Morgunblaðið - 16.05.1973, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. MAÍ 1973
AÐALF6NDUK Eimskipafélags
íslands h.f. var haidinn í Eim-
skipafélag-shúsinn í gær. Þar
kom fram að heildarvelta félags-
ins fyrir árið 1972, sem er 58.
starfsár þess, nam 1600 milljón-
um króna og er þar átt við
brúttótekjur. Heildarútgjöid fé-
lagsins án fyminga voru 1532
milljónir króna og hafa þvi bein
rekstrarútgjöid félagsins á dag
numið sem svarar 4,2 milljón-
um króna. Verulegur haili varð
& rekstri félagsins árið 1972 eða
tæplega 108 milljónir króna, en
þá höfðu verið afskrifaðar af
eignum þess 176,5 milljónir kr.
Hagnaður af rekstri eigin skipa
varð á árinu 217,4 milijónir, en
halli af rekstri vöruafgreiðslu
varð 14,2 milljónir og af rekstri
Ieiguskipa 4,4 milljónir. Fundur-
inn samþykkti að greiða hiuthöf
um 7% arð.
un og lestiun skipa á höfnum útl
á lamdi, sem umiboðsmemn fé-
lagsáms þar annasit um að greiða
fyirir féQiagiiið. Námu þessar
launagreiiðslur 1972 röstoum 17
mililjónium króna.
Þannóig urðu beinar lauma-
greiðslur Bimskipafélagsins árið
1972 550 mdilijómir króna.
Auk þessara beinu launa-
greiiðslna til sitarfsfólksdns
koma margs koniar launaitengd
gjöld, svo sem tiMlög i lifeyris-
sjóði stéttarfélagamna, sityrtotiair-,
sjúkra- og oríófssjóðsgjöld,
launas’kaititur, eimniiig lögboðin
launaitegnd gjöld, svo sem At-
vdinnuleysdstrygigingasjóðsgjald
og slysa- og ilifeyrisigjöild at-
vinnurekemda, svo og samnings-
Einar Baldvin Guðmundsson, stjórnarformaður flytur skýrslu stjórnarinnar. Á hægri hönd bundnar tryggdmgar á stiarfs-
hans situr Óttar Möller forstjóri og fremst t.v. á myndinni er Pétur Sigurðsson, gjaldkeri stjórn fóllkd. Ef höfð eru í huga þessd
arinnar. Fyrir aftan stjómarborðið eru fleiri stjórnarmenn, Thor R. Thors, Birgir Kjaran, Hail- helzlu launatengdu gjöld nema
dór H. Jónsson o. fl.
Gengistap Eimskips rúmlega
90 milljónir króna 1972
Reksturshalli nam tæplega
108 milljónum króna
Við upphaf aðalfundarins var
Lárus Jóhannesson, fyirum
hæstaréttardómari skii "ur
fumdarstjóri og fundarritari Egg-
ert P. Briem, fyrrum fulltrúi,
en þeir tveir hafa gegnt þessum
embættum á aðalfundi í allmörg
ár. Formaður félagsstjórnar, Ein
ar Batdvin Guðmundsson, flutti
skýrslu stjórnar og skýrði hag
félagsins og framkvæmdir á ár-
inu 1972. Þá las gjaldkeri félags
stjómar, Pétur Sigurðsson upp
reikninga féiagsins og skýrði þá.
1 ræðu Einars Baldvins Guð-
mundssonar kom fram, að orsak
ir hins mikla taprekstui-s Eim-
skipafélagsins á ártnu 1972
mátti rekja til atvika, sem félag-
i<* sjálft réð ekki við:
Himar stórfelldu hækkanir
launakostnaðar í kjölfar kjara-
samninganma í árslok 1971 og árs
byrjun 1972 höfðu alvarleg áhrif
á rekstrarstöðu Eimskipafélags-
ins vegna þess hve laumakostnað
ur og launatengd gjöld eru stór
htuti heildarútgjalda félagsins.
Þessar aknennu launabreytingar
hafa og hækkað hvers kqnar að-
keyptá þjónustu innanlands, svo
sem viðgerðarþjónustu á skipum
oig öðriím starfstækjum félags-
ins. Samtímis þessu hafa einnig
crðið miklar verðhækkaniir í lönd
um, sem skip félagsims sigla til.
Má nefna sem dæmi mikla hækk
un á viðgerðarkostmaði, verðd
vélahluta, brennsluoliu, stöðugar
hækkanir á kostnaði við ferm-
ingu og affermimgu, hafnargjöld
um og hvers konar annarri þjón
ustu.
