Morgunblaðið - 05.06.1974, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. JUNÍ 1974
33
Skuggamynd i fjarska
FRAMHALDSSAGA EFTIR
MARIU LANG,
PÝÐANDI: JÓHANNA KRISTJONSDÓTTIR.
J Misjafn
— Ætli það sé ekki í lagi að
maður fái sér sígarettu? Á kvöldi
eins og þessu?
— Ef bókasafn er útbúið með
reykherbergi, sagði Karl Gustaf
strangur og skilningsvana, — þá
er meiningin að hugsanlegir elds-
voðar eigi upptök sín þar og ekki í
söuherberginu... Og þú hefur
bara gott af því að reyna að stand-
ast freistingar ...
Þessi orðaskipti höfðu að því er
virtist gefið Christer einhverja
hugljómun, því að hann sagði:
— Væri ekki alveg tilvalið að
þið færuð öll þangað og leyfðuð
mér að spjalla við Bremmer undir
fjögur augu. Þið getið svo komið
hingað aftur, eitt í einu og þá fæ
ég þær upplýsingar, sem ég þarf á
að halda ...
Allir risu úr sætum og varð
ekki annað séð en nokkurs léttis
gætti hjá mönnum. Ég varð aftur
á móti fegin, þegar ég sá að
Christer gaf mér bendinu um að
vera kyrr.
— Þú þekkir þennan hóp betur
en ég. Mig langar til að þú sért
hérna hjá mér..
Ég fann til eftirvæntingar, þeg-
ar ég settist. Christer var enn á
sínum stað og Pelle Bremmer
hafði einnig fengið sér sæti. Ég
vissi, að verkefni mitt var að
fylgjast með, horfa og reyna að
átta mig á viðbröðgum þeirra. Ég
vissi, að það voru einmitt svona
yfirheyrslur, sem Christer hafi
hvaó mestar mætur á. Stutt,
óformleg samtöl, þar sem hann
reyndi að kafa til botns í þeim,
sem hann var að tala við hverju
sinni. Fljótlega varð mér ljóst, að
í þetta skipti lék honum ekki síð-
ur hugur á að kynnast þeirri
manneskju, sem'lék aðalhlutverk-
ið i þessum harmleik ... Evu
Claeson.
Og meðan vísarnir á armbands-
úrinu mínu héldu áfram að tifa og
það leið fram yfir miðnætti og
smám saman dró úr umferðinni á
Birger Jarlsgötu, sá ég félaga
mína einn af öðrum setjast i
þennan óþægilega stól og svara
meira og minna óstrykri röddu
spruningum Christers, sem voru
settar fram lágri en einbeittri
röddu. Átta manneskjur, og ég
þóttist vita, að ein þeirra hefði
ástæðu til að vera gætin og óróleg
... Sá, sem var morðinginn . ..
PELLE BREMMER
Mesta gosið var um garð gengið,
en ég sá að hann hugsaði af alefli
með þessum einbeitt svip og sam-
anbitnu vörum, virtis Pelle oftast
vera argur og ég man ekki til að
hann hafi nokkurn tíma sleppt
sér iausum af kæti. Hann var
óneitanlega bráðmyndarlegur
maður, að minnsta kosti, ef maður
kunni að meta hans manngerð —
dökkur yfirlitum, en það vottaði
fyrir einhverjum tryllingi í hon-
um. Það var almenn skoðun, að
Lillemor hefði hugsað sér Pelle,
þegar hún varpaði út netum sín-
um fyrir alvöru.
Christer hafði einnig virt þetta
andlit fyrir sér af áhuga. Svo tók
hann pípuna út úr sér og hóf
samræðurnar.
— Ég verð að viðurkenna, að
mér leikur hugur á að vita dálitið
meira um þessi dularfullu skjöl.
