Morgunblaðið - 01.11.1973, Qupperneq 4

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. NÖVEMBER 1973
22-0-22-
RAUDARÁRSTÍG 311
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
21190 21188
tel. 14444 • 255551
IBÍLALEIGA car rentalI
BlLALEIGA JÓNASÁR & KARLS
Ármúla 28 — Sími 81315
/55 BÍLALEIGAN
VfelEYSIR
CAR RENTAL
•»24460
í HVERJUM BÍL
PIOIMEER
ÚTVARP OG STEREO
CASETTUTÆKI
w
SKODA EYÐIR MINNA.
SHO Ofl
utout
AUÐBREKKU 44-46.
SiMl 42600.
FEROABILAR HF.
Bítaleiga. - Sími 81260.
Fímm manna Citroen G.S stat-
ion Fimm manna Citroen G.S
8—22 manna Mercedes Benz
hópferðabilar (m bilstjórum)
HOPFERÐIR
Til leigu í lengri og
skemmri ferðir 8—50 far-
þega bílar.
KJARTAN
INGIMARSSON,
sími 86155 og 32716.
Friðartímar
FYRIR nokkrum dögum dró til
mikilla tíðinda I heiminum.
Bandaríkjastjórn bauð öllum
sínum herjum að vera búnir
hinu versta. Slfkt hafði ekki
gerzt síðan John F. Kennedy
setti Nikita Krjutsjoff úrslita-
kosti hér um árið, er sovéski
valdhafinn hugðist koma sér
upp eldflaugum við bæjardyr
Bandaríkjamanna, á Kúbu.
Bóndinn f Kreml lét sér segjast
og spennan minnkaði á nýjan
leik. En ófriðarhættunni varþó
ekki endanlega bægt frá, held-
ur var hún aðeins falin undir
friðsemdarhjali stórveldanna.
Sennilega hefur menn ekki
greint á um, að á síðustu árum
hefur þokast nokkuð í friðarátt.
Hinir bjartsýnustu í hópi
smærri spámanna hafa fleiprað
um, að nú væru friðartímar.
Þeir hafa fordæmt þá, sem
vilja fá haldbetri friðartrygg-
ingu en einhliða afvopnun
Atlantshafsbandalagsins og
kallað þá kaldastrfðsæsinga-
menn. Þeir hafa gapað hvur
upp í annan og þveran og sagt,
að á slíkum friðartfmum væri
tal um öryggi og vernd stein-
runnið kaldastrfðshjal, sem
ekki sæmdi vitibornum og
framsæknum mönnum. Barns-
legt brjóstvit þeirra, eða öllu
fremur óskhyggjuvit þeirra eitt
hefur ráðið ferðinni, og hefur
hún þvf verið heldur ógæfuleg.
Auðvitað myndu allir hafa
fagnað þvf, ef treysta hefði
mátt skálaræðum stórveldis-
herranna á undanförnum árum
um batnandi samskipti. En lesa
hefur mátt milli línanna, að
grunnt væri á hinu góða. Frið-
artalið var mjög viðeigandi, en
aðeins örfáir utanríkisráðherr-
ar hafa treyst sér til að byggja
utanríksisstefnu sína á þvf.
Bezt sást nú alvöruleysið og
skrumskælingin á veruleikan-
um nú á dögunum, er Brésneff,
aðalritari rússneska komm-
únistaflokksins, varð að sleppa
þvf að flytja ávarp á alfriðar-
þingi í Mbskvu, þar sem hann
var of önnum kafinn við að
senda hersveitir áleiðis til
Arabalandanna.
Hin alvarlega aðvörun, sem
fólst f útköllun allra banda-
rískra hersveita varð til þess,
að Sovétstjórnin ákvað að
hætta við áform sín um að
senda hersveitir til Arabaland-
anna. En á þeim tíma, sem leið
milli þess að Bandarfkjastjórn
kvaddi út heri sína og Sovét-
stjórnin ákvað að hætta við her-
flutninga til Miðjarðarhafs-
landanna, var loft sannarlega
lævi blandið. Heimurinn stóð á
heljarþröm. Ljóst er, að ástand-
ið var svo alvarlegt, að jafnvel
fslenzki utanrfkisráðherrann
hefði veigrað sér við að ræða
um friðartíma í þeirri andrá.
Flestir hafa nú lært, að
minna skilur á milli friðar og
ófriðar en jafnvel svartsýnustu
menn höfðu talið. Friðarlilj-
urnar fölna á einni hélunótt
eins og önnur blóm.
Sá velviljaði maður Neville
Chamberlain tryggði á sínum
tfma „frið um vora daga“.