Skorður gegn hækkun á
seldri þjónustu höfðu haft svo
mikil áhrif á rekstrarafkomu
Eimskipafélagsins, að í mikið ó-
efni var komið, er félaginu var
loks heimiluð nokkur hækkun
þj ónustugjalda í febrúar 1973. Sú
hækkun er f ó fjarri þvi að vera
nægileg til þess að rekstrargrund
velii félagsins sé sæmileg; borg-
ið. Er því treyst, að fljótlega
verði þær ráðstafanir leyfðar,
sem tryggi rekstrargrundvöll fé-
lagsirns.
Þá varð Eimskipafélagið að
sjálfsögðu fyrir mjög verulegu
tjóni vegna gengisfalls íslenzkr-
ar krónu á síðastliðnu ári. Sýn-
ir rekstrarreikningur að gengis
tap félagsins á erlendum lausa-
steuldum varó kr. 22.008.234,80.
Þá er ótalið gengistap félagsims
á erlendum veðskuidum á árinu
1972 kr. 90.330.080,00.
Samkvæmt efnahagsre'kmin,gi
félagsins nárou eignir þess í árs-
lok 1972 1.6 milljarði, en skuldir
að meðtöldu hlutafé nám,u 1.5
milijarði. Bókfærðar eignir um-
fram skuildir námu 72.8 mililjón-
uœ króna. Skip félagsns 15 að
töiu voru bókfærð í árslok á
692,7 miiljónir króna og fast-
eignir voru bókfærðar á 279.3
milljónir. Hlutafé félagsins í árs
lok 1972 nam 185.8 milljónuim
króna, þar af átti Eimskipafélag-
ið sjáift 17.8 m liljónir króna.
Alls voru 27 skip i förum á
vegum félaigsins á áriniu og fóru
273 ferðir milli landa og íslands
og útlanda. Eigin skip félágsins
16 að tölu, en á árinu var Ljósa-
foss seídur úr Landi fyrir 52.4
milljónir króna, fóru 235 ferðir
miillli ianda og er það 46 ferðcum
fleira en árið áður, en leiguskip
11 að tölu fóru 38 ferðir og er
það 7 ferðurn færra en árið áður.
Vörufilwtmmigar á vegum félags-
ns með skipum þess námu sam-
tals árið 1972 471 þúsund tonn-
um, en árið áður fluttu skipin
414 þúsund tonn af vörum.
FarþegafLutming'a'r féiagsins
voru noktoru minná en árið áður.
1972 voru fárþegar með sikipum
félagsins 7.255 eða 987 fairþeg-
um feerri en árið áður. Má m. a.
rekja farþegaminn'kuininia . til
þess að rns. Gullfossi var lagt
súðastliðið hjaust. Á árinu flutti
ms. Gulilfoss samtals 6.444 far-
þega.
Samtovæmt hiuthafasitorá var
hlutafé Eimsikpafélaigsiins í árs-
lok 1971 61.932.250,00 kir. og
storáðir hluthafar um 11.200.
Á síðasrta aðalíundi var sam-
þykikit tiii’aga félagsstjómaTÍnn-
ar og forstjóra um að Eimsikipa-
félagið neyrtrti þeiirrair he'mOdar.
sem í stoattailögum er veitt um
útgáfu jöfnunarhlutabré'fa, þann
ig að hlutafé fé'aigsins yrði
þnefaldað, þ. e. hætokað úr
61.932.250,00 tor. í 185.796.750,00
kr.
Þessi hiutafjáirautoniinig hefur
nú farlð fram, þannig að hver
hluthafi hefur femgið, eða átt
rétt á að fá, án endurgjalds,
jöfniunarb'ufab: éf, sem þrefalda
hluita fjársign hans í félaginiu.
Á aðaifundi Eimsikipafélagsins
1967 va,r saimþykikt að til 1. júlií
1971 stoyldi stefnrt að auikningu
híutafj'árins um alilt að 66,4
miijónir kr., þannig að hliutáféð
yrði kr. 100 mHljónir. Þeigar þessi
fresrtur ramn út voru óseld hluta-
bréf að nafnverði kr.
38.067.750.00.
Á síðasta aðaifundi var sam-
þykkt tillaga félagsstjómar og
forstjóra að veita félagsstjóm,
um óákveðinn tíma, heimild til
að selja þessa autoningarhluti að
fjárhæð kr. 38.067.750.00, gegn
staðgre’ðsilu. Hófst sala hluta-
bréfanna í ársbyrjum 1973 og
hinn 1. apríl höfðu selzt af aukn-
ingarhlutum hlutabréf að nafn-
verði kr. 278.000.00.