En þér veróið að minnast þess
Bremmer, að ég er ekki háskóla-
maður og þvi verðið þér að
afsaka, ef ég spyr heimskulegra
spurninga. Ég spyr fyrst: Hvers
vegna höfðuð þér beðið Evu Clae-
son að hjálpa yður? Ég hélt að
hún hefði verið það ung og hefði
ekki hlotið neina vfsindalega
þjálfun . ..
— Sko, það er mjög algengt, að
maður láti stúdent fara yfir þau
atriði, sem Eva ætlaði að hjálpa
mér með. Eva var lika mjög vel
fær um það. Hún var að nema
bókasafnsfræói og hafði öðlazt
nokkra þjálfun i að fara yfir
skjöl, leiðrétta og lagfæra.
— Voruð þið vel kunnug?
— Nei, ekki get ég beinlínis
sagt það. Síðustu vikurnar höfð-
um við hitzt alloft og rætt um
ritgerðina mína, en yfirleitt sner-
ist talið ekki um annað... ég var
að flýta mér mikið við verk mitt
og einbeitti mér að því
— En þér hafið væntanlega
myndað yður einhverja skoðun á
henni sem manneskju — og sem
kvenmanni?
— Ja!á. Hann hikaði. — Hún
var sérstaklega þægileg í um-
gengni Ekkert fyrir daður eða
fleðulæti... eins og ýmsar aðrar,
hún var hrein og bein og
vingjarnleg. Enda þótt hún væri
frekar þegjandaleg og sjálfsagt
mjög þrjósk. Ef hún hafði ákveð-
ið, að nafnaskrá skyldi sétt upp á
ákveóinn hátt, þá varð henni í
engu haggað, alveg sama, þótt það
væri MlN rit gerð. Pelle brosti
við. — Um kvenlegan þokka
hennar treysti ég mér ekki til að
segja neitt. Ég ... ég verð vist að
játa að ég leit einhverra hluta
vegna ekki á hana. . . sem kyn-
veru ...
— Hvenæt hittust þið í síðasta
skiptið?
— A föstudagskvöldið á bóka-
safninu.
— Þér heimsóttuð hana ekki
hjá Bure?
— N ... ei ... .
— Þér hikið. Hvers vegna?
— Jaá. Það er að segja ... ég
hringdi til hennar, en þaó svaraði
ekki.
— Hvenær var það?
— Tvivegis ... á sunnudags-
kvöldið. I fyrra skiptið klukkan
rúmlega hálf tíu og svo aftur
kortéri seinna. Eg hefði allt í einu
munað eftir fáeinum atriðum,
sem ég vildi að hún leiðrétti . . .
ja, þér getið víst ekki
ímyndað yður hvernig manni
er innanbrjósts á þessum
lokaspretti . . . maður er allt-
af að muna eftir einhverju
sem betur mætti fara. En . . . hún
svaraði sem sagt ekki, svo að ég
gerði því skóna, að hún væri ekki
heima.
Án þess ég gæti gert mér grein
fyrir hver ástæðan var, hafði ég á
tilfinningunni, að Pelle segði ekki
satt. En ég fékk ekki tíma til að
velta því nánar fyrir mér, því að
hann hrópaði upp fyrir sig, dálítið
tilgerðarlega, að mér fannst:
— Hún hefur víst ekki? Haldið
afli
Patreksfjarðar-
báta
Patreksfirði, 31. mai.
AFLI Patreksfjarðarbáta var
mjög misjafn í vetur, en bátarnir
voru bæði á línu og netum. Afli
bátanna skiptist þannig: Vestri
851 lest, Garðar 820, Þrymur 589,
Gylfi 563, Jón Þórðarson 509,
Helga Guðmundsdóttir 207 (var
einnig á loðnuveiðum), Örvar
477, Maria Júlía 419 og Brimnes
246 lestir.
Flestir þessir bátar eru nú
hættir veiðum og eru að búa sig
undir sumarvertíðina, einn
þeirra, Vestri, er að fara á úti-
legu.
Afli handfærabáta hefur verið
lélegur undanfarið, en allra síð-
ustu daga hefur hann glæðzt.
