Morgunblaðið - 14.12.1973, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 1973.
frá fundinum hjá Þjöðleikhússtjóra í gær. Frá vinstri Herdís Þorvaldsdóttir, Ragnar Björns-
son, Erik Bidsted, Lárus Ingólfsson, SigurSur Björnsson og Sveinn Einarsson.
Jólaglaðningur Þjóðleikhússins:
Leðurblakan „drottning óperettanna”
Um 90 manns taka þátt í sýningunni
JÓLALEIKRIT Þjóðleikhúss-
ins a5 þessu sinni verður hin
heimsfræga óperetta Johans
Strauss yngri, Leðurhlakan,
sem frumsýnd var f.vrir tæpum
hundrað árum, 5. aprfl 1874 og
varð algert fiasko í Vfnarborg.
Nokkrum mánuðum síðar var
hún tekin upp í Berlfn og þá
hófst sigurgangan, sem verið
hefur óslitin fram til þessa
dags.
Forráðamenn Þjóðleikhúss-
ins boðuðu fréttamenn á sinn
fund i gær, til að kynna, eins og
Sveinn Einarsson Þjóðleikhúss-
stjóri orðaði það, „foreldra sýn-
ingarinnar", þau Erik Bidsted
leikstjóra, sem íslendingum er
að góðu kunnur fyrir margþætt
leikhússtörf hér á landi, Her-
dísi Þorvaldsdóttur aðstoðar-
leikstjóra, Ragnar Björnsson
hljómsveitarstjóra og Lárus
Ingólfsson, sem gerir leikmynd-
ir auk þess að leika sitt uppá-
haldshlutverk, Frosch fanga-
vörð. Þá var einnig á fundinum,
Sigurður Björnsson óperu-
söngvari, sem mun skiptast á
við Garðar Cortes að syngja
aðalhlutverkið, Eisenstein. Sig-
urður syngur fyrstu 10 sýning-
arnar, þá Garðar og svo Sigurð-
ur aftur. Þetta er í fyrsta skipti,
sem þeir Sigurður og Garðar
koma fram sem söngvarar á
sviði Þjóðleikhússins. en sto
skemmtilega vill til, að báðir
hafa komið þar fram einu sinni
áður, í sama leikriti, Pílti og
stúlku, Sigurður fyrir réttum
20 árum og Garðar, er verkið
var siðast flutt.
EIN VINSÆLASTA
ÓPERETTAN
Leðurblakan er eitt umfangs-
mesta verk, sem sett hefur ver
ið á svið í Þjóðleikhúsinu og
taka um 90 manns þátt i henni,
söngvarar, leikarar, hljómsveit-
armenn og kór. Hún hefur einu
sinni áður verið sett hér á svíð,
árið 1951, og naut þá mikilla
vinsælda leikhúsgesta var sýnd
um 40 sinnum, vor og haust.
Verkið er ein vinsælasta
óperetta, sem samin hefur
verið, enda efnið sfgilt Vínar-
borgarefni, tónlistin létt og
leikandi og efnisþráðurinn um
hinn „sígilda trúnað í ástum og
hjónabandi innan og utan“ eins
og Sveinn orðaði það. Verkið 1
hefur stundum verið nefnt
„drottning óperettanna" og er
ein af örfáum óperettum, sem
meiriháttar óperuhús taka
reglulega upp á verkefnalista
sina.
HLUTVERKIN
Með helztu hlutverk fara auk
Sigurðar og Garðars, Guðmund-
ur Jónsson, sem dr. Falke, en
Guðmundur fór einnig með það
hlutverk 1951 og eru þeir Guð-
mundur og Lárus Ingólfsson
þeir einu, sem fóru með hlut-
verk í sýningunni 1951. Svala
Nielsen fer með hlutverk Rosa-
linde, Magnús Jónsson með
hlutverk Alfreðs söngvara,
Kristinn Hallsson fer með hlut
verk Franks fangelsisstjóra, og
Árni Tryggvason með hlutverk
Blinds lögfræðings. Tvær
ungar söngkonur koma fram i
fyrsta skípti í meiriháttar hlut-
verkum, Elín Sigurvinsdóttir i
hlutverki Adeleis og Sólveig
Björling í hlutverki Orlovskys
prins. Sólveig er dóttir hins
kunna sænska baritónsöngvara
Sigurds Björling, sem eitt sinn
söng í Þjóðleikhúsinu í Figaro,
er Stokkhólmsóperan var hér í
heimsókn. Með hlutverk Idu-
fer önnur ung söngkona, Dóra
Reyndai.
