Morgunblaðið - 03.11.1972, Blaðsíða 16
MORGU'NBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3 NÓVEMBER 1972
16
Gtgefafldi Nf Árvdcut, R&yfcijavfk
Pr«rrtkv»mda9tjófi HaroWur Svefnsaon.
fitej&rar Mattihías Johannossan,
EýjóSfur Konréð Jónsson.
Styfm+r Gurvnarsaon.
RHstJdrnarf.uWteiúi Þtorbjöm Guðmundsson
Fráttastjón Björn Jóiharmoson.
A'UgíýsingasfcjÖn Áwi Gar-ðsr Kriatirvsson.
Rítstjórn og afgraiðsla Aðalstraeti 6, sfmi 10-100.
AugJýsingaf Aðafwtrestí B, sfmi 22-4-60
Askr'rftargjafd 225,00 kr i irrr&nuði innanlands
í teusasöíu 15,00 ikr eirrwklð
ísl. Gunnarsson, sem þá var
að hefja feril sinn á vettvangi
borgarmála Reykjavíkur, var
í gær kjörinn borgarstjóri og
tekur við því starfi hinn 1.
desember n.k.
Áratugar starf í borgar-
stjórn og borgarráði veldur
því, að hann hefur öðrum
mönnum fremur reynslu og
þekkingu til að taka við hinu
vandasama embætti af Geir
Hallgrímssyni. í starfi sínu í
borgarstjórn Reykjavíkur hef
ur Birgir Isl. Gunnarsson
reynzt afar farsæll. Hann
NÝR BORGARSTJÓRI
17'yrir borgarstjórnarkosn-
ingarnar 1962 kom ungt
fólk, sem studdi Sjálfstæðis-
flokkinn saman til fundar til
þess að ræða undirbúning
kosningabaráttunnar, en
framboðslisti flokksins í
þeim kosningum hafði þá ný-
lega verið birtur. Á fundi
þessum flutti Bjarni heitinn
Benediktsson ræðu og fjall-
aði m.a. um það hvílík á-
byrgð væri lögð á herðar
þeim, er veldist til framboðs
sem fulltrúi unga fólksins í
borginni. Reynslan sýndi að
þeim frambjóðanda væri oft
ætlað stærra hlutverk, þegar
fram liðu stundir, þar sem
borgarstjórar í Reykjavík
hefðu oft hafið feril sinn í
borgarstjórn, sem frambjóð-
endur ungs fólks.
Þegar Bjarni Benediktsson
mælti þessi orð var hann að
ræða um þann unga mann,
sem þá hafði verið kjörinn til
þess að skipa baráttusætið á
framboðslista Sjálfstæðis-
flokksins í þeim borgarstjórn
arkosningum, sem í hönd
fóru. Nú, tíu árum síðar, er
komið í ljós, að þessi orð
Bjarna Benediktssonar höfðu
meiri þýðingu en flesta gat
grunað, sem á hlýddu. Birgir
hefur leyst hvert það verk-
efni, sem honum hefur verið
falið á þann veg, að ekki var
hægt að því að finna. Þess
vegna hafa umsvif hans á
vettvangi borgarmála aukizt
með hverju árinu, sem liðið
hefur og hann hefur verið
annar helzti talsmaður Sjálf-
stæðisflokksins í borgar-
stjórn, á eftir Geir Hall-
grímssyni. •
Um hæfileika Birgis ísl.
Gunnarssonar til þess að taka
við æðsta embætti Reykja-
víkurborgar efast því enginn,
hvorki samstarfsmenn hans
né þeir fjölmörgu borgarbú-
ar, sem leitað hafa til hans á
undanförnum árum með
vandamál sín og óskir. Á
næstu mánuðum munu Reyk-
víkingar kynnast hinum nýja
borgarstjóra í starfi og er
óhætt að fullyrða að með
honum og borgarbúum mun
takast góð samvinna. Senn
eru að baki mikil umbótaár
í sögú Reykjavíkur undir for-
ustu Geirs Hallgrímssonar,
framundan bíða ný verkefni,
sem tekizt verður á við, und-
ir forustu Birgis ísl. Gunn-
arssonar.
ÁKVÖRÐUN GEIRS
A ð baki þeirri óvæntu á-
•^*- kvörðun Geirs Hallgríms
sonar að segja lausu starfi
borgarstjóra, liggur sú ósk
hans að geta einbeitt sér að
því að vinna að hagsmuna-
málum Reykvíkinga og
landsmanna allra á Al-
þingi, sem þingmaður Reykja
víkur og varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins. Atburðir
sumarsins 1970 gerbreyttu
þeirri mynd, sem við blasti,
er gengið var til borgar-
stjórnarkosninga vorið 1970.
