðarinnar og ætluð sem teiknistofa og fyrdr þurrrannsóknir. Niðri í skipinu, næst fyrir framan vinnusal aftur í, þar sem fiskurinn kemur niður eftir veiðar, er aðalrann- sóknastofa skipsins. Hún er rannsöknastofa fyrir all- ar Mffræðirannsóknir, en fremri hlutinn fyrir sjórann- sóknir. Þarna er líka vinnu- aðstaða i afturhluta til að annast smásjárrannsóknir, skrifa niður athugasemdir og annast skýrslugerð. í fremri hlutanum eru tvö tæki, seltumælir og tæki til súrefnismælinga á sjó. Þá er klefi til ljósmyndagerðar. Einnig eru þarna kæliklefar og frystiklefar fyrir sýnis- horn. I heild má segja að þetta skip sé byggt til að koma fyr- ir í því öllum þeim tækjum, sem þarf til hvers konar fiski- og sjórannsókna, sem i slSkum skipum eru fram- kvæmdar í dag. Það vantar að sjálfsögðu ýmis tæki enn, svo allt sé hægt að gera, en þau verða að koma smátt og smátt, enda eru þau feikna dýr, því svona tæki eru yfir leitt smíðuð fyrir mjög fáa I heiminum og verða því aldrei fjöldaframleiðsla. TVÍÞÆTT STARFSEMI Raunar er starfsemi þessa skips tvíþætt. Annars vegar getur það leitað fiskjar og bent á hann og. er það mjög vel búið til -þeirra hluta. Hins vegar er skipið fyrst og fremst ætlað til almennr- ar gagnasöfnunar, þar sem fullkomnastra upplýsinga er leitað um ástand sjávarins og lífsins í honum. Þessar upplýsingar koma sjaldnast að gagni þegar í stað, heldur eru liðir í langri rannsóknakeðju, sem ekki er hægt að sjá fyrir endann á fyrr en svo og svo mikið magn upplýsinga er fyr- ir hendi að hægt er að draga raunverulega ályktun af heildarrannsóknunum. Allar þessar upplýsing- ar um styrkleika fiskistofna, lífsskilyrði fisksins I sjónum svo sem æti o.fl. leiða að sjálfsögðu til þess að hægt er að gera sér grein fyrir hve mikið má veiða af fiskinum. Það verður svo að takmarka veiðarnar við þessar upplýs- ingar, en það verður aldrei hægt nema einn og sami að- ilinn ráði yfir ákveðn- um veiðisvæðum og þau verði vísindalega vernd- uð.“ —vig. Egypta- land býður yður í ógleymanlega ferð til Nílar, Þar dveljist þér meðal ævaforna fornminja og hi-nna heimsfrægu pýramida. Þar er hin stóra baðströnd Alexandria. Flogið hvern laugardag. United ARAB Airlines Jernbanegade 5, DK 1608 Köbenhavn V, Tlf. (01) 128746. Hafið samband við ferðaskrif- stofu yðar. TVRmm ?> DOMESTIC BLEND C1GARETTES spa ekki sporin eftir CAMEL í landi

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.