Morgunblaðið - 17.05.1973, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ. FÍMMTUDAGUR 17. MAÍ 1973
13
fréttir
í stuttu máli
Nixon hittir Tanaka
Tókió, 16. maá — AP
JAPANSKA utanríkisráðu-
neytið tilkynnti í dag, að Nix
on Bandaríkjaforseti og Tan-
aka, forsaetisráðherra Japant»,
hefðu komdzt að samkomu-
lagi um að hittast i Washing
ton til v.ðræðna dagana 31.
júlí og 1. ágúst n.k. til að
ræða sanmeiginleg áhugamál
aðiia. Siðasti fuinduir þeirra
var 31. ágúst og 1. sept. 1972
og var sá fundur á Honolulu.
Fangar í hungur-
verkfaili
Beífasit, 16. mai — NTB
RÖSKLEGA eitt hundrað n-
inskir fanigar, sem sitja innd,
vegna þess að þeir eru félagar
i IRA, hófu humigurverkfall fyr
ir þremur dógum, að þvi er
heimildir innan írska lýðveld
ishersins tilkynntu í dag. All
ir fangamir eru í fangelínm í
Belifast og mun það hafa byrj
að, þegar fangaverðir komust
á snoðir um, að fangamir
voru að gera göng tid að flýja
um. Opinberir aðilar hafa
ekki viljað staðfesta frétt um
hungurverkfaHl fanganna. En
heimiíidir innan brezku eftdr
litssveitanna á írlandi sögðu
í daig að það væri ógnun við
friðinn á N-lrlandi að láta
lausa úr taldi tvo faniga sem
hafa setið inni í hálft ár fyrir
að hafa veríð félagar i bönn
uðum samtökum, þá Martin
McGuinnes og Joe Mccallion.
Kissinger
á faraldsfæti
Washimgton, 16. maí — AP
HENRY Kissinger, öryggis-
málaráðgjafi Nixons Banda-
ríkjaforseta fór í dag til Par
ísar t'.l að hitta aðalfullMrúa
N-Vietnam i sammingaviðræð
unum, Le Duc Tho. Báðir að
iilar, Bandaríkjastjórn og
Hanoistjóm hafa sakað hinn
um að brot á vópnahléssam
komulaginu og verður þetta
efni að sjálfsögðu aðalum-
ræðuefni þeirra. Þeim er líka
ætlað að fjalla um hina helft
ariegu bardaga, sem hafa geis
að í Kambodiu nú um all-
langa hríð.
Framfærslu-
kostnaöur hækkar
í ísrael
Jerúsailem, 16. mai — AP
Fram færshikostnaður í Israel
hækkaiði um 3,9% í apríJ og
er það mesta mánaðarhækk
un, sem orðið hefur i tuttuigu
ár. Frá því um sl. áramót hef
ur framfærsliukostnaður í ísra
el háekkað um 9,5% og þykir
þetta uggvænlegt ástand, þar
sem laun eru lág og skattar
háir í landinu.
Sovézkir gagnrýna
enn Kínverja
Moskva, 16. mal — AP
PRAVDA, málgagn sovézka
kommiúndstaflokksinis, ásíiikaði
í da.g stjómina í Peking fýrir
að reyna að koma í veg fyrir
kinisamlega þróun i samskipt
um Sovétríkj anna og Japans
Seigir i Pravid^greininni, sem
Victor Mayevsiky skrifar, ,að
í heimsókn kinverskra r sendi
nefndar til 3aftíM),:-h3í.i,;vénð
notað tækifærið til áð reyna
að ófrægja Sovétríkin eftir
thegni.
W atergatemálið:
Símahleranir í tvö ár
með samþykki f orsetans
Blað í Moskvu skýrir frá
Watergatemálinu í fyrsta skipti
Washinglon, 16. mai. — AP.
BANDARÍSKA blaðið The New
York Times skýrir frá því í dag
og vitnar í „áreiðanlegar heim-
ildir“ að Nixon forseti Banda-
rikjanna hai'i gefið leyfi til sím-
hlerana hjá fiilltrúum öryggis-
— Tweedsmuir
Framhaid af bls. 1.