Hafa bátarnir fengið allt að 4 lest-
ir i róðri og eru þá tveir menn á.
20—30 bátar stunda handfæra-
veiðar frá Patreksfirði.
Páll.

Velvakandi svarar i sima 10-100
kl. 10.30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 íslenzkur
búningur
á þjóðhátíöarári
Velvakanda hefur borizt i
hendur 1. tölublað Húsfreyjunnar
á þessu ári, en með því hefst 25.
árgangur. Fyrir þá, sem ekki hafa
séð ritið, skal á það bent, að hér er
um að ræða hið mætasta lesefni,
og i Húsfreyjunni er jafnan að
finna fróðleik, gagnlegar fræðslu-
greinar og þjóðlegt efni.
I blaðinu, sem nú kemur út, er
yfirgripsmikil grein um íslenzka
þjóðbúninga á kvenþjóðina.
Þar sem nú er þjóðhátíðarár má
ætla, að margar konur fýsi að
koma sér upp þjóðbúningi á sjálf-
ar sig eða dætur sínar.
Þegar við vorum að vaxa úr
grasi var mikið um það, að smá-
stelpur ættu upphlut til að fara I á
hátíðis- og tyllidögum, en hin síð-
ari ár hefur ekki verið mikið um
þetta.
í Húsfreyjunni eru leiðbein-
ingar um snið og saum á upphlut-
um á telpur. Aður fyrr var hafður
höfuðbúnaður við búninga
telpna, sem kallaður var bátur, og
þótti mörgum það höfuðfat vera
afkáralegt. Nú mun hins vegar
algengara, að telpur séu með
skotthúfur, sem reyndar fara
miklu betur við búninginn en bát-
arnir svokölluðu.
I Húsfreyjunni eru einnig
prjónauppskriftir af skotthúfum,
og er þar farið eftir gömlum húf-
um.
Auk leiðbeininga um gerð þjóð-
búninga, sem Húsfreyjan birtir er
svo bent á sérstakar möppur með
sniðum og vinnulýsingum af þjóð-
búningum, og eru þær fáanlegar á
ýmsum stöðum, en útgefendur
eru Heimilisiðnaðarfélag Islands,
Kvenfélagasamband Islands og
Þjóðdansafélag Reykjavíkur. Er
hægt að fá nánari upplýsingar um
útsölustaðina hjá þessum aðilum.
0 Gömlu
búningarnir
Auðvitað er smekkurinn mis-
jafn hvað snertir islenzka bún-
inga eins og annað, en alltaf hafa
okkur þótt gömlu búningarnir fal-
legri og klæðilegri en þeir, sem
síðar komust í tízku.
Faldbúningurinn hefur til
dæmis verið sérlega klæðilegur,
og óskiljanlegt hvers vegna hann
hefur ekki f einhverjum mæli
verið tekinn fram yfir peysuföt,
upphlut og skautbúning á siðari
árum.
Sjálfsagt hefur hann verið
óþjáll og mikið umstang að klæð-
ast honum, en sama má segja um
þá búninga, sem síðar hafa komizt
í tízku.
Þeir þjóðbúningar, sem hér
hafa tíðkazt áður fyrr, áttu það
sameiginlegt, að þeir þróuðust og
tóku breytingum á löngu tímabili
og sjálfsagt má um það deila
endalaust hvaða búningur sé
þjóðlegastur, en ósköp getur
manni nú fundizt tilbúið og til-
gerðarlegt þegar verið er að reyna
að innleiða nýja búninga i snar-
hasti.
Ánægjulegt væri, ef gömlu bún-
ingarnir yrðu algengari nú en
verið hefur, eins og sumir aðilar
hafa beitt sér fyrir.
Þeir, sem hafa áhuga á að koma
sér upp islenzkum búningi ættu
að verða sér úti um eintak af
Húsfreyjunni, þvi að þar er að
finna greinargóðar og aðgengi-
legar upplýsingar um þetta ef ni.
