Morgunblaðið - 23.04.1972, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, SLTNNUDAGUR 23. APRlL 1972
Greta Garbo.
Astar-
ævintýri
mitt
New York, 7. október 1946.
Það létti nánast af mér fargi,
þegar ég heyrði utan að mér, að
Greta væri farin aftur til Holly
wood. Nú gat ég þó alténd geng
ið um göturnar, án þess að
þurfa að kviða því að verða á
vegi hennar. En mér leið sár-
illa yfir þvi, að við vorum ekki
vinir lengur.
Sex vikur liðu, þar til ég
hafði hleypt í mig nægum kjarki
til að hringja til hennar í Holly-
wood. „Númerið svarar ekki.“
Engin svör bárust við simskeyt-
uam minum eða bréfum. Ég bað
kunningja okkar, sem bjó
í grennd við hana, að smeygja
miða frá mér undir dyrnar hjá
henni. Ekkert svar heldur. Mér
tók að skiljast, að þessi undur-
samlegi fugl hafði tyllt niður tá
á girðinguna mina eina stund,
en síðan orðið hræddur og flog-
ið á braut fyrir fullt og allt.
Ég lá endilangur uppi í rúmi.
Það var sjöundi október — 7
er happatalan mín. Kannski
stjörnumar hafi einnig ver-
ið mér hliðhollar. Af rælni lyfti
ég símtólinu og bað um samtal
við Kalifomíu — og kraftaverk
ið gerðist! Símastúlkan hafði
sagt Gretu, að beðið væri um
tiana frá New York, ekki hver
vildi tala við hana. Kannski hún
hafi haldið það væri félagi henn
ar „litli maðurinn" sem væri að
reyna að ná sambandi við hana.
Áður en hún vissi af, vorum við
fauin að tala saman í símanum.
— Herra Beaton! Nú þykir
mér týra. Þetta var sannarlega
óvænt.
— í hverju ertu? sagði ég.
— Engu.
Þrátt fyrir þessi svör talaði
hún í fyrstu einkar ópersónu-
lega við mig, kallaði mig herra
Beaton lengi vel. En smám sam-
an fór hún að mildast og ég
sagði:
— Skemmtirðu þér vel i frí-
inu í Sviþjóð.
— Það segi ég yður ekki.
En svo fór að léttast í henni
hljóðið. Brátt var eins og ekík-
ert hefði gerzt. Af fullkomnu
miskunnarleysi sagði hún —
þar eð hún vissi að okkur að-
skildu tvö þúsund mílur.
— „Komdu til mín, núna.“
„Ekki núna, en seinna." . . .
„Nei . . . núna.“
Hún sagðist hafa fengið bréf-
ið frá mér, en henni líkaði ekki
rithöndin. Hún sagðist hafa les-
ið grimmd út úr henni. Ég sagði
að það væri engu líkara en
henni væri fróun í því að kvelja
mig. Hún sagði: „Ég gæti aldrei
gert neitt til að kvelja aðra
mannveru."
Ég gat ekki betur merkt en
við sættumst þama að kalla og
ég gerðist svo djarfur að spyrja,
hvort hún hefði fyrirgefið mér,
að myndimar atf henni birtust í
Vogue. Þegar við slitum talinu
ímyndaði ég mér, að allt væri
eins og forðum og að samband
okkar héldist eins og það var —
einkennilegt, ofsafengið og eins
náið og það getur þá að-
eins orðið, þegar tvær mann-
verur mætast og dragast hvor
að annarri af svo ómótstæðilegu
afli.
26. OKTÓBER 1946
Eftir margar árangurslausar
tilraunir til að ná tali af Gretu,
tókst það ioksins. Ég hafði
hringt á ýmsum tímum dagsins
og ég heyrði símastúlkuna tala
við þjónustuna hjá Gretu; hún
sagði að ungfrú Brown (það var
eitt af þeim nöfnum, sem hún
gefak undir) væri ekki við og
hún vissi ekki hvenær hún
kæmi. En nú var heppnin sem
sagt með mér. I fyrstu var hún
gröm og talaði við rruig, eins og
ég væri hálfgerð plága eða
byrði á henni, sem hún vildi
varpa af sér í eiit skipti fyrir
ÖU.
— Þetta þýðir ekkert, sagði
hún, — við erum svo ólík. Með
framferði þinu hefurðu rænt mig
vini. „Hver er sá vinur?"
— Þú.
Hún vildi ails ekki að- ég
hringdi.
