Morgunblaðið - 19.07.1972, Blaðsíða 15

MORGUNBL.AÐJÐ, MIÐVIRUDAGUR 19. JÚLl 1972
15
frá Djúpinu
í Breida-
f jörðinn með
tilþrifum
Vel mettir sigfldnm við
frá varðskipinu Ægi.
Jæja, loksins lét blíðan sjá
í skottið á sér. Dyrnar stóðu
hálfopnar, og sólin stakk gló-
kolli sínum út um gættina, er
við sigldum fyrir Vestfjörðu.
AUt varð bjartara fyrir okk-
ur, enda lá leiðin nú niðrá við
á kortinu.
Konur á Isafirði létu ket í
pottana hjá sér um svipað leyti
og við leystum springinn. Ég
hafði hlaupið í spreng með
nokkur orð á blaði niðrá flug
til að þau yrðu send suður, en
síðan vagað um borð. Þá var
ég iöngu staðinn uppaf bekkn-
um góða með grasinu í kring.
Við höíðum lagt undir okk-
ur heilt hús þá um nóttina.
Hermann Björnsson póstmaður
lét glamra í lyklum og sagði
okkur að hafa þetta eins og
heima hjá okkur, en sjáifúr fór
bann uppí skóg í sumarbústað-
inn sinn að eyða nóttinni. Við
pissuðum samt ekki í vaskinn.
Krían lék sér hjá öldunum,
e« við sátum á pulsunum. Það
var bjart að sjá um Djúpið, en
þó sat þokan klofvega og fór
gandreið um efstu hnúka á
Straumnesi og Jökulfjörðum.
Hann var ljúfmeti þessi fisk-
ur, sem við keyptum oní okk-
ur á Bolungarvík, svona til að
hafa nú einhverja ballest á
ieiðinni.
Gaui sat boginn sem gamm-
ur og með naglnagaða puttana
krækta um stýrið, meðan hvít-
ar gusurnar gengu útfrá bátn-
um í leit að systrum sínum,
sem syntu einhvers staðar með
íiskunum. Og blöðrurnar busl-
uðu út Djúpið.
Fyrstu sólargeislarnir höfðu
rétt hafið síkykt tipl sitt á
öldunni, þegar Óli Kristinn var
orðinn ber að beltisstað, og
bringuhárin bærðust sem sina
í haustgjónu. Hann jós á sig
sjó til að verða nú brúnn eins
og sandlegufólk á Majorku eða
konur sem kúra í sóltjaldi bak
við hús i miðju íslenzku sumri.
En hvort sem það voru biakt-
andi bringuhárin eða nennu-
Jeysi sólarinnar, þá stakk hún
sér bak við skúraský fyrir
miðjum Dýrafirði. Brúnku-
draumar Óla drukknuðu með
dropunum, sem duttu í hafið
frá vætuskýjunum. Regngall-
inn, sem löngum hefur verið
þarfaflík glitraði enn sem fyrr
og skreytti sig með regnperl-
um í festi um hálsinn. Óli fór í
og perlurnar hrundu af stökk-
unum, því að sólin glotti niðrá
miili skýjanna.
Skin á milíi skúra, en helli-
demba inn allan Patreksfjörð,
svo að botnkeyrt var á flótta
undan úrinu.
Við fengum okkur kaffitár í
boila inná Patró og sulgum
kaffið á við hverja hornkerl-
ingu í sögu eftir Guðrúnu frá
Lundi, nema Gaui, sem drekk-
ur vanalega káifsdrukk. Hann
nefnir það kaffi, en það er í
rauninni mjólk með kaffi útí;
iíkt því, sem platað er oní
óvita krakka fyrir kaffi. — En
Mari notar mikinn sykur í
kaffið.
Varðskipið Ægir lá fyrir
festum á miðjum firðinum.
Hann var grár í framan, en
finustu kaliar um borð. Við
skruppum útí hann í uppstytt-
unni. Kafteinninn Guðmundur
Kjærnested bauð okkur í mat.
Naskir höfum við alltaf verið
á að renna á soðninguna.
Það gleymdist ekki að þakka
fyrir sig. Við stukkum í bát-
ana. Gott var að heyra vélar-
hljóðið á ný, þvi að við vorum
óvanir hægum hreyfingum Æg-
is. Sjóliðið veifaði okkur í
kveðjuskyni.
Þórður og Ásgeir á Látrum
komu niðrí fjöru á móti okkur,
þegar við stikluðum þöruga
fjörusteina. Látramenn vildu,
að við færðum bátana inní lón,
bak við þessa fjöru-
steina, sem reyndar eru sker,
sem kíkja uppúr á fjörunni.
