Morgunblaðið - 10.03.1973, Síða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. MARZ 1973
ÚTLIT BlLSINS
A ÁRUNUM um 1930 þóttu
sportbílarnir því glæsilegri
sem vélarhlífin var lengri í
hlutfalli við rúm ökumanns
og farþega. Þægindi og ör-
yggi voru aukaatriði.
Útlitsbreytingar hafa orð-
ið miklar síðan á þeim tím-
um og miða ekki sízt að betri
nýtingu á stærð bílsins. Ekki
eingöngu sportbílanna held-
ur einnig allra fólksbíla.
Mismunur hefur alla tíð
verið á útlitshönnun banda-
rískra bíla annars vegar og
evrópskra hins vegar. 1 Evr-
ópu er mest lagt upp úr fal-
legu útliti, í Bandaríkjunum
snýst allt um fimm og sex
manna bílana og hlýtur þá
kassaformið að ráða all-
miklu um útlit bílsins. I
Ameríku vinnur venjulega
fjöldi manna að úlitshönnun
eins bíls en til dæmis á Italiu
yfirleitt aldrei meir en einn
maður. ítalskir bílahönnuðir
hafa haft mjög mikil áhrif
á útlit bíla um heim allan
þar eð hinir fallegu bílar
þeirra hafa náð miklum vin-
sældum. Það er ekki fyrr en
nú síðustu árin að bílahönn-
uðir hafa orðið að taka hert-
ar öryggiskröfur með í reikn-
inginn og það í svo ríkum
mæli að útlit bíla breytist
all verulega nú næstu ár.
Hinir svokölluðu öryggisbíl-
ar (ESV) munu væntanlega
í fyrstu virka nokkuð þung-
lamalegir en enginn er kom-
inn til með að segja að þeir
þyki ljótari er fram líða
stundir heldur en venjulegir
bílar þykja í dag.
Tizkan ætti ekki að ráða
mestu um útlit bílsins, held-
ur það sem bezt virkar, þvi
þegar allt kemur til alls þá
er hið tæknilega rétta, ávallt
fallegt!
Bíll á að vera svo öruggur
og einfaldur i meðförum að
hver meðalmaður geti hreyft
sig á honum vandræðalaust í
umferðinni. Stöðugleiki á
mikilli ferð á að vera góður
og hliðarvindur á ekki að
hafa áhrif. Stjórntækin ættu
að vera sem allra einföldust
þannig að ökumaðurinn rugl-
ist ekki vegna fjölda alls
kyns tækja, skífa og mæla,
sem takmörkuðum tilgangi
þjóna.
Mismunur á útliti evrópskra
og amerískra bíla hefur
minnkað nokkuð síðustu ár
og fer minnkandi nema hvað
Ameríkanarnir halda sig við
stærri gerðir. Stílæfingar
ítölsku bílahönnuðanna, sem
eru enn sjálfstæðir eru e.t.v.
ekki eins áberandi og áður
þvi enginn má við margn-
um.
Um myndirnar: Drauma-
bíllinn um 1930 var Merced-
es-Benz 540 með þjöppu.
Tveir þriðju stærðar bílsins
fyrir vélina, einn þriðji fyrir
ökumann og einn farþega.
1954 sýndi Bertone, sem er
einhver þekktasti bílahönn-
uður Italíu, tilraunabílinn
BAT-7 byggðan á AlfaRom
eo-grind. Þetta er í rauninni
fyrirrennari amerisku stél-
og vængjabílanna.
Bandarísk framleiðsla: Aft
urljós á Cadillac Eldorado
árgerð 1972. — Framhlutinn
á Pontiac GTO frá 1968.
París 1968: Bertone sýndi
„Carabo", sem var byggður
ofan á Alfa-Romeo Tipo 33-
grind. Það sést einungis
gegnum gluggana innan frá
og út úr bílnum til þess að
minnka áhrif varmageisla inni
í honum. Eftir að hafa séð
inn í mjög dimman bilinn
sagði yfirhönnuðurinn hjá
General Motors að hann
væri álika yndislegur og bað-
herbergi Dracula! Hurðirnar
opnast með rafdrifnum lyfti-
búnaði upp fyrir þakið.
Benz 540.
Carabo
Coneorde.
urðu að þola stórhækkun á
launum og rekstrarkostnaði.
Þau hafa einnig þurft að
leggja út í gífurlegar fjárfest
ingar til endurnýjunar á nú-
verandi flugflota, ekki hvað
sízt með kaupum á risaþotum
á borð við Boeing 747. En
þetta þýðir ekki að þau muni
ekki skipta um skoðun þegar
fram liða stundir.
— En eru ekki BOAC og
Air France að taka mikla
áhættu, þar sem þau verða
einu flugfélögin sem fljúga
hljóðfráum þotum?
— Þau verða alls ekki einu
félögin. Rússneska þotan
hijóðfráa, TU-144, verður tek
in í mcvtkun 1975 og kantnski
jafnvel fyrr. Og BOAC og
Air France eru stóránægð
með að vera ein um hituna.
Markaðskannanir sýna að
arðbærustu farþegamir, þ.e.
þeir sem fljúga á fyrsta far
rými, munu óhjákvæmilega
skipta yfir á Concorde um
leið og hún verður tekin í
notkun.
— En gagnrýnendumir
segja að Concorde muni
aldrei borga sig?
Framhaid á bls. 31
erican og Trans World Air-
lines, hættu við Concorde
kaup fyrir skömmu. En er þá
hljóðfrátt farþegaflug úr sög-
unni? Þvert á móti, það er
óhjákvæmilegt, segir Henri
Ziegler.
Henri Ziegler hefur verið
tilraunaflugmaður, forstjóri
Air France og er nú forstjóri
Société Nationale Industri-
elle Aérospatiale, sem smíðar
frönsku útgáfuna af Con-
corde. Hann hefur m.a. sagt
eftirfarandi um Concorde.
Aliar tæknibyltingar hafa
átt sína efasemdarmenn og
Concorde er engin undan-
tekning. Sem gamall flug-
maður er ég ekkert hissa á
þvi. Svipaðar skoðanir voru
látnar i ljós þegar „venjuleg-
ar“ farþegaþotur voru fyrst
teknar i notkun. Þær skoðan-
ir döguðu uppi þegar i ljós
kom að þetta var framtíðin.
Það sama mun gerast með
Concorde.
— En hvers vegna hætta
flugfélög við Concorde?
— Tíminn var óheppilegur
fyrir okkur. Flugfélögin
þurftu að taka ákvörðun um
pantanir á sama tíma og þau
Hljóðfráar farþegaþotur
hafa verið mjög umdeildar
alveg siðan fyrst var farið að
hugsa um þær. Concorde, sem
Bretar og Frakkar eru að
smíða, hefur ekki farið var-
hluta af þessu og það vakti
mikla athygli þegar Pan Am
Ziegler.
Hljóðfrátt
farþegaflug
óhjákvæmilegt
>.«i