Morgunblaðið - 17.01.1974, Page 13

geymslurými. Rannsókn, seir
nýlega er lokið á geymslurými
félagsins, sýnir, að húsaskortur-
inn stafar ekki af því, að varan
liggi mjög lengi i húsunum.
Nálega 75% af þeirri vöru sem
flutt er inn með skipurr.
Eimskipafélagsins, eru af-
greiddar til innflytjandans innan
3ja til 4ra vikna eftir að þær koma
inn i vörugeymsluna. Má reikna
með, að geymslutími sé að meðal-
tali 4 til 5 vikur. Slíkt verður að
teljast mjög eðlilegt, þegar tiilit
er tekið til þess, að skipafélögin
gegna að vissu marki hlutverki
fríhafna. Með breyttu fyrirkomu-
lagi á tollafgreiðslu mætti hins
vegar gera voruinnflytjandanum
kleift að taka vöruna fyfr, og það
væri mjög æskilegt. Að því er
varðar þjónustugjöld vöru-
afgreiðslunnar, þá eru þau ið-
gjöld háð verðlagsákvæðum.
Fyrstu tvær vikurnar eftir að skip
kemur til hafnar, reiknast engin
vörugeymsluleiga fyrir vöruna.
En þess má geta, að vöruaf-
greiðslugjöld eru það lág, að vöru-
afgreiðsla félagsins hefur verið
rekin með tapi á undanförnum
árum.“
„Eins og frant hefur komið í
fréttum ákvað Eimskipafélagið
árið 1965 að fastráða starfsmenn
við vöruafgreiðslu félagsins.
Hvernig hefur þetta reýnzt?"
,,Mjög vel. Fyrir fastráðning-
una höfðu vöruafgreiðslumenn
Þær eru oft erfiðar siglingar
íslenzku skipanna.
við skip félagsins ekkert atvinnu-
öryggi. Þeir koníu niður á höfn kl.
8 að morgni og hurfu heim að
nýju án þess að fá vinnu. Eftir
fastráðninguna voru þeim tryggð
dagvinnulaun, hvort sem verk-
efni voru fyrir hendi við losun og
lestun skipa eða ekki. Áður fyrr
voru árekstrar tiðir á vinnustað.
nú eru þeir óþekktir að heita má.
Fastráðning verkamanna hefur
stuðlað að aukinni vinnugleði
þeirra og félagshyggju. Eimskipa-
félagið hefur eignazt þjálfaða
starfsmenn og vinnuslysum hefur
fækkað mikið."
Hlutur skipanna
fyrir borð borinn
„Hvað er að segja um
samkeppnisaðstöðu skipa og flug-
véla í vöruflutningum á milli
landa og skipa og vörubifreiða við
innanlandsflutninga?"
..Ég tel hlut skipanna mjög
fyrir borð borinn varðandi út-
reikning á tollum, á flutnings-
gjöldum til Iandsins og álögur
bæjarfélaga og ríkis, þegar um
skip og vörubíla er að ræða. Eim-
skipafélagið hefur oft óskað eftir
því, að yfirvöld létu óvilhalla að-
ila rannsaka þessi mál og gera
tillögur um leiðréttingu, þannig
að flutningaaðilum, sem eiga rétt
á sér, sé ekki mismunað í opinber-
um álögum. Þá fyrst kemur í ljós,
hvaða flutningatæki henta bezt
hverju sinni og þjóna hags-
munum landsmanna."
„Býr félagið við mikla sam-
keppni um vöruflutninga á sjó?“
„Svar mitt við þessari spurn-
ingu er ótvírætt játandi. sam-
keppni milli íslenzkra skiþafélaga
er mikil, auk þess sem erlendum
skipafélögum er frjálst að sigla til
Islands. Eins og kunnugt er,
sigldu erlend skipafélög hingað
til landsins allt fram á siöasta
áratug. En þrátt fyrir það, að þau
sigldu aðeins til Reykjavíkur,
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDÁGUR 17. JANUAR.1974
13
lögðust siglingar þeirra niður. þar
sem þær vöru ekki arðbærar.
Astæðurnar fyrir taprekstri má
fyrst og fremst rekja til þess, að
flutningsgjöldin fyrir stykkja-
vöru hafá verið háð verðlags-
ákvæðúrn siðastliðina áratugi,
sem mun vera einsdæmi í heimin-
um að ég bezt veit, og haldið svo
lágum, að erlendu skipafélögin
hættu siglingum hingað og hafa
hin lágu flutningsgjöld staðið i
vegí fyrir eðlilegum vexti
íslenzka skipaflotans."
„Stundum hefur heyrzt, að
flutningsgjöld frá Bandaríkjun-
um væri óeðlilega há miðað við
Evröpuflutmngsgjöldin og flutn-
ingsgjöldin milli Bandaríkjanna
og Evröpu?“
„Þetta er byggt á misskilningi.
Vegalengdin á milli Reykjavíkur
og Norfolk í Bandarikjunum er
um það bil helmingi lengri en t.d.
frá Reykjavík til meginlands
Evrópu og taka verður til greina
ýmsan kostnað, svo sem hafnar-
gjöld og iestunarkostnað. Þá verð-
ur samanburður ekki raunsær á
flutningsgjöldum með stórum
bílaflutningaskipum, sem flytja
frá einni höfn til annarrar, og
íslenzkum skipum, sem auk þess
sigla til Reýkjavíkur, flytja vör-
una víða frítt til aukahafna á
íslandi og veita margfalda þjón-
ustu samanborið viö bílaflutn-
ingaskipin."