Mannsævisfriður Chamberlain
stóð f eitt ár og vegna þess
„friðar“ voru Bandamenn ver
búnir undir seinni heimsstyrj-
öldina en skyldi. Enginn efast
um, að brjóstvit Chamberlains
var meira en marga annarra, en
hann hefði sparað þjóð sinni
mikinn harmleik, hefði hann
trúað þeim staðreyndum, sem á
borðinu iágu.
Einar Ágústsson utanrlkis-
ráðherra segist vilja vera
áfram í Nato. Hann telur Is-
lendinga eiga samleið með
Natoþjóðunum. Samt segir
utanrfkisráðherra ástæðulaust
að taka skýrslur Nato eða Nato-
rfkja um mikilvægi vamar-
stöðvarinnar við Keflavík
alvarlega. Rétt er að benda
íslenzka utanríkisráðherranum
á, að ef hann telur, að Nato vilji
hafa her sinn hér á landi í
einhverjum annarlegum til-
gangi og gefi íslenzku ríkis-
stjórninni villandi eða jafnvel
ósannar skýrslur, þá væri ut-
anrikisráðherra sæmst að
slást algjörlega í fylgd
kommúnista og berjast fyrir
úrsögn úr Nato. Svo einföld
sannindi ætti ráðherra að geta
séð af brjóstviti sfnu einu
saman.

spurt og svarad Lesendaþjónusta MORGUNBLAÐSINS Hringið f sfma 10100 kl. 10—11 frá mánudegi til föstudags og biðjið tun Lesendaþjónustu Morg- unblaðsins.
ÓLÖGLEG
MÖSKVASTÆRÐ
Sfmon Guðjónsson, Stigahlfð
30, spyr:
1. Hvers vegna fá skip og
bátar að stunda netaveiðar í
Faxaflóa með ólöglega möskva-
stærð?
2. Hvaðan kemur heimild til
slfkra veiða?
3. Mábúast við slíkri heimild
fyrir togbáta eða er verið að
mismuna fiskimönnum rétt
einu sinni?
Benedikt Guðmundsson, sem
sér um athuganir á veiðarfær-
um á vegum Landhelgisgæzl-
unnar, svarar:
Að sjálfsögðu eru engin leyfi
gefin til að stunda veiðar með
ólögleg veiðarfæri og ef við
komumst að slíku, bæði varð-
andi þorskfiskanet og önnur
veiðarfæri, sendum við skýrslu
um málið til yfirvalda í viðkom-
andi heimahöfn, þ.e. sýslu-
manns, bæjarfógeta eða saka-
dóms, og þar er málið síðan
tekið fyrir og afgreitt sem
dómsmál.
GÆSALAPPIR OG
SPURNINGARMERKI
Björn Arnason spyr:
1) Hvers vegna eru notaðar
öðru vísi gæsalappir í íslenzku
en dönsku og ensku?
2) Eru til einhverjar reglur
um notkun gæsalappa og stað-
setningu þeirra miðað við
punkta o.s.frv.?
3) Leysir spurningamerki
kommu af hólmi, ef hún er sett
milli aðalsetningar og auka-
setningar?
Gunnar Guðmundsson, fyrr-
verandi skólastjóri, svarar:
1. Gæsalappir eru í dönsku og
þó einkum ensku oft af annarri
(letur)gerð en hér tíðkast. I
ens'ku eru auk þess oft notaðar
einfaldar gæsalappir (, . . . ’).
Sumir nota þær til að mynda,
þegar beinni ræðu er skotið inn
í aðra beina ræðu.
2. Við lok málsgreina setja
prentarar punktinn ýmist á
undan eða eftir gæsalöppum.
(.“ “.) eftir smeKK eoa geo-
þótta. Lfkt gildir um kommu
við lok setninga. Þó gera sumir
þann mun að hafa kommuna
framan við gæsalappir (,“), ef
setningin er sjálfstæð, en aftan
við þær (“,), ef setningin er
ósjálfstæð.
3. Já, ekki tíðkast að setja
kommu með spurningarmerki.
RÆKTUN
AnamAðka
Ami Magnússon, Grindavík,
spyr:
Hvernig er bezt að ala ána-
maðka, sem búið er að tína? Er
hægt að rækta ánamaðka í köss-
um eða á annan veg og þá
hvernig?
Svör við þessari spurningu
fengust (eftir mikla leit að
fróðum manni á þessu sviði)
hjá Magnúsi Gunnþórssyni í
Hafnarfirði:
Það er gott að ala þá á mosa.
Þó ekki beint klettamosa, eins
og finnst hjá Grindavík, heldur
öðruvfsi mosa, sem ég get ekki
beint lýst, en það er talsvert af
honum hérna í Hafnarfirði, t.d.
ofan við Reykjanesbrautina.