í diaig gagnrýndiu 14 actildar*
riki flskveiðinefndar Norð-
austur-Atianitisihafsnefndarinnar
Islendinga fyrir að útiilofea til-
lögur sém gefa leyf’i tffl veiða
innan fimmitdu mirlna markarma
og verði IsJeindimgar að tiaika af-
leiðingum gerða sinna.
— Solzhenitsyn
Framhald af bls. 1.
jeff talsvert á þeim höftum,
sem höfðu verið á bókaút-
gáfu.
Medvedev vekur athygli á
því að um þessar mundir hafi
Solzhenitsyn verið kjörinn i
stjórn sovézka rithöfundasam-
bandsins og ailt hafi virzt
leika í lyndi, þar til Krúsjeff
var rekinn frá völdum, en þá
hafi tekið að harðna á datn
um að nýju, og hafi Solzhen-
itsyn orðið óþyrmilega fyrir
barðinu á viðhorfi nýrra vald
hafa til skrifía hans. Svo virt-
ist sem þeir hafi helzt hug á
að hverfa aftur til fortiðarinn
ar að þessu leyti og meðal
annars hafi verið reynt að
koma þeim orðrómi á kreik,
að Solzhenitsyn hafi verið föð
urlandssvikari í síðari heims-
styrjöldinni.
Af AP'frétt þeirri að
dæma, sem skýrir frá bók
Medvedevs verður ekki full-
komlega ráðið, hvort einhver
einstök ástæða varð til að
Solzhenitsyn féM í ónáð, en
væntanJega er það skýrt nán-
ar 'i bókinni, sem er á þriðja
hundrað blaðsiður að staerð.
Medvedev spyr: „Getur það
verið, að við séum aftur á
leið til þess stjórnárfars þar
sem harðstjórn og ofbeídi fík
ir? Fékk listin að skjótas*
upp á yfirborðið eina stund
og leiftra fyrir augum okkar.
En megum við nú efcki mála
með öllum regnbogans lrtum,
heldur binda okkur við að-
eins einn lirt?“ Hann bætir
við, að það sé miisskilningur
að lýðræði hafi verið í Sovét-
rikjunum, þegar Krúsjeff var
við völd. Hins vegar hafi þá
verið við lýði ögn frjálslegri
sósialismi.
ráðs Bandaríkjauna, svo og hjá
ýmsum háttsettum starfsmönn-
um varnarmálaráðuneytisins,
árið 1969. Þessum símhlerunum
haii siðan verið hætt 1971. Þær
hafi verið skrifaðar niður og send
til Henry Kissingers öryggis-
máiaráðgjafa til athugunar. Hafi
þetta verið gert i öryggisskyni
og nokkrir starfsmenn verið
látnir hætta störfum, þegar npp
komst að eftir súntölum þeirra
að dæma, voru þeir ekki áreið-
anlegir i bezta lagi.
Þá tekur blaðið fram að sím-
hleranir hafi verið situndaðar hjá
þrernur af fyrrverandi aðstoðar-
mönmum Henry Kissingers og
tSlinefinir þá Daniel Davidson,
Antihony Lake og Wiinsiton Lord.
New York Times segir að þesisar
símihierandr hafi fyrst verið
ákveðnar, þegar fór að siast út
um ýmis mál Baindanikjainma
sem áttu að vera aJgert leynd-
armál, m. a. þegar beáfct var
B-52 sprengj'uvélum yfir Kam-
bodíu. Samráð var haft við þá-
verandii dómsmálaráðherra John
Mitchelll um þessar hleranir,
segiir blaðið.
Biaðið vitnar 1 heimildir sem
segja að þessar hleranir hafi ver
i1 mjög árangursríkar og þjónað
fulikomlega tilgangi sínum. Þrír
fyrmefndlr aðstoðarmenn Kiss-
ingers, hafi til að mynda allir
hætt eða séu að hætta í trúnað-
arstöðum eftir símhleranir þess-
ar.
SAGT FRÁ WATERGATE-
MALINU í SOVÉZKUM
BLÖÐUM
1 dag birtist í fyrsta skipti
grein um Watergatemálið í sov-
ézkum blöðum, en þar er nánast
ekki vikið að þeim úlfaþyt sem
máliið hefur vakið bæði í Banda-
rikjunum og Evrópu og Nixon
Bandaríkjaforseta nánast ekkert
blandað í málið, heldur sagt að-
eins frá augljósum staðreyndum
málisins. Greinin birtist í mál-
gagni rithöfundasambandsins þar
í landi „Literaturnaya Gazette".