Hún sagðist ekkert eiga van-
talað við mig.
I örvæntingu sagði ég. — Mig
langar ekkert til að þú segir eitt
hvað ákveðið — mig langar til
þess eins að tala við þig.
—- Við tölum lítið í sima hér i
Kaliforníu. Það tíðkast bara í
New York. Ég er hvorki grimm
né hefnigjörn, en það hefur ým-
islegt breytzt.
— Ég hef ekki breytzt — hef-
ur þú gert það?
— Nei, en ég er m jög einkenni-
leg manneskja, sagði hún — og
ég get ekki breytt mér og ég
hef heldur ekki áhuga á því —
svo að það er bezt þú sért ekki
að hringja til mín framar.
— Má ég skrifa þér?
— Til hvers væri það. Það
þjónar engum tilgangi.
Mér fannst málin öll vera að
snúast mér í óhag. En smám sam
an tókst mér að sefa hana. Greta
tók skyndilega að sýna þess
merki, að hún væri forvitin —
allt að því afbrýðisöm — yfir
því að ég hafði fengið rósir eft-
ir frumsýninguna á Lady Wind-
ersmore Fan, en þar hafði ég
farið með hlutverk og auk þess
gert leikmyndir við verkið.
— Ertu hneyksluð yfir þvi að
ég skuli sýna mig á sviði?
— Nei, ég hef áhuga á þvi,
svaraði hún, en bætti svo við.
— Ég held þú ættir ekki að
gefa þig i það.
Þegar ég sagði henni, að ég
yrði því miður að fara að ráð-
um hennar, einfaldlega vegna
þess að ég væri samningsbund-
inn til starfa i kvikmyndum fyr-
ir Alexander Korda í Englandi
og ég myndi fara þangað á næst
unni og vera þar í ár, sagði
hún:
— Og hvenær ætlarðu að
fara?
Þetta samtal okkar var langt
og heldur dapurlegt, en ég bað
þess að ég gæti unnið bug á
duttlungasemi hennar og fengið
hana til að gleyma gremju sinni
í minn garð; kannski gæti þá allt
orðið eins og forðum daga.
Ég hringdi ekki til hennar í
heilan mánuð. Ég þóttist vita, að
áhugi hennar á mér kynni að
vakna að nýju, ef hú.n hefði
ekki stöðugt á tilfinningunni, að
ég væri að eltast við hana. Þó
svo að mig langaði margoft að
hringja til hennar, þrjózkaðist
ég við. Þegar ég hringdi svo
loksins var hún himiniifandi.
Upp frá þvi talaði ég oft við
hana í sima, til Kalifomíu. Ein
hverju sinni var henni svo mik-
ið niðri fyrir, þegar við töluð-
um saman að hún hvíslaði í sím-
ann: — komdu hingað, komdu
strax, komdu, komdu.
Þetta voru dæmigerðir Gretu
duttlungar, en engu að síður
einnig tákn þess að hún hafði
fyrirgefið mér.
Skömmu siðar heldur Beaton
til þeirra starfa í Englandi, sem
hann vék að. Það er ekki fyrr
en alllöngu síðar að Greta kem
ur að ný til sögunnar:
Fáeinum dögum eftir að ég
kom heim til Ix)ndon hringdi ég
þaðan til Gretu. Hún varð
þrumu lostin að heyra
rödd mína.
— Þú átt ekki að gera þetta
— ég var búin að segja þér að
hringja ekki.
— Hvers vegna? Spurði ég.
— Það er svo langt á milli
okkar. 11
— Þótt ég væri staddur
á heimsenda þætti mér það ekki
of langt til að hringja í þig.
Beaton tekur síðan til
óspilltra málanna; hann fer
til Parísar að útvega búninga
sem voru gerðir fyrir kvikmynd
ina „Anna Karenina" en í þeirri
mynd lék Vivian Leigh aðalhlut
verkið. Hann segir frá samskipt
um sínum við þau hjónin Vivian
og Sir Laurence Olivier og starf-
inu við kvikmyndagerðina. Síð-
an víkur hann ekki að Gretu
að marki, fyrr en hann er kom-
inn til New York að nýju í októ
ber 1947.