ELns og skýrt hefuir verið frá
áður í ársskýrslum féliagsstjórn-
ar, hlutaðist Eimskipafélagið til
um, samkvæmt beiðni margra
hiuthafa, sem glatað höfðu hluta
kværodir við Sundaskála í
Sundahöfn í Reykjaví'k og eru
bygigimgaí'ramkvæmdir ná Lanigt
komnar og hefur helmimgur húss
ins verið tekinn í notkun eða
3000 fermetrar. Var fyrirhugað
að taka húsið í notkun 29. jan-
úar siíðastliðinn, en það var gert
nokkru fyrr vegna eld'gossins í
Vestmananeyjum, en skál'nn var
tekimn umdir geymslu búslóða
eyjaskeggja. 1 þessum méinuðd
verður allt húsið tekið í nottoun
og einmdg verður í framtiðinni
malfoikað um 10 þúsund fer-
rnetna vörustæði við húsið.
Þá var þess getið að 396
skipverjar eru nú skráðir á
s'kip félagsins, starfsmenn
laun og iaunatemgdar greiðslur
hjá Eimsikdpafélaiginu árið 1972
602 milljónum króna, og er þá
ótadiið firirtt fæði tnl um það bil
400 skipverja á síkipum féiags-
ins.
1 þessari f járhæð eru þó ekkii
meðtaldar greiöslur til ýmissa
vertotaka, svo sem viðgerða-
stöðva, verksitæða og smiðja
vegiraa viðgerða á stoiipum og öðr-
um eignum félagsdims, en í slík-
um viðgerðaxeikniingum er að
sjálfsögðu inmifaillinn stór vinnu-
Launaþártitur.
Af þvi sem hér hefur verið
raki'ð má Ifjóst vera, að launa-
kosrtnaður í rekstri Eimskipa-
félagsims verður samkvæmt eðli
starfseminnar ávallrt mjög veiga
mikiQil þártitur í heiildar retostrar-
útgjöldunum. Þaö er þvi jáfn
augilijás.t, að alilar breytingair á
vinniulaunakositmaði og þar með
öJlum gjölrium temgdum vimnu-
launum hljóta að hafa mjög
miikil áhrif á rekstur Bimsikipa-
félagsins.
Á aöalfiumd"in;um,í gær var sam
þytokt tillaga frá forstjóra og
stjóm félagsins um að það gæfi
Frá aðalfundi Eimskipafélagsins i gær. — Ljósm.: Brynjólfur.
bréfuim sinuim, að hin glötuðu
hiutabréf yrðu ógilt með dómi.
í árslok 1971 höfðu dómar fallið
á bæjarþingi Reykjavíkur, sem
ógiltu samtals 1452 hlutabréf.
Voru gef n út ný hlutabréf og þá
um leið jöfnunarhlutabréf í sam-
ræmi við þessa ógildimgardóma.
Bnn hafa borizt bedðnir um
frekari ógi'Idimgar á samtads 46
glötuðum hiutabréfum.
>á var skýrt frá by.gginga-
fr&im.kvæmduim E i m skipaf é 1 ags -
ins. Framkvæmdir við Oddeyrar
ská'a á Akureyri liggja enn
mtðni, þar sem jarðvegur hefur
reynzt ótraustur á þeiim stað,
serh sfcálanum var valinn staður.
ísafjarðarskál var að mestu tek
'nr í notkun síð a árs 1972. Hinn
20. íebrúar hóf félag'ð fram -
á sikrifsitofu í Raykjavík
eru 80 og við vöruafgreiðsilu
félagsdtns í Reykjavík starfa
nú að jafnaði 350 tii
360 rnanns. Starfsmánna-
fjöidi félagsins i Reykjavík er
þvi um 830 mamns. Inniendir
umiboðismenn útd á landi eru 49
og enl'eindf.ir umboðsmenn að með
töldum unddinaigemtum eru rösk-
lega 200 tailsins.
Launagreiðislur tdrt starfsifóllks
á vegum félagsiiins inntar af
hendi af skrifsitofu félagsins í
Reykjavik á árinu 1972 námu
533 miilljónium króma skv. launa-
uppgjöri tffl Skartitstofunnar í
Reykjavik.
Eimski pafélia.gið hefur auk
.þess innrt af höndum launa-
greiðlsiiur vegna viinnu vlð Los-
í Ves’tim amnaeyjasö frni n ima eina
milljón króna.
Srtjórn E'mskipafélags Is-
lands var ölil endurkjörin,
þ. e. þeir sem úr stjórn áttu að
gamga. Stjórnin er nú þann’ig
skipuð: Eimar Baldvin Guðmuinds
son, formaður, Birgir Kjaran,
varaformaður, Thor R. Thors,
ritari, Pétur Sigurðsson, gjald-
keri og aðirir í stjórm nni eru:
Haiddór H. Jónsson, Ingvar Vil-
hjálimisson, Grettir Ergertsson og
Siguirður Hjalti Egigertsson.
Endursikoðendur eru Ar; Ó.
Thorlacius og Sveinbjöm Þor-
bjömsson, en varaP’ndurskoð
andd er Maignús Jochumisson. Af
hálifu riki'ssrtjórnarinnar er S g-
urbjörn Þorbjörnsson endur-
skoðandi.