Morgunblaðið - 17.03.1974, Síða 25
24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. MARZ 1974
94 km af göngu
reiðabrautum
Reiðleið eftir Fossvogsdal
I I í áætlun þeirri, sem nú hefur verið
gerð um hjólreiða- og gangstígakerfið
um Reykjavík, er lögð áherzla á stlga,
sem aðskildir eru frá umferð vélknú-
inna ökutækja. Á aðalskipulagskortinu,
sem birt er hér i blaðinu, eru þessir
þeirra, sbr. stigar frá Ægisiðu með-
fram sjónum um Fossvogsdal, Elliða-
ársvæðið og upp í Heiðmörk.
Stígarnir, sem liggja i byggð, verða
malbikaðir, en á útivistarsvæðunum og
utan byggðar mætti kalla stigana slóða
og verða þeir með þjöppuðu malarlagi
Það, sem hvað mest hefur kallað á
hinar miklu framkvæmdir við sam-
göngukerfi hraðaumferðar, er eðlilega
hinn öri vöxtur höfuðborgarsvæðisins
og fjölgun bifreiða. Þeim hefur ekki
eingöngu fjölgað i hlutfalli við ibúa-
stígar sýndir, en þeir verða samtals
94,5 km á lengd Breiddin er 3,20 m,
en sums staðar minni vegna aðstæðna,
þar sem byggingar eða annað stendur i
vegi fyrir æskilegri breidd.
Þetta stíganet teygir sig um borgina
og út úr henni. Gert er ráð fyrir, sem
meginstefnu, að sami stigur verði bæði
fyrir umferð gangandi og hjólandi,
enda eiga þessir tveir hópar yfirleitt vel
saman Er þar m.a. stuðzt við reynslu
Norðmanna. Hins vegar er greining á
milli gangandi og hjólandi nauðsynleg
i brekkum, þar sem hraði verður meiri
á hjólandi og eins þar, sem umferð
reynist mikil, og verður reynsla að
skera úr því. Yrði þá greint á milli, t.d.
með máluðu striki og öðrum merking-
um. Er einnig gert ráð fyrir aðgrein-
ingu viðast á útivistarsvæðum.
Lagning stíganna tekur einkum mið
af eftirfarandi sjónarmiðum:
1) Börn geti ferðazt milli heimilis og
skóla eftir stigunum.
2) Stígarnir tengi íbúðahverfin við
útivistarsvæðin.
3) Stígar til útilífs og hressingar
verði um útivistarsvæðin og milli
— Umhverfisáætlun
Framhald af bls. 23
stutt í heitt vatn í borholum Og fyrir
skipulagða útivistarstarfsemi og at-
hafnir, svo sem tjaldbúðir, varðelda-
skála, torfæru- og kappakstursbrautir
hjólreiðamanna, trimmbrautir og leik-
velli eru áætluð þrjú svæði, Við Vestur-
ál norðan við Breiðholt 1, i Selási og
austan Breiðholts 3. En veitingakrá er
einn af þeim þáttum, sem gera Elliða-
ársvæðið fýsilegra tíl heimsókna. Yrði
slik veitingasala i nánd við helztu at-
hafnasvæði, t.d. við Elliðavatn og í
útilífsmiðstöð Ártúnssvæðis vestan
Vesturáls og þá nærri einhverri starf-
semi, svo sem veiðiskap, hesta-
mennsku, trimmbrautum og æskulýðs-
starfsemi.
Fyrsti framkvæmdaáfangi á Elliðaár-
svæðinu á að fela í sér tvennan tilgang.
Annars vegar verður miðað að þvi að
tengja svæðið innbyrðis og við
nágrannabyggðir í stígagerð. Hins veg-
ar að fullvinna einn hluta svæðisins
í því skyni að tengja svæðið allt
saman þykir eðlilegt, að byrjað verðí á
lagningu göngu- og hjólreiðabrauta
svo og reiðgatna. Þetta kerfi tengist
síðan byggðum umhverfis svæðið
Með þessu móti kemst á greiðara sam-
band milli byggðra svæða
Ætlunin er. að göngu- og hjólreiða-
brautir frá Ægissiðu til Heiðmerkur
liggi um Elliðaárdalinn og fæst þá
tenging við heildarkerfi borgarinnar
Tenging verður siðan áfram upp i
Rauðhóla, sem nýlega voru friðaðir og
eru í umsjá náttúruverndarnefndar
borgarínnar, og áfram í Heiðmörk og
Bláfjallafólkvang, en hins vegar að
Rauðavatnssvæðinu, sem þegar er not-
»<> til skautaiþrótta og hestamennsku á
velrum. en ætti á sumrum að vera
tilvaliö fyrir seglbáta og róðrabáta
Göng undir Kringlumýrabraut i Föss vogsdal
Göng undir Breiðholtsbraut, við læk norðan Blesugrófar,
fjölgunina, heldur einnig i hlutfalli við
hvern einstakan íbúa Reykjavíkur.
Þannig hefur bifreiðum fjölgað á u.þ.b.
1 0 árum úr 1 á hverja 8 ibúa Reykja-
vikur á 1 á hverja 4 ibúa. Enda þótt
samgöngukerfið hafi verið aukið og
bætt, hefur þessi aukni bifreiðafjöldi
þrengt mjög að gangandi og hjólandi
vegfarendum og þessar tvær tegundir
umferðar fara illa saman.
I framkvæmd aðalskipulagsins hefur
höfuðáherzla verið lögð á lagningu
umferðarkerfis fyrir hraðaumferð Þó
hafa göngustigar verið lagðir eða eru
fyrirhugaðir í nýrri hverfum svo sem
Breiðholti og Árbæ. Gerð stiga fyrir
gangandi og hjólandi er framhald
þeirrar stefnu að aðskilja hinar ólíku
tegundir umferðar T.d hæga umferð
frá hraðri umferð.
