Morgunblaðið - 12.09.1972, Qupperneq 28
28
MORGUNBLA£>IÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1972
r
SAGAfVi í frjálsu riki eftir VS. Naipaul
hann upp aftur. Þau Linda voru
orðin að santfearðafóliki með allan
hlMgann við það sem fyrir auigiu
bar og (gátiu gert sér alt að um-
ræðuefni.
„Mér finnst gaman að fara út
svona snemma," siagði Linda.
„Það minnir mig á sumar-
morgna i Englandi. Þó fannst
mér sumrin alitaf leiðinleg."
„Jæja?“
„Mér fannst það alltaf skylda
mín að njóta sumarsins og
skemmta mér, en mér tókst það
aldrei. Dagamir liðu og ég fann
mér ekkert að igera. Mér fannst
ég alltaf vera að fara á miis við
eitthvað. Þá voru haustin betri.
Mér varð rórra þegar haustaði.
Haiustið er fyrir mér tími end-
•umýjunar. Ég veit að þetta er
ósköp barnaleg afstaða.“
„Ekki miundi ég segja það.
Fremur óvenjuleg. Ég gekk einu
sinni til sálfræðings, sem hélt
þvi fram að haustið minnti alltaf
á náiægð dauðans. Hann sagðist
ekki hafla fundið fyrir gigtinni
að vetrarlagi eftir að honum
varð þetta ljóst. Reyndar lét
hann setjia miðstöðvarhita í hús-
ið sitt um sama leyti.“
„Mér datt það í hug, Bobby,
að þú hefðir einhvern tíma geng-
ið til sálfræðinigis." Áhiuigi hennar
var greinilegur. „Segðu mér,
hvemig á þvi stóð.“
Hann sagði róiega og áherzlu-
laiuist: „Ég bilaði á tauigum, þegar
ég var í Oxford.“
Hann hafði líklega svarað of
róleigia og áherzlulauist. Linda
hélt áfram í sama létta tóninum:
„Og hvemig lýsir það sér? Mig
hefur Iiengi llangað til að spyrja
einhvem að þvi, sem hefux uipp-
lifað það.“
Hann hafði oft svarað þessari
spurningu áður. En hann þóttiist
þuirfa að lieita að réttum orðum:
„Taugabilun . . . . eif til vill má
líkj-a þvi við, að horfa á sjálfan
sig deyja. Og þó, ekki beint
deyja, en verða að aftumgöngrj."
Hún tók upp sama tón og
ha -.n: „Stóð þetta liengi?“
„Átján mánuði."
Henni fannst mikið um. Það
sá hann.
Hann hló við eins og hann
væri að tala við barn og sagði:
„Sjáðu þetta falliega tré þama.“
Hún hlýddi og þegar horft hafði
verið á tréð og dáðst að því sagði
hann og var nú hátíðleigiur aftur:
„Afríka bjargaði mér.“ Eins og
það væri fullnaðarskýring, þá
lægi ailt Ijóst fyrir, eins og hann
væri um lieið að áfeHast og fyrir-
gefa öllum, sem skildu hann
ekki.
Hún þagði. Vissi ekki hverju
hún átti að svara.
Þarna var útsýnið margrómaða.
Þatta var víðáttan sem morguhim
inninn hafði boðað. Landinu hali
aði nú niður, þarna haíði
orðlð griðarmikið lanidsig og dal
urinn vair viðari en svo að augu
mæildu. Við sjónhringinn leyst-
ust lin-uir lanidslagsins upp í lit-
lauist mistur.
Linda sagði: „Afrífca, Afrika."
„Ei-guim við að sitoppa oy
horfa á útsýn:ð?“
Hann stöðvaði biílinn þar sem
vegkan'turinn var breiðari. Þau
st giu út úr bíiniuim.
„Hér er ynidisiega svai!lt,“
sagði Linda.
„Bnginn skyldi halida að við
værurn næstium við miðbauig.“
Bæði höflðu oft virt þetta út-
sýni fyrir sér og hvorugt vMi
segja eitthvað, sem hitt hafði
mangibeyrt áður eða va-r of öflga-
fuilt.
„Það eru skýin æm gena þetta
svona stórkostieigt," sagði
Linda loks. „Martin var alfJtaf
að fiaka myndir af skýjunum
fyrst eftir að við komuim h'ng-
að.“
„Ég vissi ekki að Martin væri
áhuig al jósmyndari. ‘ ‘
„Hann var það svo sem held-
ur ekki. Hann fékik sér bara
myndiavél. Og svo seitti hann
mitt nafn við filmiuim'ar, þeigar
hann sendi þær í flramköEiuin,
svo að þeir hjá Koda'k héildu
ekki að hanm hefði tekið mynd-
irnar. Þeir flá auðvitað ósköpin
9H af l'élegum myndum.
