Morgunblaðið - 31.05.1973, Blaðsíða 12

12
MORGUNIBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. MAt 1973
William Rogers
William Rogers með Einari Ágfústssyni við komuna til íslamls i fyrra.
WILLIAM Rogers U'tanrikisráð
herira kemur nú í þriðju heim-
sókn sína tii Isiands. Hann kom
hingað fyrst um jódin 1956 i
fylgd með Richard M. Nixon,
sem þá var varaforseti Banda-
ríkjanna. önnur heimsókn Ro-g-
ers varð nokkuð söguieg þegar
nokkriir stúdentar og féiagar úr
Æskuílýðsfylkingunriii meinuðu
honum og Einari Ágústssyni
inngöngu í Árnagarð í mai i
fyrra.
Wiiliam Rogers, sem verður
sextugur 23. júni, tók við emb-
ætti utanrikisráðherra Banda-
rikjanna þegar Nixon tók við
forsetaembættinu 20. janúar
1969. 1 embættiisrekstri sínum
hefur hann ferðazt víða um
heim, og hann er sagður hafa
átt mikinn þátt í þvi að Nixon
fór I sina sögulegu heimsókn tii
Kína auk þess sem hann hefur
unnið að bættum samsklptum
Bandaríkjanna við lönd í öllum
heimsálfum.
Leiðiir þeirra Náxons og Rog-
ers hafa oft legið saman frá
því þeir fyrst kynntust er þeir
báðir voru sjóliðsforingjar í
hei'misstyrjöldinnl síðari. Nixon
var kjörinn þingmaður árið
1946, en Rogers geirðist aðal
ráðgjafi rannsóknarnefndar öld
ungadeildarinnar. Þegar Nixon
varð varaforseti í janúar 1953,
tók Rogers við embætti aðstoð-
ar dómsmálairáðherra, og þegar
Nixon var endurkjörinn vara-
forseti fjórum árum síðar varð
Rogers dómsmálaráðherra. Að
siðara kjörtimabilinu loknu
hófu báðir lögfræðistörf hjá
þekktum lögfræðiskrifsrtofum í
New York, og stunduðu þau
þar til Nixon var kjörinn for-
seti.
William Pierce Rogers, eins
og hann heitir fullu nafni,
fæddist í borgimmi Norfol'k í
New York ríki 23. júnl 1913.
Hann var 13 ára þegar móðir
hans lézt, og tóku þá afi hans
og amma við uppeldinu. Hann
tók BA-próf frá Colgate háskóla
árið 1934, lauk síðan lögfræði-
prófi frá Duke háskóla og
framhaldsnám stundaði hann
við Comell háskóla árið 1937.
Að námi loknu gerðist Rog-
ers aðstoðairsaksóknari New
York, og gegndi þvi embætti
þar til að hann gerðist foringi
í flotanum skömmu eftir að
Bandarikin urðu aðilar að sið-
ari heimsstyrjöldinni. Gegndi
hann herþjónustu árin 1942—-
46.
Á skólaárunum kvæntist Rog-
ers skólasystur sinnii í Comell,
Adele Langston, sem kom með
manni sínum hiingað tii lands í
fyrra. Eiga þau þrjá synd og
eima dóttur.
Hlédrægi
maðurinn, sem
varð utanríkis-
ráðherra
MICHEL Jobert, utamríkisráð-
herra Frakka, er i för með
Pompidou forseta í íslandsför-
itnni. Þegar hann fyrir fáum
mánuðum varð skyndilega utan
ríkferáðherra og margir Frakk-
ar spurðu hissa, hver hann
væri eiginlega, þá rifjaðist það
upp að undanfarin ár hefur Jo-
bert ávallt sézt með forsetanum
í mikilvægum erindagerðum er-
lendis. Hann var með honum í
Moskvu, á Azoreyjafundinum, i
Bretlandi, Róm og nýlega í
Minsk. AMt voru þetta fundir,
sem hann hafði átt mikinn þátt
í að undirbúa. Hann er nokkurs
konar Kissinger Frakklands,
segja sumir. Og telja að það
sanni a.m.k. að þessi skyndi-
lega útnefning hans sem utan
ríkisráðherra sé á góðum rök-
um reist. 1 London, Bonn og
Moskvu þekki menn vel utan-
ríkisráðherrann nýja.
í utanríkisráðuneytinu á
Quai d'Orsay sat nú allt í e'inu
við stjórn maður, sem hvorki
var þangað kominn úr stjóm-
málalifinu né sandiráðunum.
Viðbrögðin voru þó ekki fjand-
samleg. Lengi hafa allir vitað
að öll mikife háttar utanríkis-
mál eru nú ákvörðuð í forseta-
höilinni. En ekki hafði þó ver-
ið búizt við þvi að Elysée-höli
sendi sinn ; aimn nr. 1 til að
taka hið sa sæti Mauriice
Schumanr
Jobert sj.VTur mun ekki hafa
haft hugr i l um þetta fyrr en
á síðuiS'tu 'indu. Blaðamaður
hafði be mmæii eftir hon-
um að?'m iiálfum mánuði áð-
ur: „Forsetimn er ákaflega spar
á kifíð. Atlan þann tima, sem
ég hef unnið með honum hef-
ur hann ekki í eitt einasta
skiptí borið . . . . Jú, annars,
bíðið þér við. Eftir samninga-
viðræðurnar sem leiddu til inn-
göngu Breta í Efnahagsbanda-
lagið — sem ég áttó svolítinn
þátt í — sagði forsetinn ailt í
einu: Jobert, ég held að við höf
um unnið þarna gott verk.