Tvísýna
framundan
Eimskipafélaginu hefur verið úthlutað miklu athafnasvæði við Sundahöfn og á myndinni sést vel yfir
hluta þess svæðis. I norður frá garðinum á að fylla upp meðfram landinu og í framtíðinni munu rísa þar
stórar vöruskemmur. A miðri myndinni er hin nýja vörugeymsla félagsins Sundaskáli, en það hús verður
fullbyggt um 75.500 rúmmetrar.
„Hvers er að vænta um rekstur
Eimskipafélagsins á komandi tím-
um?"
„Hin mikla veröbólga undan-
farin ár og óvissa. sem nú er
rfkjandi í efnahagsmálunt hvar-
vetna í heiminum, þegar viðhorf
breytast frá degi til dags, skapa
vissulega mikla tvísýnu i allri
áætlunargerð.
Við getum tekið olíuna sem
dæmi. Ennþá hefur okkur tekizt
að fá olíu fvrir skipin, en
það hefur oft slaðið naumt.
I október 1972 var verð
á hverju tonni á olíu 27
dalir í Hamborg, nú , um síð-
ustu áramöt kostaöi tonið 112
oliu 27 dalir í Hamborg, nú um
síðustu áramót kostaði tonnið 112
dali, og um þessar mundir kostar
það 140 dali, og enn er búizt við
hækkunum. Arið 1972 keypti
Eimskipafélagið olíu fvrir 60
mil'lj. kr. Frá þeim tima hefur
olían sexfaldazt í verði og þvi má
búast við, að félagið kaupi olíu
fyrir 300—400 ntillj. kr.^á þessu
ári, sem er eins og andvirði eins
stórs flutningaskips.
Allar framkvæmdir byggjast
fyrst og fremst á því, að rekstur
Uppskipun f Revkjavík.
Hús Eimskipafélagsins á horniPósthússtrætis og Hafnarstrætis.
hvers fyrirtækis skili hagnaði. Að
öðrum kosti verður einvörðungu
að byggja á lántökum, sem hafa
stnar takmarkanir, því rekstur
hvers fyrirtækis hlýtur að grund-
vallast á þvi, að um nauðsynlega
fjárnagnsmyndun sé að ræða.
Eimskipafélaginu er nauðsyn að
flýta byggingu vörugeymsluhúsa
í Reykjavík og úti á landi og að
endurnýja skipastólinn. — Þvi
ber að fagna, að rikisstjörnin hef-
ur sýnt fullan skilning á þörfuni
félagsins á kaupum 5—6 nýrra
vöruflutningaskipa og að hafnar-
stjórn Reykjavíkurborgar hef-
ur samþykkt beiðni félagsins
um f ramtiðarathafnasvæði við
Sundahöfn."
„Óskabarnið“
ekkert barn lengur
„Að lokum. Öttar. Eimskipa-
félagið hefur oft verið kallað
„óskabarn þjóðarinnar". Er ekki
oft erfitt fyrir svona stór fyrir-
tæki að standa undir nafni sent
þessu?"
„Sem betur fer er „óskabarnið"
ekkert barn lengur, og sent betur
fer hefur ísland eignazt fleiri
öskabörn. En hvort félagið rís
alltaf undir nafni. verða aðrir að
dæma um. . . — Það hefur oft
verið minnzt á stofnun Eimskipa-
félagsins árið 1914 sem einhvers
merkasta atburðarins_ í sögu
þjóðarinnar. Af um 80 þúsundum
landsmanna gerðust á 14. þúsund
hluthafar í félaginu. I dag eru
hluthafarnir um 11.200, þannig að
Eintskipafélagið er sannkallað
þjöðarfyrirtæki. Það var stofnað
sem þjónustufyrirtæki og er
þannig rekið. Að sjálfsögðu eru
skoðanirá því mismunandi, hvort
félaginu hefur tekizt að rækja
þjónustuhlutverk sitt. ÖIl
mannanna verk orka tvímælis og
enginn gerir svo öllum líki. En
það má fullyrða. að fyrirsvars-
menn Eimskipafélagsins hafa
kappkostað og munu hafa að
leiðarljósi þá stefnu. sem mörkuð
var í upphafi.
I sex áratugi hafa dugandi
Islendingar lagt inn á nýjar
brautir, stofnað til útflutnings —
og framleiðslufyrirtækja og inn-
flutningsfyrirtækja i öruggri
vissu um að. fá varning sinn
fluttan á jafnréttisgrundvelli. Má
því taka undir orð þjöðkunns
manns. sem sagt hefur við mig. að
hann hafi alltaf litið á Eimskipa-
félagið sent líftryggingu hinnar
frjálsu verzlunar við umheiminn.
Að lokum langar mig til þess að
þakka öllum viðskiptavinum Eim-
skipafélagsins fyrir góð viðskipti
og starfsmönnum öllum fyrir \el
unnin störf. Öðrum velunnurum
félagsins óska ég árs og friðar,"
sagðiöttar.
Þ.O.