0 Listahátíð
Nú fer að nálgast listahátíð, en
hún er nú orðinn fastur liður i
okkar andlega lífi.
Að þessu sinni er listahátíðin
sérstaklega vel þegin, svona á
milli orrahriða á stjórnmálavett-
vangi, og verður ekki annað sagt,
en að um þessar mundir sé ýmis-
legt um að vera á skerinu hjá
okkur. Kosningar eru í hverjum
mánuði, listahátíð í byrjun næsta
mánaðar, og svo til.að kóróna allt
saman stendur yfir þjóðhátíð allt
árið.
Enda þótt efni listahátfðar sé
með eindæmum fjölbreytt að
þessu sinni hafa ýmsir orðið mjög
úrillir vegna þess, að popplist sé
ekki sinnt, en þar sannast reglan,
að mikið vill meira.
Við vitum ekki betur en að hér
sé haldin stanzlaus popphátíð ár
út og ár inn. Um hverja einustu
helgi eru haldnir popptónleikar
og poppböll I svo að segja hverju
samkomuhúsi, auk þess sem hald-
in hafa verið mikil poppmót sums
staðar, þar sem varla hefur annað
verið á boðstólum en popptónlist.
Þess vegna vorkennum við
þeim ekki neitt tiltakanlega, sem
kvarta undan poppleysi á lista-
hátíð, en samgleðjumst þeim jazz-
óðu, sem nú fá loks ýmislegt við
sitt hæfi.
Q Reykingar
í strætisvögnum
„Strætisvagnafarþegi“
skrifar:
„Að marggefnu tilefni vil ég
vekja máls á mjög óheillavæn-
legri venju, sem hefur verið að
þróast hjá SVR nú um nokkurt
skeið. Á ég þar við reykingar bif-
reiðastjóra í vögnunum.
Þessi ósiður er auðvitað algjör-
lega bannaður, eins og vera ber,
en fyrir nokkrum mánuðum fór
að bera á þessu, og hefur þetta
farið vaxandi, þar til svo er nú
komið, að bílstjórar hika ekki við
að sitja reykjandi í vögnum.
Það segir sig sjálft, að hér þarf
að spyrna við fæti.
Það er tómt mál að tala um að
vinna gegn mengun, ef ekkert er
gert til þess að Iosa mann við
algjörlega ónauðsynlegt eitur-
loft.
Og það er í fleiri horn að lita.
Allt fram yfir 1940 þóttu það eng-
ir mannasiðir að reykja í bíl, en
nú er svo komið, að ekki er hægt
að fara bæjarleið, nema að verða
að sætta sig við eiturloftið. Sama
er að segja um kvikmyndahús
(þrátt fyrir áréttuð fyrirmæli i
vetur) í bönkum, í verzlunum
(jafnvel matvöruverzlunum) og í
biðstofum lækna, svo dæmi séu
nefnd. Ég hef komið inn í bið-
stofu, sem var þéttsetin konum
með börn sín á öllum aldri, og
voru sumar kvennanna barnshaf-
andi. Það hefur varla verið meiri
stybba i hlóðaeldhúsi, þegar sló
niður í eldstæðinu, en var í þess-
arri biðstofu.
Hér þarf að verða breyting á.
Það þarf að gera öllum kleift að
anda að sér hreinu lofti. Þeir, sem
annaðhvort þola ekki mengað loft
eða kjósa ekki að anda þvi að sér,
hafa ekki minni rétt en hinir.
„Strætisvagnaf arþegi“.“
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
í
I
I
I
1
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1
I
I
I
1
nuGLVsmGnR
«§^-»22480
LJÓS &
ORKA
DÖNSKU PLAST-
LAMPARNIR
i
H i 1 I V’
EINNIG
BORÐLAMPAR
UR POSTUUNI
G3? SlGGA V/öGA £ 'ÍíLVERAW
! LANDSINS
MESTA
LAMPAÚRVAL
Sendum í póstkröfu.
LJÓS &
ORKA
Suðurlandsbrautl2
j siini 84488