Aðeins er minnzt á Nixon í tö-
efni af ræðunni, sem hann flutti
til þjóðar siranar á dögunum
vegna máls þessa.
NIXON EKKI FLÆKTIJR í
MALIÐ, SEGIR ANDERSON
Bandariski blaðamaðurinn Jack
Anderson, sem hefur iðulega
birt greinar í blöðum, sem gef-
ur til kymna, að hann hafi býsna
góðan aðgang að upplýsingum,
m.a. um Watergatemálið, segir í
grein í Washimgton Post í dag,
að engar sannanir liggi fyrir um
að Nixon Bandarjkjaforseti hafi
verið flæktur i ólöglegar aðgerð-
ir. Kveðst Anderson hafa haft að
gang að skýrslum frá rannsókn-
amefndinni, sem kannar málið,
én ekkert af viitnunum, sem kom
ið hafi fyrir nefndina hafi sagt
neitt, sem túika megi á þantn veg,
að forsetinn hafi komið við sögu.
Svo virðist eÍTimitt sem hann
hafi haldið sig í hæfilegri fjar-
lægð frá þessu öll, seigir Ander-
son.
Kanadamenn myrtir
í Ródesíu
Zambíuskæruliðar grunaðir
Mannkyni heitið
fegurra mannlífi
— Viðtal við Brezhnev í Stern
Bonn, 16. maí. NTB.
Á VÆNTANLEGRI ráðstefnu
um öryggismál og samvinnu
í Evrópu munu sovézk stjórn-
völd gera alM hvað þau geta
til að þjóðimar í þessum
heimshluta fái lifað feg-
urra og friðsælla lifi, segir
Leonid Brezhnev í viðtali við
vestur-þýzka vikublaðið Stern,
se»n kom út i dag. Blaðið tek-
ur fram, að þetta sé í fyrsta
skiptd, sem Brezhnev fæst til
að láta birta viðtal við sig í
vestrænu blaði.
Á föstudaginn kemur Brez-
hnev í heimsókn til Vestur-
Þýzkalands og er þeirrar heim
sóknar beðið með himni rmestu
eftirvæntingu, enda þykir hún
marka söguleg timiamót.
Enda þótt Brezhnev leggi
megiináherziu á sambandið
milli Sovétríkja n na og Vestur-
Þýzkalands í viðtalinu, þá tek
ur hann fram, að hann og
Brandt kanslari, muni vita-
s/kuld ræða alþjóðamál emn-
ig og skiptast á skoðunum.
Brezhnev kveðst vonast eftir
auknum samskiptum ríkjanna
á sviði efnahagsmála, vósinda,
tækni og men'ningar.
Ismail í Frakklandi
Paris, 16. mai NTB.
ÖRYGGISMÁLARÁÐG.IAFI
Kgypt.alandsforseta, Hafez Ism-
ail, kom til Parísar i gærkvöldi
og mun eiga þar viðræður við
ýmsa franska stjórnniálamenn.
Hafez hefur verið skipaður sér-
stakur öryggismálaráðgjafi Sa-
dats og er hlutverk hans að fara
í heimsóknir til ýmissa rikja og
ljúka þeim, áður en Öryggisráð
Sameinuðu þjóðanna byrjar um-
ræður um Miðausturiönd og
ástandið þar þann 4. júní n.k.
Vitað er, að hann hefur í fóc-
um sinum persónulegan boðskap
frá Sadat til Pompidous Frakk-
landsforseta og er talið trúiegt
að þeir hittist í dag. Um þessar
mundir er annar fulltrúi Araba
ríkja i heimsókn i Paris, það er
Feisal konungur Saudi Arabiu
og hefur hann fyrr í vikunni
rætt málin m. a. við Pompidou
og fleiri áhrifamenn frönsku
stjórnarimnar.
Salisibury 16. maí AP.