Af þeim sökum hlaut Geir
Hallgrímsson að taka að sér
þingmennsku fyrir Reykja-
vík og nokkru síðar varafor-
mennsku Sjálfstæðisflokks-
ins. Þessi viðamiklu störf,
ásamt starfi borgarstjóra,
hafa nú leitt til þess að Geir
Hallgrímsson hefur tekið þá
ákvörðun, sem svo mikla at-
hygli hefur vakið síðustu
daga.
Engum blandast hugur um.
að fátt er nú Reykvíkingum
og landsmönnum öllum mik-
ilvægara en það, að traustir
og reyndir stjórnmálaleiðtog-
ar láti að sér kveða á vett-
vangi landsmála, er vinstri
stjórninni hefur tekizt á
rúmu ári að eyða þeim arfi,
sem Viðreisnarstjórnin skildi
eftir sig og var ávöxtur end-
urreisnar efnahags- og at-
vinnulífs landsmanna.
Brigzlyrði málgagna minni
hlutaflokkanna í borgar-
stjórn Reykjavíkur í garð
Geirs Hallgrímssonar finna
því engan hljómgrunn. Hann
hefur hvorki hlaupið frá
embætti né brugðizt gefnum
loforðum. Hann hefur tekið
ákvörðun sína með það í
huga að þjóna sem bezt
þeim, sem um langt árabil
hafa sýnt honum ótvíráett
traust, fyrst sem borgarfull-
trúa, síðan borgarstjóra um
13 ára skeið og loks með því
að kjósa hann á Alþingi.
Reynslan mun leiða í ljós, að
ákvörðun Geirs Hallgríms-
sonar var rétt og valið á eft-
irmanni hans stuðla að far-
sælli framvindu hagsmuna-
mála Reykvíkjnga.
Bandarísku forsetakosningarnar:
Baráttan harðnar
með degi hverjum
Nú fer hvert tækifæri að
verða hið síðasta fyrir Ge-
orge McGovera til að ná sér
á strik í þessari kosningabar
áttu, a.m.k. ef marka má skoð
anakannanir. Skv. nýjustu
könnun Harrisstofntinarinnar
nýtur hann nú fylgis aðeins
34% kjósenda, en Nixon fylg
is 59%.
1 kosningaba ráttu nni 1%8
fór Hubert Humphrey að síga
á Nixon i skoðanakönniunum í
seinni hluta október og byrj-
un nóvember. Hann tapaði
með sáralitlum mun. Demó
kratar gera sér l'jóst mikil-
vægi komandi vikna og þeir
hafa nú að nokkru leyti
breytt skipulagi sinrtar bar-
áttu. Nú er .lögð aðaláherzla
á að McGovem komi fraim í
sjónvarpi og skýri þar stefnu
mál sín. Hann er ekki lengur
jafn.mikið á ferðinni og áður
og nú eingönigu í fóllksflestu
borgunum í þeim rí'kjum, sem
hafa flesta kjörmenn. Með-
frambjóðandi hans, Shriver,
þeytist þó enn iandshorna á
milli. Þ«á er nú aí hálfu demó-
krata lögð meiri áherzla en
áður á neikvæðar hliðar Nix
ons en jákvæðar hl'iðar
þeirra eigin frambjóðanda.
skylda Nixons ferðast víða og
koma fram. Þá kom John
Connaly, fyrrv. fjármáiaráð-
herra í stjórn Nixons, fram i
sjónvarpi fyrir stuttu og
réðst harkalega á fliokksbróð
ur sinn, McGovern. Con'n-ally
fer fyrir þeim demókrötum,
sem styðja Nixon.
Stríðið í Vietnam hefur frá
upphaffl verið helzta kosn-
inigamál McGovems. Þegar
þetta er skrifað er margt tal-
ið benda til þess, að vopna-
hléssamningar séu að nást
mifli Bandarikjamanma og
Norður-Vietnama. Ef þeir
samninigar tatoast fyrir kosn-
ingar telja flestir ekkd lenig-
ur nokkum vafa á stórsigri
Nixons í kosningumim. En
McGovern spyr í þessu sam-
bandi, hvað hafi breytzt á
þeim fjórum árum, sem iiðin
eru frá því Nixon náði kjöfi,
hvers vegna hann hafi ekki
samið fyrr við andstæðimginm
á sömu skilmálum. Svar Mc-
Governs sjáifs er það að for-
setinn hafi ekki vil'jað
styggja hægri sinnaða stuðn-
mgsmenn sína. Forsetinn svar
ar sjálfur eragu.