Einnig er gott að hafa þá í
mold. Ef menn vilja láta þá
vaxa ört, er gott að gefa þeim
undanrennu, en láta þá þó ekki
vera of lengi f henni, því að hún
súrnar. Það er líka gott að láta
þá fá lauf og slíkt; þeir éta
þetta allt.
Það er sjálfsagt ágætt að hafa
þá í kössum. Ég hef hins vegar
haft maðkana í plastílátum og
þeir hafa lifaðgóðu lífi þar. Ég
var t.d. að sleppa möðkum, sem
ég var búinn aðhafaí ílátunum
í hátt á annan mánuð.
Minnið í vasabók!
Don Powell aftur á kreik

ÞEIR höfðu verið að hljóðrita
lög á næstu stóru plötu sína.
Það var föstudagur og ÞEIR
voru I Olypicupptökustúdlóun-
um. Komið var kvöld og erfið-
ur dagur að baki. ÞEIR settust
niður og hlustuðu á upptökuna,
sem ÞEIR höfðu verið að
sljúka við. ÞEIR virtust þreytu-
legir, entónlistin ekki. Enn eitt
dúndurlagið, sem ÞEIR höfðu
skapað. ÞEIR. SLADE.
Don Powell veitti blaðamanni
stutt viðtal. Don styðst enn við
staf, en stafurinn virðist
óþarfur. Don hefur náð sér
furðuhratt eftir bílslysið í júní i
sumar, og hann er ólmur i að
halda áfram að lifa lífinu vel. I
júní var hann um tíma á milli
heims og helju — nú er hann
aftur farinn að leika með
SLADE, einni alvinsælustu
hljómsveit Bretlands.
Don á enn við að stríða
minnisleysisköst, eftirköst
slyssins. Hann dregur upp litla
vasabók. Hann segist nota hana
til að skrifa niður, hvar hann
sé, þegar hann fer að sofa á
nóttunni, og hvað hann eigi að
gera næsta dag. Fyrst, eftir að
hann kom af spítalanum,
mundi hann aldrei, hvar hann
var. Það gat verið vandræða-
legt.
„A fyrstu æfingunni með
hljómsveitinni var ég búinn að
gleyma öllum lögunum. Ég gat
ekki munað neitt. Nýja platan
hafði verið tekin upp áður en
slysið varð . . . Eg gat ekki
munað hana, svo að þeir urðu
að spila alla plötuna aftur fyrir
mig ... Ég gat ekki fyrir mitt líf
munað eftir lögunum."
Slysið, sem Don lenti f, vekur
mann til umhugsunar um, hvað
lífið í poppheiminum er í raun
og veru stutt og menn fljótir að
gleyma — og gleymast. Hvað
býst Don við, að hann langi til
að halda lengi áfram?
„Við höfum ekki timasett
það. Til dæmis ... segjum fimm
ár í viðbót. Við höldum bara
áfram. Svo lengi sem efniviður-
inn er fyrir hendi og við njótum
þess að spila hver með öðrum.
Aðaláhugasvið okkar er raun-
verulega að spila á sviði.“
Aðdáendur Slade hafa verið
þeim tryggir og fylgt þeim um
langt skeið; þeir hafa notið þess
að sjá og heyra Slade spila á
sviði.
„Þannig hefur þetta gengið.
Sumir krakkanna á hljóm-
leikum okkar hafa komið til
okkar og sagt „Eg hélt upp á
ykkur fyrir fimm árum.“ Og
þegar maður fer að hugleiða
það, þá hljóta þeir að hafa verið
12 ára eða þar um bil og þeir
fylgja okkur ennþá, sem er frá-
bært.
Það er par að heiman, frá
Wolverhampton. Þegar við spil-
uðum þar áður fyrr, sáum við
þau alltaf og þau fylgja okkur
ennþá. Það er einkennilegt, því
að þau hafa aldrei almennilega
talað við hljómsveitina, en við
sjáum þau alltaf þarna. Við
ætlum okkur alltaf að fara og
tala við þau, en (smellir
fingrum) þau eru farin . . .
horfin."
Og hvað með Frank Lea,
bróður Jimmys, sem hljóp i
skarðið á meðan Don var á spft-
ala?
„Eg veit það ekki. Ég held að
hann vinni hjá tónlistarútgef-
enda í London. Hann er bara að
leita sér að hljómsveit.
Það var einmitt það sem kom
mér til að skiija, að eitthvað
væri að mér, þegar ég var í
spítalanum. Ég lá þarna og las
tónlistarblöðin og sá „Slade
leika á eynni Mön með forfalla-
trommarann Frank Lea“. Ég
hugsaði „Jæja, hvers vegna ligg
ég þá hérna?“ Eftir það fór ég
að spyrja spurninga."