Morgunblaðið - 18.10.1972, Blaðsíða 12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓRER 1972
12
MárMagnússon:
Hagsmunamál
Islendinga
og baráttumál SÍNE
1 TÍMANUM 5. 9. 1972 er yfir-
lýsing frá samtökum í Noregi,
sem nefna sig Þjóðarfylkinguna,
um stuðning þeirra við útfærslu
íslenzkrar fiskveiðilögsögu.
Við hliðina á þessari yflriýs-
ingu er birt ályktuin sumarþings
Samtaka isienzkra námsmanna
erlendis: Fordæming hemaðarað
gerða í Vietnam, yfi.rlý.sing um
stuðninig við 7 liða tiliögu biráða-
birgðabyitingarstjómar Lýðveld-
isins Suður-Víetnam, sem og
áskorun á íslenzku rikisstjóm-
ina, að viðuirkenna þegar í stað
stjóm Alþýðulýðveldisiins Víet-
nam og bráðabirgðastjórn Lýð-
veldis Suður-Vietniam.
Fæstar þjóðir veita námsfóliki
sínu í öðmm löndum jaf n mikiinin
stuðning og Islendiingar. Er það
og mjög skynsamlega að farið,
þvi að mienmtuin ungs fóllks meðail
erlendira þjóða er fjárfestiing í
menntuðu vinnuafli, tim leið og
hún stuðlar að víkkun sjóndeild-
arhrings í me'nninigarmáium.
Samtök íslenzkra náimsmanina
erlenidis vom stofnuð tii að gæta
hagsmuna þessa hóps íslendimga,
sem íreiista þess að stunda nám
á eiriiendri grund. >að er auðséð
að hagsmunir þessa fðlks byggj-
ast á afflit öðrum grundveWi en
annarra eininga þjóðfélagsins.
Hafa þvi oft verið bomar fram
mi'klar kröfur, en niámsfólk er-
lendis vill líka, að þjóðin krefjist
mikils af því. Er því ekki laust
við að maður fyrirverði siig fyrir
að vera meðWmur í samtötkum,
sem svíkjast svo frektega undan
merkjum, að gera eklki undan-
tekningu á sinni (sem á að vera)
ópólitísíkri afstöðu, á þann hátt,
að ganga fram fyrir skjöldu í
þessu lifsnauðsynlega hagsmuna-
máW fslendinga. Stúdentar er-
Lögsaga yfir
fiskstofnum
— eina leiðin til að hindra ofveiði
— Útdráttur úr ræðu sendiherra
Islands hjá S.Þ.
SL. miðvikudag flutti Haraldur
Kröyer, sendiherra, ræðu í al-
mennu umræðunium í efnahags-
deild Allsherjarþings Sameinuðu
þjóðanna. Ræddi hann þar að-
stoðina við þróunarlöndin, en
vék síðar að umhverfisvemd og
landhelgismálintu.
Haraldur fagnaðd hinum vax-
andi skilningi sem væri að
finjjia innan SameinUðu þjóðanna
á mikilvægi umhverfisverndar.
Kvað hann fslendinga vera mjög
uggandi yfir þeirri þróun, að
ýms'ar mikilvægustu auðlindir
veraldar væru senn þurrausnar,
enda gæti þessi þróun haft hinar
örlagaríkustu afleiðingar fyrir ís
lendinga, þar sem þeir byggðu
efnahag sinn á nánast einni auð
lind — fiskstofnunum í hafinu
kringum landið.
í þessu sambandi væri íull
ástæða til þess að vekja athygli
S.>. á hinni uggvæniegu þróun
sem nú ætti sér stað varðandi
fiskstofnana á Norðaustur-Atl-
antshafi. Síldin væri horfin og
þorskstofninn, grurdvöliur veið-
anna, í bráðri hæl 1
íslenzkar skýrsliur sýndu að á
siðustu 2 árum hefði þorskafli
islenzkra skipa mirnnkað um
30% — þrátt fyrir aukna sókn.