Æfingar á verkinu hófust í
vor með músikæfingum, en
Bidsted leikstjóri kom í byrjun
nóvember og þá hófust leikæf-
ingar. Sigurður Björnsson
hefur sungið hlutverk Eisen-
steins 49 sinnum, síðast í vor í
Gratz. Frutnsýning nú á annan í
jólwn verður því 50. skipiið.
4 SÝNINGAR
MILLI
JÓLA OG NÝARS
Sveinn sagðj, að fjórar sýn-
ingar yrðu milli jóla og nýárs
með frumsýningúnni og verður
byrjað að selja miða á þessar
sýningar nk. sunnudag. Eins og
áður verða nokkrir miðar til
sölu á frumsýninguna, sem fólk
getur keypt á sunnudag, þeir
sem fyrstir koma.
Undirleik undir stjórn Ragn-
ars Björnssonar annast félagar
í Sinfóníuhljómsveit Islands,
og verða hljóðfæraleikarar alls
38. Þetta hefur valdið nokkrum
erfiðleikum, því að aðeins mega
27 hljómsveitarmenn vera í
gryfjunni, en menntamálaráðu-
neytið hefur samþykkt að veita
fé til stækkunar hennar, en það
fé hefur Þjóðleikhússtjóri ekki
enn séð, og eru aðeins 12 dagar
í frumsýningu. Var að heyra á
leikhúsfólkinu að því fyndist
ansi stuttur tími til stefnu, sem
vonlegt er.
Dansatriðin verða flutt af Is-
lenzka dansflokknum og er það
í fyrsta skipti, sem hann kemur
fram á fjölum Þjóðleikhússins
frá stofnun hans, en dansmeist-
ari og höfundur dansatriðanna
er ballettmeistari Þjóðleikhúss-
ins Alan Carter. Þýðingin er
hin sama og notuð var 1951,
eftir Jakob Jóh. Smára, en hún
hefur þó verið endurskoðuð og
endurbætt, og hefur þar eink-
um verið að verki Guðmundur
Jónsson. Auk þess hefur verkið
tekið nokki-um breytingum í
uppsetningu, eins og eðlilegt
er. Nýjum atriðum hefur verið
bætt inn i, setningum breytt
o.s.frv. Má af þessu öllu sjá, að
jólaglaðningur Þjóðleikhússins
að þessu sinni verður mjög veg-
legur.
-ihj.
— Flugfreyjur
Framhald af bls. 48
seta ASÍ. Sagði haran að miðstjórn
ASÍ hefði komið saman í gær-
kvöidi vegna stöðunnar í þessu
máli. Hefur ASI sent 6 vei kalýðs-
félögum bréf þar sem farið er
fram á, að þau leggi algert bann
\ið því, að félagsmenn þeirra
gattgi inn í störf flugfreyjanna og
að félögin athugi um hvaða ráð-
stafanir aðrar þau geti gert flug-
freyjunum til aðstoðar í þessari
dei4u, ef til vinnustöðvunar kem-
ur. „Eigum við þar við hvers kon-
ar samúðarráðstafanir er aðgagni
mættu koma '., segir í bréfinu,
„og við væntum þess, að félög
ykkar bregði skjótt við, því að
skammur tími er til stefnu1.
Félögin 6 eru Verkantannafélagið
D ags b r ú n, V erzlu n a r m a nn af é 1 ag
Re.vkjavíkur, Flugvirkjafélag ís-
lands, Verkalýðs- og sjómanna-
félag Keflavíkur, Verkakvenna-
félag Keflavíkur og Njarðvfkur
og Verzluharmannafélag Suður-
nesja.