Við færðum bátana.
Heimaríkulegur hundur
gjammaði með hausinn útum
gat á gafli kofans, þar sem
hvuttarnir voru lokaðir inni,
og hinir tóku undir með for-
söngvaranum.
Kaffið var svart og svartfugls
egg höfð með, og þeir bændur
skiptu okkur á milli sín, eins
jafnt og hægt var að skipta
fimm mönnum í tvo staði.
Ásgeir sýndi okkur stærstu
haglabyssu á Islandi. Faðir
hans hafði keypt hana fjórum
kýrverðum árið 1913. Hlaupið
er einn og tíu á lengd, en
byssan er tíu kíló að þyngd.
Mikill hólkur það og er númer
fjögur af haglabyssu að vera,
hvað sem það nú þýðir. Mörg
tófan hefur tapað lifinu fyrir
skoti úr þessari kanónu. „Það
var allt í lagi að skjóta henni
tvisvar i röð, en eí maður
skaut henni þrisvar, blánaði
aflvöðvinn hérna á handleggn
um á rnanni," sagði Ásgeir og
strauk skeggið, sem minnti mig
á Lee Marvin-skeggið í Paint
Your Wagon.
Ásgeir á hund, sem er alveg
sámspakur af viti oig ellefu
vetra gamall. Hann sækir seli
útí sjó villivekk, sé honum sig-
að.
Vindla vildi Ásgeir gefa okk
ur í nesti og var alveg gáttað-
ur á þvi, að við skyldum ekki
hafa með okkur bremnivínstár
í pela til að súpa á, ef hrollur
færi um okkur á sjómurn. „Það
alveg nauðisynleg’t, strákar."
Látraröst urðum við aldrei
varir við, enda rjómi í sjóinn.
Við sigldum fast upp við
bjargið og gerðum svartarahóp
um, sem lágu á sjómum undir
bjarginu, mikinn skrekk. Rugl
uð svartaragrey tóku kipp, þeg
ar blöðrumar komu skellandi
að þeim og bægsiuðust í örviti
frá þessu stóra, gráa, sem
steypti sér yfir þau. Fuglarnir
börðu vængjuinum I sjóiinn og
reyndu að hefja sig til flugs.
Sumir voru þó rólegri og köf-
uðu einfaldlega.
Stórkostlegt er Látrabjarg,
þar sem svartfuglar sitja i run-
um með egg sín á flánum. f
grasslefrum á brúnum og í döl-
Svipiu- af síbreytilegri kviku hafsins ....
Eyjapeyjar í íslandssiglingu:
Hossast undir hálf-
luktum himni
;.... ■
um eða skálum, sem ganga
niðri bergið, er iumdinn við
hoiu og semur ljóð, sem enginn
skilur nema einstaka lundakall.
Það var gaman að bruma svona
ljúft inn á Breiðafjörð og
kvöldsölin rauða brann yfir
bjarginu og kveikti í sjómum.
Em ekki stóð draumurinn leng',
því að brátt blés kvöldvlndiu'
út fjörðinm, og spegillimn brotn
aði í tiplanda, sem bátunum er
verstur. Þeir hoppa þá mjög og
vask gengur inn í.
Ég á illt með að skrifa núna
því að ýmsar niyndir úr iandinu
og ferðinni leita á mig svo að
ég rissa þær snöggvast niður
til þess að geta haldið áfram að
skrifa.
ann og fislétt arið synti í léttu
loftsins.
Jóhann keyrði okkur um
sveitina, Kolbrúm kona hans
bar okkur mat á staninm. Þar
á bæ sáum við hnausþykka
rostun.gskúpu, sem rekið hafði
á fjörur, en lá nú inman um
blóm i garðinum. Gg gami'. mað
urinn á bæmum talaði um langa
Manga (ekki lánga Mámga).
Þeir sögðu okkur að „,örn-
ina“ væri hægt að sjá nokkru
imnar í firðinum. Þar flygi hún
á vængjum breiðum.
Blíðan stríða bar okkur uppi
þegar við spymtum við fæti, og
gutl vætti gúmmíið. Við sleppt-
um þvi að skoða emi, en héid
um í Flatey.
Svefneyjar og þágum mat, og
nætsta dag skruppum við í Hvai
látur og þágum mat. Já, það er
gaman á Breiðafirðinum.