Og aðeins fyrir nokkrum vikum
hefði komið út skýrsla flskifræð-
inga frá 8 löndum, þar sem þeir
teldu æskilegt að minmka sókn-
ina í þorskstofninn i Norðaust-
ur-Atl'antshafi um 50% til þess
að tryggja viðgang hans.
Bitur reynsla hefði kennt ís-
lendingum að einumgis með því
að fá strandríkiiniu lögsögu yfir
fiiskstofnum væri unnt að hindra
ofveiði og eyðingu þeirra. Lög-
saga Islendimga yfír máðunum
kringum fsland væri nauðsyn-
leg, ekki einivörðungu í þágu
fslendinga sjálfra, heldur al'lra
þeirra þjóða sem fiskveiðar
stunduðu i Norðaustur-Atliants-
hafi.
Yfirráð rikja yfír náttúrumauð-
lindum sínum væri mál sem um
nokkurt skeið hefði verið á dag-
skrá S.>. Væri vissulega full á-
stæða til á þessu þimgi að gera
ályktun um mál þetta og árétta
þar þessi grundvaliarréttindi
ríkja.
Vegagerð í Kópavogi
í Kópavogi er nti unnið að gerð I vegar af Digranesvegi og niður
á Hafnarf.jarðarveg í miðbæjar | gjánni. Ljósm.: Mbl. Sv. >orm.
lendiis voru áður fynr einm áhirifa-
mesti aðWinm í írelsLsbaráttunin i,
en nú semda samtök þeiirra frá
sér óröksituddar yfiMýsimigar urn
átök stórþjóða hirnium megirn á
hnettinum. Er það þakkiætíi til
handa þeim, sem bera aiffla á lamd,
og berjast nú ásamt alWri ís-
llenzku þjóðiinni um f jöregg henn-
ar og gera okkur íkleift að
stumda mám? Hetfði ekki staðið
okku.i- nær að nota sumarþing
SÍNE tiíl þess að slkipuiegigjíi
samragmdar aðgerðiir í þá átt að
kynna málstað íslemdinga mieöal
anmarra þjóða.
Wiem, 27. 9. 1972.
Már Magnússon.
Lúðvík ekki
trúað í London
RÁÐAMENN í London eru ekld
þeirrar skoðunar að það þurfi að
túlka álit íslenzkn stjórnarinn-
ar, sem haft er eftir Lúðvík
Jósepssyni sjávarútvegsráðherra
þess efnis, að ekki hafi náðst
nógu mikill árangur í síðasta
áfanga landhelgisviðræðnanna
til þess að ástæða sé til að halda
viðræðunum áfram.
Brezka blaðið The Times seg-
ir þetta í frétt um fund í félagi
rithöfunda um utanríkismál, þar
sem lafði Tweedsmuir aðstoðar-
utanríkisráðherra hélt ræðu.
Hún sagði að sögn blaðsins, að
það hefði verið óheppilegt að
Einar Ágústsson utanríkisráð-
herra hefði verið veikur og því
ekki getað haldið aftur til Reykja.
víkur eftir „jákvæða fundi“ með
Sir Alec Douglas Home utanrík-
isráðherra í New York.
Sandgerði:
Botnvörpuafli
að glæðast
* Mikil atvinna við skelfiskvinnslu
Sandgerði, 13. október.
Á LIÐNU snmri hefur atvinna
verið góð í Sandgerði, þrátt fyr-
ir að tíð liefur verfið mjög stirð
til sjósóknar og afli frekar treg-
ur nema humarafU, sem var dá-
góður. AUs bárust hér á land
150 lestir af hurnri, en þar af
fengu rækjubátarnir 30 lestir.
90 lestir af aflanum var unnið
hér í Sandgerði en hitt fliitt í
burtu. Á síðasta ári var hiimar-
aflinn um 100 lestir.