Þá gat Snorri þess að miðsjórn
ASí hefði samþykkt að snú sér til
alþjóðasamtaka, sem ASÍ er aðili
að, ef þörf krefði varðandi fram-
vindu raála.
Var allt útlit fyrir því seint í
gærkvöldi, að verkfall myndi
skella á.
Höfn í Hornafirði:
Frost inni í
íbúðarhúsum
Höfn, Hornafirði, 13. des.
ALGJÖRT óefni ríkir nú í
raforkumálum hér, og vatn hef-
ur frosið f flátum í íbúðarhúsum.
Verst hefur ástandið verið Við-
lagasjóðshúsunum. því að þau eru
hituð upp með rafmagni en ekki
hefur ástandið þó verið betra í
fjölmörgum öðrum húsum.
Búið er að gera ráðstafanir til
að fá lánaðar dísilstöðvar. alls um
250 kw, frá Fáskrúðsfirði og
Djúpavogi, og kaupfélagið er búið
að útvega ísivélar fyrir frysti-
húsið og bræðsluna. Þá er verið
að kanna möguleika á dfsilvél frá
Akureyri, Skeiðarársandi og
einnig 250 kw vél úr Reykjavík.
Hér er nú skafrenningur og rok
og þvi ekki fært landleiðina með
vélarnar, svo að ekki blæs
byrlega. Það er því ekk vitað eins
er, hve lengi þetta ástand mun
rikja hér, en það er hreint
ófremdarástand.
— Elías.
Rafmagn á Laxár
svæði skammtað
Akureyri, 13. des.
MIKLAR rennslistruflanir hafa
orðið f Laxá I Þingeyjarsýslu í
nótt og í dag, og raforkufram-
leiðsla Laxárvirkjunar hefur
þorrið að sama skapi. í morgun
bar mest á rennslistruflunum.
þar sem Laxá fellur úr Mývatni,
en sfðdegis f dag virtist rennsli
árinnar þar vera komið f samt Iag.
Hins vegar er talið, aðeinhverjar
klakastfflur séu í ánni neðar f
Laxárdal, en það hefur ekki verið
kannað til hlftar. Kl. 15,30 f dag
var orkuframleiðsla al Ira virkjan-
anna við Laxá 12,4 MW, eða um
tveir þriðju af afkastagetunni.
Af þessum ástæðum hefur þurft
að grfpa til rafmagnsskömmtun-
ar á orkuveitusvæði Laxár í dag.
Um miðjan daginn var rafmagn
tekið af í Aðaldai og sfðdegis í dag
af Eyjafirði. Undir kvöld kom svo
— Danmörk
Framhald af bls. 1
sagði, að Jörgensen hefði gert
allt, sem í hans valdi stóð til að
finna lausn, en það hefði ekki
tekist.
Poul Ilartling, úr Vinstri
flokknum og Knud Enggard,
hafa ráðlagt drottningunni að
fela Hartling að gera næstu til
raun, og slíkt hið sama gerði
Hilmar Baunsgaard, fyrrver-
andi forsætisráðherra.
Mogens Glistrup, leiðtogi
framsóknarflokksins bað hins
vegar drottninguna að tilnefna
sig. Hann skýrði frá því eftir á,
að Hartling hefði ágerlega
neitað öllu samstarfi við sig.
— Jafntefli
Framhald af bls. 46
góðan leik í markinu. Hann var
sennilega læzti maður islenzka
liðsins og gekk tékknesku skytt-
unum oft ákaflega erfiðlega að
finna leið framhjá honum. Varði
Ólafur m.a. eitt vítakast í leikn-
um.
Tvö fyrstu mörkin i leiknum
voru íslenzk og var það Axel
Axelsson, sem þau skoraði. Axel
var í góðu formi í þessum leik og
bæði hann og Einar Magnússon
notfærðu sér það vel, að Tékkarn-
ir komu ekki nægjanlega vel út á
móti þeim. Um miðjan hálfleik-
inn hafði ísland náð fimm marka
forystu, er þá var staðan 7—2, og
aftuc var 5 marka forysta, er stað-
an var 9—4. Undir lok hálfleiks-
ins tókst Tékkum að minnka mim-
inn niður í þrjú mörk, en staðan í
hálfleik var 12—9fyrir Island.