Kannski hefur harun viljað vera
vingjarnlegur . . . .“
Eflaust heldur Pompidou fyr-
irætlunum sinum ekki mikið á
loft fyrirfram. Árum saman
hefur hann þó vitað hvers virði
hann væri, þesisi kyrriáti, duli,
Miehel Jobert,
utanríkisráðherra.
Enginn veitti honum sérstaka athygli, en hann var ávallt þar sem Pompiilou var á mikilvarguni
fundum. — Michel Jotiert lengst til vinstri í fremstu röð.
þöguii og í senn ljúfi og ákaf-
lega varfæmi maður, sem all't-
af hefur verið honum trúr, án
þess að yera undirgefinn.
Michel Jobert er 52 ára gam-
all, iágvaxinn maður og grann-
ur og með hátt hvelft enni.
Hann er fæddur í Marokko 1921
og nam í París stjómvísindi og
stjórnunarfræði. Eftór það lá
leiðim eftir embættismanniastig-
anum I ráðuneytum og stjórn-
arskrifstofum. Hann var t.d.
starfsmaður og ráðunautur í at
vinnumálaráðuneyti Pauiils Ðac
ons, og tæknilegur ráðunautur
Mendes France, forsætiisráð-
herra, og dáðist eins og svo
mairgir ungir embættismenn þá
að hinum róttæka leiðtoga.
Hann fylgdi Mendes France,
þar til hann lét af stjórn. í upp
hafi 5. lýðveldisdinis var Jobert
ráð u ncytisstj óri í ráðuneytli Ro
berts Lecourts, og vann mjög
mikið að liausn mála Vesitur-
Afríkunýlendnaruna, sem voru
að búa sig undir sjálfstæði. En
1962 fær Francois Xavier Ort-
oli, ráðuneytósstjóri hiins nýja
forsætisráðherra Pompidous,
því til leiðar komið að hann fái
hjálparroann til að deila með
sér einbættinu. Það er Michel
Jobert. Og 1966 verður hann
ráðuneytisstjóri forsæt.feráð-
herrans. Síðan hefur hann ver-
ið hægri hönd Pompidous, og
fylgt honum trúlega, jafnt
þann stutta tíma setn harun var
úti í kuldanium og svo áfram í
forsetahöllina. Frá 1969 varð Jo
bert f ra m kva-mdastj óri forseta
embættisiins. Og sem sd’íkur var
hann raunverulega nr. 2 — sá
sem kippir í allar spotta, undir-
býr allar áætlanir og f jallar um
aiilair ákvarðaniir áður en hin op
inbera stjóm gerir það.
Menn hafa veitt athygili þeirri
likingu, sem er með embættis-
frama Michel Joberts og Georg
es Pompidous. De Gaule opn-
aði leiðina að hinum gliæsta
stjómmálaframa fyriir Pompi-
dou, embættismanninm, sem þá
var, og nánasta samsfcarfsmann
sinn og leiddi þeninan tækni-
mann ríkismálefnanna upp I
sæti forsætisráðherna. Georges
Pompidou fer alveg eins að
varðandi Michel Jobert, sem
hann fær nú lykilaðstöðu í
nýrri stjóm Messmers og skip
ar þar sem bamn e.t.v. á eftir
að flytjast I sceti forsætisráð-
herra.
Þó Miehel Jobert hafi svo
lengi gegnt ábyrgðarstörfum
við hlið forseta Frakklands, þá
er hann ekki mjög þékktur með
al almenniings. Hann er vin-
gjarnlegur, kurfeis og ákaflega
jafnlyndur. Meðai embættis-
manina og blaðamanna er hann
þekktur að því að vera þöguM
sem gröfin. Hann tekur á mótá
þeim, sem erindi eiga Við hiann,
hlustar með atihygli á þá og
gefur svar. Og hann frarn-
kveemir hlutima. í Frakklandi
er allt of mairgf fólk, Sem vili
vel, en geriir svo ekkert annað
en það, segiir hann. Hainn fylig-
Ist vel með innanlandsmálum,
er þrautkunniugur innan.ríkis-
stjórnmálum og persónulegri
togstreitu í þinginu og gerir
sér ekki falskar hugmyndir um
mannkynið. Hann eyðir tima í
að hugsia máMn og íramkvæm-
ir ákvarðaniir slnar, en heldur
einkalífi sínu utan við opinber-
an vettvang.
Kona Joberts, Muriel Green,
er bandarísk að uppruna og
Marc sonur hains, 15 ám, er í
menntaskóla. Þau halda áfram
að búa í gömiiu íbúðinni sinni í
Boulonge-BiMancourf. Stutt sum
arfrí tekur ráðherrann á Kor-
siku eða i Pyla. Og hefur þar
fyrir utan eitt áhugamái í tóm
stundum slnum — vemdun
náttúrunnar. Því máli hefur
hann siirint af alhug siðan hann
veiitti forstöðu hinni opinberu
skógræktarstofinun.
■r.nm