Morgunblaðið - 01.11.1973, Blaðsíða 15

Morgunblaðið - 01.11.1973, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. NOVEMBER 1973 15 Borgin Sues í Egyptalandi: ísraelskir skriðdrekar og brynvarðir liðsflutninga- vagnar aka framhjá fjölbýlishúsum. Olíuhreinsunarstöð borgarinnar stendur í björtu báli að baki húsanna. Sjómenn í S-Afríku krefiast 200 mílna BRESKA tfmaritið „Fishing News International" skýrir frá þvf í októberhefti sínu, að út- gerðarmenn og sjómenn f Suður- Afrfku hafi krafist 200 mflna fiskveiðilögsögu og valið ríkis- stjórn sinni hörð orð fyrir að hafa ekkert gert f málinu. Þeir halda þvf fram, að ásókn erlendra tog- ara hafi stóraukist, og sérstaklega Leiðbeining- ar um kynlíf Róm, AP. FLOKKUR marx-leninista á Italfu hefur sent frá sér strangar reglur og ýmsar upp- lýsingar um kynlff, sem hafa valdið andlegu róti hjá ýmsum flokksmönnum. Talsmaður flokksins sagði, að þetta hefði verið gert, þegar f ljós kom, að aðeins 30 prósent flokksmanna nyti dægilegs kynlffs með mökum sfnum. Ástæðan er ósamlyndi um pólitfsk mál- efni. I kynlífsbæklingi marx-lenin ista er lögð mikil áhersla á farsælt kynlíf, þar sem voðinn sé vís er menn þurfi að staul- ast ófullnægðir til vinnu sinnar. Sé þá engin von um andlegan frið til að hugleiða dýrð byltingarinnar. Hins vegar varar flokkurinn ein- dregið við samförum oftar en einu sinni á nóttu og segir allt annað vera „borgaralega draugasögu", sem geri konuna að kyntákni. Þá er auðvitað lögð áhersla á, að kynlíf marx- leninista fari fram eftir póli- tískum línum. Ljubovic og Larsen efstir Manilla, Filipsseyjum 31. okt., AP. STÓRMEISTARARNIR Lju- bomir Ljubojevic frá Júgóslavíu og Bent Larsen frá Danmörku hafa forystuna, eftir að hafa sigrað andstæð- inga sína í H. umferð, á alþjóðlega skákmótinu, sem stendur yfir á Filippseyjum. Ljubovic sigraði Cardoso, sem er alþjóðlegur, filippfnskur mcistari og de Castro, einnig frá Filippseyjum, tapaði fyrir Larsen. séu rússneskir togarar orðnir margir. Talsmaður samtaka togaraút- gerðarmanna sagði við frétta- menn, að gífurleg auðæfi væru í hafinu undan ströndum Suður- Afríku og nýtísku erlendir togarar mokuðu þeim nú upp i æ ríkara mæli. Togurum frá Sovét- rikjunum hefði fjölgað sérstak- lega. Aður hefðu þeir að jafnaði verið um 70, en væru nú orðnir fleiri en 200. Þar að auki hefðu fundist þess merki, að erlendu togararnir notuðu alltof smáriðin net. STJÓRNIN TREG Stjórn Suður-Afríku virðist vera treg til að fylgja fordæmi t.d. Kanada og gefa upplýsingar um, hvað hún hugsar sér í sambandi við fiskveiðilögsöguna. Opinber Brússel, 31. október, NTB. DEILURNAR MILLI Bandarfkj- anna og bandamanna þeirra f Evrópu, vegna skipunar um við- búnaðarstöðu Bandaríkjahers f sfðustu viku, voru ekki til um- ræðu á rólegum fundi f fastaráði NATO í Brússel í dag. Bandaríski fulltrúinn gaf nokkrar upp- lýsingar um ástandið f Miðaustur- löndum, en strfðið milli tsraela og Arabarfkjanna var ekki rætt f smáatriðum. Ráðið frestaði einnig umræðum um hinn svonefnda nýja Atlants- hafssáttmála um sambandið milli NATO-ríkjanna. Sáttmálinn á, samkvæmt áætlun, að vera til- búinn, þegar Nixon forseti fer f heimsókn til Evrópulanda á næsta ári. Ástæðan til, að málið var ekki Washington 31. okt. AP. ENGINN úr Nixonsfjölskyldunni verður viðstaddur brúðkaup Önnu Bretaprinsessu og Mark Philips, þann 14. nóvember, af þeirri einföldu ástæðu, að boðs- kort hefur