... Ég hringdi strax til kon-
unnar, sem verið hafði mér efst
í huga undanfarin tvö ár. Svar-
ið var: ,,Það anzar enginn hjá
Hvers vegna var hún nú að
ungfrú Brown.“
fela sig fyrir mér aftur? Ég var
fullur örvæntingar. Hvernig
átti ég að fara að þvi að láta
daginn líða? Eru vonir mínar
grillur einar? Fæ ég aldrei að
sjá hana aftur? Morguninn eft-
ir hringdi ég aftur og nú heyrði
ég rödd sem ég þekkti; hún tal-
aði hátt og hún var hás og sagði:
— Mér líður ekki vel. Mér er
illt í hálsinum. Þú hlýtur að
heyra það á röddinni.
— Það er hálft annað ár, síð-
an ég hef hitt þig.
— Virkilega? En ömurlegt —
— Hefurðu alitaf mikið að
gera á helgum? sagði ég heldur
beizklega og vissi að hún hafði
oft gefið sér tíma, þegar „litli
maðurinn" hafði samband við
hana.
— Mér þætti reglulega gaman
að koma og hitta þig. En það
getur verið að ég geti það ekki
fyrr en á mánudaginn.
— Ja, ég er með ýmislegt í
fórum mínum handa þér (Þar
átti ég við öll bréfin, sem ég
hafði skrifað henni, en aldrei
sient). — Og rauðu náttfiötin sem
ég gaf þér — ferðu nokkurn tima
í þau?
— Nei, en ég lít á þau stöku
sinnum.
Þetta var allt heldur ljúft og
notalegt og mér létti stórlega.
Kannski get ég unnið hylli
hennar á ný, ef ég held rétt á
spilunum.
3. OKTÓBER 1947
— Kannski ég geti komið að
hitta þig milli þrjú og hálf fjög-
ur í dag.
— Afbragð, svaraði ég.
— Verður nokkur hjá þér?
— Enginn. Hér ríkir þögn, ein
manaleiki.
— Svona vertu ekki að ýkja
þetta.
Þriðji október — einn happa-
daga minna. Sem betur fer vair
ég önnum kafinn við störf, svo
að dagurinn leið fljótt. Ég und-
irbjó allt sem bezt ég gat — rétt
eins og giftingarathöfn væri í
vændum. Ég skreytti íbúð-
ina með blómum og fór í mín
beztu föt.
Ég flýtti mér heimleiðis eftir
að hafa snætt hádegisverð og
beið; hvað myndu klukkustund-
irnar næstu bera í skauti sér?
Ég hafði lifað í óvissu svo lengi,
að ég átti erfitt með að átta mig
á að nú gæti allt endað vel . . .
Að lokum var bjöllunni
hringt. Ég lagði frá mér mynd
irnar sem ég hafði verið að
skoða. Hún hringdi aftur og
óþols gætti í hringingunni!
Nú þegar á hólminn var kom-
ið var ég kaldur og rólegur, þótt
hjartað hefði barizt í brjósti mér
eins og á unglingi skömmu áð-
ur. Ég hafði æft hvemig ég tæki
á móti henni og hinar ýmsu upp
hrópanir, sem mér kæmí vel að
nota. En nú var það rokið út i
veður og vind.
Ég gekk að dyrunum og svipti
þeim upp. Ég var ekki vonsvik-
inn, en hjarta mitt þoldi þetta
álag, ég lifði af. Hún var með
svartan óvenjulegan hatt og S
döfakri kápu; hún var með e!d-
rauðan varalit og andlit henn-
ar var langleitara en mig minnfi
það vera. Hún hafði horazt mik-
ið, það var eins og ekkert hold
væri á beinunum. Ég hneigði mig
kurteislega og í einhvers konar
fáti sagði ég:
— En óvænt og indæl ánægja!
— Óvænt! Hún horfði hi»saj,á
miig.
Ég stóð kyrr: bún var undr-
andi og horfði á mig. En ég gat
ekki boðið henni upp á
að standa svona endalaust og
innan stundar sagði hún: — 9vo
að þú ert aftur byrjaður að
nudda á mér bakið, ha?
Svo gekk hún um í.búðina og
horfði af óvenjulegum áíhuga í
kringum sig.
Við höldum áfram að skrafa
um allt og ekkert. Þetta er aMt
harla gott og ég verð að hatfa
stjórn á mér, svo að ég eyði-
leggi ekki allt — ekki biðja um
skýrinigar á hinni iöngu
þögn . ..
Daginn eftir hafði ég öðlazt
dirfsfau til að jáita fyrir henni
þetta:
— Á meðan þú varst í Sví-
þjóð hringdu í miig sænskir
blaðaimenn til að spyrja h’vort