STJÓRN Ians Smith í Ródesiu
kom Saman til skyndifiindar í
dag og her landsins fékk skipun
um áð vea-a við öllu húinn,
vegha morðs á tveimur kanadísk-
um luigmennum í gær. í sömu
árás særðist bandarískur ferða-
maður, cn kona hans sem var
með honum slapp ómeidd. Sterk-
ur griumr leikur á að skærnlið-
ar frá Zambiu hafi staðið að
baki verknaðinum.
Utanríkisráðuneyti Ródesíu
hefur sent mjög harðort mót-
mælabréf til utanríklsráð’uneyt
is Zarhblu vegna þessarar
„giæpsamliigu *rásar“ eins og
segrr i bréfrnu. Áslkilúr stjóm
Ródesíú sér allan rétt til að
gera ráðsitafanir, séim dugi til að
koma í veg fyrir, að slíkur at-
burður endurtaki sig.
Annar atburður varð í dag við
landamæri nefhdra ríkja. Tveir
ungir menn á bifhjóli óku yfir
jarðsprengju og beið annar
bana, en hinn slasaðist.
Yorkshire Post um landhelgismálið:
Geta sameiginlegir
vinir Breta og
íslendinga
ekki miðlað málum?
BLAÐIÐ Yorkshire Post í Bret-
iandi gerir í dag lamdhelgisdeil-
una að umræðuefni í forystu-
grein og segir undir fyrirsögn-
inni „Hroki íslemdinga" meðal
annars, að það fyrsta, sem skuli
haft í huga í sambandi við
þorskastríðið sé að emgin hætta
myndi vera á vopnuðum átökum,
ef íslendingar hefðu staðið við
gerða samninga um að skjóta
öllum slíkúm dejlumálum tíl AI-
þjóðadóinstólsins í Haag. Það
ætti einnig að hafa í huga að
dórrtstóílinn hafi þegar gefið
Bretnirt rétt til veiða á þeSsnm
hafsvæðum, með því að telja þau
á úthafinu, þar til aruvaðhvort
náist samkomiilag milli Breta og
íslemdinga ellegiar alþjóðalög
kveði á um málið öðrmvísi.
Yorics'hirepost segir að frá þvi
að tíeilan hófst hafi blaðið hvatt
til að brezkir togaraménn færu
sér gætilegá ög sö'muiéiðús' að
stjórnin flanáði ekki að ne'nu.
þrátt fyrir ölöglegá áreifft'i af
hálfu Ísléndíngá og hættuTegar
ögranir sem hafi verið hafðar
í fTanrwrti v;ð brezlka toeara.
Ræddar hafi verið aivarlegar af-
íeiðimgar fyrir Bretland og
fyrir Atlantshafsibandálagið, sem
myndi fylgja í kjöifar vopnaðra
átaka. En hins vegar eigi Bretar
brátt ekki annarra kosta völ
vegna sjóræningjaaðferða íslend-
inga. Fylgt slkuli áfram varfærn-
iis'legri stefnu, enda þótt ísJend-
ingar geri aílt sem í þeirra valdi
stendur ti4 að út af þeirri leið
verði brugðið. En hins vegar
ættu Bretar að handtaka ís-
lenzkt sjóræningjaskip, sem
kyn'nj að skjóta á brezkan togara
eða ef reynt verðnr að taka tog-
I ara,
Þá seg'r i forysil ugrein, að ís-
lendingum sé Ijós áhættan sem
þeir tak; en þe r trúi augsýni-
lega að aút gang: í Bretana.
Kommrw'i r i‘ ar ýt' undiir þessa
skoðun. og svo gæti far'ð að
Bretar fé'lu í bá g“dru með þvi
að. svara ofbe'H' i-;’enzks varð-
skipis. E:i þejr j*'o' «kki annars
j-úrkosta F -’.f ý"" ' '"me'ginjegir
i vinVr B“et’any- ,o" f-'’and=' — til
; d;eni's B.a-H-Tr*,-,,VtTc'tin«3»
ien fot-s-r.'-,- 1, Hkiá ætla
að h'tta** ' R->\dr! "ík • - sem
‘geita b°’H d'rv’ 'm- ’-’im afffei-ð-
í.um V1'1 áff * *' -«a t:l að
v’rðp r’"*':ií'!t' cr’iir? spyr
h'að'ð