ekki borizt. Aðstoðar- blaðafulltrúi Hvfta hússins sagði í dag, að ekki væri litið á þetta sem móðgun, þar sem þetta væri ekki þjóðhöfðingjabrúðkaup, þar stefna er sú, að fiskveiðilögsaga sé viðkvæmt samningsatriði og því minna, sem sagt sé á þessu stigi, því betra. Fishing News segir, að fiskveiði í Suðaustur-Atlantshafi hafi aukist skelfinglega að undan- förnu. Aðaltegundin er skata og talið er, að aflinn hafi verið vel yfir milljón tegundin er skata, og talið er, að aflinn hafi verið vel yfir milljón tonn á síðasta ári. Trúnaðar- skýrslur sýna, að þótt aflamagnið yfir heildina hafi aukist, þá hefur afli á hvert skip minnkað og það þótt miklu meira hafi verið unnið fyrir honum. Það er einnig bent á, að óhugnalega lítið sé nú orðið um stóra skötu. Fiskarnir fari sí- fellt minnkandi og bendi það ein- dregið til, að of mikil ásókn sé í stofninn. tekið til umræðu er sú, að sum aðildarlandanna hafa ekki látið í Ijós álit sitt á fyrsta uppkastinu, sem nú liggur fyrir. Á fundinum í dag var aðallega fjallað um skipu- lagsmál, eins og t.d. undirbúning- inn undir fund utanríkisráðherra Atlantshafsbandalagsríkjanna, sem verður haldinn f Brússel f desembermánuði. Fréttaskýrend- ur segja, að það, hve fundurinn gekk rólega fyrir sig í dag, bendi til, að allir aðilar vilji kveða niður þær deilur, sem hafa orðið um viðbúnaðarfyrirskip. til Banda- ríkjahers. Kissinger utanríkisráð- herra hefur lýst yfir vonbrigðum með viðbrögð annarra NATO- ríkja, þegar Bandarfkin voru í erfiðri aðstöðu. Að sögn hafa hörð orð farið milli stjórna Banda- ríkjanna og Vestur-Þýzkalands. sem sjálfsagt þætti að Ieiðtogum væri boðið. Aðstoðarblaðafulltrúinn lagði áherzlu á, að Nixonsfjölskyldan hefði ekki búizt við boði í veizl- una, þó svo að prinsessan hefði verið gestur bandarísku forseta- hjónanna og dætra þeirra í heim- sóknum hennar til Bandaríkj- anna. Vilja kveða niður deilur innan NATO 911 MX0NS FJÖLSKYLDAN í PRINSESSIIBRÚÐKAUPIÐ Réttlætír fram- f októberhefti breska tfma- ritsins „Fishing News“ er fjall- að um uppbyggingu og endur- nýjun fslenska togaraf lotans. Margar myndir eru birtar af nýjustu togurunum og tækni- legar upplýsingar gefnar um þá. I forystugrein blaðsins er svo einnig fjallað um þá ákvörðun fslendinga að hefja nú uppbyggingu nýtfsku tog- araflota. I upphafi greinarinnar segir, að hvaða álit, sem menn hafi á einhliða útfærslu landhelg- innar, sé Ijóst, að sú ákvörðun að hef ja nú endurbyggingu tog- araf lotans sýni einstakt traust á framtíð fiskiðnaðar landsins. Skipin, sem nú hafi verið af- hent eða séu í smíðum, þýði fjárfestingu, sem líklega fari yfir 12 milljón sterlingspund. Ríkisstjórnin og fiskiðnaður- inn hafi þurft á töluverðu hug- rekki að halda til að taka slíkar ákvarðanir, en hugrekki og staðfesta séu líka tvö einkenni Islendinga, sem jafnvel óvin- veittustu bresku togarasjó- menn dragi ekki f efa. byrjum að sjá, hvers vegna Is- land hefur ákveðið að taka skuttogarana í notkun; annars- vegar höfum við tiltölulega góð- an árangur bresku togaranna á útmiðum og hins vegar áhyggj- ur Islendinga yfir minnkandi fiskstofni við strendurnar. frystihUsin endurbætt Það eru um 80 frystihús á Islandi, og á undanförnum árum hafa mörg þeirra verið endurbætt og fengið nýjar vél- ar. Þessi fjárfesting mun ekki fást aftur ef haldið verður áfram með gömlu strandveiði- aðferðina. Með þeim veiðum kom stundum mikill afli á Iand á skömmum