Þagar hann var orðinn leiður á
skýjamyndiunum, fór haran
að skriíða á fljórum fótum til að
taka myndir af gorkúlum og
amæstu bliómunium sem hann
fann. Myndavéliin var ©kki til
þess gerð og útkoman var líka
©fltir þvi — grænar og brúnar
flyksur í móðu. Og svo sendu
þeir hjá Kodak aHlar móðumynd
irnar af fylilstu skyldurækni aflt-
ur til min.“
Nú lá við að útsýnið giieymd-
ist.
„Já, hér er sanmiarlega
svalt.“
Hvíituir VoOlkswiaigien ók fram
hjá þeim á leið úr borginni. Hvit
ur maðuir við stýrið. Hann
studdi flast á bílfllaurtiunia, þeigar
hann sá Lindu og Bobby og
spýflti i niður brektouma.
„Hvað á nú þetta að þýða?“
sagði Bobby.
Lindia hló.
„Það er auðvitað eins og hver
önnur vitlieysa," sagði Bobby,
þegar þau setlfcuist aflbur upp í bil
inn, „en eimhvenn veginn fimnst
mér þetta alilt mín eign,“
og beinti út yflLr dalinn.
Henni hafði ve-rið hlátur í
huga fyrir. Nú haiilaði hún sér
hlæjandi flram í sætimiu og sagði:
„Það er llíka eins og hver önnur
vitleysa, Bobby, þegar þú segir
það svoma.“
„En þú veizt, hvað ég á við.
Ég miundi ekki afbera að horfla
hér út yfir, ef ég vissi ekki, að
ég fæ að sjá þetba all't afltuir."
Hann rétti úr sér við sitýrið
og horfði til hægri og vinsfcri
eins og samvizkuis.amur ökunem-
andi. „Einu simmi gerði ég mér
enga grein fyrir því að Afrika
væri til og haíði enigan áhuga á
Afriku. AÆríka í miínum augum
þá — það voiru bara villímenn
með spjót. Annað ekki. Þó vissi
ég ýmistegtt uim Sulður-Afiriku."
„Heyrðu — það heflur ekkert
heyrzrt í þyrölumini lenigi,“
„Þyriluihljóð berast afar sfcutt.
Það var eitt af þvi fáa sem ég
lærði í flhiigihennium, ef ekki það
eina.“
„Böbby.“
í þýðingu
Huldu Valtýsdóttur.
„Bara henskyldan.“
„Skyldu þeir hafla náð kómg-
inunn?“
„Það hlýtur að vera niðurlægj
andi fyrir kónginn að þurfa að
fllýja sána ei'gin örygtgislogreglu.
Satt að segja kunni ég aHdirei við
þennan kónig, þóitt ©kki séu marg
ir á sama máti og ég. Mér fanmisit
banin of enskur í hugsunarhætti.
Nú kemur á daiginn hvað þessir
ráðhollu en-sku vinir hans g©ta
gent fyrir hanin, bjálflann þarnn
arna. Og ég er viss um að það
eru þeir sem hafla ráðlagit hon-
urn þennan aðskitoað. Nú dyn-
u-r yfir ga'gnrýnin, ómæld og
órökstudd, sannaðu tffl og
við fönurn efcki varhluita af
henni, — við í þjónustu einræð-
isrikis."
„Martin heflur lika áhyggjur
af því.“
„Nú?“
„Ég er hér eingöngú til að
veita visisa þjónustu," saigði
Bobby. „Ég ætöa ©kki að segja
þeim, hvemiig þeir eiga að
stjóma latndi sínu. Enda nóg
komið af sliku. Mér kemur ©kk-
ert við, hvaða sitjórnarfar
Afrifcumenn velja sér. En hitt
er sbaðr-eynd að hér vantar mat-
væl'i, skóla og sjúkrahús.
velvakandi
0 Matthildur
Borizt hefur svar frá Hirti
Pálssyni, dagskrárstjóra, við
fyrirspum ,,vinnufélaga“ um
örlög Matthildar. Fer bréfið hér
á eftir:
„1 Velvakandc. i dag (8. sept.)
birtist bréf frá „vinnufélögum“,
þar sem látin ©r í ljós ánægja
með útvarpsþáttinn „Beint út-
varp úr Matthildi“, en jafn-
framt kvartað yfir þvi, að hann
er ekki lengur á dagskrá. Auk
þess er fullyrt, að þaggað hafi
verið niður í Matthildi.
Þar sem þetta er ekki í fyrsta
sinn, sem svipuð sikrif um þetta
efni hafa birzt í Morguniblaðinu
og e. t v. víðar, óskar undir-
ritaður birtinigar á nokkrum at-
hugasemdum.
Ánægjulegt er, að ofangreind
ur þá'ttur hefur líkað vei, og út-
varpið hefði gjarnan kosið, að
hann héldi lengur áfram en
raun varð á. Hins vegar lágu
engar annarlegar ástæður til
þess, að hann féU niður.