Látra priinsinn stóð á bryggj
u.nni, þagar Baldur lagði að i
Flatey á leið sinni i Hólm-
inn. Þarna var líka mót-
or og fullt af drasði. Hann
fór vel á Júgugatinu.
Báturinn og mótorinn lika.
Baldursmenn Jeystu. Við leyst-
um á Litla Doj og brunuðum
fram með Baldri, sem smátt og
smáú m nnkaði eltir þvi, sem
v ð komumst lengra framúr.
„Og hafsaugað hugsandi græt-
ur“. s'.ns og skáldið sa-gði.
Tæpan klukkutima tók það
að komast til StykkishólTns.
Við brueftum okkur úr gallan-
um og brugðum hendi í hárið.
Barðaströndin breiddi úr sér
með bœjum undir brekkumni
og bændum í bólinu, þvi að
kvöldið hafði horfið inní nótt-
ima fyrir nokkru, þegar bát-
arnir kenndu grunns í Ijósum
sandi. Það var fjara, en flæð-
urin læddist að landi í föl-
leitri nóttimmi, og gutiandi smá-
öldur bleyttu sandinn. Sam-
taka bárum við bátana upp fyr
ir fjöruborðið úr selingu frá
flæðunni. Kriur fældust upp af
eggjum sínum með gargi, en
Torfi tók svefnpokann og
hljóp upp í fjárhúshlöðu sem
stóð í miðju túni. Hann svaf á
sínu græma á gulnuðum strám
og viidi ekki með okkur uppá
bæ að biðja um kaffi og gist-
in.gu. Það keyrðu bílar með
ljósum eftir þjóðvegimium. Ball
fólkið var á heimleið frá Birki
mel.
Jérfiann Þorsteinssom búandi
í LitJu-Hlíð stóð í dyrum, þeg-
ar við komum á hlaðið með
svefnpokann undir handleggn-
um, og bauð okkur inn. Heima-
sætan kom í þann mund heim
af gleðinni.
Meðan Torfi var mjö-g úr
heimi hallur og lá á nástrám,
breiddum við úr okkur í stof-
unni. Um morguninn skauzt sól
argeisli á skjön innum glugg-
Brast við hátt í mótornum
hjá Gaua skammt frá pönnu-
kökunni Flatey, og pústið dó.
Gaui kippti í og járn skrölti
við járn. Hann drap á.
Dráttartaugin var gerð klár.
Það freyddi um bóga á L-Doj,
en ferðin var lítil með þennan
dragbít.
Gaiud og Óli fóru að gramsa
í innvolsinu, er mótornum
hafði verið stillt upp á bílpali,
en fundiu ekkert. Síðar kom í
)jós að krúntappinn var brot-
inn. En spyrjið ekki, hvað
krúntappi er, ég veit það
ekki.
Það eru ekki margir, sem
hafa fasta búsetu i Flatey nú-
orðið, þó er fjöldi af fóiki, sem
kemur í eyna á sumrinu. Sum-
ir til að silappa af eða skrifa
og horfa upp i loftið, eða bara
til að vepjast milli gömlu hús-
anna. Aðrir gera ekki neitt.
Flóabáturinn Baldur kemur
þarwa næsturn daglega með afls
konar túrista.
Jón Gunnar Súm-ari var okk
’Jir mjög innan handar, gaf okk-
ur te og góð ráð og leyfði okk-
ur að sofa í hótelinu, sem svo
er kaJlað, og er Jón Gunnar
sjálfskipaður hótelstjóri með
láði.
Um kvöldið skruppum við í

. og annar tónn til.
Uppá simstöð , að hringja.
Revna "edda mótor. Hvernig
er þer'; rieð Hjálparsveitina
heima, T?tur hún ekki lánað
okkur ' ennen sem þú seldir
henni, Gaui? „Mari, prufaðu að
hringja þá, þe> hljóta að
lána ol.'kur hann.“ Þannig
gekk spjallið, og Mari hringdi.
„Ne;, hví miður, við lánum
hann ekk' “ h’.jónr V svarið úr
h'jó*dqu >■ hryrnartó’. nu.
Og :im>>n og b iðan hl*pu
burt o'rkur, en ekk' látum
v'ð þaí e ' r e i ðars'nfóiní-
unn'. og nú liggur fyrir að
k'ppa ' . i "g. . O ” nú góðan
byr og glenna'f -tarköst,"
e'nr -> ; ''Ti ;■ ..
Krói.
P..1. I.ikega
næst að ok' nn’ b
umst v:ð
éTlinigu.
Þórður á Látriim og Ásgeir
við lAtrapiiii.siiin og UUa l)oj.