9. október 1%8 sagði Nix-
on, sem þá viar í framboði til
þess embættis sem hann nú
situr í: „Þeir sem hafa í fjög-
ur ár haft tækifæri til að
koma á friði án þess að geta
það, ættu ekki að fá annað
tækifæri." Þessi ummæli hafa
upp á síðkastið verið demó-
krötum kærkomið árásarefni.
En Nixon sagði lí'ka einhvem
tíma, að grundvellinum yrði
kippt undan þeim aðilum, sem
reyndu að nota Víetnamstrið-
ið sér til framdráttar i þess-
um liosningum. Og hann virð
ist svo sannarlega vera að
svipta demó'krata þessu kosn-
ingamáli niú.
En ef Vietnamistriðið skyldi
verða úr sögunni, sem kosn-
ingamál, þá leggja demókrat-
ar nú enn aukna áherzlu á
ails konar spillingu í ríkis-
stjórn Nixoms sem kosninga-
mál. 1 skoðan'akönnun
snemma í október töldu að-
eins 3% spurðra þetta atriði
skipta einhverju máli i kom-
andi kosningum. Demókratar
telja nú og hafa fyrir sér ei'g
in skoðanaka nnanir, að sú
taia fari vaxandi.
Stórbi^iðið
Washington
Nixon
Post skýrði frá því fyrir
nokkru, að bandariska alrik-
islögregtan, FBI hefð'i komizt
að því í rannsókn sinni á inn-
brotinu í aðalstöðvar demó-
krataflokksins í Watergate, að
það inmbrot hefði aðeins verið
einn Hður i neti póliitískra
mjósna og skemmdarverka á
vegum republ'ikanaflokksins.
Skv. frásögn WashinigtO'n
Post var þessari starfsemi
ekki eingöngu beimt gegn Mc
Govern, heldur öllum fram
bjóðendum demóikrata til
meiri háttar embætta nú í ár.
Að sögn blaðsinis stóðu ráð-
herrar i stjórn Nixons á bak
við þessar aðgerðir.
Enn er þetta atlt óljóst.
Dómur feltur ekki í Water-
gate málimu fyr-r en eftir
kosningar. Talsmenn Hvíta
hússins hafa harðiega visað
á bug ölium ásökunum í
Forsetinn heldur fyrra
striki i þessari kosmngabar-
áttu. Hann segist vera of
upptekinn við að vera forseti
til að flytja kosnimgaræður á
hverjum degi. Hann kernur
þvi sjaldan fram opinberlega
en hefur þó nýlega komið
nokkrum sinmum fram í út-
varpi og ftutt þar ræður. En
Agwew varaforseti og fjöl-
Geir Hilmar Haarde
skrifar frá Bandaríkjunum
McGovern
þessa átt og FBI hefur ekki
staðfest frásögn Washinigton
Post. En sé ekki nem-a hluti
þessara ásakana á rökurh reist
ur er augl'jóst, að mati
filestra fréttaskýrendia, að
málið er mun aivarlegra en i
fyrstu var álitið, og að for-
setinn verður að gera hreint
fyrir sínum dyrum — fyrir
kosningar.
Nú þegar þessi kosnintga-
baráttan er komin á síðasta
smúnimg, og repiuiblikanar
hafa eytt í hana 23% milijón
dalla, en diamókra'tair 31 Vi,
telja margir frétrtaskýrendur,
að hún hafi öðru fremur snú-
izt um atkvæði hinrna ýmsu
minm ihliu tahópa, s verti mg ja,
íital'sk-ameriskra, Gyðimga og
anmarra þjóðarbrota. Mc-
Govern nýtur iangtum meira
fylgis meðal blöklkiumanna en
forsetinn hefur lagt sig í fram
króka við að ná atkvæðum
hinna. Þessir hópar hafa
vanaiega stutt demókrata.
Samamlagt ætliar Nixon þess-
um hópum ásamt rótgrónu
republikanafylgi símu að
mynda það siem hann hefur í
ár kallað „hinn mýja meiri-
hluta“. Árið 1968 hét hanm
þöguli meirihl’Utinin, en sá er
vísast orðinn gamall múna.