□ HEILDARAÆTLUN um um-
hverfi og útivist nær til loka aðal-
skipulags eða til 1983, en gerð
•hefur verið framkvæmdaáætlun
til fjögurra ára, þ.e. 1974 til og
með 1977. Þá verði gerð önnur
framkvæmdaáætlun byggð á fyrri
reynslu, en ætlunin er, að
reynslan af Ártúnssvæðinu, svo
og öðrum framkvæmdum, sem
fyrihugaðar eru sem forgangs-
verkefni, verði höfð til hliðsjónar
um áframhaldandi verkefni.
Kostnaður við þessa áætlun frá
1974—77 er áætlaður 645,7
milljónir króna og þár sem i ár er
ætluð til þessara framkvæmda
101 milljón, verða eftir um 545
milljónir sem gera þarf ráð fyrir á
næstu árum.
Gangstéttir í borginni eru víða það
breiðar (2,50 m eða meir) að einnig
má beina hjólandi umferð á þær, en þá
fer það eftir aðstæðum hverju sinni,
hvort sérstakar ráðstafanir verði gerðar
til að aðgreina umferð hjólandi Má þar
nefna gangstétt við Miklubrautina.
Sums staðar breikka gangstéttir út á
götu eða út á græna ræmu við hlið
gangstéttar. Þar sem til greina kemur
að mjókka akstursgötu verður það
gert, og einnig kemur til greina að
beina bifreiðaumferð frá ákveðnum
götum á aðrar með þvi að gera þær að
einstefnu- eða botnlangagötum.
Aðalvandamálið við gerð gangstiga-
kerfisins eru gatnamót. Er óhjákvæmi-
legt, að stígaumferð og bifreiðaumferð
mætist ekki við stærstu umferðargötur
heldur sé hvor tegund umferðar i sinni
Framkvæmdaröðín tekur mið
af þeim forgangsverkefnum, sem
heildaráætlunin gerir ráð fyrir,
sem eru í meginatriðum þessi:
Lokið verði frágangi minni
grænna svæða f íbúðahverfum
svo og spildum annars staðar, sem
eftir hafa orðið við bygginga- og
gatnagerðaframkvæmdir.
Gengið verði frá gangstéttum
og grænum reinum meðfram
þeim, þár sem gatnagerðarfram-
kvæmum er lokið að öðru leyti.
Sérstök áherzla verði lögð á
ibúðarhverfi.
Framkvæmdir fyrsta tímabils
við gerð göngu- og hjólreiðastíga
miðast við stíga milli skóla,
íþróttasvæða og annarra slíkra
hæð með gerð undirgangna eða brúa.
Tröppur verði ekki, heldur afliðandi
halli við brýr og göng, vegna hjólreiða,
staða, sem draga að sér umferð
innan einstakra hverfa.
Göngu- og hjólreiðastigar frá
Ægissíðu um Fossvogsdal og að
Elliðaársvæði verði framkvæmdir
fyrstir af þeim leiðum, sem hugs-
aðar eru til hressingar og úti-
vistar.
A fyrsta tímabili verði Ártúns-
svæðið að mestu fullgert, auk
þess sem gangstígar, hjólastígar
og reiðgötur verði lagðar um allt
Elliðaársvæðið upp í Heiðmörk.
Gert er ráð fyrir, að verk verði
að töluverðu leyti boðin út, en
framkvæmd áætlunar falin
borgarverkfræðingi.
Göngu- og hjólreiðastígur
við Skeiðavog hjá Vogaskóla.
barnavagna og umferðar fatlaðra.
Miklu skiptir að tengingar, undirgöng
og brýr falli vel í umhverfið og lagt er
til, að efnt verði til hugmyndasam-
keppni um gerð brúar á ákveðnum
stað (t.d. yfir Barónsstig við Heilsu
verndarstöð og undirgangna (t.d. við
Tónabæ) Eftir sem áður er þó reiknað
með göngum og brúm við hraðbrautir
og tengibrautir.
í tillögum er sem sagt gert ráð fyrir,
að:
1) Stefnt verði að frekari aðskilnaði
bifreiðaumferðar frá umferð gangandi
og hjólandi með lagningu göngu- og
hjólreiðastiga sem víðast um borgina.
2) Stígakerfi verði samþykkt sem
aðalstígakerfi og haft til viðmiðunar við
allar breytingar og framkvæmdir á
gatnakerfi borgarinnar.
3) Efnt verði til hugmyndasam-
keppni um gerð göngubrúar á einum
ákveðnum stað, og eins gerð undir-
gangna á öðrum stað.
4) Gert er ráð fyrir lagningu reið-
gatna um byggð og óbyggð svæði, svo
þeir, sem útreiðar stunda, geti valið
fjölbreyttari leiðir Lagðarverði sérstak-
ar reiðgötur og við framkvæmd verði
látnar ganga fyrir þær götur, sem
næstar eru miðstöðvum hestamanna.
T.d. sést á kortinu, að hægt á að vera
að ríða út úr bænum og einnig frá
Elliðaársvæðinu eftir Fossvogsdalnum
að Öskjuhlíð, bæði til gamans fyrir
hestamenn og börn og fullorðna, sem
vilja sjá hesta og reiðmenn.
Forgangsverkefnin:
Gengiðfrá minni grænum svæðum
Artúnssvæði og göngustígum
Göngu- og hjólreiðastigur undir Reykjaveg. við gatnamót hans og Suð-
urlandsbrautar.
Göngu- og hjólreiðastlgur meðfrara hitaveitustokk, og brú yfir Krínglu-
mýrabraut.
- og hjól-
um borgina