Morgunblaðið - 17.03.1974, Blaðsíða 48

Spá samdrætti 1 ver-
, v
tíðaraflanum á árinu
FISKIFRÆÐINGAR búast við
einhverjum samdrætti í bolfisk-
veiðinni á vetrarvertíð í ár. Þeir
gera ráð fyrir minnkandi þorsk-
afla, en hins vegar vaxandi ýsu-
afla og að ufsaaflinn verði áþekk-
ur því, sem verið hefur.
I samtali við Morgunblaðið
sagði Sigfús Schopka fiskifræð-
ingur, að uppistaðan i aflanum á
þessari vertíð — frá janúar fram i
maí — yrði þorskur af árgangin-
um 1966, eða átta ára fiskur. Á
Myndina tók Ólafur K.
Magnússon ísundlaugun-
um í Laugardalnum einn
daginn fyrir skömmu.
Margar kempur sækja
laugarnar. Fremstur á
myndinni er Guðlaugur
Stefánsson útvegsbóndi
frá Gerði í Vestmanna-
eyjum að búa sig undir
sundsprett, en fjærst má
t.d. sjá Ævar Kvaran
leikara.
F orsætisráðherra:
Niðurskurður um
1500 milliónir mögulegur
ÓLAFUR JÓHANNESSON lýsti
því yfir við umræður á Alþingi f
fyrrinótt, að ekki ætti að vera
óhjákvæmilegt að skera nokkuð
niður útgjöld fjárlaganna og
nefndi í því sambandi niðurskurð
um 1000 — 1500 milljónir. Það
væri sfn sannfæring, að slikt væri
hægt með góðum vilja og það yrði
erfitt fyrir alþingismenn að sann-
færa kjósendur um, að svo væri
ekki.
Þetta kom fram f ræðu, sem
forsætisráðherra hélt við 3.
umræðu í efri deild um frumvarp
ríkisstjórnarinnar um skattkerfis-
breytingu. Eins og kunnugt er
greiddi forsætisráðherra ásamt
Birni Pálssyni tillögu frá sjálf-
stæðismönnum um þetta efni at-
Verkfall á
Austfjörðum?
STRANGIR og langir sátta-
fundir stóðu í gær og fyrradag
á Egilsstöðum með fulltrúum
Alþýðusambands Austurlands
og Vinnuveitendasambandsins,
en á miðnætti í nótt átti að
skella á verkfall á Seyðisfirði,
Eskifirði og Hornafirði.
Að sögn Árna Þormóðssonar
forsvarsmanns Alþýðusam-
bandsins ná samningaviðræð-
urnar til allra verkalýðsfélag-
anna austanlands, en aðeins
þeSsi þrjú félög hafa boðað
verkfall núna. Samningafund-
urinn á föstudag stóð fram til
kl. 4 i fyrrinótt og hófst aftur
kl. 10 i gærmorgun. Kvaðst
Arni ekki geta annað um gang
mála sagt en að hægt gengi.
kvæði, þegar frumvarpið var til
meðferðar í neðri deild þingsins.
Hafði meiri hluti ríkisstjórnar-
innar í efri deild fellt ákvæðið út
úr frumvarpinu aftur við 2.
umræðu.
Þá sagði fors'ætisráðherra, að
frumvarpið hefði orðið öðru vísi
ef hann hefði samið það sjálfur.
Astæðuna fyrir því að ríkisstjórn-
in þyrfti ekki að segja af sér, þó
að frumvarp hennar yrði fellt,
kvað ráðherrann vera þá, að
verkalýðshreyfingunni hefði
verið fullkomlega Ijós staða ríkis-
stjórnarinnar á þinginu, þegar
samkomulagið varð milli hennar
og stjórnarinnar í skattamálun-
um. Loks kom fram í ræðu ráð-
herra, að fljótlega mætti búast
við, að rfkisstjórnin gerði víðtæk-
ar tillögur um lausn efnahags-
vandans.
vertíðinni í fyrra var einnig á
ferðinni 10 ára þorskur eða ár-
gangur 1963, hingað kominn frá
Grænlandi, en hann mun vart
hafa nein afgerandi áhrif á veið-
arnar nú.
Sigfús sagði, að yfirleitt væru
árgangarnir, sem nú veiddust,
sæmilegir, en þó undir meðallagi
og væri þessi 1966 árgangur að
vísu skástur þeirra. Hann sagði,
að vertíðaraflinn í fyrra hefði ver-
ið um 157 þúsund tonn af þorski,
en reiknað væri með því, að hann
yrði talsvert minni nú og gæti
jafnvel farið niður i 140 þúsund
tonn. Til mótvægis kæmi hins
vegar vaxandi ýsuafli, og væri
það árgangurinn 1970, eða 4ra ára
fiskur, er myndi aðallega gæta í
ýsuaflanum nú. Sigfús minnti þó
á, að ýsuaflinn væri tiltölulega
lítill hluti af heildarbolfiskaflan-
um, var aðeins um 12 þúsund
tonn á vertiðinni i fyrra. Eins
taldi Sigfús, að horfur væru á
sæmilegri ufsaveiði á vertíðinni
nú, eða eins og undanfarin ár.
Ufsinn er þó dálítið viðsjárverður
fiskur, sem á það til að flakka á
milli svæða og jafnvel landa og
því erfitt að slá nokkru föstu um
ufsaveiðina. Ufsinn, sem hér hef-
ur veiðzt, eru 1966—’67—'68 ár-
gangar, nokkuð sterkir. Engu að
síður hefur ufsaaflinn á vetrar-
vertíð farið minnkandi á undan-
förnum árum — var t.d. rúmlega
30 þúsund tonn árið 1970, um 26
þúsund tonn árið 1971, um 22
þúsund tonn 1972 og 18 þúsund
tonn í fyrra. Hins vegar er ársafl-
inn svipaður frá ári til árs, var t.d.
um 60 þúsund tonn árið 1972.