Á rætj uvciðisvæðinu við
Eldey, sem opið var frá 20. miaí
til 10. september stunduðu 30
bátar veiðar og lögðu aflann
yfirleitt á land hér. Ekki gáfu
veiðamar eins góða raun nú og
sumarið 1971. Rækjuaflinn varð
nú 1157 lestir, þar af unnu
rækjuverksmiöjurnar tvær
héma 450 lestir en hitt var flutt
tM Keflavíkur og Reykjavíkur.
Árið 1971 var rækjuaflinn á
sama tíma 1145 lestir, en þá
voru bátamir mun færri.
Botnvörpu- og handfærabátar
fengu reytingsafla fram í júlí-
mánuð, en siðan hefur hann ver-
ið sáralíitill, þar til nú síðustu
tvær vikumar að botnvörpuafW
virðist aðeins vera að glæðast.
Sama er að segja með sumarafl-
ann og var á vertíðinni, að mönn
um finnst ískyggilega Wtið af
þorski í aflanum. Tveir smábát-
ar eru byrjaðir róðra með línu
en afli verið sáralítiW. Að loknu
humar- og rækjuúthaldi fóru
rækjuverksmiðjurnar og eitt
frystihús að vinma skelfisk sem
ekið er frá Snæfellsnesihöfnium,
svo að vinna helzt stöðug og
vantar stórlega fólk — aðailega
þó kvenifólk.
Vélsmiðja Sandgerðis hóf báta
smíði í ágúst sl. er kjölur var
lagður að 38 lesta stálbát, sem
smíða á fyrir matvælaiðjuna á
BíMudal, og mun það vera
fyrsti stálháturinn, sem byggður
er sunnan HaÆnarfjarðar. 1 vél-
smiðjunni vinma 15 menn og
gengur smíðin aWvel, en þó háir
að það vantar bæði iðnaðar- og
verkamenn.
Mjög mikiW húsnæðisskortur
er og hefur verið hér, og eru
þess nokkur dæmi að fólk hefur
orðiö að flytja héðan af þeim
sökum. í byggimgu eru nú 14
íbúðarhús með 15 íbúðum —
misjafnlega langt á veg kom-
in, en betur má ef duga skal, þvi
aið ekki mun það leysa vandann
nema að litlu leyti. Slysavarna-
félagið og hreppsfélagið eru að
byggja sameiginlega slysavama-
hús og slökkvistöð og hrepps-
félagið að stækka áhaldahús sitt
um heltming. Auk þess hefur
verið unnið að undirbyggingu
HWðargötu undir oWumjöl, og
verður hún lögð á í haust ef
veður leyfir. Byrjað er á nýrri
holræsalögn fyrir syðsta hluta
þorpsins. Er það mikið verk en
verður trúlega lokið á næsta ári.
Banna- og ungWngaskóli Sand-
gerðis, sem ekki fer varhluta
af húsnæðisleysinu og býr orð-
ið við aUtof þröngan húsakost,
var settur 2. október sl. 1 skól-
anum verða í vetur 203 nem-
endur — þar af 154 i barna-
deildum en 49 I uniglingadeild-
um.
— Jón.
R j úpnasky tturnar
of fljótar á sér
ARNI SAMUELSSON
Söluumboð: MATKAUP HF. Bolholti 4, sími 30520
LÖGREGLAN handtók síðastWð
inn laugardag, 14. október 6
rjúpnaskytitur í Svínahrauni,
sem samtais höfðu lagt að velli
30 rjúpur. Rjúpnaveiði er ekki
leyfð fyrr en 15. októbeir og sam
kvæmt upplýsinigum lögregiiunn-
ar ber mönnium að hUta því og
má veiði ekki undir neinum
kringumistæðuim hefjast fyrr.
Lagt viar hal'd á byssur og feng
veiðimannianna og mun mál
mannannia síðan sent saksókn-
ara ríkisimis tii frekari meðtferð-
ar. Samikvæmit upplýsinigium lög-
reglunnar hefuir töluvert borið á
því að menn væru of fljótir á
sér undanifarin ár og hafði lög-
reglan því viðbúnað til þeas að
koma í veg fyirir veiðiþjófnað.