Fyrstu mínútnr síðari hálfleiks-
ins voru slakasti hluti Jeíksins af
hálfu íslendin««rma. Vörnin fann
sig ekki og TékStarnir skoruðu
hvert markið af öðru. Höfðu þeir
náð að jafna 13—13, þegar aðeins
örfáar mínútur voru af leik. Þar
með var baráttan í leiknum kom-
in í hántark og útlitið ekki gott, er
Tékkum tókst að komast yfir
16—15, og Axel misnotaði víta-
kast í þeirri stöðu. En munurinn
varð eftir þetta aldrei meiri en
eitt mark, og höfðu liðin yfir til
röðin að efri hluta Suðurbrekku,
síðan verður rafmagn tekið af
Oddeyri og seinna í kvöld af neðri
hluta Suðurbrekku. Frekari
skömmtun hefur ekki verið
ákveðin enn. Sv.P.
— Tékkar tregir
Framhald af bls. 23
úr um það bil 15 þúsund árið 1969
niður i um 500 á fyrstu 11 mánuð-
um þessa árs. Pólland samþykkti í
sfðustu viku að leyfa 50 þúsund
Pólverjum af þýzkum ættum að
flytjast úr landi gegn þ ví að Vest-
ur-Þýzkaland veiti Póllandi stór
lán meðlágum vöxtum. Embættis-
menn í Bonn vildu ekkert segja
um, hvort sama leiðin yrði re.vnd
við Tékkóslóvakíu eða hvort
bréfaskipti stjórnanna gætu leitt
til meira frjálsræðis í þessum efn-
um.
— Sölumet
Framhald af bls. 48
sennilega komnir á föstudag í
næstu viku."
Jón Olgeirsson, ræðismaður í
Grimsby, sagði, að Otto Wathne
frá Seyðisfirði ætti að selja í
Grimsby í dag, „en engu vil ég spá
um verðið, þvi það lækkar oft á
föstudögum, einnig eru brezkir
togarar að koma heim fyrir jólin."
Tvö skip seldu f Þýzkalandi í
gærmorgun Huginn 2. VE, sem
seldi 90.6 lestir fyrir rúmar 45 kr.
hvert kíló og Kristbjörg seldi 62
tonn fyrir kr. 43.74 hvert kíló.
skiptis. Þegar ein mínúta var til
leiksloka breyttu Tékkarnir stöð-
unni i 21—20 og höfðu því góða
sigurmöguleika. En á síðustu
sekúndunum tókst Sigurbergi að
smeygja sér inn af línunni. Brotið
var á honum og umsvifalaust
dæmt vítakast. Meðan Axel bjó
sig undir að taka vítakastið rann
tíminn út. Axel hafði fvrr í leikn-
um misnotað vítakast, en nú þeg-
ar mikið reið á, brást honum ekki
bogalistin og skoraði jöfnunar-
markið.
Sem fyrr greinir var Ólafur
Benediktsson bezti einstaklingur
íslenzka liðsins. Þeir Viðar
Simonarson og Sigurbergur áttu
einnig afbragðsgóðan leik bæðí í
sókn og vörn. Miktu munaði einn-
ig, að þetta var dagur skyttnanna
í íslenzka liðinu: Axelsog Einars,
en Einar lék nú einn si.wt allra
bezta iandsleik og skoraði stór-
falleg tiKÍrk. Má ve«a, að þessi
lcikur verði til þess aðgefatEinari
það sjálfstraust, sem h*»n hefur
svo ofl titfinnanlega sktwt t lands-
leikjum.
Mörk íslenzka liðsins skoruðu:
Axel Axelsson 7, Einar Magnús-
son 6, Viðar Símonarson 4, Gísli
Blöndal 2, Björgvin Björgvinsson
1 og Arnar Guðlaugsson 1.
Dötnarar í leiknum voru austur-
þýzkir, þeir hinir sömu og dæmdu
leik Islands og Svíþjóðar ádögun-
um, og voru þeir jafnan sjálfum
sér samkvæmir og ákveðnir.