Sigfús benti á, að í öllum áætl-
unum um vertíðaraflann yrðu
fiskifræðingar að reyna að geta
sér til um skiptingu aflans milli
íslendinga og útlendinga og erfitt
væri að sjá fyrir sóknarminnkun
Breta á sama tíma og sókn íslend-
inga ykist með tilkomu allra nýju
skuttogaranna. Hins vegar sagði
Sigfús, að f þeim áætlunum, sem
nú væru lagðar til grundvallar i
þessum aflaútreikningi, væri gert
ráð fyrir, að íslendingar fengju í
sinn hlut 70% heildaraflans á
Framhald á bls. 47
„Svarta byltingin” að
hefjast á Vestfjörðum
Landhelgismálið í Haag:
Málið í dóm ef
enginn andmælir
,ÆF MAÐUR tekur þátt f máli er
hægt að fá frestáþví, en ef engin
andsvör eru, þá er ekki eftir
neinu að liíða og málið er tekið til
dóms,“ sagði Hans G. Andersen
þjóðréttarfræðingur, þegar við
spurðum hann um þá möguleika,
sem enn væru fyrir hendi til þess
að fresta landhelgismálinu fyrir
Alþjóðadómstólnum í Haag. iVIál
Breta og Vestur-Þjóðverja gegn
Islendingum verður tekið þar fyr-
ir, mál Breta 25. marz n.k. og
V-Þjóðverja 28. marz.
Hans taldi, að munnlegum mál-
flutningi á málinu lyki á einum
degi í hvoru máli, þar sem sú
stefna væri ráðandi að verja ekki
málið af tslands hálfu.
Ekki er þó hægt að segja, hve-
nær dómur fellur, það getur orðið
mjög fljótlega, en getur einnig
dregizt. Enn bendir því allt til
þess, að stólar tslands verði auðir.
NlU þéttbýlissveitarfélög á Vest-
fjörðum hafa nú tekið saman
höndum og stofnað gatnagerðar-
félagið Atak, með það fyrir aug-
um að leggja varanlegt slitlag á
allar götur, sem byggð er við, í
viðkomandi bæ eða þorpum.
Verður verkið unnið af fyrirtæk-
inu Oliumöl hf., sem sveitarfélög-
in á Reykjanesi stofnuðu á sínum
tíma, en vestfirzku sveitarfélögin
hafa nú gerzt hluthafar f því.
Verkið spannar yfir 6—10 ára
tímabil og kostnaðaráætlun hljóð-
ar upp á 700 milljónir miðað við
desemberverðlag.
í samtali við Morgunblaðið
sagði Bolli Kjartansson bæjar-
stjóri á ísafirði og einn af forráða-
mönnum Átaks, að auk isa-
fjarðarkaupstaðar stæðu að
þessari framkvæmd eftirtalin
sveitarfélög: Bolungarvík, Súða-
vík, Suðureyri við Súgandafjörð,
Flateyri, Þingeyri af norð-
urfjörðunum og Patreksfjörður,
Bíldudalur og Tálknafjörður af
hinum syðri. i áætluninni er
stefnt að því að setja upp mal-
bikunarstöð á isafirði, er sjái öll
um norðurfjörðunum fyrir gatna-
gerðarefni, en síðan verði hún
flutt til Patreksfjarðar fyrir
sveitarfélögin þrjú, sem þar eru.
Bolli sagði, að í áætlunni væri
gert ráð fyrir, að lagt yrði varan-
legt slitlag á allar götur, sem
byggð er við í þessum sveitar-
félögum, en auk þess væri stefnt
að þátttöku Vegagerðar ríkissins
við setningu slitlags á ákveðna
kafla og flugmálastjórnar um
malbikun flugbrauta. Má í þessu
sambandi geta þess, að rætt er um
hraðbraut milli Isafjarðar og
Hnífsdals.
Bolli sagði ennfremur, að ísa-
fjörður væri hið eina þessara
sveitarfélaga, þar sem eitthvað
væri um varanlegt slitlag á göt-
um, þvf að þar væri búið að mal-
bika flestar götur á sjálfri
Eyrinni. Hann sagði, að af þessum
700 milljónum, er gert væri ráð
fyrir sem heildarkostnaði, yrði
unnið fyrir um 250 milljónir á
ísafirði einunt.
Vert er að geta þess, að heildar-
ibúatala í þessum 9 þéttbýlis-
sveitarfélögum er um 7100
manns, en samanlögð lengd
gatnakerfis þeirra er um 51 km.
Þar af eru um 16 km á Ísafirði og
af þeim hefur um 3'/í km verið
lagður varanlegur slitlagi.
Heildarkostnaður allrar fram-
kvæmdarinnar er því urri 100
þúsund kr. á hvern íbúa. — Það
er þó nokkuð mismunandi eftir
hverju sveitarfélagi — lægst á
isafirði, eða um 70 þúsund krónur
á íbúa, en mest á Þingeyri, eða
um 150 þúsund krónur á íbúa.
Bolli sagði, aðöllum mætti vera
ljóst, að þessi sveitarfélög hefðu
enga tekjustofna til að standa
undir slíkri stórframkvæmd.
Framhald á bls. 47