Eins og fram hefur kornið
(m. a. í Morgunblaðinu), eru
höfundar þáttarins þrir náms-
menn:' Davið Oddsson, Hrafn
Gunnlaugsson og Þórarinn Eld-
jám, og hafa þeir samið þætt-
ina fyrir útvarpið i sumarleyf-
um sínum. 1 vor tófcu þeir upp
þráðinn frá því i fyrrasumar,
og vomaði ég raunar, að þætt-
irnir í ár entust lengra fram á
haustið en úr varð. Þegar höf-
undarnir kváðust ekki lenigur
hafa tíma til vinnu fyrir útvarp
ið, var ekkert við þvi að gera.
Við þá hafði ekki verið samið
ura að halda þáttunum úti
lengur en þeir höfðu tök á. Þó
gerðu þeir það fyrir titonæli út-
varpsmanna að hætta hálfum
mánuði seinna en þeir ósfcuðu
sjálfir. Enginn þeirra var fast-
ráðinn hjá útvarptau og náms-
annir heima og eríendis oUu
því, að ekki varð úr frekari
þáttagerð af hálfu þremenning-
anna. Á það má Mka minna, að
etan þeirra, Þórarinn Eldjám,
hætti að eigin ósk með þátt,
sem hamn sá um á sunnudags-
kvöldum, og varð þá að fá ann-
an til verksins í staðinn, og
þættir Hrafns Gunnlaugssonar,
„Á lausuim kili“, sem verið hafa
á dagskrá vikulega undanfarið
og verða á næstunni, voru tekn
ir upp, áður en hann fór utan,
Haldi einihverjir, að útvairps-
ráð eða dagskrárstjóri hafi
þaggað niður í Matthildi, af því
að þessir aðilar fengu sinn
skammt engu miður úitilátinn í
þættinum en aðrir Matthilding-
ar, er sá grunur ekki á rökum
reistur, svo að ég viti. Það þögg
uðu engir aðrir niður í Matt-
hildi en höfundamir, og stæðu
útvarpinu fleiri þættir af svip-
ufiu tagi til boða frá þremenn-
ingunum, yrði þeim vafa'laust
vel tekið.
Með þökk fyrir birtinguna.
Hjörtur Pálsson,
dagsikrárstj.“
% „Áróðurstækni“
Kunntaigjakona Velvakanda
kom að máli við hann vegna
leiðarasitúfs í Þjóðviljanum sl.
laugardag, en tilefni hans var
harmleikurinn í Múnohen á dög
unum og er talað fjálglega um
,,menn, sem ekki treysta sér til
þess að vinna viðhorfum sínum
siguir með venjuleg'um hætti,“
(hugsumariháttur sem virðist
vera höfundimum framandleg-
ur).
Meðan menn um víða veröld
votta ísraelsmönnum oig fjöl-
skyldum fómarlamibanna sam-
úð sína, getur málgagn komm-
únista uppi á íslandi ekki stiilt
sig um að notfæra sér tækiiflær-
ið í áróðursskyni vegna styrj-
aildarinnar í Vietnam. Þess má
einnig geta, að aif ritsmið þess-
ari verður ekki annað ráðið en
að í Vietnam stríði engir aðrir
en Bandaríkjamenn.
0 Legg í lófa karls, karls ...
„Þar sem lýðum má Ijóst
vera, að þessi þjóð lifir um efni
fram, þannig að stundum er
ekki einu sinni til fyrir brýn-
ustu nauðsynjum, svo siem þvi
að halda úti sæmilega útbú-
inni gæzlu iandihelginnar, lang-
ar mig til að koma eftirfarandi
hugmynd á framfæri:
Væri ekki heillaráð að aug-
lýsa eftir almenmum samskot-
um áður en ráðizt er í fram-
kvæmdir, sbr. landhelgissöfnun-
taa og hringvegslot'teiriíið i aukn
um mæli.
Með þessu móti mætíi kaila
fram vilja þjóðai’innar í einstök
um málum, skriffinnskan í
krinigum skattakerfið hiyti að
minnka og loks yrði viðkom-
andi rikisstjórn væntainliega
ekki skömmuð eins mikið og
nú tíðkast. Þetta fyrirkomiulag
yrði að vísu etoki samikvæmt
hinum miðstjórnaríega hugsun-
arihætti ríikisstjórnarinnar og
ekki skal heldur fullyrt, að með
því rættist draumurinn um
Útópdu, en e. t. v. er hutgmynd-
in þess virði að velta henni bet-
ur fyrir sér.
Selti rningur.“
Ueizlumatur
Smurt bruuð
og
Snittur
SlLD & FISKUlt
! skólaleikfimi
Frúarleikfimi
Berry-leikfimibúningar
svartir — bláir — hvítir,
verð frá kr. 340.
Bailetbúningar
Leikfimibuxur
Rucanor-
strigaskór 282.
Iþróttatöskur
Æfingabúningar.
Póstsendum.
Laugavegi 13.
Kjörgarði — Glæsibæ.
t