tima, en svo stóðu frystihúsin líka auð um langan tíma. Eins og Island hefur lagt áherslu á, treystir það á fisk- inn, sem seldur er úr þessum húsum, til að afla mikils hluta af gjaldeyristekjunum. Ef þau halda áfram að þurfa að súpa dauðann úr skel milli vertíð- anna mun þeim veitast æ erfið- ara að halda í fólk og ná aftur f járfestingum sinum. ER ÞAÐ TlMABÆRT? Spurningin sé, hvort það sé skynsamlegt á þessum timum að skipuleggja svo stórbrotinn flota. Nýju skipin séu miklu meira en bara endurnýjun á gömlum flota. Eins og sjá megi á myndum, sem timaritið birtir, séu þetta glæsileg nýtísku skip, sem standist samanburð við hvaða önnur skip, sem er. Þau sýni bæði hæfni skipasmiða- stöðva í Japan, Noregi, Póllandi og á Spáni til „seríu smíða" og sérfræðingsþekkingu íslenskra fiskimanna á þvi, hvað best henti. MINNKANDI STOFN Afkastageta þessara togara verður mikil, segir Fishing News, en henni verður beitt gegn djúpsjávarfiskum og, að sögn íslenskra fiskifræðinga, er þegar of mikið álag á stofn- inum. Arsaflinn, sem frystihús- in fá hráefni sitt úr, hefur farið minnkandi síðustu þrjú eða fjögur árin. En gegn þessu höfum við árangurinn af veiðum bresku togaranna, sem hafa veitt utan tólf mílnanna. A fyrsta ári fisk- veiðideilunnar við Island var afli bresku togaranna aðeins 5000 tonnum fyrir neðan þau 170 þúsund tonna mörk, sem Alþjóðadómstóllinn i Haag mælti með. Þessi afli veiddist þrátt fyrir áreitni íslensku varðskipanna og þrátt fyrir, að flotinn væri takmarkaður við viss svæði og síðar enn minni veiðisvæði undir vernd bresku freigátanna. Með núverandi verði á þorski og skyldum fiski hefur þessi afli fært breskum togaraeigendum tekjur, sem gerðu mun meira en að bæta upp aukakostnaðinn, sem það hafði í för með sér að neita að viðurkenna hina nýju lögsögu, sem Island helgaði sér. Það er í ljósi þessa, sem við JAFNARI HRÁEFNISÖFLUN Eins og í Norður-Noregi hafa frystihúseigendur orðið að finna leiðir til að fá hráefni milli vertíðanna og eins og í Noregi eru þeir nú að prófa þá leið að nota afkastamikla út- hafstogara. Það er smíði þessara skipa — fremur en þær þúsundir orða, ritaðra og talaðra, sem tsland hefur stutt mál sitt með — sem hlýtur að sannfæra alla, nema óforbetranlegustu bjartsýnis- menn, um, að Island hyggst ekki hörfa frá núverandi stefnu sinni. Lagalega hliðin á fiskveiði- lögsögudeilunni kann á endan- um að verða leyst á hafréttar- ráðstefnu Sameinuðu þjóð- anna. Við höfum, ásamt mörgum öðrum, dregið í efa skynsemi hvatvíslegra aðgerða Islands. Það hefur vakið óvild, sem verður lengi að hverfa. Það hefur sýnt, að lítið land með litinn flota til varnar getur ekki varið stór veiðisvæði og hefur ekki getað hindrað erlend skip í að veiða á miðum, sem eig- endur þeirra og áhafnir telja sig eiga hefðbundinn rétt til. EKKI GETAÐ VARIÐ MIÐIN Ef litið er á málið til dagsins i dag, hefur Island ekki getað varið sína nýju landhelgi. En það er lftil huggun í þvi fyrir breska og þýska togaraeig- endur. Stefnan virðist vera — hvort sem mönnum líkar betur eða verr — að strandríki fái víðfeðma fiskveiðilögsögu. Hin mikla uppbygging islenska tog- araflotans er eitt af fyrstu merkjunum um þetta. Sagan kann þvi að sýna, að ísland hafi lagt réttan skilning i þróunina, þegar það pantaði hin nýju skip sin, og að þörf meginatvinnuvegar hafi rétt- lætt f járfestinguna.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.